Ο Νέδοντας είναι χείμαρρος που πηγάζει από τις δυτικές πλαγιές του Ταϋγέτου και μετά τη συμβολή μικρών ρεμάτων διαμορφώνεται η κεντρική κοίτη, η οποία κατέρχεται μέσω του ομώνυμου φαραγγιού άνωθεν και βόρεια της πόλης της Καλαμάτας, διασχίζει την πόλη και εκβάλλει στον Μεσσηνιακό κόλπο, πλησίον του κεντρικού λιμένα αυτής.
Ιστορικά αναφέρεται ως καταστρεπτικός χείμαρρος, ιδιαίτερα για την πόλη της Καλαμάτας, και αποτελεί έναν από τους πρώτους που διευθετήθηκαν στη χώρα από τη Δασική Υπηρεσία (Υπηρεσίες Ο.Υ.Ε.). από τη δεκαετία του 1930. Τα τελευταία έργα διευθέτησης περατώθηκαν δε στο κλάδο Δαφνόρεμα τη δεκαετία του 1970.
Πριν από τη διευθέτησή του ο χείμαρρος προκαλούσε συχνά πλημμύρες, σχεδόν κάθε χρόνο, με εκτεταμένες καταστροφές στην πόλη της Καλαμάτας και στις υποδομές του εμπορικού της λιμανιού. Μεγάλο μέρος της λεκάνης απορροής του χειμάρρου βρίσκεται εντός του δάσους και όπως είναι φυσικό, μια σημαντική κατηγορία έργων αφορούσε στην εκτεταμένη αναδάσωση γυμνών, επικλινών και ευδιάβρωτων εδαφών, για να μειωθεί στο ελάχιστο το χειμαρρικό στερεό και υδατικό φορτίο.
Η Δασική Υπηρεσία, με τη Διεύθυνση Ορεινών Υδρονομικών Έργων (Ο.Υ.Ε.), είχε επέμβει στην περιοχή Ταϋγέτου κατά την περίοδο 1930-1970 με την κατασκευή τεχνικών και φυτοκομικών έργων στα μεγάλα ρέματα που καταλήγουν στο χείμαρρο Νέδοντα, ο οποίος διέρχεται την πόλη της Καλαμάτας.
Συνοπτικά στην κύρια κοίτη αλλά και σε δευτερεύοντες κλάδους του χειμάρρου έχουν κατασκευαστεί 135 λιθόδμητα και 558 ξηρολίθινα φράγματα και έχουν ολοκληρωθεί τα φυτοκομικά έργα υποστήριξης αυτών.
Αποτέλεσμα της επέμβασης αυτής, μαζί με την ανάπτυξη των δασών, είτε με φυσική είτε με τεχνητή αναγέννηση, είναι να έχουν εξαλειφθεί τα σοβαρά φαινόμενα χειμαρρικότητας που υπήρχαν.
Μετά την πυρκαγιά του 1998 κατασκευάστηκε πλήθος αντιπλημμυρικών και αντιδιαβρωτικών έργων. Το ίδιο συνέβη και κατά την πυρκαγιά του 2007.
Η λεκάνη απορροής του Νέδοντα καταλαμβάνει έκταση συνολικού εμβαδού 146.000 στρεμμάτων, εκ των οποίων η πυρκαγιά του 2007 κατέκαψε επιφάνεια 50.000 στρ. περίπου, δηλαδή πάνω από το 1/3 αυτής.
Ο καθαρισμός, η συντήρηση και η ανάδειξη των πέτρινων φραγμάτων που αποτελούν μνημεία πολιτιστικής κληρονομιάς είναι ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ.
Της Δήμητρας Λυμπεροπούλου
Περιφερειακής συμβούλου, επικεφαλής περιφερειακής παράταξης «Πράσινη Πελοπόννησος»
Υ.Γ.1 το παρόν κείμενο αποτελεί και επερώτησή μας στο Περιφερειακό Συμβούλιο Πελοποννήσου
Υ.Γ.2 Τα συγκεκριμένα φράγματα συμβάλλουν σημαντικά στην αντιπλημμυρική θωράκιση της πόλης της Καλαμάτας
Σπάνια φωτογραφία-ντοκουμέντο για να θυμούνται οι παλαιότεροι και να μαθαίνουν οι νεότεροι πώς γίνονταν τα έργα προστασίας «μια φορά και έναν καιρό»!
