Κύριε δήμαρχε, κύριε πρόεδρε, κυρίες & κύριοι δημοτικοί σύμβουλοι, εν όψει της σημερινής(σ.σ. χθεσινής) συνεδρίασης του Δημοτικού Συμβουλίου με θέμα τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις από τα έργα αντιπλημμυρικής θωράκισης της πόλης, είναι μια ευκαιρία – ίσως η τελευταία – για να διορθωθούν περιβαλλοντικά εγκλήματα που ξεκίνησαν πριν από 35 χρόνια, με αποτέλεσμα σήμερα η πόλη να στερείται ενός συγκριτικού πλεονεκτήματος που θα της επέτρεπε ο ποταμός Νέδοντας να γίνει εργαλείο και μοχλός βιώσιμης ανάπτυξης:
-Να αναπτυχθούν και να φιλοξενηθούν δραστηριότητες που θα έδιναν ώθηση στο θεματικό τουρισμό και για τους 12 μήνες το χρόνο
-Να δημιουργηθούν πολιτιστικές και αθλητικές δραστηριότητες για καλύτερη ποιότητα ζωής των κατοίκων
-Να αξιοποιηθούν τα βρόχινα νερά από τον Ταΰγετο για τις καλλιέργειες, τις πυρκαγιές, το πράσινο της πόλης, τον καθαρισμό των δρόμων κ.ά.
-Να γίνει η Καλαμάτα πόλη-κόμβος πειραματισμού και καινοτομίας έως το 2050 και παράδειγμα καλών πρακτικών για τις ευρωπαϊκές πόλεις.
Δυστυχώς, για πολλά χρόνια οι εκπρόσωποί μας κλείνανε τα μάτια ή αδιαφορούσαν για έργα που θα έδιναν άλλη προοπτική στην Καλαμάτα ως Μητροπολιτικό Κέντρο της Μεσσηνίας και δεύτερη μεγαλύτερη πόλη της Πελοποννήσου μετά την Πάτρα.
Δε σχεδίασαν τις απαραίτητες υποδομές της Καλαμάτας για τα επόμενα 40-50 χρόνια, γιατί φοβήθηκαν το πολιτικό κόστος ή επειδή το όραμά τους έφτανε μέχρι τις επόμενες εκλογές
Φυσικά, μεγάλο μέρος της ευθύνης έχουμε και όλοι εμείς οι ενεργοί πολίτες που ικανοποιηθήκαμε με τα λίγα που μας προσέφεραν, αδιαφορώντας για την ευθύνη της πόλης ως μητροπολιτικό κέντρο απέναντι στην υπόλοιπη Μεσσηνία, την Πελοπόννησο, τη Δυτική Ελλάδα.
Σήμερα, αναγνωρίζοντας τις ευθύνες μας, δηλώνουμε ότι ο ποταμός Νέδοντας αποτελεί ένα μεγάλο κομμάτι του οράματος μας «Η Καλαμάτα μετά το 2040», που, εκτός όλων των άλλων, υποστηρίζει με μοναδικό τρόπο τις ευκαιρίες με την ένταξη της πόλης στις 100 ουδέτερες της Ευρώπης στο πλαίσιο του προγράμματος “EU Mission: Climate-Neutral and Smart Cities” και συγκεκριμένα το πρόγραμμα “100 climate-neutral and smart cities by 2030”.
Με βάση τα παραπάνω προτείνουμε Διεθνή Αρχιτεκτονικό Διαγωνισμό για την αξιοποίηση του ποταμού Νέδοντα, την απομάκρυνση των τσιμεντο-κατασκευών πάρκινγκ, την επανακατασκευή των παραδοσιακών γεφυρών που γκρεμίστηκαν και έγιναν τσιμεντόδρομοι. Να σημειωθεί ότι ήδη παρόμοιες αποκαταστάσεις / αποκαλύψεις ποταμών παρατηρούνται διεθνώς, π.χ. ο ποταμός Bievre στο Παρίσι και οι προσπάθειες επαναφοράς της ιστορικής πλωτής οδού.
Τη δημιουργία φραγμάτων που θα συγκρατούν τα βρόχινα νερά στο βόρειο μέρος του Νέδοντα και τα οποία νερά θα αξιοποιούνται (όπως ήδη αναφέρθηκε) για τον καθαρισμό των δρόμων της πόλης, το πότισμα του πρασίνου της πόλης και των καλλιεργειών και για τις ανάγκες κατάσβεσης των πυρκαγιών.
Επίσης, στις παρυφές του ποταμού να δημιουργηθούν πεζόδρομοι, ποδηλατόδρομοι, καλλιτεχνικά κιόσκια, χώροι και κατασκευές για ξεκούραση με σκίαση, πάγκοι βιβλίων, μικροί χώροι για καλλιτεχνικές δημιουργίες και παραστάσεις (ας τα ονομάσουμε θέατρα τσέπης), γαστριμαργικές εμπειρίες από καταξιωμένους διεθνώς σεφ και της Μεσσηνίας με προϊόν την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας κ.ά.
Ο διαγωνισμός αυτός θα πρέπει να είναι διεθνής, με σχετικά μεγάλα έπαθλα (θα έχει κάποιο σημαντικό κόστος για να προσελκύσει διεθνείς συμμετοχές) με επιπλέον κίνητρο για το νικητή του διαγωνισμού η επίβλεψη του έργου με ό,τι αμοιβές προβλέπει η σχετική νομοθεσία ώστε να ασχοληθούν μεγάλα αρχιτεκτονικά γραφεία από την Ελλάδα και τον υπόλοιπο κόσμο.
Στο πλαίσιο του διαγωνισμού θα πρέπει οι συμμετέχοντες να προτείνουν χρονοδιάγραμμα υλοποίησης, κόστος και χρηματοδοτικά εργαλεία η αξιοποίηση των οποίων θα βοηθήσουν στην ολοκλήρωση του έργου. Φαντασθείτε το ποτάμι ως ένα ΤΟΠΟΣΗΜΟ, συμπληρωματικά με την ΠΟΠ Ελιά Καλαμάτας, ένα έργο που θα ελκύει επισκέπτες από παντού, όπως συμβαίνει σε πολλά μέρη του κόσμου.
Του Γιώργου Καραμπάτου
Εκτελεστικού διευθυντή Πολιτιστικού Οργανισμού «Δρόμοι της Ελιάς», τέως προέδρου Επιμελητηρίου Μεσσηνίας
