-Πώς εώρτασεν η Μεσσηνία
-Σκίτσα, εντυπώσεις, γεγονότα
Η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου εωρτάσθη εις την πόλιν μας με σεμνότητα και μεγαλοπρέπεια. Η όλη οργάνωσις της εορτής, οφειλομένη κυρίως εις τον… αεικίνητον Παλαμάρα, υπήρξεν αριστουργηματική. Ο Δήμαρχος ήτο πανταχού παρών και τα πάντα πληρών.
***
Και το σπουδαιότερον: Από την εθνικήν αυτήν ημέραν έλλειψαν αι πολιτικαί εκδηλώσεις. Τούτο κυρίως οφείλεται εις τους διοργανωτάς της εορτής, οι οποίοι δεν αφήκαν έδαφος πολιτικής εκμεταλλεύσεως. Χαρακτηριστικός από της πλευράς αυτής ήταν ο λόγος του κ. Αθ. Μανίνου, που εξεφωνήθη εις την πλατείαν Βασιλέως Γεωργίου. Σοβαρός, μετρημένος, σεμνός, αλλά και μεστός πατριωτικών εννοιών και εθνικής εξάρσεως. Με ολίγας λέξεις: Λόγος συμφιλιωτικός και σύμφωνος προς την εθνικήν επιταγήν της στιγμής. Αξίζει ένα εύγε εις τον ομιλητήν…
***
Ο μεσσηνιακός λαός κατά την προχθεσινήν δοξολογίαν είδε με εξαιρετικήν χαράν εν τω μέσω των συμπολεμιστών του, του Αλβανικού Πολέμου, τον γενναίον και δημοφιλέστατον Διοικητήν του ηρωικού 9ου Πεζικού Συντάγματος, συνταγματάρχην κ. Βεν. Κετσέαν.
Πολλοί εχειροκρότησαν με αυθορμητισμόν τον «μπάρμπαν» του 9ου, ο οποίος εσυμβόλιζε τα ηρωικά κατορθώματα των Μεσσηνίων και Μανιατών εις τα χιονισμένα βουνά της Αλβανίας…
***
Ο ενθουσιασμός του λαού ήταν πραγματικά μεγάλος. Τόσος, ώστε τας νυκτερινάς ώρας ενθουσιώντες στρατιώται και χίτες έκαμαν αναπαράστασιν μάχης, με αθρόους πυροβολισμούς που έρριχναν εις τον… αέρα. Προεκλήθη φυσικά ανάλογος αναστάτωσις, ιδίως από περιφερόμενον αυτοκίνητον ανά την πόλιν, εκ του οποίου ερρίπτοντο συνεχείς πυροβολισμοί, αλλά τελικώς το πράγμα διεσκεδάσθη, αφού διεπιστώθη περί τίνος επρόκειτο…
***
Τα προσκοπάκια έδωσαν ξεχωριστόν τόνον εις την εθνικήν εορτήν. Παντού μπροστά. Με τραγούδια, με γέλοια, με παιγνίδια διάφορα, εσκορπούσαν εις όλους τον ενθουσιασμό. Η Καλαμάτα τα εχειροκρότησε με ειλικρινή υπερηφάνειαν εις τας επιδείξεις των, που εξετελέσθησαν άψογα εις την πλατείαν Γεωργίου Β΄. Δεν έχουμε παρά να συγχαρούμε τα φιλότιμα αυτά παιδιά που τόση ζωντάνια έδωσαν εις την εθνική μας εορτή.
***
Παρένθεσις. Το Εργατικόν Κέντρον, πιστόν εις τας προσφάτους… παραδόσεις του και «τοις κείνων ρήμασι… πειθόμενον», εκηρύχθη υπέρ της αποχής. Εν τούτοις η διοίκησίς του δεν παρέλειψε να πλαισιώση τα Γραφεία του Κέντρου με δάφνες και με την επιγραφή: «Ζήτω η αντιφασιστική 28η Οκτωβρίου».
***
Η προχθεσινή επέτειος υπήρξεν η αφορμή ν’ ανασυρθή από την σκόνην ημίσεως και πλέον αιώνος ένα… επικαιρότατον άρθρον περί Μακεδονίας του παλαιμάχου συμπολίτου δικηγόρου, λογοτέχνου και δημοσιογράφου, κ. Παν. Σάλμα. Το άρθρον αυτό εδημοσιεύθη εις την «Λαϊκήν» των Καλαμών του 1994 και εγράφη δια να στρέψη την προσοχήν των Ελλήνων προς την Μακεδονίαν, την οποίαν και τότε πολλοί κακοί γείτονες επωφθαλμιούσαν… Το άρθρον ανεδημοσιεύθη εις τον χθεσινόν «Εθνικόν Αγώνα».
