Εγκρίθηκε η ΣΜΠΕ και οδεύει προς υπουργείο και ΣτΕ για έκδοση ΠΔ
Ένα μόλις βήμα πριν από την έκδοση του Προεδρικού Διατάγματος για την πολεοδομική μελέτη της Βέργας βρίσκεται από χθες η Καλαμάτα, έπειτα από 29 ολόκληρα χρόνια καθυστερήσεων.
Χθες ο γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου υπέγραψε την έγκριση της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για την υπό πολεοδόμηση περιοχή Παραλίας Βέργας του Δήμου Καλαμάτας. Αυτό είναι και το «πράσινο φως» για να σταλεί η μελέτη εκ νέου από το Δήμο στο υπουργείο, το οποίο με τη σειρά του θα τη στείλει στο ΣτΕ για να προχωρήσει η έκδοση του Π.Δ. και το σχέδιο πόλης της περιοχής να είναι πλέον πραγματικότητα.
Πολεοδομικός κανονισμός
Το φθινόπωρο του 2021 το Συμβούλιο της Επικρατείας επέστρεψε στο Δήμο Καλαμάτας την πολεοδομική μελέτη της Βέργας επειδή δε διέθετε Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων. Έτσι, ξεκίνησε ένας νέος κύκλος καθυστερήσεων, ο οποίος πλέον έκλεισε χθες με την απόφαση από την Αποκεντρωμένη.
Τον Οκτώβριο του 2022 ο Δήμος Καλαμάτας έστειλε στην Αποκεντρωμένη το φάκελο της ΣΜΠΕ, η οποία το Μάιο του 2023 ζήτησε απ’ όλους τους αρμόδιους φορείς γνωμοδότηση.
Τον Ιούλιο του 2023 ο Δήμος Καλαμάτας ενημέρωσε τις αρμόδιες υπηρεσίες για τη λήξη της περιόδου διαβούλευσης με το κοινό και για το γεγονός ότι δεν υπεβλήθησαν προτάσεις ή παρατηρήσεις.
Έτσι, χθες με απόφασή του ο γραμματέας της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Πελοποννήσου, Δυτικής Ελλάδας και Ιονίου ενέκρινε στη ΣΜΠΕ
Η περιοχή εφαρμογής βρίσκεται νοτιοανατολικά του οικισμού της Καλαμάτας, με έκταση 1.345 στρεμμάτων. Συνορεύει ανατολικά με τον ορεινό όγκο του Καλάθιου Όρους, νότια με την παραλία της Μικράς Μαντινείας και βόρεια με την παραλία της πόλης της Καλαμάτας.
Ο υπό έγκριση Πολεοδομικός Κανονισμός αφορά στην περιοχή του οικισμού «Παραλία Βέργας», αλλά και περιοχή εκτός ορίων που αποτελούν οικοδομήσιμους χώρους. Τα αρχικά όρια του οικισμού είχαν καθοριστεί με το από 08-01-1997 ΠΔ (ΦΕΚ 67/Δ/1997). Τα όρια της περιοχής μελέτης της Στρατηγικής Περιβαλλοντικής Εκτίμησης επικαιροποιήθηκαν με την έκδοση του Γενικού Πολεοδομικού Σχεδίου του Δ. Καλαμάτας.
Όπως σημειώνεται στην απόφαση έγκρισης, για τον ορθολογικό σχεδιασμό του Πολεοδομικού Κανονισμού ήταν αναγκαία η διευθέτηση των πολλών ρεμάτων της περιοχής, καθώς και η μελέτη για τη γεωλογική καταλληλόλητα της προς δόμηση περιοχής, μελέτες οι οποίες συνοδεύουν την συγκεκριμένη μελέτη.
Ο οικισμός τα τελευταία χρόνια οικοδομείται με ταχύ ρυθμό, χωρίς σχεδιασμό και με βάση την αυθαίρετη και άναρχη ιδιωτική οικοπεδοποίηση. Η εφαρμογή Πολεοδομικού Κανονισμού σε βάθος τουλάχιστον 20ετίας επιφέρει πλήθος θετικών αποτελεσμάτων στην αναβάθμιση της περιοχής.
Στόχοι
Συγκεκριμένα η πολεοδομική μελέτη στοχεύει:
-Στην αναβάθμιση και αποκατάσταση του δομημένου χώρου και στην οργάνωση του εξωαστικού χώρου
-Στον περιορισμό της διάσπαρτης εκτός σχεδίου δόμησης των εγκαταστάσεων
-Στην εφαρμογή ολοκληρωμένων πολιτικών τουριστικής ανάπτυξης και στην επιμήκυνση της τουριστικής περιόδου
-Στη διαφύλαξη των τοπικών χαρακτηριστικών
-Στην αύξηση της δυναμικότητας των τουριστικών υποδομών με στόχο την αναβάθμιση υφιστάμενων ή τη δημιουργία νέων καταλυμάτων, με κατεύθυνση την ποιοτική αναβάθμιση της δραστηριότητας
-Στην ενίσχυση του θαλάσσιου και παράκτιου τουρισμού και την αξιοποίηση των παράκτιων περιοχών
-Στην ενίσχυση του πολιτιστικού τουρισμού και του τουρισμού υπαίθρου, μέσω της ανάδειξης του πολιτιστικού και φυσικού πλούτου της περιοχής
-Στην υποστήριξη της τοπικής οικονομίας και παραγωγής, μέσω της αύξησης της απασχόλησης και της χρήσης και προώθησης εγχώριων τοπικών προϊόντων
-Στην επέκταση των υπηρεσιών σε ειδικούς τομείς (π.χ. άνθρωποι με ειδικές ανάγκες)
-Στην αναβάθμιση των περιβαλλοντικών υποδομών και των υποδομών κοινής ωφέλειας της περιοχής (εγκαταστάσεις ύδρευσης-αποχέτευσης, νέο οδικό δίκτυο, λιμενική εγκατάσταση, ελικοδρόμιο κ.λπ.)
