Ο διεθνούς φήμης γλύπτης, Νίκος Φλώρος, παρουσιάζει τη συλλογή καλλιτεχνημάτων, με τίτλο «Ήρωες από μέταλλο», στο Μουσείο Ελληνικών Ενδυμασιών «Βικτώρια Γ. Καρέλια» στην Καλαμάτα μέχρι τέλη Οκτωβρίου.
Ένα φθινοπωρινό μεσημέρι σε ένα παραδοσιακό καφενείο στην Καλαμάτα συνάντησα τον εξαιρετικό γλύπτη Νίκο Φλώρο έπειτα από τα εγκαίνια της έκθεσής του στην Καλαμάτα.
Η τεχνική του είναι η «υπογραφή» του: ο ίδιος εργάζεται επί 12 ώρες όρθιος -τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό-, ενώ για να ολοκληρώσει ένα από τα έργα του, όπως είναι η «Ελευθερία», χρειάζεται τουλάχιστον 7.500 κομματάκια αλουμινίου, τα οποία κόβει από κουτάκια αναψυκτικών και τα χρησιμοποιεί ως ψηφιδωτά για το κοστούμι του γλυπτού του.
-Η οικογένεια σου από την πλευρά του πατέρα σου ήταν οπλαρχηγοί. Αυτό το γεγονός πόσο σημαντικό ρόλο έπαιξε στη δημιουργία της έκθεσης για το 1821;
Το κυριότερο. Η συγκεκριμένη έκθεση είναι φόρος τιμής στον παππού μου, Νίκο Φλώρο, ο οποίος έπεσε στη μάχη των Αθηνών το 1822, τον αποκεφάλισαν οι Τούρκοι. Μάλιστα, στο Ψυχικό υπάρχει δρόμος με το όνομά του. Είναι ξεκάθαρο πως από αυτή την τρέλα του προγόνου μου έχω πάρει κι εγώ. Γιατί, για να σταθεί όρθιος και να τον αποκεφαλίσουν οι Τούρκοι, πρέπει να είχε μεγάλη τρέλα, αγάπη για τον Χριστό και την πατρίδα. Δε φοβόταν τίποτα. Δυστυχώς, σήμερα είμαστε στην απέναντι πλευρά. Φοβόμαστε τα πάντα. Οι ήρωες του 1821 είχαν κάτι αληθινό: αξίες! Αυτοί οι άνθρωποι επένδυσαν στην ελευθερία του πνεύματος του ανθρώπου και όχι στην υποδούλωση και στη σκλαβιά. Είναι πολύ σημαντικό αυτό, γιατί ο κάθε άνθρωπος ανά τους αιώνες πρέπει να δίνει τη μάχη του για να κερδίσει την ελευθερία του. Την ελευθερία δεν την κατακτάς μια και έξω. Είναι μια καθημερινή μάχη.
-Ήθελες πάντα να γίνεις καλλιτέχνης;
Η μητέρα μου, μου έλεγε ότι, όταν γεννήθηκα στο μαιευτήριο, δεν έκλαιγα σαν όλα τα άλλα τα παιδιά. Κοιτούσα μια χρωματιστή πετσέτα, την οποία κρατούσε η νοσοκόμα και ήμουν ήρεμος, και ο γυναικολόγος τής είπε «αυτός θα γίνει καλλιτέχνης». Σε επιλέγει αυτή η κλίση. Το νιώθεις από μικρός. Δεν λες, ξαφνικά, στα 30 σου χρόνια «θα γίνω ζωγράφος». Βλέπω, σήμερα, διάφορους που το παίζουν καλλιτέχνες για να έχουν μια ταυτότητα. Η αδερφή μου σπούδαζε στη Σχολή Καλών Τεχνών, άρα από μικρός ένιωθα τι θα πει καλλιτεχνικός κύκλος. Δεν έζησα εφηβεία. Μιλούσα για τον Ταρκόφσκι και ήμουν ξενέρωτος για την ηλικία μου. Στο Λύκειο η ζωή μου ήταν ένα μαρτύριο, όλο αποβολές, εξαιτίας του εκπαιδευτικού συστήματος και το πώς είναι διαμορφωμένο. Για παράδειγμα, ένας καθηγητής μου θεωρούσε ότι είχα μαθησιακές δυσκολίες επειδή όλο ζωγράφιζα αντί να παίζω ποδόσφαιρο, δεν έκανα παρέα με άλλα παιδιά και δε με ενδιέφεραν τα μαθήματα του σχολείου. Ένας καθηγητής είχε πει στον πατέρα μου «ο γιος σας είναι άχρηστος». Έτσι ακριβώς. «Δεν μπορώ να του βάλω τα γράμματα στο κεφάλι του με ένεση. Το μόνο που κάνει είναι να ζωγραφίζει. Περιθωριακός και απομονωμένος». Ο πατέρας μου στεναχωρήθηκε, αλλά δε μου είπε τίποτα.
