Ελληνικά πλοία που περνούν ανοιχτά της Καλαμάτας μεταφέροντας πετρέλαιο του Πούτιν καταγράφουν στα ρεπορτάζ τους διεθνή Μέσα όπως οι Financial Times και το Bloomberg.
Το συμπέρασμα και των δύο Μέσων είναι ότι οι δυτικές κυρώσεις κατά του μεταφερόμενου δια θαλάσσης πετρελαίου της Ρωσίας δεν είναι αποτελεσματικές. Και ότι στην παραβίασή τους συμμετέχουν και ελληνικής ιδιοκτησίας πετρελαιοφόρα πλοία.
Το Bloomberg αναφέρεται από την πλευρά του στις μεταφορτώσεις πετρελαίου από πλοίο σε πλοίο ανοικτά της Καλαμάτας με στόχο την αποφυγή των διεθνών κυρώσεων κατά τη μεταφορά του αργού της Ρωσίας προς την Ινδία ή την Κίνα.
Το αμερικανικό πρακτορείο παρουσίασε στο X (πρώην Τwitter) ένα βίντεο για το πώς πετρέλαιο από τη Ρωσία παραδίδεται στην Κίνα και την Ινδία έπειτα από μυστική μεταφορά μεταξύ δεξαμενόπλοιων στα ανοικτά της νότιας Ελλάδας.
Oil from Russia is being delivered to China and India after being secretly transferred between tankers off southern Greece. @AlaricN spots one of the world’s most notorious vessels in the Laconian Gulf. More on Bloomberg Investigates: https://t.co/cw3U5BbOQU pic.twitter.com/x89HW2IGBf
— Bloomberg (@business) December 9, 2023
Οι FT, κάνοντας μια επισκόπηση της κατάστασης με αφορμή τον ένα χρόνο από την επιβολή των κυρώσεων, υπογραμμίζουν ότι ο σκιώδης στόλος των πετρελαιοφόρων που χρησιμοποιεί η Μόσχα είναι το κλειδί για την εξυπηρέτηση των συμφερόντων του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν.
Συγκεκριμένα, σύμφωνα και με το ρεπορτάζ του protagon.gr, σε ό,τι αφορά την Ελλάδα, αναφέρονται στο ελληνικών συμφερόντων πετρελαιοφόρο Astro Sculptor. Η εφημερίδα σημειώνει ότι το πλοίο «έδειχνε ήδη την ηλικία του το Φεβρουάριο του 2020, όταν οι επιθεωρητές ανέφεραν προβλήματα με διαβρωμένα καταστρώματα και μηχανήματα πρόωσης. Αλλά σχεδόν τέσσερα χρόνια αργότερα εξακολουθεί να οργώνει τους ωκεανούς, ως μέρος του “σκιώδους στόλου” των μυστικά διαχειριζόμενων δεξαμενόπλοιων που συγκεντρώθηκαν από το Κρεμλίνο και τους εταίρους του για τη διακίνηση του ρωσικού πετρελαίου μετά την πλήρους κλίμακας εισβολή του στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022».
Το Astro Sculptor, το οποίο σύμφωνα με τους FT πουλήθηκε το 2022 και μετονομάστηκε σε Amber 6, είναι κατά την εφημερίδα ένα τυπικό παράδειγμα πλοίου του «γκρίζου» στόλου: «Δεν είναι πλέον ελληνικό, το διαχειρίζεται κινεζική εταιρεία με έδρα την πόλη Dalian, φέρει σημαία Λιβερίας και δε διαθέτει πλέον ασφάλιση από δυτικό πάροχο».
Αυτή η αρμάδα των γερασμένων πλοίων, γράφουν οι FT, βοήθησε τη Ρωσία να απορροφήσει το σοκ των εκτεταμένων δυτικών κυρώσεων που της επιβλήθηκαν πριν από ένα χρόνο, όταν η Ε.Ε. απαγόρευσε τις εισαγωγές ρωσικού αργού και, μαζί με την ομάδα G7 (των επτά πιο προηγμένων βιομηχανικά κρατών του κόσμου), επέβαλε περιορισμούς σε όσους ήθελαν να το στείλουν σε άλλα μέρη του κόσμου. E.E. και G7 όρισαν πλαφόν 60 δολάρια το βαρέλι στο ρωσικό πετρέλαιο που μεταφέρεται διά θαλάσσης.
