-Το πρόγραμμα της εορτής και η συγκοινωνία
Ως προανηγγέλθη, μεθαύριον Κυριακήν, εορτήν της Μάχης της Βέργας, θα τελεσθή μνημόσυνον εις τον Αλμυρόν υπέρ των πεσόντων και θα επακολουθήση πανηγυρισμός δια την νίκην των Λακώνων εναντίον του στρατού των Αιγυπτίων του Ιμβραήμ, διαρκούσης της επαναστάσεως του 1821.
Η λειτουργία εις τον Ναόν του Αλμυρού, χοροστατούντος του Ιεροκήρυκος Μεσσηνίας Γερμανού Χατζηανέστη, θ’ αρχίση την 7ην πρωινήν και μετά της ακολουθίας των γονυκλισιών της συμπιπτούσης Πεντηκοστής, θα περατωθή την 10ην, οπότε πάντες θα διευθυνθούν εις την Βέργαν, όπου θα τελεσθή επιμνημόσυνος δέησις παρά το στηθησόμενον κενοτάφιον. Της δεήσεως θα χοροστατήση επίσης ο Ιεροκήρυξ μετά διακόνων και ιερέων εκ Καλαμών και Αβίας.
Οι λόγοι
Μετά το πέρας του μνημοσύνου θα εκφωνήση θρησκευτικόν και πατριωτικόν λόγον ο Ιεροκήρυξ, ακολούθως δε θα ομιλήση περί του ηρωικού κατορθώματος των Μανιατών εις την Βέργαν ο δικηγόρος Κ. Κόκκινος.
Μετά τους λόγους θα γίνη έναρξις του πανηγυρισμού, προσφερομένων αναψυκτικών από υπαιθρίου κυλικείου, το οποίον θα τοποθετηθή παρά την Βέργαν.
Ακολούθως οι βουλόμενοι δύνανται να παραμείνουν προσερχόμενοι εις τα εν Αλμυρώ εξοχικά κέντρα, «Χαραυγήν», «Παράδεισον» κ.λπ., όπου θα εύρουν αφθονίαν φαγητών, περιποίησιν και τιμάς λογικάς.
Η συγκοινωνία
Δια την εξασφάλισιν της συγκοινωνίας εις τους επιθυμούντας να μετάσχωσι της πατριωτικής ταύτης εορτής, η επιτροπή των Αβιατών εναύλωσε ταχείαν βενζινάκατον, ήτις θα εκτελεί την Κυριακήν δρομολόγια από Καλαμών εις Αλμυρόν και τανάπαλιν ως εξής:
Tέσσαρες αναχωρήσεις εκ Παραλίας δι’ Αλμυρόν, ήτοι τας ώρας 6ην πρωινήν, 7ην, 8ην και 9ην. Εξ Αλμυρού δια Καλάμας επίσης τέσσαρες αναχωρήσεις κατά τας ώρας 11ην π.μ., 12ην μεσημβρινήν, 1ην μ.μ. και 2αν μ.μ. Εκτός των ανωτέρω δρομολογίων, δύνανται να εκτελεσθούν και άλλα πρόσθετα δρομολόγια κατά τας απογευματινάς ή τας εσπερινάς ώρας, εφόσον θα υπάρχη επαρκής αριθμός επιβατών, πάντως όχι κάτω του αριθμού 20.
Η τιμή του εισιτηρίου κατ’ άτομον ωρίσθη δια την κάλυψιν μέρους των εξόδων εις δραχμάς 5 δια την μετάβασιν και δρχ. 5 δια την επιστροφήν.
Η ΑΠΟΨΙΝΗ ΦΩΤΑΓΩΓΗΣΙΣ ΤΟΥ ΚΑΛΑΘΙΟΥ
Η αυριανή επέτειος
«ΘΑΡΡΟΣ» 14 Ιουνίου 1924
Εάν κρίνη κανείς από τας υπαρχούσας δηλώσεις συμμετοχής εις την εορτήν του Αλμυρού, τόσον εκ Καλαμών όσον και εκ της Αβίας και των λοιπών Λακωνικών Περιφερειών, η επιτυχία του αυριανού πανηγυρισμού της επετείου της Μάχης της Βέργας δύναται να θεωρηθή εξησφαλισμένη.
Κατά την λειτουργίαν, ήτις θα τελεσθή εις τον Ναόν του Αλμυρού θα χοροστατήση ο Ιεροκήρυξ κ. Γερμανός Χατζηανέστης, καθώς και του Μνημοσύνου όπερ θα τελεσθή παρά την Βέργαν, από της οποίας κατά την επανάστασιν του 1821 οι Λάκωνες ηγουμένων των Μαυρομιχαλαίων, Καπετανάκηδων, Γιατράκηδων και άλλων αρχηγών, ενίκησαν τον στρατόν του Ιμπραήμ και εματαίωσαν την εισβολήν του εις την Μάνην.
Κατά την διάρκειαν της εορτής εις τον Αλμυρόν θα παιανίζη διάφορα εκλεκτά τεμάχια η Φιλαρμονική Καλαμών.
