Αυξήσεις στα πάντα για τις καλλιέργειες, μείωση εισοδημάτων, αβέβαιο μέλλον λένε οι παραγωγοί της Τριφυλίας
Αβέβαιο καθίσταται το μέλλον των αγροτών (και) στην Τριφυλία εξαιτίας του κόστους παραγωγής που έχει εκτοξευθεί στα ύψη, κάτι που έχει ως συνέπεια τη διαρκή μείωση του αγροτικού εισοδήματος.
Σήμερα στο «Θ» μιλούν Τριφύλιοι αγρότες, νέοι άνθρωποι που έχουν επενδύσει χρήματα, μόχθο, ιδρώτα, προσδοκίες και όνειρα ζωής και οι οποίοι με αγάπη και διαρκή φροντίδα κι εφαρμόζοντας σύγχρονες μεθόδους και καλλιεργητικές πρακτικές, παράγουν προϊόντα αρίστης ποιότητας. Περιγράφουν, λοιπόν, την κατάσταση που βιώνουν εξαιτίας του αυξημένου κόστους, εκφράζοντας αβεβαιότητα για το μέλλον και ζητώντας άμεσα μέτρα για την επιβίωσή τους.
Γιάννης Αλεξόπουλος, παραγωγός, Τερψιθέα Κυπαρισσίας:
«Τα φυτά έχουν πάρει 40%, τα λιπάσματα τα περισσότερα από 40% έως 60%, το νάιλον για θερμοκήπια και για τα καρπούζια και γενικότερα τα υπαίθρια 30%, το πετρέλαιο ξέρεις, το ρεύμα 30%+… Πολύ δύσκολα τα πράγματα, γιατί τώρα είναι ανεβασμένες οι τιμές, αλλά ο κόσμος δεν μπορεί να αγοράσει όπως έκανε πιο παλιά. Σε εμάς είναι οριακά να βγουν τα έξοδα. Μόνο με καλές αποδόσεις σε παραγωγή, αλλά φέτος με τις καιρικές συνθήκες όλα πήγαν πίσω σε έναρξη παραγωγής και οι αποδόσεις μειωμένες.
Στο μέλλον, αν συνεχίσουν τα πράγματα έτσι, θα είναι πολύ χειρότερα, γιατί από τη μία θα είναι ακριβά λόγω κόστους παραγωγής και από την άλλη ο κόσμος δε θα μπορεί να αγοράσει λόγω μη περισσεύματος σε χρήμα, γιατί όλα και σε αυτόν έχουν πάρει την άνοδο.
Πρέπει να στηριχθεί ο πρωτογενής τομέας και οι αγρότες με άμεσα μέτρα. Η μείωση ΦΠΑ δεν είναι τίποτα, δεν άλλαξε τίποτα σε τιμές, κάτι ελάχιστο, 2 και 3 το τσουβάλι… Αυτό που λένε με την επιδότηση – βοήθεια για τα λιπάσματα φαίνεται καλό, αλλά πότε θα γίνει και να γίνει σωστά. Από την άλλη, πρέπει να γίνει μείωση του ρεύματος και σίγουρα αγροτικό πετρέλαιο στους κατά κύριο επάγγελμα αγρότες τουλάχιστον. Δε γίνεται με τέτοιες τιμές, σε όλα επάνω, να μπορεί να αντεπεξέλθει ο αγρότης».
