«Τρέχει» η προκήρυξη του Υποέργου 3: «Πράσινος Αγροτουρισμός» της Δράσης: «Οικονομικός μετασχηματισμός του αγροτικού τομέα» του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Αιτήσεις και επενδυτικοί φάκελοι μπορούν να κατατεθούν μέχρι και την Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022.
ΠΡΟΣΟΧΗ
Τα κρίσιμα σημεία που πρέπει πρώτα πρώτα να προσέξει ο υποψήφιος επενδυτής, μεταξύ φυσικά και όλων των άλλων προϋποθέσεων που τίθενται από την προκήρυξη, είναι ότι:
-Ο ελάχιστος προϋπολογισμός κάθε αίτησης / επενδυτικού φακέλου δεν μπορεί να είναι κάτω από 500.000 ευρώ
-Ο φάκελος πρέπει να περιέχει τεκμηριωμένα παρουσίαση (που στο τέλος ελέγχεται και για την υλοποίηση) βιώσιμου πλάνου βιωματικού αγροτουρισμού στο οποίο να λαμβάνονται υπόψη τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου. Στο πλάνο πρέπει να περιλαμβάνονται κατ’ ελάχιστον δράσεις: αα) Προώθησης της τοπικής γαστρονομίας, ββ) Προώθησης της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από αγροτικές δραστηριότητες και γγ) Διασύνδεση με τοπικές επιχειρήσεις και φορείς.
ΣΤΟΧΟΣ
Στόχος του προγράμματος είναι:
α) Η βελτίωση της θέσης του αγροτών στην αλυσίδα αξίας
β) Η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αναγνωρισιμότητας των προϊόντων στις αγορές μέσα από την τοποθέτησή τους σε σημεία προσέλκυσης επισκεπτών – τουριστών και την ανάπτυξη δράσεων βιωματικού αγροτουρισμού
γ) Η ενσωμάτωση διαδικασιών καινοτομίας και χρήσης νέων τεχνολογιών αλλά και διαδικασιών
φιλικών προς το περιβάλλον, που περιορίζουν το φαινόμενο της κλιματικής αλλαγής
δ) Η βιώσιμη τοπική ανάπτυξη και η αποδοτικότερη διαχείριση των φυσικών πόρων.
Το κάθε επενδυτικό αποδεικνύει ότι εκπληρώνει τουλάχιστον έναν από τους ανωτέρω στόχους και
υποχρεωτικά το στόχο της περίπτωσης β).
ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
Επιλέξιμες είναι οι δαπάνες:
α) Κατασκευή ή εκσυγχρονισμός ακινήτων
β) Διαμόρφωση του περιβάλλοντος χώρου
γ) Οχήματα με τα οποία η επιχείρηση διενεργεί μεταφορές α΄ υλών και προϊόντων (έτοιμων και ημι-έτοιμων), εντός του χώρου της μονάδας. Επιλέξιμα είναι τα ηλεκτρικά οχήματα, τα οχήματα μηδενικών εκπομπών CO2 και τα οχήματα που εκπέμπουν CO2 μικρότερο των 50g/Km
δ) Αγορά, μεταφορά και εγκατάσταση εξοπλισμού, συμπεριλαμβανομένου και του εξοπλισμού εργαστηρίων στο βαθμό που εξυπηρετεί τη λειτουργία της μονάδας
ε) Δαπάνες εξοπλισμού μηχανοργάνωσης της επιχείρησης
στ) Δαπάνες για τη διασφάλιση της προσβασιμότητας στα άτομα με αναπηρία
ζ) Άυλες δαπάνες όπως απόκτηση λογισμικού και αποκτήσεις διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας, αδειών
εκμετάλλευσης δικαιωμάτων διανοητικής ιδιοκτησίας, εμπορικών σημάτων
Ακόμα είναι επιλέξιμες οι παρακάτω δαπάνες:
1) για συμβουλευτικές υπηρεσίες
2) για συμμετοχή ΜΜΕ σε εμπορικές εκθέσεις
3) για την προώθηση της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές
ΠΟΣΑ ΚΑΙ ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΠΙΔΟΤΗΣΗΣ
Τα όρια του αιτούμενου προϋπολογισμού κάθε αίτησης χρηματοδότησης είναι τα ακόλουθα:
Πολύ μικρές – Μικρές – Μεσαίες: 500.000 (κατώτατος προϋπολογισμός) και 7.500.000 ευρώ (ανώτατος προϋπολογισμός)
Μεγάλες: 500.000 ευρώ (κατώτατος προϋπολογισμός) και 12.500.000 ευρώ (ανώτατος προϋπολογισμός).
