Στην ιδανική περίπτωση θα υπήρχε η δυνατότητα καθιέρωσης τόσο της 2ας Φεβρουαρίου, εορτής της «Παναγίας Υπαπαντής», όσο και της 23ης Μαρτίου, ημερομηνίας απελευθέρωσης της πόλης της Καλαμάτας και ταυτόχρονα έναρξης της επανάστασης των Ελλήνων κατά του οθωμανικού ζυγού, ως ημερών αργίας για την πόλη μας. Εάν αυτό δεν μπορεί να καταστεί δυνατό, θα πρέπει, δυστυχώς, η πόλη μας να διαλέξει.
Στη συνεδρίαση της 28ης Μαρτίου, σε τοποθέτησή μου, τάχθηκα υπέρ της καθιέρωσης της 23ης Μαρτίου ως αργίας λόγω της σημασίας του ιστορικού γεγονότος για την πόλη μας αλλά και για ολόκληρη τη χώρα. Προς επίρρωση αυτής της σημασίας παρέθεσα σχετικά με τον τόπο και το χρόνο έναρξης της επανάστασης επιχειρήματα, τα οποία θα επαναλάβω συνοπτικά.
Η εκδοχή, σύμφωνα με την οποία η έναρξη της επανάστασης τοποθετείται την 25η Μαρτίου στα Καλάβρυτα, η οποία συνιστά και την εθνικά επικρατούσα άποψη, αμφισβητείται έντονα και από πλήθος ιστορικών θεωρείται φανταστικό γεγονός, ενώ καθιερώθηκε ως επέτειος εορτασμού του εθνικού ξεσηκωμού το 1838, στην κατεύθυνση συσχέτισης της θρησκείας με την επανάσταση και της ταύτισης εθνικής και θρησκευτικής συνείδησης.
Ενώ η εκδοχή σύμφωνα με την οποία η έναρξη έλαβε χώρα τη 17η Μαρτίου στην Αρεόπολη, πέραν του ότι ως γεγονός έχει διασωθεί ως θρύλος, ως λαϊκή παράδοση, ελλείψει γραπτών μαρτυριών, η αξία της προσκρούει και στο ότι η Μάνη χαρακτηρίζεται αδούλωτη. Ως εκ τούτου, ακόμα και αν έλαβε χώρα κάποιο γεγονός, αυτό δεν μπορεί να λογίζεται ως έναρξη της επανάστασης, διότι, σύμφωνα με τους κανόνες καταγραφής της ιστορίας, μια επανάσταση δε θεωρείται πως ξεκινά με δηλώσεις προθέσεων αλλά με ένα υψηλής σημασίας πολεμικό γεγονός.
Αντίθετα με τη βάσιμη αμφισβήτηση των άλλων εκδοχών, η αντίστοιχη που θέλει την Καλαμάτα να καθίσταται η πρώτη πόλη της υποδουλωμένης Ελλάδας που απελευθερώθηκε και η πόλη στην οποία κηρύχθηκε η επανάσταση την 23η Μαρτίου του 1821 δεν τυγχάνει της παραμικρής αμφισβήτησης.
Ανέφερα, επίσης, πως με συστηματική προσπάθεια, από μέρους των ιθυνόντων της περιοχής της Αρεόπολης, η λαϊκή παράδοση τείνει να λάβει το χαρακτήρα βεβαιωμένης ιστορικής αλήθειας, με την πραγματοποίηση τοπικών εκδηλώσεων και πιο επίσημα με την κήρυξη, τα τελευταία χρόνια, της 17ης Μαρτίου ως επίσημης τοπικής αργίας για την Αρεόπολη, αλλά και για ολόκληρη τη Μάνη.
Ενώ προκάλεσε αίσθηση και πολλά ερωτηματικά η ομιλία του υπουργού Προστασίας του Πολίτη, φέτος, στο πλαίσιο των σχετικών εκδηλώσεων, ιδιαίτερα στο σημείο που ανέφερε πως εκεί αποφασίστηκε η ίδρυση της επαναστατικής επιτροπής για το συντονισμό του Αγώνα, η Μεσσηνιακή Γερουσία, και πως εκεί γράφτηκε η πρώτη προκήρυξη προς τους χριστιανικούς λαούς της Ευρώπης.
Τόσο στο σήμα του Δήμου μας όσο και σε αυτό της Δημοτικής Κοινότητας Καλαμάτας απεικονίζεται ο ναός των Αγίων Αποστόλων και μάλιστα στο πρώτο αναγράφεται και η ημερομηνία 23 Μαρτίου 1821. Και στις δύο περιπτώσεις, η επιλογή καταδεικνύει τη σημασία του γεγονότος και πώς αυτό αντιπροσωπεύει την πόλη μας. Είναι ένα από τα σημαντικότερα στοιχεία που συνθέτουν την ταυτότητά της. Στοιχείο που προσδίδει υπερηφάνεια στους κατοίκους της. Παράλληλα, συνιστά κυρίαρχο στοιχείο της τουριστικής ταυτότητας της πόλης. Στα στοιχεία που συνθέτουν τη μοναδικότητα του τουριστικού μας προϊόντος το ιστορικό αυτό γεγονός καταλαμβάνει σημαίνουσα θέση. Έτσι, γίνεται αντιληπτό πως πέρα από την υποχρέωση να αποκαταστήσουμε την ιστορική αλήθεια και να υπερασπίσουμε την ιστορία της περιοχής μας, υπάρχουν και άλλα οφέλη από αυτή μας τη στάση.