Ένα χρόνο μετά, αναφέρεται στο δημοσίευμα του protagon.gr, οι ροές ρωσικού πετρελαίου προς την Ευρώπη, που προηγουμένως ήταν η μεγαλύτερη εξαγωγική αγορά για τη Ρωσία, έχουν όντως συρρικνωθεί και έχουν αντικατασταθεί από τα εκατομμύρια βαρέλια που μεταφέρονται προς νέους αγοραστές, κυρίως στην Ινδία, την Κίνα και την Τουρκία.
Το εμπάργκο της Ε.Ε. κατάφερε να περιορίσει τις περισσότερες ροές προς τις ευρωπαϊκές χώρες, ωστόσο, όπως παραδέχονται δυτικοί αξιωματούχοι, 12 μήνες αργότερα σχεδόν κανένα από τα βαρέλια ρωσικού αργού που παραδίδεται στους αγοραστές δεν πωλείται κάτω από 60 δολάρια.
«Το πρώτο τρίμηνο το πλαφόν λειτούργησε καλά, το δεύτερο τρίμηνο η Ρωσία άρχισε να βρίσκει τρόπους να το παρακάμψει, το τρίτο τρίμηνο το πλαφόν είχε σχεδόν χάσει την ισχύ του και τώρα, κατά το τέταρτο τρίμηνο, το πλαφόν έχει οριστικά τελειώσει», δηλώνει ο Μαξιμίλιαν Χες, ιδρυτής του ομίλου ανάλυσης πολιτικού ρίσκου Enmetena Advisory.
Η σχεδόν καθολική παραβίαση του ανώτατου ορίου τιμών κατέστη δυνατή λόγω των αδυναμιών στην επιβολή του πλαφόν, αλλά και της πετυχημένης προσπάθειας της Ρωσίας να δημιουργήσει ένα δίκτυο πλοίων, όπως το Astro Sculptor, για τη διακίνηση του πετρελαίου της εκτός της εμβέλειας των G7, τονίζουν οι Financial Times.
«Η παγκόσμια αγορά αργού πετρελαίου, η οποία είχε γίνει εξαιρετικά αποτελεσματική και συνεπής σε παγκόσμιο επίπεδο, μοιράζεται τώρα ουσιαστικά σε δύο κατηγορίες, η μία εκ των οποίων είναι ο σκιώδης στόλος και η άλλη “οι καλοί”» δήλωσε στους FT ο Τζέφρι Πάιατ, βοηθός υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ (και πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ελλάδα).
Ο Πάιατ πρόσθεσε ότι η αμερικανική κυβέρνηση παρακολουθεί «με προσοχή» τον σκιώδη στόλο, αναζητώντας τρόπους για να τον καταστήσει «λιγότερο αποτελεσματικό και λιγότερο λειτουργικό».
Τα πλοία του «γκρίζου» και του «σκοτεινού» στόλου του Πούτιν που άλλοτε αποκαλούνται «σκιώδης στόλος», χρησιμοποιούν αδιαφανείς δομές ιδιοκτησίας, που δρομολογούνται μέσω υπεράκτιων δικαιοδοσιών με ισχυρό εταιρικό απόρρητο, για να περιπλέξουν την επιβολή κυρώσεων στους πραγματικούς ιδιοκτήτες.
Στο ρεπορτάζ της εφημερίδας σημειώνεται ότι τα πλοία που είναι νηολογημένα στην Ελλάδα παρέμειναν οι δεύτεροι μεγαλύτεροι μεταφορείς ρωσικού αργού το Νοέμβριο με βάση τον αριθμό τους. Ωστόσο, σύμφωνα με την ανάλυση των FT, βρέθηκαν στην τρίτη θέση με βάση τα βαρέλια που μετέφεραν (16 εκατ. βαρέλια ρωσικού αργού), καθώς την πρώτη με 28 εκατ. βαρέλια κατέλαβαν πλοία νηολογημένα στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και τη δεύτερη (με 23 εκατ. βαρέλια) καράβια με έδρα την Κίνα και το Χονγκ Κονγκ.
Οι Ηνωμένες Πολιτείες επέβαλαν στοχευμένες κυρώσεις τον Οκτώβριο σε δύο εταιρείες, η μία εγγεγραμμένη στην Τουρκία και η άλλη στα ΗΑΕ. Αυτή ήταν η πρώτη ενέργεια της Ουάσινγκτον για την επιβολή των κανόνων των G7. Οι δύο εταιρείες κατείχαν η καθεμία από ένα πλοίο το οποίο είχε χρησιμοποιήσει παρόχους υπηρεσιών με έδρα τις ΗΠΑ και μετέφερε ρωσικό πετρέλαιο που είχε αγοραστεί σε τιμές πάνω από το ανώτατο όριο.
