Σύμφωνα με ένα απόφθεγμα του Χιλιανού Πάμπλο Νερούντα, «Όλα τα μονοπάτια (της επικοινωνίας) οδηγούν στον ίδιο στόχο: Να εκφράσουμε στους άλλους αυτό που είμαστε».
Άραγε, σε μια εποχή που έχει χαρακτηριστεί από γρήγορους ρυθμούς ζωής, κρίση αξιών ως συνέπεια άλλων παραγόντων, και εγωκεντρισμό, πόσα εμπόδια μπορεί να παρακάμψει η επικοινωνία, και δη η ερωτική, ανάμεσα στους ανθρώπους;
Σε μια σειρά από τέτοιου είδους ερωτήματα, άλλωστε, βασίζεται και το νέο συγγραφικό έργο του Μεσσήνιου Παύλου Μάραντου από τις εκδόσεις Ινφογνώμων, με τίτλο «Ερωτική Επικοινωνία» που πρόκειται να παρουσιαστεί σήμερα , Κυριακή 11 Δεκεμβρίου στις 6 το απόγευμα, στο Πνευματικό Κέντρο της Καλαμάτας.
Λίγο πριν από την παρουσίαση, ο συγγραφέας του βιβλίου, Παύλος Μάραντος, μιλά στο «Θ» για την ιδιαίτερη αυτή θεματική του βιβλίου του, αλλά και για το πως οδηγήθηκε στη συγγραφή του εν λόγω βιβλίου.
Ο λόγος, λοιπόν, στον ίδιο…
-Πως οδηγηθήκατε στη συγγραφή του συγκεκριμένου βιβλίου;
Πριν απαντήσω στην ερώτησή σας, θα ήθελα να τονίσω ότι το βιβλίο δεν είναι μυθιστόρημα, είναι δοκίμιο.
Η ανάγκη για ουσιαστική «σχέση», για μια σχέση ζωής, με το άλλο φύλο, με οδήγησε στη συγγραφή αυτού του βιβλίου. Αν στην ηλικία π.χ. των 20-30 ετών γνώριζα για τις «προσωπικές σχέσεις» αυτά που γνωρίζω σήμερα, είναι βέβαιο ότι θα δημιουργούσα καλύτερες σχέσεις. Και αυτό ισχύει για όλους. Βέβαια, όσο περνούν τα χρόνια, τόσο δύσκολα μαθαίνουμε. Γι’ αυτό χρειάζεται να μαθαίνουμε από μικρή ηλικία.
Το θέμα του βιβλίου συμπυκνώνεται στον τίτλο του «Ερωτική Επικοινωνία». Είναι ένα θέμα που με απασχολεί τουλάχιστον εδώ και τριάντα χρόνια, γιατί τόσο ο έρωτας, όσο και η επικοινωνία είναι θέματα υπαρξιακά για τη ζωή μας και ως εκ τούτου απασχολούν όλους τους ανθρώπους. Και είναι ζητούμενα σε όλες τις εποχές και σε όλες τις κοινωνίες.
-Τι έχει να διδάξει για τις σημερινές σχέσεις ανάμεσα στους ανθρώπους;
Κάθε βιβλίο μπορεί να διδάξει πολλά. Αλλά για να διδαχτείς πρέπει να διαβάσεις. Και πολλοί νέοι σήμερα δε διαβάζουν βιβλία.
Το βιβλίο αναφέρεται στη σχέση των δύο φύλων. Για να υπάρξει «σχέση», χρειάζεται να υπάρξει έρωτας. Ο έρωτας αρχίζει με την επικοινωνία. Και η επικοινωνία συντελείται με τη γλώσσα και τη γλώσσα του σώματος.
Σήμερα ζούμε στην εποχή της σεξουαλικής απελευθέρωσης και στην εποχή της επικοινωνίας. Κι όμως τόσο ο έρωτας, όσο και η επικοινωνία, είναι ζητούμενα για πολλούς ανθρώπους. Οι άνθρωποι δυσκολεύονται να αναπτύξουν σχέσεις και βέβαια ερωτικές σχέσεις. Γιατί άραγε; Για πολλούς λόγους, όπως οι συνθήκες ζωής στις πόλεις, οι πολλές δραστηριότητες, η έλλειψη χρόνου κ.λπ.. Κυρίως όμως, διότι είμαστε εγωιστές. Η σχέση δεν θέλει εγωιστές. Χρειάζεται να βγούμε από τον εαυτό μας για να συναντήσουμε τον άλλον.