-Στην ορθή διαχείριση των στερεών και υγρών αποβλήτων
-Στην προστασία των υδατικών πόρων της περιοχής
-Στην προστασία του φυσικού περιβάλλοντος (π.χ. προστασία από πυρκαγιά, αντιμετώπιση επιπτώσεων κλιματικής αλλαγής)
-Στην προστασία και ανάδειξη του πολιτιστικού κεφαλαίου της περιοχής
-Στην ευαισθητοποίηση του ανθρώπου ως προς την περιβαλλοντική προστασία.
Όροι
Σε ό,τι αφορά τις δεσμεύσεις που αναφέρονται στην απόφαση από αρχαιολογικής άποψης, σημειώνεται ότι εντός του οικισμού το μόνο που απαντάται είναι το Τείχος της Βέργας στη θέση «Αλμυρός» και πρόκειται για ταμπούρι (πέτρινο οχύρωμα) που κατασκευάστηκε το 1826 στο στρατηγικό σημείο που ήταν η μοναδική είσοδος στη δυτική Μάνη από τους Μανιάτες για να αναχαιτίσουν τον Ιμπραήμ.
Επίσης, η υπό εξέταση περιοχή, στο σύνολό της, έχει χαρακτηρισθεί ως μη δασική, σύμφωνα με τον αναμορφωμένο Δασικό Χάρτη, ενώ στην περιοχή εφαρμογής του σχεδίου έχουν καθοριστεί οι γραμμές αιγιαλού και παραλίας.
Την περιοχή μελέτης διασχίζουν 11 μικρά υδατορέματα, τα οποία εκβάλλουν στον Μεσσηνιακό κόλπο. Πρόκειται για τα: Ρέμα (Α), Ρέμα Αγίας Σιών, Ρέμα Λιακούνη, Ρέμα Λαγκάδι της Καλογριάς, Ρέμα Πούντας, Ρέμα Αγριλιάς, Ρέμα Κατρολάγκαδο, Ρέμα (Β), Ρέμα Ηρώων, Ρέμα (Δ) και Ρέμα Ξενοδοχείου Messinian Bay.
Στα παραρτήματα της μελέτης υπάρχει απόφαση οριοθέτησης των ρεμάτων, καθώς και οριζοντιογραφίες.
Στην υπό εξέταση περιοχή της Πολεοδομικής Μελέτης δεν υπάρχει χαρακτηρισμός της ως Γεωργική Γη Υψηλής Παραγωγικότητας, ενώ στη χερσαία έκταση της υπό πολεοδόμηση περιοχής δεν υπάρχουν ζώνες προστασίας, το δε σύνολο της έκτασης εντοπίζεται εκτός προστατευόμενων περιοχών Natura 2000.
Η περιοχή ενδιαφέροντος ανήκει στο Υδατικό Διαμέρισμα Δυτικής Πελοποννήσου και ειδικότερα στη ΛΑΠ Πάμισου – Νέδοντος – Νέδας. Η θαλάσσια περιοχή ανήκει στο παράκτιο Υδατικό Σύστημα «Κόλπος Καλαμάτας», το οποίο ανήκει στο Μητρώο Προστατευόμενων Περιοχών.
Τέλος, η περιοχή μελέτης εκτείνεται εντός της Ζώνης Δυνητικά Υψηλού Κινδύνου πλημμύρας «Πεδινή περιοχή ρεμάτων Καλαμάτας – Μεσσήνης (π. Πάμισος, Άρις, Βέλικας)».
Στο πλαίσιο του Σχεδίου Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας καθορίστηκαν οι ζώνες κατάκλισης από τα κύρια ρέματα και ποτάμια της ζώνης, οι οποίες εκτείνονται εκτός των ορίων της υπό πολεοδόμηση περιοχή.
Μεταξύ άλλων όρων στην απόφαση προβλέπεται να επισπευστούν όλες οι διαδικασίες, μελέτες και έργα οριοθέτησης, διευθέτησης, ανασύστασης ρεμάτων, καθώς και διαχείρισης των όμβριων υδάτων. Καθώς και να εφαρμόζονται ζώνες πρασίνου εκατέρωθεν των ρεμάτων και σε κάθε περίπτωση να διατηρείται η κοίτη τους ανοικτή.
Ιδιαίτερα δε επισημαίνεται ότι πρέπει να προωθούνται κατά προτεραιότητα δράσεις και παρεμβάσεις του σχεδίου που θα δώσουν ζωή στους οικισμούς και θα αναβαθμίσουν υποβαθμισμένες περιοχές. Ειδικότερα, να προωθούνται δράσεις που αφορούν στην οικιστική ανάπλαση, στη δημιουργία και αξιοποίηση ελεύθερων χώρων (αύξηση χώρων πρασίνου), στην αναβάθμιση των δημόσιων χώρων και στην αξιοποίηση χώρων που υπόκεινται σε οργανωμένη αλλαγή χρήσεων.
Της Βίκυς Βετουλάκη
