Νέο γύρο συγκέντρωσης στον κλάδο των σούπερ μάρκετ πυροδοτεί η πληθωριστική κρίση, καθώς οι αλυσίδες καλούνται να λειτουργήσουν με αυξημένο κόστος, κάτι που συμπιέζει ήδη το χαμηλό περιθώριο κέρδους που έχουν έτσι κι αλλιώς, υφιστάμενες την ίδια ώρα μείωση πωλήσεων. Η πίεση είναι πολύ μεγαλύτερη προς τις μεσαίες και κυρίως τις μικρές αλυσίδες, οι οποίες δεν έχουν τα περιθώρια σημαντικής απορρόφησης των ανατιμήσεων ούτε πραγματοποίησης μεγάλου εύρους προσφορών προκειμένου να προσελκύσουν τους πολύ πιο συγκρατημένους σε δαπάνες καταναλωτές.
Πρόκειται ταυτόχρονα για τις αλυσίδες εκείνες που δεν ωφελήθηκαν ιδιαιτέρως από την έκρηξη πωλήσεων που κατέγραψε ο κλάδος το 2020, πρώτη χρονιά της πανδημίας, καθώς οι καταναλωτές στράφηκαν προς τις μεγάλες επιχειρήσεις, προκειμένου να πραγματοποιήσουν αγορές σε καταστήματα πολλών τετραγωνικών μέτρων. Το 2020 οι πωλήσεις που πραγματοποιήθηκαν στα υπερμάρκετ αυξήθηκαν κατά 17,8% σε σύγκριση με το 2019, ενώ αυτές που πραγματοποιήθηκαν στην αμέσως μικρότερη κατηγορία, στα μεγάλα σούπερ μάρκετ, αυξήθηκαν κατά 9,7%. Αν και σε μικρότερο βαθμό, η αύξηση των πωλήσεων που πραγματοποιήθηκε στα υπερμάρκετ διατηρήθηκε και το 2021 (8,1%) και ήταν μακράν η μεγαλύτερη από τις αυξήσεις πωλήσεων που καταγράφηκαν σε όλους τους άλλους τύπους καταστημάτων.
Επίσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας ερευνών αγοράς Nielseniq, οι τρεις μεγαλύτερες αλυσίδες του κλάδου («Σκλαβενίτης», «ΑΒ Βασιλόπουλος» και Lidl) αύξησαν συνολικά τις πωλήσεις τους το 2020 κατά 12,3%, ενώ το μερίδιό τους διαμορφώθηκε σε 64,6%, αυξημένο κατά 1,4 ποσοστιαίες μονάδες σε σύγκριση με το 2019. Το 2021 οι τρεις αυτές αλυσίδες αύξησαν περαιτέρω το μερίδιό τους στο 64,9%, ενώ και οι συνολικές πωλήσεις τους ενισχύθηκαν περαιτέρω κατά 1,5%. Οι αλυσίδες που κατατάσσονται στις θέσεις 4 έως 6 (My Market, «Μασούτης» και «Γαλαξίας») αύξησαν τις πωλήσεις τους κατά 7,6% το 2020, με το μερίδιό τους να υποχωρεί κατά 0,4 ποσοστιαία μονάδα, στο 21,4%. Το 2021 το μερίδιό τους υποχώρησε περαιτέρω στο 21,2% και οι πωλήσεις τους αθροιστικά μειώθηκαν κατά 0,6%. Ολοι οι υπόλοιποι λιανέμποροι αύξησαν τις πωλήσεις τους το 2020 κατά μόλις 2,6% και το μερίδιό τους μειώθηκε τότε κατά μία ποσοστιαία μονάδα, στο 13,9%. Το 2021 αύξησαν αθροιστικά τις πωλήσεις τους κατά 1,2%, το μερίδιο αγοράς ωστόσο έμεινε αμετάβλητο.
