Η κερκόπορτα για την ιδιωτικοποίηση του νερού, δυστυχώς, άνοιξε. Σύμφωνα με το άρθρο 3 του νομοσχεδίου, επιτρέπεται να υπάρχουν πάροχοι υπηρεσιών ύδατος και νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου. Επιπλέον, μετονομάζεται η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας σε Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων, γεγονός που μας υπενθυμίζει πως τέτοιες ανεξάρτητες επιτροπές ρυθμίζουν τις δραστηριότητες των αγορών απελευθερωμένων δημόσιων υπηρεσιών υπό λειτουργική έννοια.
Τόσο η ΕΥΔΑΠ, η ΕΥΑΘ και οι λοιπές δημοτικές επιχειρήσεις νερού, συμπεριφερόμενες ως φυσικά και κρατικά μονοπώλια, παρουσιάζουν κερδοφορία, παρέχοντας φτηνά και αποτελεσματικά την υπηρεσία τους. Συνεπώς, δεν υφίστανται τα επιχειρήματα για δήθεν ελλειμματικό δημόσιο προϋπολογισμό, αλλά και για βελτίωση των παρεχόμενων υπηρεσιών, αφού οι πολίτες έχουν αντιληφθεί από προηγούμενες ιδιωτικοποιήσεις ότι η ποιότητα των υπηρεσιών χειροτέρευσε.
Είναι απολύτως σαφές πως ο ανταγωνισμός που θα δημιουργηθεί, σε συνδυασμό με το χαράτσι επί του τζίρου που θα καλείται να πληρώνει κάθε εταιρεία υδάτων στη χώρα, θα οδηγήσει σε αύξηση των τιμολογίων προς τον καταναλωτή.
Τα παραπάνω επιβεβαιώνονται από το γεγονός πως σε όσες χώρες ακολουθήθηκε η ίδια πολιτική υποβαθμίστηκε η ποιότητα της υπηρεσίας, ενώ το κόστος των καταναλωτών αυξήθηκε έως και 245%.
Αξίζει να σημειωθεί πως η κυβέρνηση αγνοεί επιδεικτικά ότι το σχέδιο νόμου έχει κριθεί αντισυνταγματικό με τρεις αποφάσεις του ΣτΕ (2014 και 2022), μια και υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για αύξηση τιμών και κακή ποιότητα νερού από τέτοιες ιδιωτικοποιήσεις.
Ερωτάται, λοιπόν, η κυβέρνηση και οι πολιτευτές της:
-Αναγνωρίζει τον κίνδυνο να μετατραπεί το νερό σε αντικείμενο κερδοσκοπίας και η ιδιωτικοποίησή του να μη φέρει καλύτερη ποιότητα και οικονομικότερες λύσεις;
-Σε ποιες γνωμοδοτήσεις βασίζεται η νέα Ρυθμιστική Αρχή; Ποια είναι η ομάδα ειδικών που συμβουλεύει την κυβέρνηση σε θέματα πολιτικής των υδάτων;
-Γιατί παραγκωνίζονται οι ανάγκες του πληθυσμού και δεν εκπροσωπούνται σε τέτοιες αποφάσεις εκπρόσωποι Δήμων/Κοινοτήτων;
-Είναι, τελικά, το νερό ανθρώπινο δικαίωμα ή οικονομικό εργαλείο για τζίρο δισεκατομμυρίων;
Οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα έρχονται κυρίως από στελέχη της κυβέρνησης, λέγοντάς μου ευθαρσώς ανακρίβειες, ότι ακολουθούν τάχα το παράδειγμα ευρωπαϊκών χωρών και πως δεν πρέπει να μου διαφεύγει, ειρωνικά, πως η Ελλάδα αποτελεί μέλος της Ε.Ε.
Φαίνεται πως αγνοούν τα προφανή, καθώς η Ε..Ε. κρατά πια ουδέτερη στάση προς την ιδιωτικοποίηση των συστημάτων ύδρευσης. Συγκεκριμένα, το Παρίσι και το Λονδίνο παίρνουν πίσω το νερό τους σε δημόσιο έλεγχο, όπως και εκατοντάδες πόλεις της Κεντρικής και Βόρειας Ευρώπης, οι οποίες δοκίμασαν το ιδιωτικό μοντέλο για χρόνια και το απέρριψαν.
