«Θέλω να φύγω, να εξαφανιστώ, αλλά είναι δύσκολο με τόσες ψυχές από πίσω» ήταν τα πρώτα, μεταξύ αστείου και σοβαρού, λόγια της προέδρου του Φιλοζωικού Ομίλου Καλαμάτας, Κατερίνα Πεζώνη, η οποία σηκώνει εδώ και χρόνια το πλέον δυσβάσταχτο βάρος των αδέσποτων απ’ όλη τη Μεσσηνία και, μάλιστα, είχε πρόσφατα έναν τραυματισμό στο πόδι (ταλαιπωρείται από μια άσχημη μόλυνση), αλλά πού χρόνος για ξεκούραση και κανονική ανάρρωση…
Τα πράγματα είναι δύσκολα σε όλη την Ελλάδα, «πνίγονται», λέει χαρακτηριστικά η Κατερίνα Πεζώνη, η οποία συμμετέσχε πρόσφατα σε μια διαδικτυακή συνάντηση περίπου 25 φιλοζωικών σωματείων.
Σε σχέση με άλλα φιλοζωικά κέντρα, η κα Πεζώνη παραδέχεται ότι ο ΦΟΚ έχει μια καλή συνεργασία με τους περισσότερους Δήμους και εξασφαλίζει κάποιες βοήθειες, που όμως δεν επαρκούν. Τα πράγματα είναι πολύ άσχημα στους Δήμους Οιχαλίας και Μάνης, επιβαρύνοντας ιδιαίτερα το φόρτο των περιστατικών που καλούνται να επιληφθούν στο ΦΟΚ.
Σε όλη τη Μεσσηνία τα κουτάβια είναι πάντα αμέτρητα, τα άρρωστα ή τραυματισμένα ζώα αυξάνονται δραματικά, ιδιαίτερα τα κυνηγόσκυλα και τα ποιμενικά, η εγκατάλειψη των οποίων φαίνεται ότι σχετίζεται με την αυστηροποίηση του νόμου που περιλαμβάνει και ισχυροποίηση των ελέγχων για τσιπ και γέννες.
Τα πράγματα έχουν φτάσει στο απροχώρητο όσον αφορά στον αριθμό των ζώων που φιλοξενούνται από το Φιλοζωικό Καλαμάτας. «Είμαστε λίγοι, τα μέσα που διαθέτουμε είναι περιορισμένα, κρατιόμαστε με νύχια και με δόντια, αλλά δεν μπορούμε να γυρίσουμε την πλάτη σε ζώα που έχουν ανάγκη» παραδέχεται η κα Πεζώνη.
Δυστυχώς, οι υιοθεσίες που θα μπορούσαν να αποφορτίσουν κάπως την κατάσταση είναι πολύ μειωμένες, ενώ κάποια ζώα είναι είτε πολύ άρρωστα είτε ακατάλληλα ή δύσκολα στην προσαρμογή (π.χ. τα γιγαντόσωμα ποιμενικά ή τα αεικίνητα κυνηγόσκυλα δεν κάνουν για διαμέρισμα και κάποια κακοποιημένα ζώα είναι απρόβλεπτα και δεν είναι ασφαλές να δοθούν σε οικογένειες).
«Τα χαϊδεύεις και σε κοιτάνε στα μάτια. Πώς να τα παρατήσεις;»
Η αντιπρόεδρος του ΦΟΚ, Γιάννα Καρνούσκου, έχει αναλάβει εδώ και κάμποσο καιρό περισσότερα βάρη, με καθημερινή πολύωρη παρουσία για βοήθεια στο χώρο φιλοξενίας αδέσποτων (οι Έλληνες και ξένοι εθελοντές αποτελούν μεγάλη ανάσα, αλλά δεν είναι ποτέ σταθεροί).
Και η ίδια νιώθει απόγνωση για τη σοβαρότητα και τον ατελείωτο αριθμό περιστατικών που καλείται ο ΦΟΚ να επιληφθεί σε όλη τη Μεσσηνία.