-Πώς αντέδρασαν οι γονείς σου;
Με στήριξαν στις σπουδές μου στο Παρίσι, στη Βιέννη, στη Νέα Υόρκη, στερούμενοι πολλά πράγματα, γιατί δεν είμαστε από πλούσια οικογένεια. Από τους καθηγητές μου έχω τις χειρότερες εντυπώσεις. Μου άρεσε η ποίηση, αλλά δεν διανοούμουν ότι θα ανέλυα την «Τρελή Ροδιά» του Ελύτη σε διαγώνισμα. Αν είναι δυνατόν, να κάνω την ποίηση διαγώνισμα! Τι μπορεί να εννοούσε ο Ελύτης; Η ποίηση είναι χίλια πράγματα. Είμαι αντικομφορμιστής από μικρός. Δε θέλω καλούπια στις συμπεριφορές. Δε μου αρέσει η αριστεία. Ο άνθρωπος πρέπει να είναι ελεύθερος και ευτυχισμένος, όχι επιτυχημένος.
-Πώς βρέθηκες στη Νέα Υόρκη; Μάλιστα, είχε βρεθεί και σε γκαλά με τον Ομπάμα, τα χρόνια που ήταν Πρόεδρος της Αμερικής.
Στο Παρίσι η ζωή μου ήταν μια σπουδή, γιατί ήμουν μέσα στα μουσεία και στην Τέχνη. Δεν πιστεύω στην ακαδημαϊκή μόρφωση στην Τέχνη. Στην Ιατρική ναι, χρειάζονται ακαδημαϊκές σπουδές -από κακό καλλιτέχνη δεν πέθανε κανείς! Στη Βιέννη έμεινα τέσσερα χρόνια, όπου αποκόμισα πολλά πράγματα. Στη Νέα Υόρκη πείσθηκα να πάω λόγω μιας φίλης που μου είπε «αυτή είναι η πόλη σου, εδώ θα σε καταλάβουν καλλιτεχνικά». Εγώ πίστευα ότι η Αμερική δεν έχει κουλτούρα, αλλά η Νέα Υόρκη είναι κάτι εντελώς διαφορετικό. Εκεί, συγκεντρώνονται άνθρωποι από όλον τον κόσμο. Υπήρξε για μένα καταλυτικό σημείο στη ζωή μου, καθώς εκεί αναγνωρίστηκε η δουλειά μου. Ναι, βρέθηκα μέχρι και στο Λευκό Οίκο, σε ένα γκαλά με τον Ομπάμα. Ήταν απίστευτη εμπειρία να βλέπω τη Μισέλ Ομπάμα, δίπλα ένα κουαρτέτο που έπαιζε τα «Παιδιά του Πειραιά».
-Ποια είναι τα συναισθήματά σου τη περίοδο που δημιουργείς τα έργα σου;
Αισθάνομαι σαν να κάνω μια συνεχόμενη προσευχή. Είμαι σε ένα διαλογισμό. Αυτή η συνεχή προσευχή δημιουργεί μια ευαισθησία, μια οξυδέρκεια προς τα πράγματα που έρχονται. Ο κάθε καλλιτέχνης είναι σαν προφήτης -βλέπει πέρα από τα πράγματα. Και όταν βλέπεις πέρα από τα πράγματα προσπαθείς να αφυπνίσεις μέσα από την τέχνη σου και στέλνεις μηνύματα. Το έργο του καλλιτέχνη δεν ανήκει στον ίδιο, αλλά στις επόμενες γενιές. Πολλές φορές στη ζωή μου προσπάθησα να κάνω κάτι διαφορετικό, αλλά με ένα μαγικό τρόπο πήρα πάλι τα κουτάκια από τα αναψυκτικά, τα έκανα μεταλλικό ύφασμα και δημιούργησα τα κοστούμια της Μαρία Κάλλας.
Σήμερα, πολλοί δηλώνουν ότι είναι καλλιτέχνες, για να έχουν μια ταυτότητα και έναν ρόλο στη ζωή τους. Το να είσαι καλλιτέχνης είναι κάτι πολύ επίπονο και βασανιστικό. Ένας καλλιτέχνης ποτέ δεν μπορεί να είναι ήρεμος.
-Ο Πούτιν έχει επισκεφτεί έκθεσή σου, ο Αλβέρτος του Μονακό θαύμασε τα κοστούμια που έφτιαξες εμπνευσμένος από τη μητέρα του, Γκρέις Κέλι και ο διάδοχος του θρόνου του Άμπου Ντάμπι δέχτηκε με θαυμασμό το πορτραίτο που του έφτιαξες. Τι σημαίνει για σένα αυτή η αναγνώριση;
Τα έχω απομυθοποιήσει όλα. Τα πάντα. Η τέχνη μου με έχει κάνει και βλέπω στις σωστές διαστάσεις τα πράγματα. Όταν πήγαινα στα σούπερ μάρκετ, μου άρεσε να βλέπω τα κουτάκια από τα αναψυκτικά. Τη λάμψη τους. Και είχα πει από μέσα μου «εσείς είστε το υλικό δημιουργίας μου». Τυχαία στο Μανχάταν βρήκα από ένα παλαιοπώλη το βιβλίο από την ιστορία της Βασίλισσας Ελισάβετ Α’. Εμπνεύστηκα και λέω θα φτιάξω σε γλυπτό το κοστούμι της. Και έτσι ξεκίνησε το πρώτο μου γλυπτό, που ήταν από κουτάκια Coca-Cola σε κόκκινο χρώμα. Το έργο βραβεύτηκε από το Μητροπολιτικό Μουσείο της Νέας Υόρκης και έτσι ξεκίνησε η πορεία μου. Η τέχνη για μένα μού άνοιξε το δρόμο για να γνωρίζω προσωπικότητες. Η τέχνη με έφερε κοντά στην κυρία Βικτωρία Καρέλια. Μου παρήγγειλε τα γλυπτά αυτά για το Μουσείο και ήρθαμε σε επαφή με αφορμή τα 200 χρόνια από το 1821.
-Ένα όνειρο που επιθυμείς να γίνει πραγματικότητα;
Θέλω να γίνει ένα μουσείο με όλα μου τα έργα. Να πιστέψει ένας ιδιώτης σε αυτό το όραμα που έχω. Το συγκεκριμένο μουσείο θα έχει πολλά οφέλη και θα είναι μοναδικό στον κόσμο. Επιπλέον, θα το επισκέπτονται πολλά σχολεία.
-Πού θα ταξιδέψει η έκθεσή σου μετά την Καλαμάτα;
Στη Ρωσία. Εκεί εκτιμούν πολύ το έργο μου και οι Ρώσοι έχουν παιδεία. Ξέρουν τι είναι τέχνη. Αυτή είναι η έκτη φορά που θα πάω στη Μόσχα και στην Αγία Πετρούπολη, καλεσμένος από το υπουργείο Πολιτισμού της Ρωσίας. Περιμένουν πώς και πώς την έκθεση «Ήρωες από Μέταλλο». Όταν μου κάνουν αφιερώματα το BBC, το CNN, το Reuters λέω «κάτι καλό έκανες, Νίκο». Στην Ελλάδα, για να σε παίξουν πρέπει να είσαι celebrity στη Μύκονο, να τρέχεις με γρήγορα αυτοκίνητα, να τα έχεις με μοντέλο. Δεν το λέω αυτό σαν παράπονο, αλλά μιλάω εκ μέρους όλων των καλλιτεχνών και συγγραφέων που βλέπουν στις εκπομπές των καναλιών να υπάρχει μια υποκουλτούρα.
ΠΗΓΗ: www.bovary.gr