Γιώργος Αλεξανδρόπουλος, παραγωγός, πρόεδρος Αγροτικού Συνεταιρισμού Οπωροκηπευτικών Φιλιατρών «Η Τριφυλία»:
«Έχουμε αύξηση κόστους τουλάχιστον 40% στο σύνολο. Μιλάμε σε σχέση με πέρυσι το πλαστικό κάλυψης πάνω από 35%, τα υλικά συσκευασίας άνω του 40%, τα αζωτούχα λιπάσματα 130%, τα υδατοδιαλυτά λιπάσματα 40%, τα φυτά 20%, τα φυτοφάρμακα από 20% έως και κάποια 80%, ρεύμα τριπλάσιο σε σχέση με πέρυσι, πυρηνόξυλο 50% πάνω, πετρέλαιο 40%. Η φετινή χρονιά, όπως εξελίχθηκε με τις καιρικές συνθήκες, είναι μια πολύ δύσκολη χρονιά σε συνδυασμό με την τεράστια αύξηση του κόστους παραγωγής. Το κόστος των καλλιεργειών έχει εκτοξευτεί σε ποσοστό άνω του 40% σε σχέση με πέρυσι, υπήρξε οψίμιση της παραγωγής, αλλά και μείωση. Έχουμε σε σχέση με πέρυσι μια αύξηση των τιμών 20% περίπου, λόγω της μειωμένης παραγωγής.
Τα αγγούρια είναι στο μέσον της παραγωγής, οι ντομάτες ξεκινάνε τώρα σιγά σιγά, με κορύφωση αρχές Μαΐου. Η καλλιέργεια των πρώιμων κηπευτικών θερμοκηπίου έγινε πάρα πολύ δύσκολη λόγω των πιο πάνω και αν δεν εξελιχθεί καλά μέχρι το τέλος της, θα υπάρξει μεγάλο πρόβλημα για τους αγρότες, τα καταστήματα εφοδίων και γενικά για όλους όσους ασχολούνται με τον πρωτογενή τομέα, αλλά και στο τέλος για τον καταναλωτή. Αδυναμία καλλιέργειας, άρα και έλλειψη τροφίμων. Η τεράστια διαφορά τιμής από τον παραγωγό στον καταναλωτή συνεχίζεται ακόμη και τώρα και αυξάνεται η αισχροκέρδεια. Μιλάμε για διαφορά τιμής από την τιμή πώλησης στις λαχαναγορές και σούπερ μάρκετ, για 100% τιμές λιανικής. Σε αυτή την κατάσταση που είναι ο κόσμος, κάποιοι αισχροκερδούν στην πλάτη του παραγωγού και του καταναλωτή».
Βασίλης Αθανασόπουλος, παραγωγός, πρόεδρος Αγροτικού Συλλόγου Φιλιατρών:
«Ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα που ταλαιπωρούν τους αγρότες αυτή την περίοδο είναι η τεράστια αύξηση του κόστους παραγωγής. Το ποσοστό αύξησης κυμαίνεται περίπου 40% έως 50%. Τα λιπάσματα, το πετρέλαιο, τα υλικά συσκευασίας, το ηλεκτρικό ρεύμα είναι κάποιοι από τους παράγοντες που έχουν οδηγήσει τους αγρότες σε αδιέξοδο.
Το τελευταίο διάστημα, κάτω από αυτές τις δύσκολες συνθήκες, έχει παρατηρηθεί ολοένα και αυξανόμενη μείωση των κερδών. Αυτό θα έχει ως φυσικό αποτέλεσμα πολλοί συνάδελφοι αγρότες να μην μπορέσουν να καλλιεργήσουν στο μέλλον. Οι επόμενες μέρες στον τομέα της αγροτικής παραγωγής θα είναι πολύ δύσκολες. Ζητάμε, λοιπόν, την άμεση στήριξη της Πολιτείας για να συνεχίσουμε να υπάρχουμε».