Να υπάρξει κυκλοφορία νοημάτων και συναισθημάτων.
Είναι τραγικό αυτό που συμβαίνει με τη νεολαία. Σήμερα, κάποιοι νέοι και νέες κλείνουν ραντεβού για να βρεθούν με την παρέα π.χ. στην πλατεία για καφέ. Κάθονται στο τραπέζι και μετά το «γεια, τι γίνεται», καθένας/καθεμία βυθίζονται στο κινητό τους. Αντί να μιλήσουν, να κοιταχτούν στα μάτια, να αγγίξουν τον άλλον, να φλερτάρουν, ασχολούνται με το διαδίκτυο. Και μετά διαμαρτύρονται για τη δυσκολία των σχέσεων.
Μάλλον, θεωρούν τη σχέση δεδομένη. Και γι’ αυτό φταίμε οι γονείς. Τα δώσαμε όλα στα παιδιά μας. Δεν τα αφήσαμε να εργασθούν, να μάθουν, να ανακαλύψουν, να κοπιάσουν.
Έτσι, έμαθαν να τα θεωρούν όλα δεδομένα. Όπως θεωρούν δεδομένο το ζεστό κρεβάτι, το γεμάτο ψυγείο, το πρόγραμμα στην τηλεόραση κ.λπ., έτσι θεωρούν και τη σχέση δεδομένη.
Όμως, χρειάζεται να ενδιαφερθείς και να κοπιάσεις για να δημιουργήσεις μια ερωτική σχέση. Και βέβαια, πολύ περισσότερο χρειάζεται να κοπιάσεις για να διατηρήσεις τη σχέση.
Τί έχει λοιπόν να διδάξει το βιβλίο; Και μόνο τούτο να διδάξει, αρκεί. Δηλαδή: όταν οι νέοι/νέες βγαίνουν με το φίλο τους/τη φίλη τους, να αφήνουν κατά μέρος τα κινητά τηλέφωνα και να κοιτάζονται στα μάτια. Άλλωστε, ο λαός μας λέει πως «ο έρωτας από τα μάτια πιάνεται».
-Αναφέρατε νωρίτερα ότι ο έρωτας αρχίζει με την επικοινωνία και ότι η επικοινωνία συντελείται με τη γλώσσα και τη γλώσσα του σώματος. Λίγα λόγια γι’ αυτό;
Ναι, ο έρωτας αρχίζει με την επικοινωνία και προϋποθέτει την επικοινωνία. Έτσι για παράδειγμα, αν η «βασιλοπούλα» είναι κλεισμένη στο παλάτι και περιμένει, είναι βέβαιο ότι ποτέ δε θα έρθει το «βασιλόπουλο», γιατί δεν ξέρει ότι υπάρχει βασιλοπούλα.
Επομένως, η βασιλοπούλα- εν προκειμένω το κάθε κορίτσι- χρειάζεται να βγει από το παλάτι και να έρθει σε επικοινωνία με άλλους ανθρώπους. Και τότε θα υπάρξει ανταλλαγή σκέψεων και συναισθημάτων. Έτσι αναπτύσσονται οι σχέσεις, και έτσι δημιουργείται η ερωτική επικοινωνία.
Στην ερωτική επικοινωνία σημαντικό ρόλο διαδραματίζει η γλώσσα και η γλώσσα του σώματος. Εκτός από τη γλώσσα μας, το όργανο ομιλίας, υπάρχει και η γλώσσα του σώματος, που συμπεριλαμβάνει τη γενική εμφάνιση, τη στάση του σώματος, το πρόσωπο, το βλέμμα, τις χειρονομίες κ.λπ. Μάλιστα, το 70% περίπου της επικοινωνίας γίνεται με τη γλώσσα του σώματος. Επομένως, χρειάζεται να μάθουμε να χρησιμοποιούμε τη δική μας γλώσσα του σώματος και να διαβάζουμε τη γλώσσα του σώματος των άλλων, γιατί η σημασία της στην επικοινωνία και ειδικότερα στην ερωτική επικοινωνία είναι καθοριστική.
