Η προσέγγισις της ημέρας του Πάσχα ανηγγέλθη χθες δια των βελασμάτων των αμνών, οίτινες μετεφέρθησαν εκ των διαφόρων ορεινών μερών εις την πόλιν μας. Η αριστερά όχθη του ποταμού μας, ήτις κατά τα παρελθόντα έτη ήτο πλήρης κινήσεως, εφέτος παρουσιάζει όψιν παγεράν. Η τιμή εις την οποίαν πωλούνται οι αμνοί είναι πολύ υψηλή, οι αγορασταί δε ολίγοι.
Η όψις εν γένει της αγοράς μας είναι πολύ διαφορετική της των άλλων ετών. Η οικονομική αφαίμαξις την οποίαν λόγω των περιστάσεων έχει υποστή ο κόσμος επιβάλλει τον μετριασμόν των εξόδων. Μόνον μεγάλη κίνησις προμηνύεται εις τα κρεοπωλεία.
Η ΠΕΡΙΦΟΡΑ ΤΩΝ ΕΠΙΤΑΦΙΩΝ
Μεγαλοπρεπές θέαμα
«ΘΑΡΡΟΣ» 9 Απριλίου 1916
Η θλιβερά επέτειος της Σταυρώσεως του Σωτήρος ανέτειλεν όπως πάντοτε κατηφής και σκιερά.
Η φύσις διατηρούσα την ανάμνησιν του θείου δράματος πενθεί επιστρατεύουσα αραιά νέφη εις τον ουρανόν και διαχύνουσα λύπην αδιαίσθητον εις τας ψυχάς.
Οι κώδωνες των ναών σκορπίζουν από της πρωίας τους πενθίμους ήχους των, αίτινες συνδυαζόμενοι με το μολύβδινον χρώμα του ουρανού προσθέτουν έναν ακόμη τόνον εις την ανέκφραστον αρμονίαν του νύττοντος την ψυχήν πένθους, το οποίον εβασίλευε κατά την χθεσινήν ημέραν.
Ο στολισμός
Από πρωίας εις τους ναούς δεσποινίδες και κυρίαι των ενοριών προσεπάθουν μετά φιλοπονίας να στολίσουν τους επιταφίους αμιλλώμεναι εις την καλαισθησίαν και τον κατάλληλον χρωματισμόν των φυσικών και τεχνητών ανθέων.
Ομάδες από πολίτας πάσης τάξεως και ηλικίας, κυρίαι του γαντιού και γυναίκες της δουλειάς ησθάνοντο εαυτάς ίσους προ του ανεσπέρου κάλλους του αθώου Εσταυρωμένου.
Η αποκαθήλωσις
Την 3ην μεσημβρινήν ώραν τα πλήθη μετά παραδειγματικής ευλαβείας ήρχισαν να προσέρχονται εις τους ναούς, ίνα ακούσουν τον εσπερινόν και ίδωσι την αποκαθήλωσι του μυροέντος σώματος του ωραίου Ναζωρινού οδηγούμενον εντός σινδόνης εις τον τάφον.
Περί την 4ην απογευματινήν άρχεται ο εσπερινός, χοροστατούντος εν τω Μητροπολιτικώ Ναώ του Σου Επισκόπου Μελετίου. Τα πλήθη παρακολουθούν μετά ιεράς συγκινήσεως την εξέλιξιν του θείου δράματος του Γολγοθά, ενώ οι ψάλται αναμέλπουν κατανυκτικώς τας ωδάς της αποκαθηλώσεως. Και εν γένει εκτυλίσσεται μία τραγωδία πλημμυρισμένη από μίαν υπερτάτην ποίησιν που εξυμνούν οι αιώνες.
Μετά τον εσπερινόν ο κόσμος προσέρχεται αθρόος ίνα ασπασθή το επί του τάφου σώμα του Ιησού, το οποίον έγεμεν από αίμα εκρεύσαν δια την σωτηρίαν του ανθρώπινου γένους. Δάκρυα χύνονται επάνω εις τον τάφον του Ιησού, ο οποίος ευωδίαζεν από τα άνθη της ευσεβείας και από τα μύρα της ειλικρινούς προς Αυτόν αγάπης.
