Την κατάρτιση ειδικού επιχειρησιακού σχεδίου έχει ζητήσει από την ΑΑΔΕ η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Το σχέδιο αυτό θα προβλέπει την πραγματοποίηση εκτεταμένων και εξονυχιστικών φορολογικών ελέγχων σε ατομικές επιχειρήσεις, σε όλες τις περιπτώσεις, που θα διαπιστωθεί ότι έχουν υιοθετήσει διάφορες μεθόδους οι οποίες είτε μηδενίζουν είτε και μειώνουν σημαντικά το ύψος των τεκμαρτών φορολογητέων εισοδημάτων, όπως προσδιορίζονται από το νέο σύστημα των αντικειμενικών κριτηρίων φορολόγησης.
ΑΜΕΣΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
Στόχος της εκτεταμένης αυτής διασταύρωσης θα είναι να εντοπιστούν ποιες από τις ατομικές επιχειρήσεις που φορολογήθηκαν με το νέο σύστημα προσπαθούν να προσαρμόσουν τα φορολογικά δεδομένα τους στις νέες συνθήκες, ώστε να αποφύγουν τη φορολόγησή τους με βάση το νέο αυτό σύστημα ή να μειώσουν σημαντικά την επιβάρυνσή τους από αυτό.
Ειδικότερα, στόχος θα είναι να εντοπιστούν και καταγραφούν:
1. ΔΙΑΚΟΠΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΜΕΤΕΠΕΙΤΑ ΠΟΡΕΙΑ
Θα καταγραφούν, δηλαδή, όσοι αυτοαπασχολούμενοι μετά τη διακοπή της επιχειρηματικής δραστηριότητας:
•έπαψαν κάθε επιχειρηματική δραστηριότητα, αλλά δε βγήκαν στη σύνταξη, δημιουργώντας υπόνοιες ότι πέρασαν στην παραοικονομία
•ίδρυσαν προσωπικές εταιρείες (Ο.Ε. ή Ε.Ε.) με συμμετοχή των ιδίων και στενών συγγενικών τους προσώπων και με ίδια ή παρεμφερή κατηγορία δραστηριότητας, ώστε να περάσουν τελείως «πάνω από το φράχτη» του νέου συστήματος, υπαγόμενοι αυτόματα και πάλι στο σύστημα φορολόγησης με βάση τα έσοδα και τα έξοδα, σύστημα που θα τους επιτρέπει να δηλώνουν ακόμη και ζημιές και να μην πληρώνουν καθόλου φόρο εισοδήματος
•ίδρυσαν άλλες ατομικές επιχειρήσεις με σκοπό να μηδενίσουν τα έτη λειτουργίας τους, να εμφανιστούν ως νέοι αυτοαπασχολούμενοι και να πάρουν πλήρη απαλλαγή από τη φορολόγηση με το νέο σύστημα
•ίδρυσαν άλλες ατομικές επιχειρήσεις με «μπροστάρηδες» αναπήρους ή πολυτέκνους, ώστε οι δραστηριότητές τους να φορολογηθούν για το 50% του τεκμαρτού εισοδήματος, ή στα ονόματα αναπήρων 80% και άνω, για να απαλλαγούν πλήρως από τη φορολόγηση με το νέο σύστημα.
2. ΜΕΙΩΣΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Δηλαδή, στο «μάτι του μεγάλου αδελφού» θα μπουν οι αυτοαπασχολούμενοι που μείωσαν σημαντικά το κόστος μισθοδοσίας τους, είτε απολύοντας εργαζομένους, είτε περικόπτοντας τις αποδοχές των υπαλλήλων τους, είτε αλλάζοντας το καθεστώς απασχόλησης από πλήρη σε μερική, είτε υιοθέτησαν άλλες μεθοδεύσεις ψαλιδίσματος της μισθολογικής τους δαπάνης, έτσι ώστε να μειώσουν σημαντικά τα ποσά των τεκμαρτών φορολογητέων εισοδημάτων που τους προσδιορίζει το νέο σύστημα, το οποίο λαμβάνει υπόψη το ύψος της μισθοδοσίας του προσωπικού.
3. ΜΕΙΩΣΗ ΤΖΙΡΟΥ
Δηλαδή, οι αυτοαπασχολούμενοι που μείωσαν σημαντικά το ύψος του τζίρου τους προκειμένου να μην υπερβούν το μέσο όρο του ΚΑΔ της κύριας δραστηριότητάς τους και να αποφύγουν την προσαύξηση του τεκμαρτού τους εισοδήματος.
