Επίσπευση των κατεδαφίσεων των επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών και κτηρίων επιζητά το υπουργείο Περιβάλλοντος και απέστειλε εγκύκλιο στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις για τη λειτουργία των επταμελών Ειδικών Επιτροπών Επικινδύνως Ετοιμόρροπων (ΕΕΠΕΤ) σε όλη τη χώρα.
Μάλιστα, το υπουργείο, όπως αναφέρει το ecopress, τονίζει ότι οι αποφάσεις των ΕΕΠΕΤ είναι αμετάκλητες, λαμβάνονται αμέσως μέτρα προστασίας του κοινού και οι κατεδαφίσεις γίνονται το αργότερο εντός τριών ημερών.
Σύμφωνα με στοιχεία του ΥΠΕΝ, έχουν καταγραφεί περίπου 9.500 ετοιμόρροπα ή επικινδύνως ετοιμόρροπα κτήρια στη χώρα, δίχως μάλιστα να συμπεριλαμβάνονται όλοι οι Δήμοι.
Εντολή στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις
Σε εγκύκλιο με θέμα «Διευκρινίσεις σχετικά με τη λειτουργία των Ειδικών Επιτροπών Επικινδύνως Ετοιμόρροπων (ΕΕΠΕΤ) του ν.4787/2021», που εξέδωσε ο Ευθύμιος Μπακογιάννης, γενικός γραμματέας Χωροταξίας και Αστικού Περιβάλλοντος του ΥΠΕΝ, τονίζονται οι ευθύνες των ιδιοκτητών για τη συντήρηση των κτηρίων, ο ρόλος των Υπηρεσιών Δόμησης για τον εντοπισμό των επικίνδυνων κτηρίων και τη λήψη άμεσων μέτρων ασφαλείας, ενώ παρουσιάζονται οι νέες αυξημένες και αποφασιστικές αρμοδιότητες των επταμελών Ειδικών Επιτροπών Επικινδύνως Ετοιμόρροπων (ΕΕΠΕΤ).
Με το νόμο 4787/2021 θεσμοθετήθηκαν οι Ειδικές Επιτροπές Επικινδύνως Ετοιμόρροπων, «οι οποίες είναι επταμελείς και αποτελούνται από πολιτικούς μηχανικούς και αρχιτέκτονες, δημόσιους υπαλλήλους και ιδιώτες και υποκαθιστούν τις τριμελείς επιτροπές της παρ. 2 του άρθρου 7 του π.δ 13.04.29, ασκώντας παράλληλα την αρμοδιότητα των Συμβουλίων Αρχιτεκτονικής του άρθρου 7 του ν.4495/17 και την έγκριση των υπηρεσιών και οργάνων του υπουργείου Πολιτισμού, ως προς την αξιολόγηση της αρχιτεκτονικής και πολιτιστικής αξίας των πιθανολογούμενων επικινδύνως ετοιμορρόπων», όπως σημειώνεται στην εγκύκλιο του ΥΠΕΝ.
Τεχνικοί παράγοντες επισημαίνουν ότι τρία χρόνια μετά οι επιτροπές αυτές δεν έχουν συσταθεί σε όλες τις περιοχές, ενώ ακόμα και αν έχουν συσταθεί, δε λειτουργούν με την αναγκαία ταχύτητα.
Η εγκύκλιος του ΥΠΕΝ δίνει εντολή στις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις της χώρας «να μεριμνούν για την εύρυθμη λειτουργία των ΕΕΠΕΤ και τη διευκόλυνση του έργου τους, συγκροτώντας σε περίπτωση νησιωτικότητας περισσότερες επιτροπές εντός της χωρικής τους αρμοδιότητας, προκειμένου να τηρούνται οι οριζόμενοι σύντομοι χρόνοι ενεργειών».
Αναστολή κατεδάφισης
Σημειώνεται ότι, ακόμη και αν οι ΕΕΠΕΤ κινηθούν γρήγορα, η κατεδάφιση μπορεί και πάλι να καθυστερήσει εξαιτίας κωλυσιεργίας ή αδυναμίας των Δήμων. Από το αντικείμενο των εν λόγω επιτροπών εξαιρούνται τα διατηρητέα και τα μνημεία, που σε αρκετές πόλεις αποτελούν το μεγαλύτερο ποσοστό των ετοιμόρροπων.
Σχετικά η εγκύκλιος του ΥΠΕΝ αναφέρει: «Εφόσον από την έκθεση της ΕΕΠΕΤ προκύπτει ότι το εξετασθέν κτίσμα διαθέτει αξιόλογα στοιχεία που χρήζουν ειδικής προστασίας στο πλαίσιο του άρθρου 6 του ν.4067/12 ή του ν.4858/21, η ΥΔΟΜ αποστέλλει την έκθεση και το φωτογραφικό υλικό της ΕΕΠΕΤ στο ΥΠΕΝ ή το ΥΠΠΟ αντίστοιχα για τις τυχόν δικές τους ενέργειες, με τη διαδικασία άρσης του κινδύνου να συνεχίζεται κανονικά και να αναστέλλεται μόνον εφόσον προχωρήσουν οι ισχύουσες διαδικασίες χαρακτηρισμού».
Και από δημοσιεύματα
Η εγκύκλιος αναφέρει ότι ο «σκοπός της θεσμοθέτησης και λειτουργίας των ΕΕΠΕΤ αφορά στις περιπτώσεις πιθανολογούμενων επικινδύνως ετοιμόρροπων κατασκευών, οι οποίες είναι προγενέστερες των εκάστοτε τελευταίων εκατό ετών ή ευρίσκονται πλησίον μνημείου ή εντός ή πλησίον αρχαιολογικού χώρου ή ιστορικού τόπου ή τόπου ιδιαιτέρου φυσικού κάλλους ή εντός Ζώνης Β’ προστασίας μνημείου.