Τα πλήθη
Μετά ταύτα τα πλήθη ως καταμέλανα κύματα εκχύνονται εις τας οδούς λαμβάνοντα την προς τους διαφόρους Ναούς διεύθυνσιν. Το θέαμα της ανά τας οδούς διασταυρώσεως των χριστιανών υπήρξε γραφικώτατον. Ανταλλάσσονται γνώμαι και εκφέρονται κρίσεις επί της διακοσμήσεως των επιταφίων.
Πολλαί γυναίκες και ιδία αι περισσότερον έχουσαι διέλθει τον ωκεανόν της ζωής μεταβαίνουν εις την Μονήν των Καλογραιών ένθα ο επιτάφιος του Αγίου Κωνσταντίνου εν τη απλότητι και τω αφελεί στολισμώ του, μετερσίου τον προσκυνητήν εις αγνοτέραν σφαίραν.
Η περιφορά
Από της 7ης ήρχισε να ψάλλεται η ακολουθία των επιταφίων. Εις όλους τους Ναούς παρατηρείται μεγάλη συγκέντρωσις.
Την 8ην περίπου ώραν υπό τους ήχους των σαλπίγγων, υπό την ανταύγειαν των βεγγαλικών φώτων, του καπνού του λιβανωτού και τας δεήσεις τας αναπεμπομένας υπό των γυναικών άρχεται η εκφορά των επιταφίων, πρώτου εξερχομένου του επιταφίου της Υπαπαντής.
Άπειρον πλήθος ακολουθεί. Και άφθονα ρίγη σκορπίζονται επί τη μεγαλοπρεπή εμφανίσει του θείου Τάφου.
Οι επιτάφιοι διέρχονται τας συνήθεις οδούς και περί την 10 και ημίσειαν επαναφέρονται εις τους ναούς.
ΑΝΟΙΞΙΣ ΚΑΙ ΠΑΣΧΑ
«ΘΑΡΡΟΣ» 9 Απριλίου 1916
Παίζεται τώρα μία των τεσσάρων πράξεων του ωραίου ίσως ακατανοήτου όμως ακόμη έργου της ζωής. Την απέραντον σκηνήν του καλύπτει ακόμη, βαρεία, η πελωρία αυλαία του χρόνου. Οι θεαταί αναμένουν, συνέχοντες την αναπνοήν των εξ αγωνίας. Το καταπέτασμα θαμβώνει τους οφθαλμούς και εν τη μυστηριώδει μεγαλοπρεπεία του ουδεμίαν παρουσιάζει θετικήν και ωρισμένην εικόνα. Αι ποικίλαι αλληγορικαί του παραστάσεις φέρουν σύγχυσιν.
Πρόκειται λοιπόν περί κωμωδίας; Δεν αποκλείεται η εικασία, αφού η ζωή δεν παρουσιάζει παρά εν μεγάλο φρενοκομείον σήμερον με τας παντός είδους υστερικάς κινήσεις του.
Τι, όμως, θα ελέγετο τραγωδία εάν μη η κατακόκκινη και φρικαλέα την στιγμήν ταύτην περιβολή της δημιουργίας; Μη οι μαύροι δαίμονες, το πυρ και τον όλεθρον εξερευγόμενοι, παίζουσι το αγριώτερον των δραμάτων, χωρίς να αρκούνται εις αυτήν την επιφάνειαν της καιομένης γης, αλλά ζητούντες την εξόντωσιν αλλήλων και υπό την γην και υπό την θάλασσαν και εις τους αιθέρας;
Αλλά τότε ουδαμού χωρεί το ειδύλλιον; Και όμως.
Παίζεται μία των πράξεων του δράματος της ζωής. Η σκηνή αλλάσσει και παρουσιάζει νέαν όψιν.
Ο χειμών με τρομεράς εντυπώσεις από τον φλεγόμενον πλανήτην μας αποσύρεται κουρασμένος και εκνευρισμένος εις τα βάθη του ωκεανού των αιώνων.
Διερχόμεθα τον Απρίλιον, τον κατ’ εξοχήν ανοιξιάτικον μήνα, την κυρίως ακμήν της ανοίξεως.
Η νυξ ηλάφρυνε το βάρος της παραδίδουσα τας περισσοτέρας ώρας εις την ημέραν. Αι πνοαί του ανέμου είναι ελαφραί και δροσιστικαί, της δε θαλάσσης αι γραφικαί πτυχαί ανταποκρίνονται πιστώς εις τον κατάφωτον ουρανόν. Μεθύσκει το άρωμα των ανθέων και καταθέλγει η πρασινωτάτη και τρυφερά βλάστησις.