Καθώς και χθες εγράψαμεν, η ναυλωθείσα υπό της επιτροπής των Αβιατών βενζινάκατος θα εκτελέση τέσσαρα δρομολόγια από Καλαμών εις Αλμυρόν κατά τας ώρας 6ην πρωινήν της Κυριακής, 7ην, 8ην, και 9ην. Από Αλμυρού δια Καλάμας τέσσαρες αναχωρήσεις κατά τας ώρας 11ην π.μ., 12ην μεσημβρινήν, 1ην μ.μ. και 2αν μ.μ.
Απόψε από της 9ης ώρας μέχρι του μεσονυκτίου θα φωταγωγηθή το υπέρ την Βέργαν του Αλμυρού Καλάθιον όρος δια μεγάλων πυρών, αι οποίαι θα αναφθούν εις διάφορα σημεία. Κατά την διάρκειαν της φωταγωγήσεως θα ρίπτονται από του όρους ρουκέτται και δέσμαι ισχυρών κροτίδων.
Η ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΕΟΡΤΗ ΕΙΣ ΤΟΝ ΑΛΜΥΡΟΝ
«ΘΑΡΡΟΣ» 15 Ιουνίου 1924
Η επέτειος της Μάχης της Βέργας θα πανηγυρισθή σήμερον εις τον Αλμυρόν μετά της προσηκούσης μεγαλοπρεπείας. Η συρροή κόσμου εκ Καλαμών και Λακωνίας προβλέπεται ότι θα είναι πνυκνωτάτη και ανάλογος προς την πατριωτικήν σημασίαν του σημερινού πανηγυρισμού. Η συγκοινωνία Καλαμών – Αλμυρού θα είναι τακτική καθ’ όλην την ημέραν και θα διεξάγηται δια της ναυλωθείσης επίτηδες βενζινακάτου και ακόμη δια των λέμβων, αυτοκινήτων και αμαξών. Οι θέλοντες να παραμείνουν μέχρι εσπέρας εις τον Αλμυρόν, θα εύρουν εις τα εκεί κέντρα πάσαν άνεσιν και περιποίησιν.
ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΗΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΠΕΤΕΙΟΥ ΤΗΣ ΜΑΧΗΣ ΤΗΣ ΒΕΡΓΑΣ
-Η συρροή του κόσμου
-Οι εκφωνηθέντες πανηγυρικοί
«ΘΑΡΡΟΣ» 17 Ιουνίου 1924
Την διαρκή του Αλμυρού ησυχίαν προχθές διέκοψεν η έκτακτος κίνησις η παρατηρηθείσα λόγω της εορτής της Βέργας. Από πρωίας της Κυριακής ήρξατο η προσέλευσις πολλού κόσμου εκ Καλαμών και όλων των κοινοτήτων του τέως Δήμου Αβίας, ο πληθυσμός των οποίων έτρεξεν εις απότισιν φόρου τιμής προς τους ηρωικούς προασπιστάς της Ελληνικής ελευθερίας, τους αποτελεσματικώς αντιταχθέντας κατά των ορδών του Ιμπραήμ.
Από πρωίας αρκετός κόσμος δι’ αμαξών, αυτοκινήτων και άλλων μεταφορικών μέσων κατηυθύνετο εις Αλμυρόν, ενώ η ναυλωθείσα βενζινάκατος μετέφερε πλείστους όσους εκ Παραλίας. Τα κέντρα του Αλμυρού υπερπλήρη κόσμου. Η ιστορική Βέργα σημαιοστόλιστος, με αψίδας εκ μύρτων και θυρεών, ο εκείθεν δε μέχρι του Αλμυρού δρόμους εστρωμένος με δάφνας και μύρτα.
Οι πρόεδροι των κοινοτήτων προσέρχονται εγκαίρως ακολουθούμενοι υπό κοινοτικών αντιπροσωπειών, ενώ ο ολίγος πληθυσμός του Αλμυρού εορτασίμως ενδεδυμένος λαμβάνει την άγουσαν προς την εκκλησίαν.
Η λειτουργία
Από της 8ης αρχίζει η λειτουργία εις τον μικρόν και απέριττον ναΐσκον του Αλμυρού χοροστατούντος του ιεροκήρυκος Μεσσηνίας Γερμανού Χατζηανέστη περιστοιχουμένου υπό πολλών ιερέων των πέριξ, οίτινες προς εκπλήρωσιν εθνικής και χριστιανικής οφειλής μετέβησαν εκεί.
Ο ναΐσκος είναι ασφυκτικώς πλήρης, καθώς και η προ αυτού μικρά πλατεία, ενώ ο μουσικός χορός αναμέλπει τας ωδάς. Η λειτουργία περατούται την 10ην π.μ. και αμέσως γίνεται η εκκίνησις δια τον τόπον εις ον εγένετο η μεγάλη και ιστορική μάχη δια την επιμνημόσυνον δέησιν.
