Η αύξηση του κόστους του χρήματος και η εκτίναξη των τιμών οικοδομικών υλικών φρενάρουν την οικοδομική δραστηριότητα. Στο 9μηνο οι βασικοί δείκτες μέτρησης της ΕΛΣΤΑΤ έχουν ήδη γυρίσει σε αρνητικό πρόσημο, ενώ πτωτικά εκτιμάται ότι θα κινηθεί πλέον και το σύνολο της χρονιάς. Η πίεση στην οικοδομή αναμένεται να γίνει πολύ πιο έντονη με το νέο έτος, καθώς και το πληθωριστικό κύμα συνεχίζεται και οι αυξήσεις επιτοκίων δεν έχουν ολοκληρωθεί.
Οι ειδικοί προβλέπουν περαιτέρω μείωση στον αριθμό νέων οικοδομικών αδειών, καθώς με την αύξηση του κόστους κατασκευής και του κόστους του χρήματος θα επηρεαστεί αρνητικά η ζήτηση για αγορά ακινήτων, οπότε αντίστοιχα θα πρέπει να προσαρμοστεί και η προσφορά, σύμφωνα με ρεπορτάζ του δημοσιογράφου Θάνου Τσίρου στη «Ναυτεμπορική».
Μείωση στον όγκο
οικοδομικής δραστηριότητας
Τα στοιχεία που έδωσε στη δημοσιότητα η ΕΛΣΤΑΤ αποτυπώνουν μεγάλη μείωση στον όγκο της οικοδομικής δραστηριότητας το Σεπτέμβριο (-16,6%), ενώ και στο 9μηνο πλέον καταγράφεται αρνητικό πρόσημο (-5,8% στον όγκο της ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας).
Σε επίπεδο 12μήνου, εξακολουθεί να καταγράφεται θετικό πρόσημο (+5,3%), αλλά με την προσθήκη των στατιστικών και του δ’ τριμήνου το πιθανότερο είναι το σύνολο του 2022 να κλείσει με μείωση συγκριτικά με το 2021.
Ιστορικό ρεκόρ στα επιτόκια
Το 2022 κλείνει με αύξηση 2,5 ποσοστιαίων μονάδων στο επιτόκιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Η Ευρωζώνη -και η Ελλάδα – είναι αντιμέτωπη με ένα ιστορικό ρεκόρ: ταχύτερη αύξηση επιτοκίου στην ιστορία της, καθώς η άνοδος κατά 2,5 ποσοστιαίες μονάδες καταγράφηκε μέσα σε μόλις έξι μήνες, κάτι που δεν έχει γίνει ποτέ στην 20ετή πορεία της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Μάλιστα, το ρεκόρ αναμένεται να μεγαλώσει, καθώς η επικεφαλής της ΕΚΤ έχει ουσιαστικά προαναγγείλει και νέα αύξηση για την πρώτη συνεδρίαση του 2023, η οποία προγραμματίζεται για τις αρχές Φεβρουαρίου.
Η αύξηση του κόστους του χρήματος έχει ήδη περάσει στα στεγαστικά δάνεια. Και όχι μόνο σε αυτά με κυμαινόμενο επιτόκιο, αλλά και στα αντίστοιχα με σταθερό. Όταν το σταθερό 5ετίας είχε προ μηνών 2,9% και τώρα έχει ξεπεράσει το 4%, η επίπτωση στο κόστος του χρήματος είναι προφανής.
Μάλιστα, με κάθε νέα αύξηση του ευρωπαϊκού επιτοκίου αναμένεται ότι θα ακριβαίνει και το «σταθερό», καθώς είναι υποχρεωτική για τις τράπεζες η «αντιστάθμιση» του κλειδώματος του κόστους του χρήματος.
Κόστος υλικών
Δεύτερος επιβαρυντικός παράγοντας για τη ζήτηση ακινήτων είναι το κόστος των οικοδομικών υλικών. Τα τελευταία στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ αφορούσαν στο μήνα Νοέμβριο. Η ετήσια μεταβολή έφτασε στο 11 ,6% και ήταν πολύ υψηλότερη σε σχέση με τη μεταβολή του δείκτη τιμών καταναλωτή. Με «πρωταγωνιστή» το πετρέλαιο (+28,4% το Νοέμβριο), αλλά και πολλές κατηγορίες οικοδομικών υλικών να καταγράφουν διψήφια ποσοστά (27,2% στα τούβλα, 17,3% στα παρκέτα, 16,3% στον σίδηρο οπλισμού, 12,6% στους χαλκοσωλήνες κ.ο.κ.), το κόστος κατασκευής ανά τετραγωνικό μέτρο έχει ανέβει αισθητά, ξεπερνώντας σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και τα 1.300-1.400 ευρώ.
Το κόστος της γης
Αν προστεθεί και το κόστος της γης, η τιμή στην οποία θα πρέπει να πωλείται ένα νεόδμητο ακίνητο ανεβαίνει πλέον σε πολύ υψηλά επίπεδα, στα οποία είναι αμφίβολο αν θα μπορούν αντεπεξέλθουν οι υποψήφιοι αγοραστές. Γι’ αυτό και αρχίζει να αποτυπώνεται ολοένα και πιο έντονα η μείωση στην οικοδομική δραστηριότητα.
Στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ
Το μέγεθος της συνολικής οικοδομικής δραστηριότητας (ιδιωτικής – δημόσιας), κατά το Σεπτέμβριο 2022, σε ολόκληρη τη χώρα, ανήλθε σε 2.153 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 419.835 τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας και σε 1.792.908 κυβικά μέτρα όγκου, παρουσίασε δηλαδή αύξηση κατά 9,1 % στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 22,1% στην επιφάνεια και μείωση κατά 1 6,6% στον όγκο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.
Οι εκδοθείσες άδειες ιδιωτικής οικοδομικής δραστηριότητας, στο σύνολο της χώρας, κατά το μήνα Σεπτέμβριο 2022 ανήλθαν 2.122 οικοδομικές άδειες, που αντιστοιχούν σε 411.883 τετραγωνικά μέτρα επιφάνειας και σε 1.755.032 κυβικά μέτρα όγκου, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 8% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 22 ,3 % στην επιφάνεια και μείωση κατά 16,5% στον όγκο σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του 2021.
Το εννεάμηνο Ιανουάριου – Σεπτεμβρίου 2022 η συνολική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 2,7% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 13,2% στην επιφάνεια και μείωση κατά 5,8% στον όγκο σε σχέση με το αντίστοιχο εννεάμηνο του έτους 2021.
Κατά την ίδια περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου 2022, η ιδιωτική οικοδομική δραστηριότητα εμφανίζει αύξηση κατά 2,4% στον αριθμό των οικοδομικών αδειών, μείωση κατά 14% στην επιφάνεια και μείωση κατά 5,8% στον όγκο σε σχέση με την περίοδο Ιανουαρίου Σεπτεμβρίου 2021.