Το περιβάλλον εν γένει επιδρά μυστηριωδώς και ισχυρότατα εις την ψυχήν, την διαθέτει εις κατάνυξιν και ονειροπωλήσεις, εις τας οποίας αδυνατεί ν’ αντιστή το πνεύμα και του ήκιστα ποιητικού ανθρώπου.
Οπόσον εύγλωττος η σιγή του ανθοστολισμένου περιβάλλοντος!
Όνειρα, ρεμβασμοί, τρυφεραί μυσταγωγίαι της καρδίας, η εικών της ζωής από την καλήν της όψιν, αληθής και θελκτική άνοιξις δια τον ευρισκόμενον εις την άνοιξιν του βίου του.
Αντίθεσις εκ της άλλης πλευράς δια τον παρασυρθέντα υπό της βιωτικής παλιρροίας του αμειλίκτου χρόνου. Αντί ελπίδων πικρίας, αντί ευτυχίας αι ποικίλαι απογοητεύσεις της πολυκυμάντου ζωής.
Χαίρει ο μεν διότι ανατέλλει δι’ αυτόν το όνειρον της ενότητος. Μελαγχολεί ο δε ανακαλύπτων τας πρώτας λευκάς τρίχας της κεφαλής του. Ειρωνείαν λογίζει την γελόεσσαν του σύμπαντος μορφήν.
Και ο γέρων, κυρτός υπό το βάρος των ετών, βηματίζει σιγά σιγά, ίσταται κατά στιγμάς εξ αποστάσεως και με περίληπτον και θολόν βλέμμα παρατηρεί την σφριγώσαν αυτήν εποχήν. Νομίζει ότι βλέπει φευγούσας σκιάς ταινίας κινηματογράφου. Αδυνατεί να παλινδρομήση και ολοέν προχωρεί σιγά σιγά.
Παίζεται μία από τας τέσσαρας πράξεις της ζωής. Επί της πρασινισμένης σκηνής παρελαύνουν πρόσωπα και πράγματα. Υψώνεται και καταπίπτει αλληλοδιαδόχως η αυλαία και εκ περιτροπής αιώνων και αναλλοίωτον παρίσταται το μέγα δράμα, το αυτό πάντοτε, εις τέσσαρας μεγάλας πράξεις, διαρκούσας όσον η περιστροφή της γης περί τον ήλιον, και εις αναριθμήτους σκηνάς, απεριγράπτου ποικιλίας ασταθείας.
Οι αιώνες διαδέχονται αλλήλους και εις τον ατέρμονα αυτών ωκεανόν βυθίζονται εν τη ιστορία και τα μέγιστα των ανθρωπίνων γεγονότων.
Μόνον δε ο Γολγοθάς δεν επηρεάζεται υπό των αιώνων. Γιγαντωμένη και μεγαλειώδης λέξις, ως αιώνιον και μέγα το Έργον του Σταυρωθέντος Θεανθρώπου.
Είσαι μυστηριώδης και θελκτική, ω ανισταμένη εν τω έαρι δημιουργία, αλλ’ είσαι η περιοδική στολή η κοσμούσα την ανθρωποσώτειραν απόφασιν του Δημιουργού. Εξελέγης ωραία εποχή δια να κοσμήσης τον ταφέντα αλλά και τον Αναστάντα Ναζωραίον.
Θείον Πάσχα! Πανσεβάσμιον και γλυκύτατον έαρ! Είσαι δι‘ όλους εύοσμον και ωραίον. Και δια τον γέροντα ως και δια τον νέον, είσαι η άνοιξις της ζωής, πλήρης ελπίδων, πλήρης αγαλλιάσεως.
Διπλούν μυστήριον αλλά διττώς γλυκή και γρήγορον όνειρον.
Οποίος συνδυασμός! Κλίνωμεν το γόνυ, με ευώδη άνθη εις την μίαν χείρα και την ένθεον λαμπάδα εις την άλλην! Ιδού η ζωή!