Στη σχετική με το ψηφιακό μουσείο διπλωματίας σελίδα του «Καλαμάτα 2021» διαβάζει κανείς τα ακόλουθα: “Η Καλαμάτα είναι ένας εμβληματικός τόπος για την Επανάσταση του 1821. Κήρυξε την έναρξη της Επανάστασης στις 23 Μαρτίου 1821, συνέταξε και απέστειλε τα πρώτα διπλωματικά έγγραφα της χώρας με πιο σημαντική την επιστολή «Προειδοποιήσεως εις τας ευρωπαϊκάς αυλάς» του Π. Μαυρομιχάλη και της Μεσσηνιακής Γερουσίας, λειτούργησε το πρώτο Εθνικό Τυπογραφείο, εξέδωσε την πρώτη πολιτική εφημερίδα της χώρας «Σάλπιγξ Ελληνική» (1η Αυγούστου 1821), συγκρότησε θεσμούς (Υγειονομική υπηρεσία, Τελωνείο, Λιμεναρχείο, Εφορία). Έτσι η Καλαμάτα δεν αποτέλεσε μόνο το ορμητήριο του απελευθερωτικού αγώνα, αλλά και τον τόπο όπου συντάχθηκαν τα πρώτα διπλωματικά κείμενα, οργανώθηκε και λειτούργησε η πρώτη ελεύθερη πολιτική εξουσία στον ελληνικό νότο, η πρώτη κυβέρνηση».
Αναρωτιέμαι, προς τι οι πανηγυρικοί λόγοι, οι εκδηλώσεις, οι δηλώσεις, η δημιουργία του ψηφιακού μουσείου διπλωματίας όταν δεν αποδίδεται η πρέπουσα τιμή στο γεγονός με το να καθιερωθεί η 23η Μαρτίου τοπική αργία; Όταν επιτρέπεται η βάναυση παραχάραξη της ιστορικής αλήθειας. Σε λίγα χρόνια, νομοτελειακά, η δική μας εκδοχή, η ιστορική αλήθεια, θα ξεφτίσει, θα περάσει στη λήθη με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Το ερώτημα είναι: ο εορτασμός της απελευθέρωσης της Καλαμάτας θα συνεχίσει να παραμένει στη σκιά, με τις δημόσιες υπηρεσίες και τα εμπορικά καταστήματα να λειτουργούν κανονικά και με τον όποιο εορτασμό να είναι πάντα στριμωγμένος στις μεσημεριανές ώρες, έτσι ώστε να μην τονίζεται η αξία του γεγονότος;
Θα παραμείνουμε δέσμιοι επιλογών και τακτικών του παρελθόντος ή θα αποφασίσουμε με γνώμονα το συμφέρον της πόλης;
Αξίζει αναφοράς το παράδειγμα των Ιωαννίνων, όπου η ημερομηνία απελευθέρωσης της πόλης είναι θεσμοθετημένη τοπική αργία αποδίδοντας στο αντίστοιχο γεγονός την αξία που του πρέπει. Παράλληλα το γεγονός πως η ημέρα εορτασμού του πολιούχου Αγίου Γεωργίου εξ Ιωαννίνων του Νεομάρτυρος δεν είναι καθιερωμένη αργία ουδόλως εμποδίζει το λαμπρό εορτασμό του και, μάλιστα, επί τριήμερο.
Χωρίς, φυσικά, διάθεση μείωσης της αξίας του θρησκευτικού γεγονότος θέλω να τονίσω πως η θέση της εορτής της Υπαπαντής του Σωτήρος στη συνείδηση των πιστών δεν απειλείται και σε κάθε περίπτωση ο εορτασμός θα είναι λαμπρός. Αντίθετα, το ιστορικό γεγονός της απελευθέρωσης της Καλαμάτας και της έναρξης της επανάστασης των ελλήνων βάλλεται παντοιοτρόπως.
Εάν δεν μπήκατε στον κόπο να διερευνήσετε τα περιθώρια να αναζητήσετε φόρμουλα καθιέρωσης και των δύο αργιών, παρακαλώ να αποσύρετε το θέμα και να προβείτε στις ανάλογες ενέργειες. Εάν πάλι δεν υφίσταται η δυνατότητα καθιέρωσης σε ένα Δήμο δύο τοπικών αργιών, οφείλετε τόσο για λόγους πολιτικού τακτ όσο και λόγω της σοβαρότητας του θέματος να θέσετε στο Σώμα τις δύο προτάσεις και αφού αναπτυχθεί εκατέρωθεν επιχειρηματολογία, να ακολουθήσει ονομαστική ψηφοφορία.
Του Χρήστου Αναστασόπουλου
Οικονομολόγου, MSc, δημοτικού συμβούλου με την παράταξη «Ανοικτός Δήμος – Ενεργοί Πολίτες»