-Αν θεωρήσουμε ότι βρισκόμαστε σε μια μεταβατική εποχή, μιας και έχει προηγηθεί μια σειρά κρίσεων (οικονομική, υγειονομική, κρίση αξιών), παρατηρείτε κάποια μεταβολή στις σημερινές σχέσεις;
Η ανάγκη για σχέσεις, για έρωτα και επικοινωνία υπάρχει σε όλες τις εποχές. Μάλιστα, σε δύσκολες εποχές οι άνθρωποι έχουν μεγαλύτερη ανάγκη για έρωτα και για επικοινωνία. Ο άνθρωπος είναι από τη φύση του «κοινωνικό ον». Θα έλεγα ότι είναι και «ερωτικό και επικοινωνιακό ον».
Αν συγκρίνει κανείς μια παραδοσιακή και μια σύγχρονη κοινωνία θα διαπιστώσει ότι στις παραδοσιακές κοινωνίες υπάρχει άμεση επικοινωνία, υπάρχουν σχέσεις πρόσωπο με πρόσωπο. Αντίθετα, στη σύγχρονη κοινωνία, λιγοστεύει η άμεση και αυξάνεται η έμμεση επικοινωνία, κυρίως μέσω των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας. Ζούμε σε μια απρόσωπη κοινωνία, στην κοινωνία του «μοναχικού πλήθους».
Επιπλέον, ζούμε στην κοινωνία της ταχύτητας, τρέχουμε για να προλάβουμε. Να προλάβουμε να δημιουργήσουμε σχέσεις, να συνευρεθούμε, να ερωτευθούμε. Μόνο που οι σχέσεις, η συνεύρεση, ο έρωτας, δεν θέλουν βιασύνη, αλλά χρόνο εκμάθησης και προσαρμογής. Χρειάζεται να μάθουμε να δημιουργούμε σχέσεις, να συνευρισκόμαστε, να ερωτευόμαστε.
Οι σχέσεις δεν περνούν κρίση, λόγω της οικονομικής και υγειονομικής κρίσης που βιώσαμε και βιώνουμε. Όχι. Η κρίση των αξιών είναι αυτή που έχει ως αποτέλεσμα και την κρίση στις σχέσεις μας. Αλήθεια, ποιες αξίες κυριαρχούν στη ζωή μας; Ορθότερα, ποια ιεράρχηση αξιών κάνουμε; Μήπως έχουμε ως προτεραιότητα την κατανάλωση, το χρήμα, την καριέρα;
Αν συμβαίνει κάτι τέτοιο, θα πρέπει να ξανακοιτάξουμε τον εαυτό μας στον καθρέφτη και να πούμε την αλήθεια. Όλους μπορούμε να τους κοροϊδέψουμε εκτός από τον εαυτό μας.
-Ως συγγραφέας τί αποκομίσατε κατά την προετοιμασία και έπειτα από τη συγγραφή του βιβλίου;
Όπως ανέφερα, το θέμα με απασχολεί τουλάχιστον εδώ και τριάντα χρόνια, γιατί τόσο ο έρωτας, όσο και η επικοινωνία είναι από τα σημαντικά της ζωής. Όσο διαβάζεις, τόσο ανοίγει το μυαλό σου και γίνεσαι πιο πλούσιος. Το ίδιο περίπου συμβαίνει και με τη συγγραφή ενός βιβλίου. Όσο γράφεις, τόσο γεννάει το μυαλό σκέψεις, ιδέες, ερωτήματα κτλ.
-Τι αποκομίζει, τελικά, ο αναγνώστης του;
Το βιβλίο έχει πλούσιο περιεχόμενο. Αναφέρω μόνο τους τίτλους των κεφαλαίων. Είναι οι εξής: Ανάγκη για επικοινωνία, Η γλώσσα του σώματος, Η προσωπική σχέση, Ομοιότητες και διαφορές των δύο φύλων, Η ερωτική επικοινωνία, Έρωτας-σεξ-αγάπη, Το νόημα της ζωής βρίσκεται στη σχέση.
Ο αναγνώστης, ακόμα και ο μεγαλύτερος σε ηλικία, θα μάθει πράγματα που δεν γνώριζε.
Θα διευρύνει τους ορίζοντες της σκέψης του. Θα συνειδητοποιήσει τη διαφορετικότητα των δύο φύλων. Θα μάθει να διαχειρίζεται καλύτερα τα συναισθήματά του και τις σχέσεις του κ.λπ. Όλα αυτά «θα τα μάθει», αν θέλει να μάθει.
Της Χριστίνας Μανδρώνη
