Με την αριθ. 27549/934/1986 απόφαση του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ εγκρίθηκε το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο (ΓΠΣ) Καλαμάτας, με το οποίο, όπως τροποποιήθηκε στη συνέχεια με όμοια απόφαση του 1992, επιχειρήθηκε η πολεοδομική οργάνωση και η προστασία του περιβάλλοντος της ευρύτερη περιοχής.
Στο ΓΠΣ αυτό προβλέφθηκε, μεταξύ άλλων, η επέκταση του σχεδίου πόλεως Καλαμάτας με τη δημιουργία οκτώ πολεοδομικών ενοτήτων: Λαγκαδάς, Αβραμιού, Στρατώνες, Γιαννιτσάνικα, Δυτική Παραλία, Ανατολική Παραλία, Κέντρο και Νότια Συνοικία, για κάθε μία από τις οποίες καθορίστηκαν χρήσεις γης.
Το 1999, ήτοι μετά την παρέλευση 7 ετών από την τροποποίηση του ΓΠΣ, το Δημοτικό Συμβούλιο Καλαμάτας (897/16-12-1999) αποφάσισε την αναθεώρηση και επέκταση του ισχύοντος ΓΠΣ λόγω και της επέκτασης των ορίων του Δήμου Καλαμάτας.
Η μελέτη του οικισμού εγκρίθηκε με την αριθ. 36794/2005 πράξη του υφυπουργού ΠΕΧΩΔΕ. Δηλαδή, για να εγκριθεί η πολεοδομική μελέτη του οικισμού χρειάστηκαν 8 χρόνια περίπου (!).
Η περιοχή του οικισμού Παραλίας Βέργας του Δήμου Καλαμάτας αποτελεί τη μία από τις οκτώ πολεοδομικές ενότητες που προορίζονται από το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο Καλαμάτας για πολεοδόμηση με τις διατάξεις των νόμων 1337/83 και 2508/97, των οποίων ο γράφων το κείμενο αυτό υπήρξε ένας από τους συντάκτες.
Αμέσως μετά την έγκριση του ΓΠΣ (1986) στον οικισμό Παραλίας Βέργας του Δήμου Καλαμάτας, που αποτελεί, όπως προαναφέρθηκε, μια από τις οκτώ πολεοδομικές ενότητές του, άρχισαν οι ενέργειες για την εκπόνηση και έγκριση της πολεοδομικής μελέτης
Μετά αρκετά έτη απαράδεκτων καθυστερήσεων, παλινδρομιών και ολιγωριών δημοτικών-κρατικών Αρχών εγκρίθηκε τελικά η πολεοδομική μελέτη Βέργας με την αριθ. 3679/8-9-2005 απόφαση του υπουργού ΠΕΧΩΔΕ. Όμως, η χαρά των ιδιοκτητών γηπέδων που ανέμεναν τη δικαστική απόφαση αυτή για οικοδομήσουν το ακίνητό τους, δεν κράτησε πολύ, γιατί η απόφαση αυτή ακυρώθηκε για τυπικούς λόγους από το ΣτΕ, εφόσον η έγκριση έγινε με την αριθ. 36794/2005 υπουργική απόφαση και όχι με προεδρικό διάταγμα.
Εν τω μεταξύ, ορισμένοι ιδιοκτήτες παίρνουν άδεια οικοδομής από την αρμόδια πολεοδομική υπηρεσία σε ακίνητο τεσσάρων στρεμμάτων αντί ενός που είναι το πραγματικό, με αντίστοιχη συνεπώς επιβάρυνση του περιβάλλοντος της περιοχής του οικισμού.
Πριν από ένα έτος περίπου διαβιβάστηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος στο Β’ Τμήμα του ΣτΕ για επεξεργασία σχέδιο προεδρικού διατάγματος με τίτλο «Έγκριση Πολεοδομικής Μελέτης του οικισμού Παραλίας Βέργας της Δημοτικής Κοινότητας».
Κατά την επεξεργασία του σχεδίου προεδρικού διατάγματος το ΣτΕ διαπίστωσε ότι από τα προσκομισθέντα στοιχεία του φακέλου δεν προκύπτει ότι από τη σύνταξη της υπό έγκρισης Πολεοδομικής Μελέτης οικισμού Παραλίας Βέργας τηρήθηκε η απαιτούμενη διαδικασία Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης ή οιαδήποτε άλλη εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των προτεινόμενων ρυθμίσεων.
Ακόμη, δεν προκύπτει ότι το εγκριθέν ΓΠΣ, στο οποίο βασίζεται η πολεοδομική μελέτη, υποβλήθηκε σε σχεδιασμό που διέπει τη Σύνταξη Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης, τρόπος καθορισμού των ορίων οικισμών της χώρας μέχρι 2.000 κατοίκους. Μετά τον καθορισμό των ορίων άρχισε η διαδικασία εκπόνησης της πολεοδομικής μελέτης για την πολεοδόμηση του οριοθετημένου οικισμού, αλλά και της εκτός των ορίων έκτασής του.
Συμπερασματικά και σύμφωνα με όσα περιγράφονται πιο πάνω: Οι δυο αρμόδιες κρατικές Αρχές (κεντρική και τοπική) δεν έχουν καταφέρει μέχρι σήμερα (ήδη έχουν περάσει 25 χρόνια) να εγκριθεί η πολεοδομική μελέτη του οικισμού.
Είναι δύσκολο να πιστέψει κάποιος ότι η κεντρική και η τοπική Αρχή δεν μπορούσαν να αποφύγουν τις συνέπειες της ακύρωσης της διοικητικής πράξης έγκρισης της πολεοδομικής μελέτης ή την έλλειψη στρατηγικής μελέτης επιπτώσεων στο περιβάλλον.
Φαίνεται ότι οι ως άνω Αρχές έχουν από καιρό ταχθεί εναντίον των ρυθμίσεων του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου Καλαμάτας (νόμοι 1983 και 1007), προτιμώντας την εφαρμογή του ισχύοντος νέου πολεοδομικού καθεστώτος των τοπικών χωρικών σχεδίων και των ειδικών χωρικών σχεδίων.
Του Δημήτρη Γ. Χριστοφιλόπουλου
Ομότιμου καθηγητή Πανεπιστημίου Αθηνών
