Η 31η εξερεύνηση του ποταμού της Νέδας θα γίνει το Σαββατοκύριακο 15 και 16 Ιουλίου με μήνυμα να κηρυχθεί προστατευόμενο τοπίο το ποτάμι, από το ύψος της Αρχαίας Φιγαλείας έως τις πηγές της Νέδας.
«Με την απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος, που δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 3019/8.5.2023 τεύχος Β, κηρύχθηκε ως προστατευόμενο τοπίο το μεγάλο φαράγγι της Νέδας στην περιοχή της Αρχαίας Φιγαλείας και του χωριού Πλατάνια.
Προτείνουμε να κηρυχθεί ως προστατευόμενο τοπίο και προστατευόμενοι φυσικοί σχηματισμοί, το υπόλοιπο τμήμα του ποταμού από Αρχαία Φιγαλεία έως τις πηγές της Νέδας, διότι έχει παρόμοια χαρακτηριστικά με το τοπίο που χαρακτηρίστηκε ως προστατευόμενο» όπως σημειώνεται από διοργανωτές.
Να σημειωθεί πως η 31η εξερεύνηση είναι αφιερωμένη στη μνήμη του Τάσου Μαστραγγελόπουλου, προέδρου του Συλλόγου Πετραίων, εκ των πρωτεργατών της ανάδειξης και προστασίας της Νέδας.
Η μυθολογία
Όταν η Ρέα γέννησε το Δία στου Λυκαίου την κορφή, την (από τότε) ιερή, τον έδωσε στη νύμφη Νέδα να τον κρύψει, μην της τον καταπιεί ο άνδρας της, ο Κρόνος.
Η Νέδα πήρε πρώτη στην αγκαλιά της τον Δία γεννησαρούδι. Νερό δεν είχε να τον λούσει και να πλύνει τα σπάργανα. Άβροχος ήταν ο τόπος και άνυδρος, ξερικός. Χτύπησε η Ρέα τη γη και ανάβλυσε το κεφαλάρι στο
Λύκαιο. Σε αυτό έφερε η Νέδα το θείο βρέφος, του έπλυνε τα σπάργανα, το έλουζε και το θήλαζε μαζί με τις νύμφες Θεισόα και Αγνώ.
Δεν πήρε γι’ αυτό η Νέδα άλλη ανταμοιβή. Μόνο το κεφαλάρι πήρε το όνομά της.
Το κεφαλάρι αυτό αφού έτρεξε, μεγάλωσε και έγινε το θρυλικό ποτάμι.
Με τη Νέδα συνδέεται κατά τη μυθολογία η Δήμητρα, η Περσεφόνη και ο Πλούτωνας. Στην υπόγεια σήραγγα ήταν οι πύλες του Άδη, ενώ ο Παυσανίας περιγράφει ναό της Δήμητρας στις όχθες της Νέδας.
Οι περιηγητές
Όλοι οι ξένοι και ντόπιοι περιηγητές μιλούν για το απόμερο και άγνωστο αυτό ποτάμι, με τους καταρράκτες του, τα σπήλαιά του, τους αρχαίους θρύλους του και τις σύγχρονες παραδόσεις του.
Γράφει ο Μπελέ: «Απερίγραπτος είναι η ομορφιά και το θέλγητρον του τοπίου αυτού, το οποίο θα ηδύνατο τις να συγκρίνει προς το ιταλικόν Tivoli και τους καταρράκτες της επαύλεως του Μαικήνα».
Το 1816 ο Γκελ έγραψε: «Η Νέδα είναι ασύγκριτη σε γραφικές ομορφιές. Τα νερά της βυθίζονται σ’ ένα γραφικό γεφύρι και γκρεμίζονται σ’ ένα καταρράκτη και ασπρίζουν αφρίζοντα και σπινθηρίζουν σπάζοντας στους βράχους, όπου στέκουν βουβά τα ερείπια της αρχαίας πόλεως κι ακούς το βουητό τους».
Ο Μύλλερ τονίζει: «Η φύση είναι χαρούμενη και χαμογελαστή, κι έχει κάτι το αυστηρό και επιβλητικό. Μου θυμίζει συχνά το Τυρόλο και θα νόμιζα πως είμαι στο Σάλμπουργκ, αν δεν ήμουν τριγυρισμένος από θυμάρι, πικροδάφνες, λεβάντα, συκιές, μυρτιές και ροδιές».
Ο Ρως μαζί με πολλά άλλα εγκωμιαστικά: «Δεν μπορεί κανείς να βρει στην Ελβετία τοπίο πιο συναρπαστικό απόαυτό».