Μόνο η Οιχαλία στους καλύτερους στο πεδίο «Οργάνωση και Διακυβέρνηση»
Συνεχίζουν οι δήμοι στην Ελλάδα να μη συγκεντρώνουν κρίσιμα δεδομένα για τις επιδόσεις τους που θα τους επέτρεπαν να χαράσσουν, να παρακολουθούν και να υλοποιούν αποτελεσματικά τις πολιτικές τους σύμφωνα με τον Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων του 2023 που δημοσιεύει το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών σε συνεργασία με το Κέντρο Διεθνούς και Ευρωπαϊκής Πολιτικής Οικονομίας και Διακυβέρνησης (ΚεΔΕΠΟΔ) του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου.
Οι Δήμοι της Μεσσηνίας, τα έχουν πάει… χάλια σε αυτή την μελέτη με μόνη εξαίρεση το Δήμο Οιχαλίας, που συγκαταλέγεται στους Δήμους οι οποίοι ανήκουν στο 10% με τις καλύτερες επιδόσεις στο πεδίο «Οργάνωση και Διακυβέρνηση» στη κατηγορία «Μεσαίοι Ηπειρωτικοί Δήμοι».
Οι υπόλοιποι 5 Δήμοι του νομού μας είναι χαμένοι στην… κατάταξη.
Σύμφωνα με τη μελέτη η Δημοτική Αρχή Οιχαλίας είναι και η μόνη από τη Μεσσηνία που συμπλήρωσε με δεδομένα το ερωτηματολόγιο της έρευνας.
Οι καλύτεροι Δήμοι
Στους Δήμους που συγκαταλέγονται στο 10% με την καλύτερη συνολική επίδοση ανά κατηγορία στη μελέτη, ο μόνος Δήμος που υπάρχει από ολόκληρη την περιφέρεια Πελοποννήσου είναι ο Δήμος Μονεμβασίας.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η μεγαλύτερη αδυναμία των δήμων εντοπίζεται στη μέτρηση και τήρηση δεδομένων δεικτών βιωσιμότητας (πεδίο στο οποίο η διαθεσιμότητα των στοιχείων είναι η μικρότερη), ενώ η καλύτερη επίδοσή τους αφορά την οικονομική διαχείριση (πεδίο στο οποίο η διαθεσιμότητα των στοιχείων είναι η μεγαλύτερη).
Η οικονομική ανεξαρτησία των δήμων από την κεντρική διοίκηση φαίνεται να συνδέεται με καλύτερη επίδοση στη συνολική βαθμολογία του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων. Αυτή η σχέση αφορά κυρίως το πεδίο των Υπηρεσιών, ενώ ακολουθούν τα πεδία της Πολιτικής Προστασίας και της Οργάνωσης και Διακυβέρνησης.
Οι Δήμοι Μητροπολιτικών Κέντρων συγκεντρώνουν την υψηλότερη μέση βαθμολογία, με επίδοση 36,5 στα 100, και ακολουθούν οι Μεγάλοι Ηπειρωτικοί Δήμοι με βαθμολογία 32,8, οι Μεσαίοι Ηπειρωτικοί Δήμοι με βαθμολογία 25,9, οι Μεγάλοι και Μεσαίοι Νησιωτικοί Δήμοι με βαθμολογία 24,3, οι Μικροί Ηπειρωτικοί και Μικροί Ορεινοί Δήμοι με βαθμολογία 20,6, ενώ τη μικρότερη βαθμολογία σημειώνουν οι Μικροί Νησιωτικοί Δήμοι με 18,3.
Αδυναμίες Δήμων
Οι δήμοι αδυνατούν να συγκεντρώσουν και να επεξεργαστούν στοιχεία που μετρούν την απόδοσή τους με σκοπό τη χάραξη, την παρακολούθηση και την υλοποίηση αποτελεσματικών και στοχευμένων πολιτικών της τοπικής αυτοδιοίκησης. Είναι ενδεικτικό πως στο ερωτηματολόγιο της μελέτης απάντησε μόλις το 10% των δήμων, ποσοστό το οποίο καταδεικνύει τόσο τη μικρή επιχειρησιακή ικανότητα των δήμων όσο και την έλλειψη κουλτούρας αξιολόγησης και διαφάνειας.