ΕΠΟΜΕΝΟΣ ΣΤΟΧΟΣ
Σε δεύτερη φάση, η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων – Α.Α.Δ.Ε. θα συλλέξει στοιχεία και για τις ατομικές επιχειρήσεις, που:
•κατά τη διάρκεια του 2024 θα εμφανίζουν (μέσω των υποβολών που θα κάνουν στην πλατφόρμα myData) σημαντικά χαμηλότερα ποσά ακαθάριστων εσόδων και καθαρών κερδών, γεγονός που θα δημιουργεί βάσιμες υποψίες ότι αποφεύγουν την έκδοση φορολογικών στοιχείων, για να χαμηλώσουν το ύψος των δηλούμενων καθαρών εισοδημάτων τους στα επίπεδα ή και κάτω από αυτά των τεκμαρτών για να γλιτώσουν φόρους εισοδήματος
•για το 2023 (με τις δηλώσεις του 2024) θα έχουν δηλώσει εισοδήματα σημαντικά υψηλότερα από τα ελάχιστα όρια φορολογητέων εισοδημάτων, που θα τους έχει προσδιορίσει το νέο σύστημα.
4 ΑΛΛΑΓΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΕΥΤΑΙΑΣ ΣΤΙΓΜΗΣ
Τέσσερις αλλαγές και νομοτεχνικές βελτιώσεις ανακοινώθηκαν στη Βουλή, κατά τη διαδικασία ψήφισης του νέου φορολογικού νομοσχεδίου:
•ΤΑΞΙ: Το τεκμήριο των ΤΑΞΙ μειώνεται κατά 50%, εφόσον ο επαγγελματίας ελέγχει ποσοστό κάτω του 25% στο ΤΑΞΙ
•ΠΕΡΙΠΤΕΡΑ: Παράλληλα, στα περίπτερα θα υπάρξει ειδική εξαίρεση από το κριτήριο του τζίρου (ως γνωστόν, προσαυξάνει το τελικό φορολογητέο εισόδημα ανάλογα με τα έσοδα σε σύγκριση με το μέσο όρο του κλάδου) για να ληφθεί υπόψη το γεγονός ότι τα περίπτερα ανεβάζουν τα έσοδά τους λόγω της πώλησης καπνικών προϊόντων, που όμως διατίθενται με χαμηλό περιθώριο κέρδους.
•ΚΑΦΕΝΕΙΑ «ΜΙΚΡΩΝ ΚΟΙΝΩΝΙΩΝ»: Δε θα επιβάλλεται τεκμαρτό εισόδημα για τα καφενεία σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και νησιά με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους.
•ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ: Τέλος, η 4η αλλαγή είναι ότι θα υπάρχει ειδική εξαίρεση για τους ασφαλιστικούς συμβούλους που συνεργάζονται με έως και 2 εταιρείες.
ΣΗΜΑΝΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
•ΤΕΛΟΣ ΕΠΙΤΗΔΕΥΜΑΤΟΣ: Η μείωση θα είναι κατά 50% του τέλος επιτηδεύματος (σήμερα είναι 650 ευρώ) για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δηλώνουν εισοδήματα υψηλότερα από το τεκμήριο, ενώ για όσους δηλώνουν χαμηλότερα εισοδήματα, το τέλος μειώνεται κατά 25%.
•ΖΗΜΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ: Για τους επαγγελματίες που δηλώνουν ζημιές και φορολογούνται με το τεκμήριο, προβλέπεται ότι οι ζημιές δε μεταφέρονται για να συμψηφιστούν με τα κέρδη επομένων ετών.
•ΚΑΤΑΧΡΗΣΤΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ: Για την αντιμετώπιση καταχρηστικών ενεργειών ορίζεται ότι φορολογούμενος που διακόπτει το ελεύθερο επάγγελμα και συμμετέχει ως μοναδικός μέτοχος ή εταίρος σε μονοπρόσωπη εταιρεία που ασκεί την ίδια επιχειρηματική δραστηριότητα, μπορεί να φορολογείται με το τεκμήριο αν από τη σύγκριση των φόρων στις δυο περιπτώσεις προκύπτει μικρότερη φορολογική επιβάρυνση.
