Σύνταξη μελέτης και προτάσεις ίδρυσης μουσείων
Μελέτη για την ίδρυση «Ερευνητικού και Επιμορφωτικού Κέντρου Ταϋγέτου» με έδρα το Δημοτικό Σχολείο Αλαγονίας διαβίβασε η Περιφερειακή Διεύθυνση Εκπαίδευσης Πελοποννήσου στο Δήμο Καλαμάτας και την Κοινότητα Αλαγονίας.
Η μελέτη έγινε στο πλαίσιο της συνεργασίας Δημόσιας Εκπαίδευσης και Τοπικής Αυτοδιοίκησης, η οποία έχει εκφραστεί πολλές φορές προς όφελος της κοινωνίας, κάνοντας ξεχωριστή αναφορά στη βούληση του Δήμου Καλαμάτας να στεγάσει το Μουσείο Γραμματισμού, το οποίο αξίζει να σημειωθεί ότι διαθέτει ειδική θεματική για τον Ταΰγετο και συμμετέχει στο υλικό της βιβλιοθήκης της Αλαγονίας.
Άμεση ίδρυση
Στη μελέτη αναφέρεται ότι το «Ερευνητικό και Επιμορφωτικό Κέντρο Ταϋγέτου» προκύπτει «ως μια αναγκαιότητα, αλλά και ως μια δυνατότητα, γιατί συνδυάζει την ανάπτυξη ήδη υπαρκτών δράσεων, ιδιαίτερα στο πλαίσιο του έργου “Εκπαιδευτικός Δρυμός Ταϋγέτου”, σε μεγαλύτερο εύρος, με την αξιοποίηση υπαρκτών υποδομών».
Αναφέρεται, επίσης, ότι «η εν λόγω μελέτη έχει δομηθεί στη βάση της “αναλογικής ανταποδοτικότητας”, με τρόπο, δηλαδή, ώστε να υπάρχουν άμεσα ανταποδοτικά οφέλη από την ίδρυση και λειτουργία του “Ερευνητικού και Επιμορφωτικού Κέντρου Ταϋγέτου”, την επόμενη κιόλας στιγμή, οφέλη ανάλογα των δαπανών και των υπηρεσιών που θα διατεθούν για την ανάπτυξή του», γι’ αυτό και καλείται ο Δήμος Καλαμάτας, σε συνεργασία με τους φορείς, να προβούν άμεσα στην ίδρυση του εν λόγω Κέντρου.
Η μελέτη σκοπιμότητας κοινοποιείται σε αρμόδιους φορείς του υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων, του υπουργείου Ανάπτυξης και Επενδύσεων και τους τοπικούς θεσμικούς φορείς. Είναι έκτασης ενενήντα σελίδων και σε οκτώ κεφάλαια αναλύει την αναγκαιότητα για ένα θεσμικό Κέντρο, καταγράφει την υπάρχουσα κατάσταση ως προς τις δομές και τις υποδομές, περιγράφει την οργάνωση, τη λειτουργία, τις υποδομές, τη διοίκηση – διαχείριση, τα οικονομικά – θεσμικά θέματα, τη βιωσιμότητα και τις προοπτικές του Κέντρου και στα συμπεράσματα δίνει ένα πλάνο ανάπτυξής του με άμεσες ενέργειες.
Μέσα από δεκάδες εικόνες και σχήματα, η μελέτη αποτυπώνει τη δυναμική του Ταϋγέτου, των ανθρώπων και του περιβάλλοντος σε πολλά επίπεδα, σε σχέση με πολλές επιστήμες και περιλαμβάνει προτάσεις οργάνωσης και αξιοποίησης του Δημοτικού Σχολείου Αλαγονίας με πολυδύναμο χαρακτήρα.
Στο συμπερασματικό κεφάλαιο γίνεται καταληκτική αναφορά στην «ανάγκη η συνέχεια στο έργο αυτό να γίνει με υψηλό φρόνημα και θέρμη προς την Έρευνα, την Επιστήμη, τον Πολιτισμό, την Εκπαίδευση και την Επιμόρφωση, στη βάση των διαχρονικών και πανανθρώπινων αξιών που οδηγούν σε έμπνευση και λύσεις μπροστά σε όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η κοινωνία μας και η ανθρωπότητα ολόκληρη».
