Ομοσπονδία Συλλόγων Χωριών Ορεινής Μεσσηνίας «Ο Επικούριος Απόλλων»: Καλούμε τους αρμόδιους φορείς, την Αυτοδιοίκηση Α’ και Β΄ Βαθμού και όλους τους πολίτες να προστατεύσουν το ποτάμι
Τις αντιρρήσεις της για τον υδροηλεκτρικό σταθμό στις πηγές της Νέδας εκφράζει σε παρέμβασή της η Ομοσπονδία Συλλόγων Χωριών Ορεινής Μεσσηνίας «Ο Επικούριος Απόλλων».
Αναλυτικά αναφέρει: «Το τελευταίο διάστημα έχουν κατατεθεί προτάσεις στη ΡΑΕ για αδειοδότηση υδροηλεκτρικών σταθμών στο ποτάμι της Νέδας, έχει δε τεθεί σε διαβούλευση η πρώτη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων της μίας, που είναι κοντά στις πηγές του ποταμού.
Η Ομοσπονδία μας έχει διατυπώσει τις αντιρρήσεις της για τη συγκεκριμένη ΜΠΕ και είναι εναντίον της εγκατάστασης υδροηλεκτρικών σταθμών στο ποτάμι της Νέδας.
Η διάσχιση της Νέδας, από τις πηγές της έως τους καταρράκτες στο Στόμιο, είναι η διασημότερη ποταμοδιάσχιση της Ελλάδας και γνωστή παγκοσμίως. Όποιος επισκέπτεται την Πελοπόννησο βάζει στο πρόγραμμά του επίσκεψη στο ποτάμι Νέδα, στους καταρράκτες της, στις πηγές της και σε δεκάδες σημεία που υπάρχει πρόσβαση, καθώς και την ποταμοδιάσχιση (canyoning) ολόκληρου ή μέρους του ποταμού.
Στην περιοχή του προτεινόμενου έργου υπάρχουν σημαντικές αρχαιότητες, ήτοι ο Επικούριος Απόλλων, που έχει χαρακτηριστεί ως μνημείο Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς από την UNESCO, οι σημαντικές αρχαιότητες στο όρος Λύκαιο, το Ιερό Όρος των Αρκάδων, ο ναός του Πανός, ο ναός της Δέσποινας και το Μουσείο στη Λυκόσουρα, τα δύο κάστρα της Είρας ανάμεσα στα χωριά Κακαλέτρι και Στάσιμο, η Φιγαλεία και ο ναός της Αγίας Θεοδώρας.
Οι αρχαιότητες αυτές, σε συνδυασμό με το ποτάμι της Νέδας, το εξαιρετικό οικοσύστημα της περιοχής και την αρχιτεκτονική των χωριών, προσδιορίζουν το δρόμο της ανάπτυξης της περιοχής, που είναι ο εναλλακτικός τουρισμός και η εν γένει τουριστική αξιοποίησή της.
Αν γίνουν οι υδροηλεκτρικοί σταθμοί στο ποτάμι της Νέδας:
α) Θα ανατραπεί ο δρομολογημένος τρόπος ανάπτυξης της περιοχής, που βασίζεται στους σημαντικούς αρχαιολογικούς χώρους, σε συνδυασμό με το ποτάμι της Νέδας, το εξαιρετικό οικοσύστημα της περιοχής και την αρχιτεκτονική των χωριών
β) Η καταστροφή του μεγάλου πλατανοδάσους στις όχθες της Νέδας θα είναι τεράστια λόγων των έργων, της μείωσης των υδάτων στην κοίτη του ποταμού και της ανθρωπογενούς εν γένει παρέμβασης, που ευνοεί τη σύγχρονη ασθένεια των πλατανιών
γ) Θα καταστρέψει τη σημαντική και σπάνια ιχθυοπανίδα του ποταμού, από τα φράγματα αλλά και τη μεγάλη μείωση του νερού στο ποτάμι, στα σημεία που θα υπάρχουν οι σωλήνες μεταφοράς, δηλαδή πολλά χιλιόμετρα
δ) Θα επηρεάσουν, αφενός, τη φύση των δραστηριοτήτων αναψυχής και εναλλακτικού τουρισμού και τη δυνατότητα να υφίστανται και, αφετέρου, θα προκαλέσουν αισθητική και περιβαλλοντική υποβάθμιση
ε) Θα επηρεαστεί αρνητικά το υπέδαφος λόγω της τεράστιας μείωσης του νερού στην κοίτη του ποταμού
στ) Θα επηρεαστεί αρνητικά η χλωρίδα και η πανίδα
ζ) Η αρνητική επίδραση στο κλίμα είναι προφανής.