Το πρωτοφανές είναι ότι υπάρχουν εκκλήσεις ιδιοκτητών να παραδώσουν τα ζώα τους που δεν μπορούν πια να φροντίσουν και να αντεπεξέλθουν οικονομικά…
Ένα από τα τελευταία κουτάβια βρέθηκε σε τραγική κατάσταση. «Έχει βιώσει τόσο πόνο που κλαίει στον ύπνο του και πετάγεται τρομαγμένο. Κι όμως, τόσος πόνος και τόση αδικία κι αυτά τα πλάσματα συνεχίζουν να εμπιστεύονται τους ανθρώπους. Τα χαϊδεύεις και σε κοιτάνε στα μάτια. Πώς μπορείς να τα παρατήσεις μετά;» αναρωτιέται η κα Καρνούσκου και μάλλον αυτό είναι η απάντηση, όταν σκέφτεται αν είναι «φυσιολογικό» αυτό που κάνουν οι εθελοντές του ΦΟΚ, καθημερινά, πέρα από τις φυσικές και ψυχολογικές τους δυνάμεις, πώς αντέχουν όλη αυτή τη φρίκη των εγκαταλείψεων και των κακοποιήσεων, ένα βαρέλι δίχως πάτο, καθώς σώζουν μια ψυχή την ίδια ώρα που πεθαίνουν άλλες δεκάδες.
Το δίλημμα είναι ηθικό και η απάντηση είναι ότι σαφώς αξίζει, αλλά το ανοικτό ερώτημα που παραμένει είναι το πόσο θα αντέξουν και οι εθελοντές του Φιλοζωικού.
«Νησίδες» αισιοδοξίας αποτελούν τα εκπαιδευτικά προγράμματα. Όλο και περισσότερα σχολεία προσκαλούν τους υπευθύνους του ΦΟΚ για ενημέρωση και ευαισθητοποίηση των μαθητών και πραγματικά φαίνεται ότι οι νέες γενιές αλλάζουν νοοτροπία, σε πολλές περιπτώσεις βοηθώντας άμεσα με το χαρτζιλίκι τους.
Η κα Καρνούσκου επισημαίνει και την ευαισθητοποίηση που δείχνουν οι Αρχές, η Αστυνομία και η Δημοτική Αστυνομία, ειδικά του Δήμου Καλαμάτας ή η Πυροσβεστική Υπηρεσία (για περιστατικά απεγκλωβισμού), γνωρίζοντας καλά τη νομοθεσία και πράττοντας κατά τα δέοντα στις (κατά πολύ αυξημένες) καταγγελίες που γίνονται για τη μη τήρηση των κανόνων ευζωίας. «Αντιμετωπίζουν ισάξια τα περιστατικά με ζώα όπως και με τους ανθρώπους» αναφέρει χαρακτηριστικά η αντιπρόεδρος του ΦΟΚ
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε;
Ο Φιλοζωικός έχει μεγάλη ανάγκη από τροφές για τα ζώα που φιλοξενεί, φάρμακα και κτηνιατρικά είδη για την περίθαλψη και φροντίδα των άρρωστων ζώων και τις τακτικές αποπαρασιτώσεις. Αρκεί να πούμε ότι χρειάζονται 100 μεγάλες σακούλες ξηράς τροφής, που καλύπτουν ανάγκες μόλις 3-4 ημερών και αυτή την περίοδο υπάρχει και πάλι έλλειψη (αρχικά ο πόλεμος στην Ουκρανία και τώρα ο σεισμός σε Τουρκία-Συρία έστρεψαν προς τα εκεί τις δωρεές από ξένους φορείς που βοηθούν και το ΦΟΚ).