Κορωνίδα των Ιδιωτικοποιήσεων Ύδατος η Γαλλία δεκαετίες τώρα, μια και οι δύο εκ των τριών σε παγκόσμια εμβέλεια εταιρείες που επιθυμούν τον παγκόσμιο έλεγχο των υδάτινων πόρων είναι γαλλικές, αλλά με χαρακτηριστικό παράδειγμα του Ιανουαρίου 2023, οπότε και η Λυών και το Μπορντό προστέθηκαν στη λίστα με τις γαλλικές πόλεις που έχουν επιλέξει τη δημόσια διαχείριση της υπηρεσίας ύδρευσης.
Είχαν προηγηθεί το Παρίσι, η Γκρενόμπλ, το Μονπελιέ, η Νίκαια και άλλες. Για άλλη μια φορά δηλώνεται το προφανές: το νερό δεν είναι εμπόρευμα, αλλά ένα ζωτικό, κοινό αγαθό της ανθρωπότητας, η διαχείριση του οποίου πρέπει να γίνεται με δημόσιο τρόπο και μοναδικό γνώμονα το γενικό συμφέρον.
Όπως γράφει η Celia Blauel, πρόεδρος της Eau de Paris (η δημοτική εταιρεία ύδρευσης και αποχέτευσης της γαλλικής πρωτεύουσας) και αντιδήμαρχος Παρισιού για το περιβάλλον, τη βιώσιμη ανάπτυξη, το νερό, την ενέργεια και το κλίμα, «η επαναδημοτικοποίηση του νερού έχει οδηγήσει σε ένα δημοκρατικά εκλεγμένο συμβούλιο με μεγαλύτερη εκπροσώπηση, τα πάγια κόστη μειώθηκαν κατά 8%, 1.200 σιντριβάνια πόσιμου νερού εγκαταστάθηκαν στην πόλη και υπάρχει πρόβλεψη για τους ανθρώπους που δυσκολεύονται να πληρώσουν τους λογαριασμούς νερού, ενέργειας και στέγασης».
«Απαλλαγμένη από την πίεση των μετόχων και τη συνεχή προσπάθεια για βραχυπρόθεσμες αποδόσεις των επενδύσεων και πληρωμές μερισμάτων, η δημόσια διαχείριση του νερού εγγυάται ότι όλα τα έσοδα επανεπενδύονται στην υπηρεσία και ότι οι αποφάσεις βασίζονται σε μια μακροπρόθεσμη προσέγγιση, έχοντας κατά νου το βέλτιστο συμφέρον των σημερινών και μελλοντικών γενεών».
Η χώρα που υπήρξε πρωτοπόρος στην ιδιωτικοποίηση του νερού (και συνταράσσεται τώρα από διεκδικήσεις για το συνταξιοδοτικό) επιλέγει το δρόμο της επαναδημοτικοποίησης.
Εμείς;
Κλείνω σκεπτόμενος τα λόγια του Jore Saramago, του ρομαντικού αυτού Πορτογάλου συγγραφέα και λογοτέχνη, ο οποίος το 1998 βραβεύτηκε με Νόμπελ Λογοτεχνίας.
Σε μία συνέντευξή του και σε σχετική ερώτηση για τις ιδιωτικοποιήσεις στην Πορτογαλία των Δημοσίων Αγαθών, απάντησε με έμφαση:
«Ας ιδιωτικοποιηθούν τα πάντα, ας ιδιωτικοποιηθούν η θάλασσα και ο ουρανός, ας ιδιωτικοποιηθούν το νερό και ο αέρας, ας ιδιωτικοποιηθούν η δικαιοσύνη και ο νόμος, ας ιδιωτικοποιηθεί και το περαστικό σύννεφο, ας ιδιωτικοποιηθεί το όνειρο.
Και τέλος, σαν κορωνίδα όλων των ιδιωτικοποιήσεων, ιδιωτικοποιήστε τα κράτη, παραδώστε επιτέλους την εκμετάλλευση υμών των ιδίων σε εταιρείες του ιδιωτικού τομέα με διεθνή διαγωνισμό».
Του Σπύρου Πώρου,
Υποψήφιου βουλευτή Μεσσηνίας με ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ
