Στην προώθηση της οικονομικής ανάπτυξης της χώρας με τη χορήγηση κινήτρων σε συγκεκριμένες δραστηριότητες και κλάδους στοχεύει ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση από την Τετάρτη 3/11/2021.
13 ΤΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ (ΥΠΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ)
Συγκεκριμένα με το νέο νόμο θεσπίζονται 13 καθεστώτα χορήγησης κρατικών ενισχύσεων σε επενδυτικά σχέδια, τα οποία δύνανται να υπάγονται στις εξής κατηγορίες:
1. Ψηφιακός και τεχνολογικός μετασχηματισμός επιχειρήσεων
2. Πράσινη μετάβαση – Περιβαλλοντική αναβάθμιση επιχειρήσεων
3. Νέο Επιχειρείν
4. Καθεστώς Δίκαιης Αναπτυξιακής Μετάβασης
5. Έρευνα και εφαρμοσμένη καινοτομία
6. Αγροδιατροφή – πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων – αλιεία
7. Μεταποίηση – Εφοδιαστική αλυσίδα
8. Επιχειρηματική εξωστρέφεια
9. Ενίσχυση τουριστικών επενδύσεων
10. Εναλλακτικές μορφές τουρισμού
11. Μεγάλες επενδύσεις
12. Ευρωπαϊκές αλυσίδες αξίας
13. Επιχειρηματικότητα 360 μοίρες.
Τα καθεστώτα αυτά έχουν για πρώτη φορά θεματική στόχευση, αντί μίας οριζόντιας διάστασης.
Επιπλέον κάθε καθεστώς ενίσχυσης είναι εστιασμένο σε συγκεκριμένους κλάδους της οικονομίας, συμπεριλαμβανομένου του καθεστώτος για τη Δίκαιη Αναπτυξιακή Μετάβαση.
ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 651/2014 Ε.Ε.
Για πρώτη φορά αξιοποιούνται δυνατότητες, που παρέχει ο Γενικός Απαλλακτικός Κανονισμός 651/2014 και αφορούν στην υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων αυτοτελώς, στα λοιπά τμήματά του πέραν των ενισχύσεων με Περιφερειακό Χαρακτήρα.
Με πιο απλά λόγια, σκοπός του Κανονισμού (651/2014) είναι να δίδονται από τις κυβερνήσεις της Ε.Ε. υψηλότερα ποσά δημοσίου χρήματος σε ευρύτερο φάσμα εταιρειών, χωρίς να οφείλουν να ζητήσουν πρότερη άδεια από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Με την εν λόγω πρωτοβουλία οι ενισχύσεις σε τομείς, όπως η έρευνα και η καινοτομία, η προστασία του περιβάλλοντος, καθώς και οι – κοινωνικού προσήμου – ενισχύσεις, όπως αυτές για επαγγελματική κατάρτιση και για εργαζομένους σε μειονεκτική θέση ή με αναπηρία, μπορούν πλέον να αποτελούν ολοκληρωμένα επενδυτικά σχέδια.
ΟΙ ΠΥΛΩΝΕΣ ΣΤΗΡΙΞΗΣ ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΝΟΜΟΥ
Οι πυλώνες πάνω στους οποίους στηρίχθηκε ο νέος νόμος είναι το Σχέδιο Ανάπτυξης για την Ελληνική Οικονομία (έκθεση Επιτροπής Πισσαρίδη), το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (Ελλάδα 2.0), ο Νέος Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων 2022-2027, οι στόχοι του ΕΣΠΑ 2021-2027, η στρατηγική για τη βιομηχανία (Industry 4.0), καθώς και η προσαρμογή στις ανάγκες της σημερινής ελληνικής και διεθνούς πραγματικότητας.
ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΗ ΜΕΧΡΙ 17/11/2021
Στο πλαίσιο αυτό καλείται να συμμετάσχει στη δημόσια διαβούλευση κάθε κοινωνικός εταίρος και κάθε ενδιαφερόμενος, καταθέτοντας τις προτάσεις του για τη βελτίωση των διατάξεων του προτεινόμενου σχεδίου νόμου.
Η διαδικασία της δημόσιας διαβούλευσης θα ολοκληρωθεί στις 17/11/2021.
ΣΕ ΙΣΧΥ ΑΠΟ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟ 2022
Ο Νέος «Αναπτυξιακός Νόμος Ελλάδα 2.0» αναμένεται να τεθεί σε ισχύ από τον Ιανουάριο του 2022.
Ο «Αναπτυξιακός νόμος Ελλάδα 2.0» θα αντικαταστήσει το σημερινό Νόμο 4399/16 περί ιδιωτικών επενδύσεων και θα αποτελεί, για τα επόμενα χρόνια, το βασικό θεσμικό πλαίσιο για την παροχή κρατικών ενισχύσεων στις ιδιωτικές επενδύσεις στη χώρα.
ΒΑΣΙΚΕΣ ΑΛΛΑΓΕΣ
•13 ΝΕΑ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ (ΥΠΟΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ): Ο νέος Αναπτυξιακός εισάγει δέκα και τρία νέα καθεστώτα ενισχύσεων, που θα επιτρέψουν στην επιχειρηματική κοινότητα να σχεδιάσει, να αναπτύξει και να υλοποιήσει τις πρωτοβουλίες της με σημαντικές και σύγχρονες μορφές επενδύσεων σε όλους τους τομείς της ελληνικής οικονομίας.
•3 ΚΥΚΛΟΙ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ: Θα περιλαμβάνονται τρεις σταθεροί κύκλοι για την υποβολή επενδυτικών προτάσεων. Αυτό σημαίνει πως οι ενδιαφερόμενοι επενδυτές θα γνωρίζουν ακριβώς ποιο χρονικό διάστημα θα μπορούν να καταθέτουν τα σχέδιά τους στο εκάστοτε καθεστώς του νόμου, διεκδικώντας την προβλεπόμενη ενίσχυση. Αυτό θα γίνεται για τρεις συνεχόμενους μήνες (παράδειγμα Ιανουάριος, Φεβρουάριος, Μάρτιος) και ο επόμενος (π.χ. Απρίλιος) θα είναι εκτός.
•ΑΛΛΑΖΟΥΝ ΤΑ ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ: Ο Χάρτης Περιφερειακών Ενισχύσεων (ΧΠΕ), ο οποίος λαμβάνεται υπόψη στον Αναπτυξιακό Νόμο, αλλάζει, με τα ποσοστά του να κινούνται σε υψηλότερα επίπεδα από τα τρέχοντα.
Ο ΧΠΕ προσδιορίζει τις περιοχές ενός κράτους-μέλους, που είναι επιλέξιμες για εθνικές επενδυτικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα, βάσει των κανόνων της Ε.Ε. περί κρατικών ενισχύσεων. Σε αυτόν αναφέρεται, ανά νομό / Περιφερειακή Ενότητα του τόπου εγκατάστασης, ποια είναι η μέγιστη ένταση περιφερειακών, επενδυτικών ενισχύσεων.
ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ / ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
Σημειώνεται πως οι κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2022-2027 θα είναι αυξημένες, σε σχέση με ό,τι ισχύει σήμερα.
Με τα σημερινά δεδομένα (σημερινό αναπτυξιακό) η επιδότηση στην Πελοπόννησο ανέρχεται μέχρι και 55% υπό προϋποθέσεις, για τις πολύ μικρές (μέχρι 10 άτομα πλήρους απασχόλησης και 2 εκ. ευρώ τζίρο) και μικρές επιχειρήσεις (μέχρι 50 άτομα πλήρους απασχόλησης και 10 εκ. ευρώ τζίρο).
Σημειώνεται ότι με το σημερινό αναπτυξιακό νόμο, στη Μεσσηνία τα βασικά ποσοστά ενίσχυσης είναι 38,5% για ολόκληρο το νομό, ενώ προβλέπεται ποσοστό επιδότησης 55% ΜΟΝΟ στις «ειδικές περιοχές» (ορεινές – μειονεκτικές), που είναι ο Δήμος Καλαμάτας και ο Δήμος Δυτικής Μάνης. Ποσοστό 55% προβλέπεται ακόμα σε ολόκληρη τη Μεσσηνία ΜΟΝΟ για λίγες «δύσκολες» κατηγορίες επενδύσεων (εξωστρεφείς, καινοτόμες, αύξησης απασχόλησης, αγροδιατροφής – πληροφορικής, κοινωνικής οικονομίας και ΒΙΠΕ).
Με τα νέα δεδομένα, του νέου αναπτυξιακού, η ενίσχυση στην Πελοπόννησο αναμένεται να ανέλθει σε μέχρι και 60% κατά κανόνα, για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις.
Βέβαια, τα πάντα θα διευκρινιστούν με την ψήφιση του σχετικού νομοσχεδίου που, όταν γίνει νόμος του κράτους, θα έχουμε μια σίγουρη βάση υπολογισμού των τελικών ενισχύσεων (βασικών και περιφερειακών).
ΛΕΓΟΝΤΑΙ ΥΠΕΡΒΟΛΕΣ…
Λέγεται ότι «οι κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2022-2027 θα είναι αυξημένες κατά 5% – 25%, σε σχέση με ό,τι ισχύει σήμερα. Με τα νέα δεδομένα τα ποσοστά θα διαμορφώνονται, δυνητικά, έως 60% για τις μεγάλες επιχειρήσεις, 70% για τις μεσαίες και 80% για τις μικρές». Έτσι, πολλοί συμπεραίνουν ότι θα «χτίζεις ξενοδοχείο μόνο με την επιδότηση»… Ή ότι το 2004 ξανάρχεται…
Καμία σχέση! Σύμφωνα με τις μέχρι σήμερα πληροφορίες, οι κρατικές ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα για την περίοδο 2022-2027 θα είναι αυξημένες σε σχέση με ό,τι ισχύει σήμερα. Αλλά όχι τόσο!
Τα παραπάνω προβλέπονται στις κατευθυντήριες γραμμές για τις ενισχύσεις περιφερειακού χαρακτήρα, οι οποίες προσδιορίζουν ένα πλαίσιο παροχής κρατικών ενισχύσεων συμβατών με την εσωτερική αγορά που ανακοίνωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και θα ισχύσουν μέχρι το τέλος του 2027.
Βάσει του νέου πλαισίου, τα ποσοστά ενίσχυσης είναι αυξημένα στις 12 από τις 13 Περιφέρειες της Ελλάδας.
Και αυτό (η αύξηση της επιδότησης), γιατί μετά την οικονομική κρίση και την πανδημία η Ελλάδα και συνακόλουθα και οι Περιφέρειές της υποχώρησαν, με βασικό κριτήριο το κατά κεφαλήν ακαθάριστο προϊόντος τους σε σχέση με εκείνο του μέσου ευρωπαϊκού όρου.
Οι Περιφέρειες διακρίνονται σε τρεις κατηγορίες: Περισσότερο Αναπτυγμένες, Σε Μετάβαση, Λιγότερο Αναπτυγμένες.
Η κατάταξη είχε ως εξής για την περίοδο 2014-2020:
•Περισσότερο Αναπτυγμένες Περιφέρειες (Περιφέρειες στις οποίες το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ υπερβαίνει το 90% του μέσου όρου της Ε.Ε.): Αττική, Νότιο Αιγαίο
•Περιφέρειες Σε Μετάβαση: Δυτική Μακεδονία, Στερεά Ελλάδα, Ιόνια Νησιά, Πελοπόννησος, Βόρειο Αιγαίο, Κρήτη (Περιφέρειες στις οποίες το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ βρίσκεται μεταξύ του 75% και του 90% του μέσου όρου της Ε.Ε.)
•Λιγότερο Αναπτυγμένες Περιφέρειες (Περιφέρειες στις οποίες το κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ είναι χαμηλότερο του 75% του μέσου όρου της Ε.Ε.): Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Κεντρική Μακεδονία, Ήπειρος, Θεσσαλία, Δυτική Ελλάδα.
Την περίοδο 2021 – 2027 η Πελοπόννησος βρίσκεται υποχωρώντας στο 56,67% σε σχέση με τον Μ.Ο. της Ε.Ε. Δηλαδή, υποβιβάζεται στις Λιγότερο Ανεπτυγμένες Περιφέρειες της Ελλάδας. Η Πελοπόννησος κατατάσσεται, συγκεκριμένα, 7η από το τέλος.
Μόνο που το 2021 ολόκληρη η Ελλάδα – όλες οι Περιφέρειες, πλην Αττικής, βρίσκονται πλέον κάτω του 75%!
Γι’ αυτό το λόγο και θα «απολαύσουν» οι μικρές – πολύ μικρές επιχειρήσεις αυτών των Περιφερειών λίγο μεγαλύτερα ποσοστά ενισχύσεων – επιδοτήσεων, από 50% σε 55-60%. Και μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις και υπό προϋποθέσεις η επιδότηση θα είναι μεγαλύτερη.
ΑΠΟ ΙΔΙΩΤΕΣ Ο ΕΛΕΓΧΟΣ
Ο βασικός στόχος θα είναι η επιτάχυνση των διαδικασιών στις ιδιωτικές και στρατηγικού χαρακτήρα επενδύσεις, η μείωση της γραφειοκρατίας με την απομείωση των διαδικασιών/βημάτων, αλλά και η ακόμα μεγαλύτερη εμπλοκή του ιδιωτικού τομέα. Μάλιστα, ο νέος νόμος θα δώσει ένα πολύ σημαντικό έργο αξιολόγησης και παρακολούθησης των επενδύσεων στον ιδιωτικό τομέα.
Για παράδειγμα, σύμφωνα με πληροφορίες, ο έλεγχος υπαγωγής επενδύσεων άνω του 1 εκατ. ευρώ θα γίνεται από ορκωτούς ελεγκτές ή λογιστές Α’ τάξης πτυχίου (όπως γίνεται και σήμερα, με πρόσφατη σχετικά ρύθμιση).