Προτάσεις ίδρυσης μουσείων
Σχετικά με τη μουσειακή κουλτούρα στον Ταΰγετο, στη μελέτη επισημαίνεται ότι είναι πολύ ενθαρρυντικό ότι στις κοινότητες του Ταϋγέτου υπάρχουν ήδη το Λαογραφικό Μουσείο και η Πινακοθήκη Αρτεμισίας, το Μουσείο του Πολιτιστικού Συλλόγου Λαδά, η ιδιωτική Λαογραφική Συλλογή Μιχάλη Αντωνόπουλου και τοπικές συλλογές που αναπτύσσονται από πολίτες, οι οποίοι μεριμνούν, συλλέγουν και παρουσιάζουν τα εκθέματα.
Σε κάποιες περιπτώσεις προτείνεται η ανάπτυξη συλλογών και μουσείων τοπικού ενδιαφέροντος, ενώ υπάρχουν ήδη διαμορφωμένες συλλογές που φυλάσσονται στην Κοινότητα Αλαγονίας όπως: το σπίτι που γεννήθηκε ο Νικηταράς, το οποίο διαμορφώνεται σε Μουσείο στη Νέδουσα, η Ιστορική Παιδαγωγική Βιβλιοθήκη Σχολικών Δραστηριοτήτων, που μεταφέρεται στον Ταΰγετο, καθώς και η Ιστορική βιβλιοθήκη Τ.Π.Ε. του Μουσείου Γραμματισμού, που επίσης μεταφέρεται στον Ταΰγετο, η βιβλιοθήκη του Πολιτιστικού Συλλόγου Αλαγονίας, η οποία φυλάσσεται στην Αλαγονία και η συλλογή εκθεμάτων Αγροτικής Διοίκησης, που λειτούργησε πιλοτικά στο Κοινοτικό Κατάστημα Αλαγονίας, με σκοπό να καλύψει ολόκληρο τον Ταΰγετο.
Προτάσεις που έχουν διατυπωθεί στη μελέτη για ίδρυση είναι οι εξής:
-Μουσείο δρώμενου Ευετηρίας της Νέδουσας, που θα συγκεντρώσει τεκμήρια και μαρτυρίες για το μοναδικό αυτό δρώμενο της Νότιας Ελλάδας, αποδίδοντάς τα στο κοινό (πρωτίστως στα Σχολεία). Προτείνεται να στεγαστεί στο κτήριο του παλιού Δημοτικού Σχολείου της Νέδουσας όταν αυτό επισκευαστεί.
-«Μουσείο Πατάτας», στα πρότυπα των αντίστοιχων μουσείων πατάτας που υπάρχουν σε όλο τον κόσμο (Αυστρία, Βέλγιο, Καναδά, Δανία, Γαλλία, Γερμανία, Ιταλία, ΗΠ.) ή και σχετικό λαογραφικό μουσείο, δεδομένης της σύνδεσης της πατάτας με την περιοχή, αλλά και το ιστορικό κτήριο «Παταταποθήκη», το οποίο θα μπορούσε να στεγαστεί στο εν λόγω κτήριο.
-«Μουσείο Ξύλου και Δάσους» (wood museum), λόγω της παράδοσης του Ξυλοπριστηρίου, της σύνδεσής του με την τοπική κοινωνία και τον πολιτισμό, αλλά και τα εκθέματα που προκύπτουν από τα χαλάσματα του κατεστραμμένου κτηρίου, το οποίο χωροταξικά θα μπορούσε να συνδυαστεί με το χώρο του Ξυλοπριστηρίου.
-«Μουσεία Λαϊκού Πολιτισμού» και παλιότερα «Λαογραφικά Μουσεία», για να στεγάσουν πολλά εκθέματα του αγροτικού λαϊκού πολιτισμού του άμεσου παρελθόντος των χωριών. Ο τύπος αυτός μουσείου πραγματώνεται ήδη στη συλλογή του Λαογραφικού Μουσείου Αρτεμισίας και θα μπορούσε να αναπτυχθεί ως ένα δίκτυο εκθέσεων προσβάσιμων, κυρίως από τις μαθητικές ομάδες που επισκέπτονται τον Ταΰγετο.
-«Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Ταϋγέτου», το οποίο «θα περιλαμβάνει τη γεωλογία, τη χλωρίδα και την πανίδα του ορεινού όγκου. Θα αποτελεί το κέντρο πληροφόρησης για όλες τις δραστηριότητες της ευρύτερης περιοχής, με ετήσιες εκδηλώσεις για σχολεία και πανεπιστήμια».
Της Βίκυς Βετουλάκη