Εκκίνησις της πομπής
Εν τω μεταξύ, καταφθάνει η Φιλαρμονική Καλαμών, ήτις τίθεται επί κεφαλής της μεγαλοπρεπούς πομπής. Ο ιεροκήρυξ μετά των ιερέων προχωρεί, ακολουθούν οι επίσημοι και έπεται ο λαός. Όλοι φθάνουν εις την Βέργαν όπου είναι εστημένον κενοτάφιον με δίσκον κολλύβων, φοίνικας, άνθη. Παρά το ιερατείον λαμβάνουν θέσιν ο Νομάρχης κ. Μπουλουμπάσης, ο Μέραρχος κ. Κριεζής μετά του Επιτελάρχου κ. Ντόζη, ο πληρεξούσιος Οιτύλου κ. Β. Κυβέλος, ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμών κ. Κοτσέας, ο Πρόεδρος των Πρωτοδικών κ. Ανδριτσόπουλος, ο Λιμενάρχης κ. Περράκης, ο Τελώνης κ. Μπουρνιάς κ.λπ.
Άρχεται ευθύς αμέσως υπό την γενικήν συγκίνησιν η επιμνημόσυνος δέησις διαρκούσα επί ημίσειαν και πλέον ώραν.
Οι πανηγυρικοί
Μετά την λήξιν της επιμνημοσύνου δεήσεως η Φιλαρμονική ανακρούει τον Εθνικόν Ύμνον, ευθύς δι’ αμέσως ο ιεροκήρυξ κ. Χατζηανέστης άρχεται εκφωνών εθνικοθρησκευτικόν λόγον, συμβουλεύων τα πλήθη όπως εκ του πατριωτισμού, της αυτοθυσίας και της προς την θρησκείαν πίστεως των πολεμησάντων παρά την Βέργαν, ηρωικών Μανιατών, αντλήσουν πάντες μαθήματα και διδάγματα δια το μέλλον. Ο λόγος του ιεροκήρυκος παρέχων εξαιρετικάς θρησκευτικάς και εθνικάς υποθήκας, ενεποίησε μεγάλην εντύπωσιν.
Μετ’ αυτόν λέγει ολίγα ο πληρεξούσιος Οιτύλου κ. Κυβέλος, όστις μεταξύ των άλλων λέγει ότι εξ ονόματος της εθνοσυνελεύσεως αποτίει φόρον θαυμασμού και ευγνωμοσύνης προς την μνήμην εκείνων οίτινες έπεσαν ηρωικώς δια να παρακωλύσουν την είσοδον του Ιμπραήμ εις εν τμήμα της αγωνιζομένης προς ανάκτησιν της ελευθερίας της Ελλάδος.
Μετά τον κ. Κυβέλον ομιλεί κατ’ εντολής της διοργανωτικής επιτροπής της εορτής ο δικηγόρος κ. Κωνσταντίνος Κόκκινος, όστις εξετάζων την Επανάστασιν του 1821 ήτις υπήρξεν η δυνατή φλοξ ήτις υπεχρέωσεν όλα τα έθνη να προσέξουν την εις βαρβάρους δυνάστας δουλεύουσαν Ελλάδα, εξιστορεί ακολούθως τα πολεμικά κατορθώματα των Μανιατών και καταλήγει εις την μάχην της Βέργας, κατά την οποίαν απεδείχθη τι γίνεται να επιτύχη ο ηρωισμός εκείνων οίτινες αγωνίζονται και προκινδυνεύουν χάρις της πατρίδος.
Ακολούθως ο διδάσκαλος Στυλιανόπουλος απήγγειλε ποίημα αφιερωμένον εις τους πεσόντας και περί την μεσημβρίαν έληξεν ο πανηγυρισμός.
Ζωηρά κίνησις
Ευθύς αμέσως η οργανωτική επιτροπή οδηγεί τους επισήμους εις πρόχειρον κυλικείον όπου προσφέρονται αναψυκτικά και γλυκίσματα, ενώ η Φιλαρμονική ανακρούει πατριωτικά εμβατήρια. Γλυκίσματα και αναψυκτικά ακολούθως προσφέρονται εις όλους.
Περί την 1ην μ.μ. αι αρχαί αναχωρούν, ο περισσότερος όμως κόσμος παραμένει εκχυνόμενος εις τα διάφορα εν Αλμυρώ κέντρα, εις τα οποία η κίνησις είναι πρωτοφανής. Η Φιλαρμονική παίζει εις την πλατείαν του ιστορικού χωριού.
Από της 3ης μεταμεσημβρινής αποσύρονται οι πρόεδροι των γειτονικών κοινοτήτων, οι δε εντεύθεν μεταβάντες επιστρέφουν δια της βενζινακάτου, λέμβων, αμαξών, αυτοκινήτων και λοιπών μεταφορικών μέσων. Ούτω έληξεν η εορτή επί τη επετείω της μάχης της Βέργας, πάντες δε οι μετασχόντες ταύτης απήλθον με τας καλυτέρας των εντυπώσεων.