ΓΕΩΡΓ. Λ. ΓΡΗΓΟΡΑΚΗΣ
Ο ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΟΥ ΠΑΣΧΑ
Το γλέντι των στρατώνων μας
«ΘΑΡΡΟΣ» 13 Απριλίου 1916
Η ημέρα του Πάσχα λαμπρά ως το γεγονός το οποίον κατ’ αυτήν επεσυνέβη εν τη Ιουδαία, παρήλθεν εφέτος χωρίς να σημειώση την κίνησιν των άλλων ετών. Ο καυστικός ήλιος ηνάγκασε τον κόσμον να κλεισθή εις τας οικίας του και μόνον από της 5ης απογευματινής ν’ αρχίση η κίνησις, ήτις παρουσίασε ζωηροτέραν όψιν εις περιβόλια και εις την παραλίαν μας, καθ’ όσον άπαντα τα καφενεία της πόλεώς μας ήσαν κλειστά.
Εις τους στρατώνας
Το γλέντι των στρατιωτών διεξήχθη εφέτος ζωηρότερον από τα παρελθόντα έτη. Οι διάφοροι στρατώνες οι ευρισκόμενοι εις την πλατείαν των ασκήσεων κεκοσμημένοι δια σμύρτων, και σημαιών παρουσίαζον όψιν θαυμασίαν. Εις τας αψίδας είχον αναρτηθή εικόνες διαφόρων ηρώων, διέκρινε τις δε εις αυτάς τα επιγράμματα «Χριστός Ανέστη», Ζήτω ο Βασιλεύς» και άλλα.
Οι στρατιώται μας εώρτασαν με μεγάλην όρεξιν εφέτος την Ανάστασιν του Χριστού. Εάν κανείς επεχείρη μίαν επίσκεψιν εις τους διαφόρους λόχους θα ενόμιζεν ότι ευρίσκετο απέναντι οικογενειακού γεύματος. Οι στρατιώται αδελφωμένοι μετά των αξιωματικών και υπαξιωματικών των ετσούκριζον τα κόκκινα αυγά και εσήκωναν ποτήρια υπέρ της υγείας του Βασιλέως μας και των αξιωματικών των. Ο χορός και το τραγούδι ηκούετο εις άπαντας τους λόχους διαρκώς. Ο ρητινίτης εχύθη άφθονος επάνω εις το τραπέζι των στρατιωτών μας, από το οποίον έβγαινεν η ευωδιά των οβελιών, επί των οποίων έπεσαν μετά βουλιμίας κατόπιν της νηστείας, ήτις διήρκεσε επί τόσον χρόνον.
Μαζί με τα τραγούδια των στρατιωτών ανεμειγνύοντο και οι ήχοι του νταουλιού που έπαιζε το Καλαματιανό και εχόρευαν οι επίστρατοί μας.
Παντού γλέντια. Παντού τραγούδια. Παντού χοροί.
Εσημειώθησαν και κρούσματα υπερβολικής οινοποσίας.
Με την αυτήν έντασιν διεξήχθη το Πασχαλινό γλέντι και εις τους λοιπούς στρατώνας του 9ου ως και των μεταγωγικών.
Δυνατό γλέντι εσημειώθη εις τας διμοιρίας των πολυβόλων και ιδία εις την 1ην, 2αν και 3ην του 9ου Συντάγματος, όπου μάλιστα προσεφέρετο και θαυμάσιος ζύθος.
Η επίσκεψις των διοικητών
Περί την 3ην ώραν οι διοικηταί των συνταγμάτων επεσκέφθησαν τους διαφόρους λόχους. Η εμφάνισις των διοικητών ηλέκτρισε τους στρατιώτας, οι οποίοι εξέσπασαν εις ζωηράς ζητωκραυγάς υπέρ του Βασιλέως και αυτών.
Οι διοικηταί ετσούγκρισαν και με τους στρατιώτας, οι οποίοι κατενθουσιασμένοι πλέον επευφήμουν καθ’ όλην την διάρκειαν της επισκέψεως τούτων. Τους διοικητάς των συνταγμάτων προσεφώνησαν καταλλήλως οι διοικηταί των διαφόρων λόχων.
Την Δευτέραν
Πρέπει να ομολογηθή, ότι την Δευτέραν του Πάσχα παρετηρήθη μεγαλυτέρα κίνησις. Ο κόσμος αθρόος έσπευδεν εις τας εξοχάς. Τα περιβόλια στις δόξες τους. Το γλέντι εις τους στρατώνας εξηκολούθησε και κατ’ αυτήν την ημέραν.
Ούτω έληξαν αι λαμπραί ημέραι της Αναστάσεως του Σωτήρος μας.