Τα ποσοστά της έντασης ενίσχυσης, για όλες τις επιλέξιμες δαπάνες, διαμορφώνονται ως εξής:
Πελοπόννησος (πλην της Π.Ε. Αρκαδίας): 35% (μεγάλες) και 50% (μεσαίες και μικρές – πολύ μικρές επιχειρήσεις)
Π.Ε. Αρκαδίας: 40% (μεγάλες) και 50% (μεσαίες και μικρές – πολύ μικρές επιχειρήσεις)
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΕΞΙΜΟΤΗΤΑΣ
1. ΚΡΙΤΗΡΙΟ 1: Ωριμότητα Επενδυτικού Σχεδίου.
Η ωριμότητα του επενδυτικού σχεδίου αφορά στην κάλυψη της ιδιωτικής συμμετοχής
2. ΚΡΙΤΗΡΙΟ 2: Νόμιμη σύσταση δικαιούχου
3. ΚΡΙΤΗΡΙΟ 3: Πράσινη μετάβαση:
α) Απαιτείται τουλάχιστον μία δράση από αυτές που ενδεικτικά παρατίθενται στη συνέχεια:
αα) Επενδύσεις σε κτηριακές εγκαταστάσεις για την επίτευξη υψηλότερου συντελεστή ενεργειακής
απόδοσης
ββ) Επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό με μειωμένη κατανάλωση ενέργειας
γγ) Προμήθεια οχημάτων του ανώτερου, διαθέσιμου προτύπου μέτρησης εκπομπών ρύπων, όπως ισχύει για κάθε κατηγορία οχημάτων
δδ) Επενδύσεις σε ΑΠΕ
εε) Επενδύσεις σε υποδομές που συμβάλλουν στην εξοικονόμηση ύδατος
στ) Επενδύσεις σε μηχανολογικό εξοπλισμό που συμβάλλει στην εξοικονόμηση ύδατος
4. ΚΡΙΤΗΡΙΟ 4: Υλοποίηση σχεδίου βιωματικού αγροτουρισμού.
Παρουσίαση βιώσιμου πλάνου βιωματικού αγροτουρισμού στο οποίο λαμβάνονται υπόψη τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της περιοχής υλοποίησης του επιχειρηματικού σχεδίου. Περιλαμβάνονται κατ’ ελάχιστον δράσεις:
αα) Προώθησης της τοπικής γαστρονομίας
ββ) Προώθησης της τοπικής πολιτιστικής κληρονομιάς μέσα από αγροτικές δραστηριότητες
γγ) Διασύνδεση με τοπικές επιχειρήσεις και φορείς
5. ΚΡΙΤΗΡΙΟ 5: Βιωσιμότητα της επένδυσης.
Για τον προσδιορισμό της βιωσιμότητας της επένδυσης, τα αποδεκτά όρια των επιλεγμένων
αριθμοδεικτών επίδοσης στην υποβαλλόμενη οικονομοτεχνική μελέτη είναι:
α) Γενική ρευστότητα του Φορέα πριν από την επένδυση (Κυκλοφορούν Ενεργητικό / Βραχυχρόνιες υποχρεώσεις) > 1. Αφορά μόνο στις υφιστάμενες επιχειρήσεις οι οποίες έχουν κλείσει μία τουλάχιστον διαχειριστική χρήση.
β) Καθαρό περιθώριο κέρδους του Φορέα μετά την επένδυση (Καθαρό κέρδος / συνολικό τζίρο) >1%
γ) Εσωτερικός συντελεστής απόδοσης (IRR) του Φορέα μετά την επένδυση για περίοδο 10 ετών > 10
δ) Ικανότητα αποπληρωμής τοκοχρεολυσίων (ΙΑΤ) του Φορέα μετά την επένδυση < 2
«ΒΙΩΜΑΤΙΚΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ»: ΝΑ ΖΕΙ Ο ΤΟΥΡΙΣΤΑΣ ΣΑΝ ΝΤΟΠΙΟΣ!
Μιας, όμως, και κεντρικό ζητούμενο του προγράμματος είναι ο Βιωματικός Αγροτουρισμός, ας δούμε τι είναι «Βιωματικός Τουρισμός».
Η τελευταία εικοσαετία χαρακτηρίζεται από τις συστηματικές προσπάθειες διερεύνησης των προϋποθέσεων εφαρμογής νέων προτύπων τουριστικής ανάπτυξης, τα οποία θα ανταποκρίνονται στις σύγχρονες κοινωνικές απαιτήσεις για καθαρό περιβάλλον, σεβασμό στις τοπικές ιδιομορφίες και συμμετοχή των κατοίκων στις αναπτυξιακές διαδικασίες.