Οι προβλέψεις του νέου νόμου 5056/2023 για δημιουργία στο Υπουργείο Εσωτερικών διαδικτυακού κόμβου παρακολούθησης των επιδόσεων των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης προβλέπεται ότι θα συμβάλουν σημαντικά στην παρακολούθηση επιδόσεων της τοπικής αυτοδιοίκησης και θα διευκολύνουν την εκπόνηση και βελτίωση του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων.
Ο Εκτελεστικός Διευθυντής του Κέντρου Φιλελεύθερων Μελετών Νίκος Ρώμπαπας έκανε το ακόλουθο σχόλιο:
«Η πρώτη αρχή της διοίκησης είναι πως δεν μπορείς να βελτιώσεις κάτι αν δεν το μετρήσεις. Σήμερα, οι δήμοι στην Ελλάδα συνεχίζουν να μην μετράνε κρίσιμες επιδόσεις τους, γεγονός που έχει σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις στην αποτελεσματικότητα των πολιτικών τους. Ο νέος κόμβος παρακολούθησης των επιδόσεων των ΟΤΑ στο Υπουργείο Εσωτερικών μπορεί να συμβάλει καθοριστικά σ’ αυτό, αρκεί να σχεδιαστεί και να υλοποιηθεί σωστά. Η μεθοδολογία του Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων που δημοσιεύει τα τελευταία χρόνια το Κέντρο Φιλελεύθερων Μελετών προσφέρει έναν χρήσιμο οδικό χάρτη στην κατεύθυνση αυτή».
Η βαθμολογία των Δήμων της Μεσσηνίας
Σύμφωνα με τη μελέτη, η κατάταξη των δήμων της Μεσσηνίας βάσει της συνολικής τους βαθμολογίας στον Δείκτη Αποτελεσματικότητας Δήμων, καθώς επίσης και η βαθμολογία τους στα επιμέρους πεδία, έχει ως εξής:
Κατηγορία Β: Μεγάλοι Ηπειρωτικοί Δήμοι:
Δήμος Καλαμάτας: Συνολική βαθμολογία 32,97 Κατάταξη 41 από 93
– Οργάνωση και Διακυβέρνηση 20,61
– Οικονομική Διαχείριση 40,23
– Υπηρεσίες 56,25
– Βιωσιμότητα 22,77
– Πολιτική Προστασία 25,00
Δήμος Τριφυλίας: Συνολική βαθμολογία 31,84 Κατάταξη 48 από 93
– Οργάνωση και Διακυβέρνηση 47,27
– Οικονομική Διαχείριση 47,37
– Υπηρεσίες 21,88
– Βιωσιμότητα 9,38
– Πολιτική Προστασία 33,33
Κατηγορία Γ: Μεσαίοι Ηπειρωτικοί Δήμοι
Δήμος Μεσσήνης: Συνολική βαθμολογία 27,93 Κατάταξη 29 από 94
– Οργάνωση και Διακυβέρνηση 27,27
– Οικονομική Διαχείριση 39,61
– Υπηρεσίες 33,33
– Βιωσιμότητα 22,77
– Πολιτική Προστασία 16,67
Δήμος Οιχαλίας: Συνολική βαθμολογία 23,75 Κατάταξη 49 από 94
– Οργάνωση και Διακυβέρνηση 59,50
– Οικονομική Διαχείριση 41,07
– Υπηρεσίες 18,18
– Βιωσιμότητα 0,00
– Πολιτική Προστασία 0,00
Δήμος Πύλου Νέστορος: Συνολική βαθμολογία 24,52 Κατάταξη 43 από 94
– Οργάνωση και Διακυβέρνηση 20,00
– Οικονομική Διαχείριση 39,38
– Υπηρεσίες 24,24
– Βιωσιμότητα 22,32
– Πολιτική Προστασία 16,67
Κατηγορία Δ: Μικροί Ηπειρωτικοί και Μικροί Ορεινοί Δήμοι
Δήμος Δυτικής Μάνης: Συνολική βαθμολογία 22,55 Κατάταξη 9 από 36
– Οργάνωση και Διακυβέρνηση 39,13
– Οικονομική Διαχείριση 39,25
– Υπηρεσίες 9,38
– Βιωσιμότητα 0,00
– Πολιτική Προστασία 25,00.
Της Βίκυς Βετουλάκη