***
Θαυμάσιον και το τελλάρο που εφιλοτέχνησεν ο Κλ. Δεκούλος εις αναπαράστασιν της τεραστίας συμβολής της Ελλάδος εις τον πόλεμον. Με μίαν διαφοράν μόνον: Υπεγραμμίσθη εις την συμβολικήν αυτήν παράστασιν το Αλβανικόν Έπος, το ένδοξον Ελ Αλαμέιν, ο αγών των Ελλήνων θαλασσομάχων, το κατόρθωμα του Ρίμινι, αλλ’ ελησμονήθη η Εθνική Αντίστασις.
***
Διαπίστωσις: ο Δήμαρχος άδει θαυμάσια ο ασμάτιον «κορόιδο Μουσολίνι…».
Ο ΡΕΠΟΡΤΕΡ
Η Ένωσις Τραυματιών 1940-41 μετέσχε του εορτασμού
Η Ένωσις Τραυματιών 1940-41 Μεσσηνίας μετέσχε του εορτασμού της 28ης Οκτωβρίου και κατέθεσε στέφανον δια του κ. Σωφρονά εις το κενοτάφιον των ηρώων.
Ο κ. Σωφρονάς προσεφώνησεν ως εξής:
«Ηρωικοί νεκροί, αθάνατοι ήρωες της Αλβανικής Εποποιίας. Ιστάμενος ενώπιον του κενοταφίου σας κλίνω ευλαβώς το γόνυ. Με την αυταπάρνησιν, την πατριωτικήν σας θυσίαν και το αίμα σας εστερεώσατε, εδοξάσατε και εγράψατε το πολυθρύλητον και ιστορικόν εκείνο “ΟΧΙ” της 28ης Οκτωβρίου, ίνα έχωμεν τούτο ως οδηγόν προς άρνησιν κατά των ανηθίκων και αδίκων επιθέσεων, ως και κατά πάσης ιδέας κλονιζούσης την ύπαρξιν του Έθνους μας.
Αθάνατοι ήρωες.
Οι τραυματίαι της Ενώσεως Μεσσηνίας ενώπιον του κενοταφίου σας, καταθέτουν δι’ εμού εις απόδοσιν φόρου τιμής τον στέφανον αυτόν και σας ορκιζόμεθα ότι θα χύσωμεν και το υπόλοιπον αίμα μας δι’ άλλην μίαν φοράν δια την προστασίαν της πατρίδος μας και ότι θα φανώμεν άξιοι των προγόνων μας και των ηρώων της 28ης Οκτωβρίου».
Μετά την παρέλασιν οι ανάπηροι και τραυματίαι μετέβησαν εν σώματι εις τα γραφεία της Ενώσεώς των. Εκεί ωμίλησε προς αυτούς ο συνταγματάρχης κ. Βεν. Κετσέας, αναπτύξας την σημασίαν του Αλβανικού Αγώνος και τονίσας ότι επιβάλλεται η συνένωσις όλων των αγωνιστών του πολέμου 1940-41. Τους λόγους του κ. Κετσέα εκάλυψαν ζωηρά χειροκροτήματα.
Εις την Μεσσήνην
Λαμπρός υπήρξεν ο εορτασμός της εθνικής εορτής και εις την γείτονα Μεσσήνην. Το Κοινοτικόν κατάστημα, τα γραφεία των δημοσίων υπηρεσιών, της «Χ» και άλλων οργανώσεων είχον σημαιοστολισθή και πλαισιωθή με εικόνας του Βασιλέως και παραστάσεις από τον αγώνα του ελληνικού λαού. Το πρωί εγένετο δοξολογία και εξεφωνήθησαν πατριωτικοί λόγοι. Ο λαός μετέσχεν ενθουσιωδώς της εορτής.
Αναλόγως εωρτάσθη η επέτειος της 28ης Οκτωβρίου εις Μελιγαλά, Μερόπην, Διαβολίτσι, Πύλον, καθώς και εις άλλα χωρία της Μεσσηνίας.
Εις τον Άριν
ΑΡΙΣ (του ανταποκριτού μας). Η κοινότης του Άριος εώρτασεν εφέτος μεγαλοπρεπώς και με εξαιρετικόν ενθουσιασμόν την επέτειον της 28ης Οκτωβρίου. Όλα τα σπίτια είχον από της Παρασκευής σημαιοστολισθή και το χωριό παρουσίαζεν εορταστικήν όψιν.