Είναι κοινώς αποδεκτό ότι μεταξύ του συνόλου των προτύπων τουριστικής ανάπτυξης, εκείνο το οποίο κυριαρχεί είναι το αναπτυξιακό πρότυπο του οργανωμένου μαζικού τουρισμού. Ωστόσο, η ανάδειξη της διαμόρφωσης μίας νέας ομάδας τουριστικών προτύπων, τόσο όσον αφορά στην ίδια την ανάπτυξή τους όσο και όσον αφορά στα κίνητρα των τουριστών και, άρα, τους αντίστοιχους τύπους ταξιδιών, αποκτά μία ιδιαίτερη δυναμική σε όλη τη διάρκεια της εξέλιξής της.
Επίσης, η ταχύτατη ανάπτυξη της συγκεκριμένης ομάδας προτύπων παράλληλα διαμορφώνει τις συνθήκες και τις τάσεις αμφισβήτησης του προτύπου του οργανωμένου μαζικού τουρισμού.
Η τουριστική βιομηχανία είναι από τις μεγαλύτερες παγκοσμίως και έχει δεχτεί έντονη κριτική, κυρίως για τις επιπτώσεις στο περιβάλλον και στον τοπικό πληθυσμό, τον έλεγχο από τις πολυεθνικές και το μη βιώσιμο σχεδιασμό που εστιάζει στο βραχυπρόθεσμο κέρδος και όχι στη μακροπρόθεσμη βιωσιμότητα. Προκειμένου να γίνει η τουριστική βιομηχανία βιώσιμη θα πρέπει να υπάρξει και εφαρμογή αντίστοιχων νόμων, αλλά και εθελοντικές πρωτοβουλίες. Οι πιο συνηθισμένες πρακτικές για τη βιωσιμότητα είναι η οικολογική επισήμανση και πιστοποίηση, ο περιβαλλοντικός έλεγχος και ο κώδικας συμπεριφοράς.
Η «ανθρωποκεντρική» προσέγγιση του τουριστικού προϊόντος είναι η λέξη-κλειδί για να αναπτυχθεί ένα νέο μοντέλο τουρισμού, το λεγόμενο βιωματικό, που βασίζεται στην κληρονομιά και τον πολιτισμό, αλλά κυρίως για να δοθεί νέα ώθηση. Το δίπτυχο «ήλιος – θάλασσα» που σχεδόν ταυτίζεται με το μαζικό τουρισμό, δεν είναι πλέον αρκετό για να ικανοποιήσει τις νέες ανάγκες του ταξιδιώτη, αλλά και τις σύγχρονες τάσεις, όπως αυτές διαμορφώνονται στη μετα-covid εποχή. Αυτό σημαίνει ότι η ανάπτυξη του προϊόντος προσανατολίζεται στον επισκέπτη και την τοπική κοινωνία, δίνοντας έμφαση στις αξίες και ανάγκες του.
Ο βιωματικός τουρισμός δίνει κίνητρο στους ανθρώπους να συμμετάσχουν σε αξιομνημόνευτες ταξιδιωτικές εμπειρίες, που έχουν προσωπικό, αισθητικό, ουσιαστικό και μεταμορφωτικό χαρακτήρα και να συνδεθούν συναισθηματικά με τον τόπο που επισκέπτονται.
Νέες μορφές και υπηρεσίες αναδύονται με στόχο την προσφορά σύνθετων και συνδυαστικών τουριστικών προϊόντων με ανθρωποκεντρικά χαρακτηριστικά. Η ενσωμάτωση στοιχείων του πολιτισμού, της ιστορικής κληρονομιάς, των τοπικών παραδόσεων και εθίμων και των φυσικών πόρων, έχει ως αποτέλεσμα οι επισκέπτες να συμμετέχουν αμεσότερα στην τοπική καθημερινότητα με ένα βιωματικό τρόπο, και ταυτόχρονα να σχηματίζουν μια πιο ολοκληρωμένη και θετικότερη εικόνα του προορισμού.
Ο ταξιδιώτης δε θέλει πλέον να είναι απλά επισκέπτης. Θέλει να γίνει για λίγο αγρότης, τεχνίτης, γευσιγνώστης της τοπικής κουζίνας, οινολόγος, αρχαιολόγος που ανακαλύπτει την ιστορία του τόπου που επισκέπτεται. Θέλει να μυηθεί στη φιλοσοφία, τα ήθη και τα έθιμα της τοπικής κοινωνίας που τον φιλοξενεί. Με λίγα λόγια, θέλει να ζήσει σαν ντόπιος.
Επιμέλεια στήλης: Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Νομικός/ Οικονομολόγος