Σωτήρης Κούρτης, παραγωγός, Κουτσουβέρι Γαργαλιάνων:
«Το κόστος έχει ανέβει πάνω από 35% στα πλαστικά, στα κιβώτια, σε όλα αυτά, σε ό,τι αφορά τα λιπάσματα. Το πρόβλημα είναι ότι ανέβηκε το κόστος πριν φτάσει στις επιχειρήσεις, το ανεβάσανε στοχευμένα γιατί δεν υπάρχει συγκροτημένος έλεγχος από το κράτος και δεν υπήρξε και ποτέ, ούτε θα υπάρξει. Το ρεύμα έχει ανέβει 60%. Παράδειγμα: τιμές γεώτρησης, ποτίσματα καλοκαιρού, τους μήνες Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβρη. Ιούνιο, Ιούλιο, Αύγουστο είχε 4 ευρώ η ώρα και το Σεπτέμβρη οι 11 ώρες που ποτίσαμε μόνο, πήγε 6,5 ευρώ η ώρα. Η αύξηση αυτή είναι 60%. Τα λιπάσματα έχουνε πάρει αύξηση στο 35% περίπου, αλλά το μεγαλύτερο πρόβλημα που υπάρχει είναι ότι στο αμέσως επόμενο διάστημα δε θα υπάρχει πρώτη ύλη. Αφενός γιατί ο πόλεμος έχει στενέψει τα περιθώρια αυτά, αφετέρου γιατί τα λιπάσματα έχουν ξεκινήσει να ανεβαίνουν απ’ τον Αύγουστο, γιατί για κάποιον περίεργο τρόπο ανεβήκανε κατά πολύ τα ναύλα από την Κίνα που έρχονται κάποιες πρώτες ύλες.
Δηλαδή, για να δώσουμε μια τάξη μεγέθους, απ’ ό,τι κουβεντιάζω με τις εταιρείες, από 1.500 ευρώ το κοντέινερ έχει φτάσει στα 17.000 ευρώ. Και αυτή η αύξηση μετακυλίεται κατευθείαν στον παραγωγό κι απ’ τον παραγωγό δεν μπορεί να μετακυληθεί στον καταναλωτή.
Αυτό που μ’ έχει νευριάσει πάρα πολύ, αυτά τα παπαγαλάκια που βγαίνουν στις τηλεοράσεις και λένε ό,τι θέλουν, όταν ο κόσμος αναφερόταν πριν από ένα μήνα, το χειμώνα, ότι ήταν ακριβό το μπρόκολο, το μαρούλι, το πορτοκάλι, η ντομάτα, το αγγούρι, μέχρι κι ο υπουργός Ανάπτυξης έβγαινε με τις τιμές δημοπρατηρίου κι έλεγε τ’ αγγούρι, το κακό με τον αγρότη επειδή δεν υπάρχει συγκροτημένη πολιτική όσον αφορά στις πωλήσεις του, είναι η προσφορά και ζήτηση. Λόγω του χειμώνα η προσφορά ήταν μικρή και η ζήτηση μεγάλη. Πράγμα που σημαίνει ότι αν η ντομάτα, φερ’ ειπείν, πάει στα 60 λεπτά να καθαρίζει σ’ έναν παραγωγό, κάποτε έβγαζε ένα μεροκάματο. Τώρα όμως δεν μπορεί να το βγάλει. Και δεν μπορώ ν’ απαιτήσω εγώ παραπάνω λόγω μεγάλου κόστους. Δε με εξασφαλίζει κανένας για να μπορέσω ν’ απαιτήσω παραπάνω. Το πόσο ακριβώς έχει μειωθεί το εισόδημα του παραγωγού θα φανεί σε βάθος χρόνου, γιατί τώρα, αυτή τη στιγμή, είμαστε στην εποχή μετά το χειμώνα, που πάντοτε λόγω μικρής προσφοράς, όπως είπαμε, τα πράγματα είναι ζητημένα, αλλά στο βάθος του χρόνου θα φανεί ότι μπορεί και τα 80 και 90 λεπτά στον παραγωγό πλέον να μην αξίζουν να καλλιεργήσεις.