Το πρωί της Κυριακής εψάλη εις την εκκλησίαν του χωριού Δοξολογία υπέρ των αθανάτων ηρώων του Αλβανικού Έπους και γενικώς του αγώνος της Ελλάδος εναντίον των βαρβάρων επιδρομέων. Εις την δοξολογίαν παρέστησαν ο Πρόεδρος της κοινότητος κ. Ι. Σχινάς μετά του Κοινοτικού Συμβουλίου, ο Αστυνομικός Σταθμάρχης Αθ. Παπαντωνίου, οι δημόσιοι υπάλληλοι και όλοι ανεξαιρέτως οι κάτοικοι του χωριού.
Μετά το πέρας της Δοξολογίας εξεφωνήθησαν διάφοροι λόγοι εξαίροντες την σημασίαν του αγώνας της Ελλάδος κατά των ξένων επιδρομέων.
Επηκολούθησε κατάθεσις στεφάνων εις το μνημείον των ηρώων και εν συνεχεία εχορεύθησαν εις την πλατείαν του χωριού διάφοροι εθνικοί χοροί. Το απόγευμα παρετάθη πλουσιώτατον γεύμα το οποίον διεδέχθη γλέντι μέχρι βαθείας νυκτός.
Η ΜΕΣΣΗΝΙΑ ΘΑ ΕΟΡΤΑΣΗ ΜΕΓΑΛΟΠΡΕΠΩΣ ΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΚΗΝ ΕΠΕΤΕΙΟΝ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ
«ΘΑΡΡΟΣ» 25 Οκτωβρίου 1945
Επί τη επετείω της 28ης Οκτωβρίου, ημέρας καθ’ ην σύσσωμος ο ελληνικός λαός απέκρουσεν την εχθρικήν εισβολήν επί του πατρώου εδάφους, αρνηθείς να παραδώση και σπιθαμήν έστω της ιεράς ελληνικής γης εις τους εχθρούς επιδρομείς δια του ιστορικού «ΟΧΙ», οι απανταχού Έλληνες θέλουσιν εορτάση την ημέραν ταύτην εις ανάμνησιν των ευκλεών στιγμών καθ’ ας ήρθησαν εις το ύψος των ενδόξων προγόνων των, δειχθέντες άξιοι απόγονοι των Μαραθωνομάχων.
Η εορτήν ταύτην, συμφώνως και προς διαταγήν της ελληνικής κυβερνήσεως, θα διαρκέση επί 4ήμερον.
Κατά πληροφορίας εκ της υπαίθρου Μεσσηνίας εξαιρετικαί γίνονται προετοιμασίαι εις όλας τας Κοινότητας του Νομού μας δια τον εορτασμόν της Εθνικής Επετείου της 28ης Οκτωβρίου 1940. Εις όλα ανεξαιρέτως τα χωριά θα ψαλούν την προσεχή Κυριακήν, ημέραν της εορτής, επιμνημόσυνοι δεήσεις υπέρ των πεσόντων κατά τον Ελληνο-Ιταλικόν Πόλεμον Ελλήνων και θα γίνουν κατάλληλοι ομιλίαι εις τον Λαόν και τους μαθητάς των σχολείων, δια των οποίων θα εξαίρεται η σημασία του Αλβανικού Έπους και της ηρωικής αντιστάσεως της Ελλάδος κατά του Ιταλού Επιδρομέως.
Ιδιαιτέρως μεγαλοπρεπής θα είναι ο εορτασμός και εις την πόλιν μας. Εις την εορτήν θα μετάσχη ολόκληρος ο λαός με επικεφαλής τους ηρωικούς αναπήρους και τα θύματα του πολέμου 1940 – 41. Το απόγευμα δε εις την πλατείαν Βασιλέως Γεωργίου Β΄ θα εκφωνηθή ο πανηγυρικός της ημέρας και θα χορευθούν υπό φουστανελλοφόρων και μαθητριών με στολάς Αμαλίας εθνικοί χοροί. Εις την πρωινήν δοξολογίαν εν τω Μητροπολιτικώ Ναώ θα χοροστατήση, δια πρώτην φοράν, και ο αναμενόμενος να φθάση εις την πόλιν μας μέχρι της αύριον ή του Σαββάτου νέος Μητροπολίτης Μεσσηνίας Χρυσόστομος.
Την Παρασκευήν και το Σάββατον θα σημαιοστολισθή η πόλις και θα γίνουν μαθητικαί και υπαλληλικαί συγκεντρώσεις κατά τας οποίας διάφοροι ομιληταί θ’ αναπτύξουν την σημασίαν της ιστορικής επετείου.
