Ο Κατσούρμπος, ή Κατζούρμπος, είναι έργο του Γεωργίου Χορτάτση και πρόκειται για την πρώτη χρονολογικά κωμωδία της Κρητικής Λογοτεχνίας λίγο πριν από το 1600. Η ονομασία Κατσούρμπος οφείλεται σε έναν ήρωα της κωμωδίας, το δούλο Κατσούρμπο. Στην εν λόγω κωμωδία, μεταξύ άλλων, ρόλο έχουν και δύο ρουφιάνες, η Αρκολιά και η Ανέζα, πρώην πόρνες, που σε μεγάλη ηλικία είναι μεσίτρες σε ερωτικές υποθέσεις.
Εκεί ακούγεται η έμμετρη παροιμία: Πουτάνα δίχως πονηριά, δίχως ονύχια η γάτα, ρουφιάνα δίχως ψώματα, κακά τωνε μαντάτα. Με άλλα λόγια, για να προκόψει η ρουφιάνα χρειάζεται να λέει ψέματα, όπως η γάτα χρειάζεται να χρησιμοποιεί τα νύχια της.
Αλλά, πριν φτάσουμε εκεί, ρουφιάνοι υπήρχαν ανέκαθεν. Από την εποχή του Αδάμ και της Εύας που κάποιος τους κάρφωσε στο Θεούλη, όταν έφαγαν το μήλο και έπεσαν στην αμαρτία, την οποία ζούμε κι εμείς μέχρι σήμερα προς τέρψιν όλων μας.
Εδώ να πούμε ένα και μοναδικό μπράβο στο ρουφιάνο, που μπορεί να ήταν και ο ίδιος ο όφις που τους παρέσυρε. Εξ ου και το είσαι φίδι.
Για να θυμηθούμε κάποια περιώνυμα παραδείγματα, ο Έλληνας Εφιάλτης «έδωσε» στον Πέρση Ξέρξη το μονοπάτι που οδηγούσε στην πλάτη των 300 Σπαρτιατών και 700 Θεσπιέων στις Θερμοπύλες, και έμεινε στην ιστορία.
Ένας άλλος εξίσου σημαντικός, αλλά όχι φίρμα σαν τον Εφιάλτη, ήταν ο Πήλιος Γούσης, που υπέδειξε το κρυφό μονοπάτι στους Τουρκαλβανούς του Αλή Πασά για να αλώσουν το Κούγκι.
Η ετυμολογία, τώρα, του όρου μπορεί να συνδέεται με τους οπαδούς του Ρούφου, ενός γιατρού από την Έφεσο που ασχολήθηκε με τα αφροδίσια, αλλά κατά τις περισσότερες γραφές η λέξη είναι δάνειο από το ιταλικό ruffiano που σημαίνει το αδύνατο άλογο, το οποίο βάζουν αρχικά με τη φοράδα κατά την περίοδο του οίστρου της μέχρι να αναλάβει ο επιβήτορας το έργο της αναπαραγωγής.
Τα χρόνια πέρασαν και στο σημερινό κόσμο (πολυσύνθετο, πολύπλοκο και όλα πολύ…) τη θέση των ρουφιάνων στις κρατικές, διακρατικές υποθέσεις πήρε η Τεχνολογία, αρχικά με την παλιομοδίτικη μαγνητοταινία στο Watergate, της οποίας το τελευταίο γνωστό και εξελιγμένο «γενετικά» τέκνο είναι το σύστημα predator (αρπακτικό αγγλιστί), το οποίο χρησιμοποίησε ο Έλληνας Νίξον Κυριάκος Μητσοτάκης, ακολουθώντας τα χνάρια του πατέρα του, για να παρακολουθεί τον Νίκο Ανδρουλάκη και ποιος ξέρει πόσους ακόμη.
Ωστόσο, οι ρουφιάνοι α λα Εφιάλτη αποτελούν σταθερή αξία. Συνέχισαν και θα συνεχίζουν στους αιώνες των αιώνων το «παραγωγικό» έργο τους. Γι’ αυτό να πίνετε πολύ νερό, ώστε να έχετε παραγωγικό σάλιο για ροχάλες όταν τους παίρνετε χαμπάρι.
Του Δημήτρη Γιατράκου