Γιατί όταν μιλάμε για μια αύξηση 35% τουλάχιστον, μεσοσταθμικά μπορεί να είναι 40% αν βάλεις ρεύματα και όλα αυτά, θα δεις ότι στα 60 λεπτά που έβγαζε μεροκάματο ο αγρότης, πάει άλλα 25 λεπτά επιπλέον. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί ένα προϊόν να καθαρίσει στον παραγωγό 85 και 90 λεπτά αρχή – τέλος. Η τιμή που έβγαινε 60 λεπτά ήταν όταν ο παραγωγός πούλαγε με 1 ευρώ και 1,20 ευρώ και έφτανε να πουλάει και με 40. Δεν ξέρω αν αυτή τη στιγμή, από τη στιγμή που αφήσαμε να ξεφύγει το κόστος του ρεύματος και το κόστος του πετρελαίου, μπορεί να υπάρξει μαγικό ραβδάκι. Δηλαδή, είναι πάρα πολύ εντυπωσιακό ότι στην Ισπανία που ήμουν πριν από ένα μήνα οι Ισπανοί έχουν δώσει πολύ μεγάλη βάση στον πρωτογενή τομέα, επιδοτούν με 50% τα έξοδα του φορτηγού που θα πάει στη Γερμανία. Μας λέγανε ότι ένα φορτηγό για να πάει στη Γερμανία θέλει 6.000 ευρώ και τα 3.000 ευρώ τα επιδοτούσε το κράτος.
Κι επειδή το κράτος βλέπει ότι ακόμα και με τις 3.000 ευρώ οι αγρότες πιέζονται, τους φτιάχνει μεγάλη σιδηροδρομική γραμμή που θα φεύγει το τραίνο απευθείας απ’ την Αλμερία να πηγαίνει στην Ισπανία. Βλέπουμε ένα κράτος πώς νοιάζεται για τη δομή, για την παραγωγική τάξη. Τώρα εδώ υπάρχει μεγάλο πρόβλημα. Γιατί στην Αλμερία είχε 1,40 ευρώ το πετρέλαιο κι 1,50 ευρώ η αμόλυβδη. Στην Αλμερία μέχρι Μούρθια, Γρανάδα. Μάλαγα, που πήγαμε, δεν είδαμε διόδια, δηλαδή το κόστος μεταφοράς είναι πάρα πολύ μικρότερο.
Εμείς μιλάμε ότι αυτές οι αυξήσεις εδώ τώρα δε συμπεριλαμβάνουν και τη μεταφορά, που και τη μεταφορά κάποια στιγμή οι επαγγελματίες θα τη σηκώσουν, δεν μπορούν με αυτές τις τιμές των πετρελαίων κ.τ.λ.
Το κράτος έπρεπε να παρέμβει σε καίρια πράγματα: Ένα, το μεγαλύτερο και κυριότερο, που αφορά και στην παραγωγική τάξη και τους βιομηχάνους και όλους αυτούς, είναι το κόστος παραγωγής, και αυτό είναι το ηλεκτρικό ρεύμα και το πετρέλαιο και φυσικό αέριο. Όταν υπάρχει μεγάλο κόστος ενέργειας για να μπορέσει ο άλλος να παράγει αυτό που θα μεταπουλήσει σε εμένα, τότε αναγκαστικά τα πράγματα θα εκτοξευθούν. Το κακό είναι ότι οι αγρότες είναι άμοιροι ευθυνών. Ένα παράδειγμα: αυτή τη στιγμή έχει τετραπλασιαστεί η τιμή του σπορελαίου, ενώ το ελαιόλαδο μένει στην ίδια τιμή. Ανήκουστο να έχει πάρει αύξηση 100%, 200%, δεν μπορώ να προσδιορίσω, το σπορέλαιο και το ελαιόλαδο να κυμαίνεται στην ίδια τιμή».