•ΒΡΑΧΥΧΡΟΝΙΕΣ ΜΙΣΘΩΣΕΙΣ: Εισάγονται ρυθμίσεις για τη διασφάλιση ισότιμου ανταγωνισμού στην τουριστική αγορά, τη διασταύρωση των εισοδημάτων και την ενίσχυση του κλάδου της βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται:
-Φυσικά πρόσωπα που διαθέτουν τρία ή περισσότερα ακίνητα σε βραχυχρόνια μίσθωση υποχρεούνται να κάνουν έναρξη επιχειρηματικής δραστηριότητας. Το εισόδημα που αποκτάται από νομικά πρόσωπα, από τη βραχυχρόνια μίσθωση ακινήτου, θεωρείται εισόδημα από επιχειρηματική δραστηριότητα και υπόκειται σε ΦΠΑ.
-Αυξάνονται τα πρόστιμα για μη εγγραφή στο «Μητρώο Ακινήτων Βραχυχρόνιας Διαμονής», στο 50% των ακαθαρίστων εσόδων του τελευταίου φορολογικού έτους και κατ’ ελάχιστο 5.000 ευρώ (σήμερα το πρόστιμο είναι 5.000 ευρώ).
-Ορίζεται ως βραχυχρόνια η μίσθωση ακινήτου, ανεξάρτητα αν είναι αναρτημένο σε ψηφιακή πλατφόρμα ή όχι, για χρονική διάρκεια μικρότερη των εξήντα ημερών κάθε φορά και εφόσον δεν παρέχονται άλλες υπηρεσίες, πλην της διαμονής και της παροχής κλινοσκεπασμάτων.
-Επεκτείνεται στις βραχυχρόνιες μισθώσεις το τέλος διαμονής παρεπιδημούντων, που είναι 0,5 % επί των εσόδων.
-Καταργείται ο φόρος διαμονής και θεσπίζεται το «τέλος ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση», σε ξενοδοχεία, ενοικιαζόμενα δωμάτια, τουριστικές επαύλεις, βραχυχρόνιες μισθώσεις και τουριστικές επαύλεις. Το τέλος κλιμακώνεται κατά τους μήνες Μάρτιο έως Οκτώβριο από 1,5 έως 10 ευρώ την ημέρα και από Νοέμβριο έως Φεβρουάριο από 0,5 έως 4 ευρώ την ημέρα.
•ΕΛΑΧΙΣΤΗ ΑΜΟΙΒΗ: Με αλλαγή της τελευταίας στιγμής, λίγο πριν την ψήφιση του νομοσχεδίου, κάθε ελεύθερος επαγγελματίας το 2024 θα φορολογηθεί για ελάχιστη επιχειρηματική αμοιβή που μπορεί να φτάνει μέχρι 50.000 ευρώ (μετά από προβλεπόμενες προσαυξήσεις), ως εξής:
-νέοι έως 3 έτη: μηδέν τεκμαρτό κέρδος
-4 έτη (έναρξη 2019): τεκμαρτό κέρδος 3.604 ευρώ
-5 έτη (έναρξη 2018): τεκμαρτό κέρδος 7.316 ευρώ
-6 έτη (έναρξη 2017): τεκμαρτό κέρδος 10.920 ευρώ
-7-9 έτη (έναρξη 2014-’16): τεκμαρτό κέρδος 12.012 ευρώ
-10-12 έτη (έναρξη 2011-’13): τεκμαρτό κέρδος 13.104 ευρώ
-13 και άνω (προ 2010): τεκμαρτό κέρδος 14.196 ευρώ
•POS: Προχωρά η διασύνδεση των POS με τις ταμειακές μηχανές, έως τέλος Φεβρουαρίου ή αρχές Μαρτίου, ενδεχομένως.
•MyData: Καθίσταται υποχρεωτική η υποβολή των στοιχείων στο σύστημα MyData. Τα έσοδα δεν μπορεί να είναι λιγότερα από αυτά που φαίνονται στο σύστημα, ούτε θα αναγνωρίζονται δαπάνες, που δεν έχουν υποβληθεί σε αυτό.
•Ηλεκτρονικά ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ: Μόλις ληφθεί η απαιτούμενη έγκριση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, θα εφαρμοστεί υποχρεωτικά ηλεκτρονική τιμολόγηση.
ΔΙΑ ΤΑΥΤΑ
Το νέο φορολογικό ψηφίστηκε και εναπομένει μια πλέον εμπεριστατωμένη ανάγνωση και μελέτη του για να βεβαιωθούν οι τελικές διατάξεις, έπειτα από αλλεπάλληλες μικρο-αλλαγές (προσθήκες και τροποποιήσεις).
Επιμέλεια στήλης: Παναγιώτης Ξεροβάσιλας
Νομικός/ Οικονομολόγος