Οι υπεύθυνες υιοθεσίες είναι μεγάλη ανακούφιση και η υπέρτατη ηθική δικαίωση για τους εθελοντές του ΦΟΚ. Σημαντικές ανάσες προσφέρουν και οι εικονικές υιοθεσίες που μπορούν να γίνουν από φυσικά πρόσωπα, οικογένειες, σχολεία, ομάδες και φορείς, αναλαμβάνοντας το μηνιαίο, ετήσιο ή, έστω, ένα μέρος των αναγκών του ζώου που επιλέγεται, ενώ η φυσική επαφή με το σκυλάκι για λίγα χάδια ή βόλτα μπορεί να οδηγήσει σε ισχυρότερο δέσιμο.
Οι ανάγκες για εθελοντές και «χέρια» είναι πάγιες, για σίτιση, περίθαλψη και φροντίδα των πολυάριθμων ζώων του «καταφυγίου», για κατασκευές ή επισκευές στους χώρους φιλοξενίας, αλλά επίσης για την τακτική παροχή τροφής σε αδέσποτα ζώα που ζουν σε απομακρυσμένες περιοχές, για περισυλλογή σε εύκολα προσεγγίσιμα ζώα αν υπάρξει ανάγκη, για μεταφορά ζώων για υιοθεσίες εντός και εκτός νομού, για τη στήριξη σε δράσεις και διοργανώσεις ευαισθητοποίησης και οικονομικές καμπάνιες που διοργανώνει κατά καιρούς ο Φιλοζωικός.
Υπάρχουν και πολύ εύκολοι και ξεκούραστοι τρόποι να βοηθήσει κανείς, όπως με κοινοποίηση των αναρτήσεων στο ίντερνετ και τα κοινωνικά δίκτυα για υιοθεσίες ή αγγελίες χάθηκαν-βρέθηκαν για την επανασύνδεση των ζώων με τις οικογένειές τους ή ακόμα επείγουσες εκκλήσεις του ΦΟΚ και άλλων φιλόζωων εθελοντών για τροφές ή φάρμακα. Με τον τρόπο αυτό μεγαλώνουν οι πιθανότητες ανταπόκρισης.
Εξίσου απλό είναι να συγκεντρώνουμε και να προσφέρουμε είδη όπως μπολ για φαγητό και νερό, σεντόνια και κουβέρτες, εφημερίδες και τα συναφή που μπορούν να χρησιμεύσουν για την καθημερινή φροντίδα και προστασία των ζώων.
Η Κατερίνα Πεζώνη τονίζει όμως και κάτι άλλο, την υποχρέωση ως πολίτες να μην «κλείνουμε τα μάτια» και να μην αδιαφορούμε όταν πέφτει στην αντίληψή μας περιστατικό παραμέλησης, κακοποίησης ή εγκατάλειψης ζώου. Να μη φοβόμαστε και να το καταγγέλλουμε στις αρμόδιες Αρχές, κάτι που έγινε πιο εύκολο και με την ενεργοποίηση του πανελλαδικού 5ψήφιου αριθμού 10410.
«Χρειάζεται να είμαστε όλοι ενεργοί πολίτες και όχι μόνο για τα ζώα, αλλά και για το περιβάλλον και για ό,τι γίνεται γύρω μας, επειδή τα προβλήματα μεγαλώνουν επικίνδυνα» επισημαίνει η Κατερίνα Πεζώνη, η οποία έχει πάει τις έννοιες του εθελοντή και του ενεργού πολίτη πέρα από τα άκρα.