Η Νέδα είναι χαρακτηρισμένη ως Περιοχή Αναψυχής Εσωτερικών Υδάτων
Η αδειοδοτική διαδικασία του έργου πρέπει να διακοπεί άμεσα, καθώς το ποτάμιο ΥΣ, που αφορά στο έργο, είναι το υπ’ αριθ. GR0132R001500022N (ΝΕΔΑ Π._3). Εντάσσεται στο μητρώο ως Περιοχή Αναψυχής Εσωτερικών Υδάτων (Ύδατα Αναψυχής).
Σύμφωνα με Βασικό Μέτρο Μ01Β0901 της εγκεκριμένης 1η Αναθεώρησης του Σχεδίου Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών του ΥΔ Δυτικής Πελοποννήσου (EL01) (ΦΕΚ Β 4678/29.12.2017), μέχρι τη θεσμοθέτηση των απαραίτητων κανονιστικών διατάξεων, η εγκατάσταση νέων Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων και λοιπών έργων υδροληψίας αναστέλλεται προσωρινά.
Καταστροφή σημαντικής και σπάνιας ιχθυοπανίδας. Δε διασφαλίζεται η Οικολογική Παροχή
Στην κοίτη του ποταμού, σύμφωνα με τη μελέτη μένουν μόνο 0,124 κυβικά/s, ενώ στον Υδροηλεκτρικό Σταθμό θα πηγαίνουν 2,1 κυβικά/s, θα μένει δηλαδή στο ποτάμι μόνο το 5,5% του νερού! Προφανώς, δεν εξασφαλίζεται επιφανειακή ροή στο τμήμα εκτροπής της φυσικής κοίτης του υδατορεύματος, βάθους τουλάχιστον 20 cm, στο βαθύτερο σημείο της διατομής της κοίτης σύμφωνα με τη σχετική απόφαση του ΥΠΕΚΑ (ΦΕΚ 518/5.4.2011).
Πλεόνασμα εκσκαφών
Στη σελίδα 21 της ΜΠΕ αναφέρεται ότι θα υπάρξει πλεόνασμα εκσκαφών 13.302,29 κυβικών μέτρων. Και τι θα γίνουν αυτά; Δεν αναφέρουν ακόμα τι θα τα κάνουν!
Σύγκριση εναλλακτικών-μηδενικής λύσης
Στην υπό εξέταση ΜΠΕ δεν έχει σύγκριση μεταξύ της μηδενικής λύσης, της μη κατασκευής του έργου, της προτεινόμενης λύσης και τυχόν εναλλακτικών λύσεων, όπως προβλέπει ο Νόμος 4014.
Στη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων πρέπει να εξετάζονται οι βιώσιμες εναλλακτικές λύσεις, συμπεριλαμβανομένης της μηδενικής λύσης, και να παρουσιάζονται οι κύριοι λόγοι της επιλογής της προτεινόμενης λύσης σχετικά με τις επιπτώσεις στο περιβάλλον.
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η υπό κρίση μελέτη έχει ουσιώδεις ελλείψεις, δεν αξιολογεί επαρκώς τις σημαντικές επιπτώσεις του έργου, αλλά και συνολικά των υπόλοιπων αντίστοιχων έργων στο περιβάλλον, και είναι αναγκαία η απόρριψή της από τις αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς και η συνολική ακύρωση του εν λόγω έργου, το οποίο δεν αποτελεί βιώσιμη επένδυση. Έρχεται, δε, σε απόλυτη αντίθεση με το χαρακτηρισμό της περιοχής της Νέδας GR0132R001500022N ως Περιοχής Αναψυχής Εσωτερικών Υδάτων, με τις συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε. για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, αλλά και με τη συνολική στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030».