Ενας άλλος παράγοντας που κάνει τις μικρές αλυσίδες, τοπικής εμβέλειας, πιο ελκυστικές είναι ότι αρκετές βρίσκονται σε τουριστικές περιοχές, παρέχοντας έτσι δυνατότητα γρήγορης και σχετικά φθηνής επέκτασης των μεγάλων αλυσίδων εκτός των αστικών κέντρων. Ηδη ενώ απομένουν ακόμη σχεδόν τέσσερις μήνες για να τελειώσει το 2022, έχουν πραγματοποιηθεί τρεις εξαγορές, με αλυσίδες μικρές και μεσαίες να αλλάζουν χέρια. Η «Σκλαβενίτης» προχώρησε τον Απρίλιο στην έκτη εξαγορά της ιστορίας της, εντάσσοντας στο δίκτυό της τα 9 από τα 11 καταστήματα της τοπικής αλυσίδας των Ιωαννίνων SEP Markets (SEP «Σίμος Γερ. Παπαδόπουλος Α.Ε.»). Με την κίνηση αυτή η «Σκλαβενίτης» ενίσχυσε την παρουσία της σε έναν νομό με ιδιαίτερη σημασία για την ανάπτυξή της, αυξάνοντας τα καταστήματα που είχε με το σήμα «Σκλαβενίτης» από μόλις 2 σε 11.
Της κίνησης της «Σκλαβενίτης» προηγήθηκε η μεγάλη συμφωνία ανάμεσα στην αλυσίδα «Μασούτης» και στον συνεταιρισμό ΣΥΝΚΑ με την απόσχιση του κλάδου χονδρικού και λιανικού εμπορίου του δεύτερου και τη δημιουργία νέας εταιρείας, στην οποία οι δύο πλευρές συμμετέχουν κατά 50%. Με τη συμφωνία αυτή η «Μασούτης» απέκτησε παρουσία στην Κρήτη (σ.σ. τα 37 καταστήματα του ΣΥΝΚΑ στην Κρήτη δεν άλλαξαν επωνυμία), στις Κυκλάδες, στην Κέρκυρα, στη Χίο και την Κάλυμνο. Πλέον πρόσφατη κίνηση συγκέντρωσης στον κλάδο ήταν αυτή που εκδηλώθηκε από την «ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός», η οποία εξαγόρασε πριν από λίγες ημέρες τον όμιλο Συνεργαζόμενοι «Παντοπώλες Α.Ε.», ενισχύοντας την παρουσία της στη Βόρεια Ελλάδα και την Κρήτη. Μέσω της εξαγοράς αυτής εντάσσονται στο δυναμικό της «ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός» 52 εταιρικά καταστήματα του ομίλου, αλλά και η διαχείριση των εμπορικών σημάτων Ελληνικά Μάρκετ, Πρόοδος Μάρκετ, Ηλιος Μάρκετ και Γρήγορα, που πρόκειται για καφέ-παντοπωλεία. Υπό τα εμπορικά αυτά σήματα λειτουργούν συνολικά 300 καταστήματα, μικρά και μεσαία, ενώ η «ΑΝΕΔΗΚ Κρητικός» διαθέτει σήμερα περί τα 400 καταστήματα.
Από πλευράς μεριδίων αγοράς η «Σκλαβενίτης», με μερίδιο κοντά στο 32%, όχι μόνο δεν φαίνεται να απειλείται, αλλά να ισχυροποιείται περαιτέρω, αποκτώντας το 2021, αλλά και το 2022, νέους πελάτες. Μάλιστα, τα στοιχεία των αναλυτών της αγοράς δείχνουν ότι τυγχάνει υψηλής αναγνωρισιμότητας και το ηλεκτρονικό κανάλι πωλήσεων (τόσο μέσω του emarket Sklavenitis.gr όσο και μέσω της πλατφόρμας efood) παρά το γεγονός ότι οι πωλήσεις μέσω Διαδικτύου ξεκίνησαν μόλις το 2020, πολύ αργότερα δηλαδή από άλλες μεγάλες αλυσίδες.
Αυτό που αναμένεται, πάντως, με ενδιαφέρον το επόμενο διάστημα είναι ποιες θα είναι οι κινήσεις της «ΑΒ Βασιλόπουλος» υπό την ηγεσία πλέον του Νίκου Λαβίδα, που ανέλαβε καθήκοντα στις 20 Αυγούστου, αλλά και κατά πόσο η Lidl θα «κεφαλαιοποιήσει» σε περίοδο ακρίβειας τον εκπτωτικό της χαρακτήρα.
moneyreview.gr