Αξίζει να βοηθήσουμε κι εμείς αυτόν τον αγώνα με όποιον τρόπο και όσο μπορούμε. Αρκεί να μην αδιαφορούμε. Το τίποτα ισούται με το μηδέν, αλλά το λίγο μπορεί να κάνει τη διαφορά, τόσο σε αυτόν που λαμβάνει όσο και σε εκείνον που προσφέρει…
Τι γίνεται με το διαδημοτικό καταφύγιο για αδέσποτα Καλαμάτας-Μεσσήνης;
Μέχρι τα τέλη του 2022 είχε καλλιεργηθεί η ελπίδα ότι θα είναι έτοιμο το καταφύγιο αδέσποτων ζώων συντροφιάς Καλαμάτας-Μεσσήνης σε σύμπραξη των δύο όμορων Δήμων. Ένα έργο που μπορεί πραγματικά να αλλάξει την κατάσταση με τα αδέσποτα στην περιοχή μας, μέσα από ένα μόνιμο πρόγραμμα περίθαλψης και στειρώσεων, με τη συμμετοχή και εθελοντών κτηνιάτρων. Κάποια γραφειοκρατικά θέματα που έχουν να κάνουν με τη μελέτη και τις άδειες φαίνεται να έχουν μπλοκάρει την υλοποίηση του καταφυγίου, αλλά θα πρέπει να γίνει κάθε προσπάθεια να ξεπεραστεί όσο γίνεται πιο γρήγορα κάθε εμπόδιο.
Ένταση των ελέγχων για την τήρηση του νόμου
Από την πλευρά των αρμόδιων Αρχών χρειάζεται να ενταθούν οι έλεγχοι, ιδιαίτερα σε μη αστικές περιοχές, όπου συχνά οι συνθήκες διαβίωσης των ζώων είναι άθλιες. Ενημέρωση, με πρόγραμμα στειρώσεων και περίθαλψης σκύλων, είναι αναγκαίο να γίνει και σε καταυλισμούς Ρομά, καθώς επίσης φαίνεται να είναι μια προβληματική εστία διασποράς αδέσποτων.
Ανάγκη για συνεχές πρόγραμμα στειρώσεων
Στο Φιλοζωικό Καλαμάτας περιμένουν στο προσεχές διάστημα να «τρέξει» το επόμενο πρόγραμμα στειρώσεων του Δήμου Καλαμάτας (η καθυστέρηση προέκυψε από τη μεταφορά σχετικών αρμοδιοτήτων από το υπουργείο Ανάπτυξης στο υπουργείο Εσωτερικών). Το θετικό είναι ότι προβλέπεται αύξηση για την περιοχή της Καλαμάτας από τις 100 στειρώσεις στις 200, μια πολύ σημαντική εξέλιξη, και πάλι όμως ο αριθμός δεν είναι επαρκής.
Η πρόεδρος του ΦΟΚ, Κατερίνα Πεζώνη, επισημαίνει μάλιστα ένα κρίσιμο σημείο, την ανάγκη για διαδοχή των προγραμμάτων χωρίς ενδιάμεσα κενά, αφού σε διαφορετική περίπτωση τα ζώα που δε θα στειρωθούν εγκαίρως θα ανακυκλώσουν το πρόβλημα της ανεξέλεγκτης παραγωγής κουταβιών.
10410 Τηλεφωνική Γραμμή Καταγγελιών για κακοποιήσεις ζώων
Από τα τέλη του προηγούμενου χρόνου η Ελληνική Αστυνομία έθεσε σε πλήρη λειτουργία τον πενταψήφιο τηλεφωνικό αριθμό 10410, στο πλαίσιο εφαρμογής του νόμου 4830/2021 για την προστασία των ζώων. Εκεί θα μπορούν οι πολίτες να καταγγέλλουν τυχόν κακοποιήσεις ζώων και γενικότερα θέματα που έχουν να κάνουν με την ασφάλεια και την προστασία τους.
Οι πολίτες μπορούν να καλούν στο 10410, καθημερινά από 7.00 έως 23.00 και να επικοινωνούν άμεσα με το Τμήμα Προστασίας Ζώων της Διεύθυνσης Γενικής Αστυνόμευσης του Αρχηγείου της ΕΛ.ΑΣ.
Ο νέος νόμος 4830/2021 επιβάλλει ποινή κάθειρξης μέχρι δέκα (10) έτη για συγκεκριμένες περιπτώσεις κακοποίησης ζώων που χαρακτηρίζονται ποινικά ως κακουργήματα.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