Κούλης Κουλόγιαννης, παραγωγός, Μεγάλος Κάμπος Γαργαλιάνων:
«Το κόστος παραγωγής φέτος έχει ανέβει πολύ ψηλά. Ξεκινάμε απ’ τα φυτώρια που έχουν ανέβει τα σπόρια. Μετά πάμε στα λιπάσματα που έχουν ανέβει από πέρυσι το καλοκαίρι μερικά λιπάσματα κι 100%, όπως και φάρμακα από πέρυσι τέτοια εποχή. Οι πυρήνες έχουν ανέβει υπερβολικά αφού πέρυσι πληρώναμε 45 ευρώ τον τόνο και φέτος έχει πάει 110 – 120 ευρώ ο τόνος. Το ρεύμα ανεβαίνει και αυτό. Οι παραγωγές λόγω του καιρού, που είχαμε κρύα και πολλές συννεφιές, μας μειώθηκαν. Εμείς δουλεύουμε την παραγωγή στα αγγούρια, την πρώιμη, και σε ντομάτες, που έχουν έρθει πολύ πίσω. Τα χαρτόκουτα κοντεύουν να φτάσουν 1 ευρώ το ένα. Πέρυσι είχε 50-52 λεπτά συν ΦΠΑ και τώρα έχει φτάσει 70 συν ΦΠΑ. Όλα έχουν ανέβει. Λόγω των τιμών φέτος, που ήταν πιο ψηλά λόγω μείωσης της παραγωγής, ακούγαμε στα κανάλια που λέγανε “ακριβά, δεν μπορούμε να ψωνίσουμε”, αλλά εμείς εδώ κάτω είμαστε μία η άλλη με τις άλλες χρονιές, γιατί μπορεί να ήταν λίγο πιο ακριβά τα προϊόντα, αλλά το κόστος παραγωγής έχει ανέβει τόσο ψηλά που ήταν πιο χαμηλά από πέρυσι ο τζίρος σε δικά μας έσοδα.
Οι γεωπόνοι αρχίζουν και φωνάζουν με τις πιστώσεις, δεν μπορούν να μας πιστώσουν γιατί ανεβαίνουν και είναι πολλά τα λεφτά. Είναι αβέβαιο το μέλλον μας και δύσκολα θα μπορέσουμε του χρόνου να καλλιεργήσουμε. Το κράτος θα μπορούσε να σταματήσει να είναι ακριβό το ρεύμα».
Γιώργος Παπαχριστοφίλου, παραγωγός, Μεγάλος Κάμπος Γαργαλιάνων:
«Το κόστος παραγωγής έχει αυξηθεί πολύ. Το 2021 ένας τόνος νιτρικό κάλιο έκανε 900 ευρώ κι αυτή τη στιγμή κάνει 1.950 ευρώ. Το φωσφορικό κάλιο ο τόνος το 2021 έκανε 1.400 ευρώ και τώρα κάνει 2.680 ευρώ. Που σημαίνει ότι έχουν αύξηση ακόμα και πάνω από 100%. Με αυτές τις τιμές στο κόστος για την παραγωγή δε θα μπορέσουμε να ανταπεξέλθουμε και δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε. Όσον αφορά στο πυρηνόξυλο, πέρυσι ήταν 50 ευρώ ο τόνος και φέτος έχει 100 ευρώ ο τόνος. Τα νάιλον έχουν πάρει ένα 25% επάνω. Είναι λίγο αβέβαιο το μέλλον μας. Δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε, πού θα βαδίσουμε και πώς θα πάμε. Εργάτες δεν υπάρχουν. Ό,τι εργάτες έχουν μείνει εδώ, λίγοι, ούτε χαρτιά έχουν, είναι παράνομοι και για να τους βγάλεις χαρτιά να δουλέψουν νόμιμα, το κράτος δε βοηθάει πουθενά, δύσκολα πολύ. Μεροκάματα ακριβά για να βρεις εργάτες. Τι να πω… Άμα συνεχίσουμε έτσι, θα σταματήσουμε, θα αλλάξουμε δουλειά, θα τα εγκαταλείψουμε; Δεν ξέρω…».
Του Ηλία Γιαννόπουλου