Κύρια στόχευση είναι η συντόμευση του χρόνου των απαιτούμενων ενεργειών, η άμεση προστασία του κοινού από τυχόν κινδύνους κατάρρευσης, η διάσωση αξιόλογων κτισμάτων, τμημάτων τους ή στοιχείων αυτών και η απλοποίηση των ακολουθούμενων διαδικασιών.
Στο πλαίσιο αυτό, για κτίσματα που πιθανολογούνται από τις ΥΔΟΜ ως επικινδύνως ετοιμόρροπα, είτε κατόπιν διενέργειας αυτοψίας μέσω μακροσκοπικής εξέτασης, είτε βάσει στοιχείων που περιέρχονται σε γνώση της ΥΔΟΜ (όπως καταγγελίες ή δημοσιεύματα με φωτογραφικό υλικό) και εφόσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις της παρ. 1, άρθρο 23 του ν.4787/2021, δηλαδή παρουσιάζουν σαφείς ενδείξεις κινδύνου, ο οποίος θεωρείται άμεσος και εκδηλώνεται με σημαντικές καθιζήσεις, αποκλίσεις, αποσύνθεση μαζών τοιχοποιίας ή ρωγμές που δηλώνουν στατική ανεπάρκεια και ταυτόχρονα εμπίπτουν στην αρμοδιότητα των ΕΕΠΕΤ λόγω χρόνου κατασκευής, θέσης ή προστατευόμενης περιοχής, ως ορίζεται στην παρ.1 του άρθρου 23 του ν.4787/2021, επιλαμβάνονται τα νέα αυτά συλλογικά όργανα εντός των οριζόμενων χρονικών προθεσμιών.
Επισημαίνεται ότι, σε περίπτωση σαφών ενδείξεων κινδύνου, η ΥΔΟΜ οφείλει άμεσα να επιβάλλει λήψη μέτρων ασφαλείας, για την αποσόβηση τυχόν ατυχημάτων, παράλληλα με τη διαδικασία πρόσκλησης της ΕΕΠΕΤ».
Οι περιπτώσεις
Κατά την εγκύκλιο, οι ΕΕΠΕΤ, εκτιμούν, καταρχάς, αν η κατασκευή είναι επικινδύνως ετοιμόρροπη ή όχι. Ακολούθως, διακρίνονται οι εξής περιπτώσεις:
Α. Στην πρώτη περίπτωση και εφόσον διαπιστώνουν σαφείς ενδείξεις άμεσου και αναπότρεπτου κινδύνου μερικής ή ολικής κατάρρευσης, εκδίδουν απόφαση, με την οποία χαρακτηρίζουν το κτίσμα επικινδύνως ετοιμόρροπο στο σύνολο ή σε τμήμα αυτού και αποφασίζουν την ολική ή μερική κατεδάφισή του, προτείνοντας παράλληλα τυχόν μέτρα για την προστασία των όμορων κτηρίων, φωτογραφική τεκμηρίωση ή και αφαίρεση αξιόλογων στοιχείων. Στην περίπτωση αυτή η απόφαση των ΕΕΠΕΤ υποκαθιστά την έκθεση της τριμελούς επιτροπής του άρθρου 7 του π.δ 13.04.29.
Β. Στη δεύτερη περίπτωση, εφόσον δηλαδή κριθεί ότι δεν υφίσταται επικίνδυνη ετοιμορροπία, οι ΕΕΠΕΤ συντάσσουν έκθεση, στην οποία αναφέρονται αναλυτικά οι διαπιστώσεις και οι εκτιμήσεις της, προτείνονται αιτιολογημένα ενέργειες και μέτρα για την προσωρινή στερέωση του κτηρίου, την αποξήλωση ετοιμόρροπων τμημάτων, την απομάκρυνση αρχιτεκτονικών μελών και διακοσμητικών στοιχείων, τη φωτογράφηση του κτηρίου, καθώς και μέτρα για την ασφάλεια των ενοίκων και των διερχόμενων. Στην περίπτωση που έχουν ήδη ληφθεί μέτρα ασφαλείας από την ΥΔΟΜ, η ΕΕΠΕΤ δύναται να προτείνει επιπρόσθετα μέτρα για την ασφάλεια του κοινού.
Ακολούθως η αρμόδια ΥΔΟΜ, λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση της ΕΕΠΕΤ και χωρίς τη διενέργεια αυτοψίας, συντάσσει έκθεση επικινδύνου, ώστε να συνεχιστούν οι περαιτέρω διαδικασίες, έως την άρση του κινδύνου, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο π.δ.13.04.29.
Γ. Μετά τη διενέργεια αυτοψίας, οι ΕΕΠΕΤ αποστέλλουν την απόφαση κατεδάφισης ή την έκθεση προσωρινών μέτρων που συνέταξαν στην οικεία ΥΔΟΜ, η οποία αναλαμβάνει τη συνέχιση και παρακολούθηση των περαιτέρω διαδικασιών άρσης του κινδύνου κατά τα προβλεπόμενα στο π.δ. 13.04.29.
Στην περίπτωση που στην έκθεση προτείνονται επιπλέον μέτρα ασφαλείας για τους ενοίκους και το κοινό, λόγω επικινδυνότητας, η ΥΔΟΜ μεριμνά για την άμεση λήψη τους.
Εφόσον από την έκθεση της ΕΕΠΕΤ προκύπτει ότι το εξετασθέν κτίσμα διαθέτει αξιόλογα στοιχεία που χρήζουν ειδικής προστασίας στο πλαίσιο του άρθρου 6 του ν.4067/12 ή του ν.4858/21, η ΥΔΟΜ αποστέλλει την έκθεση και το φωτογραφικό υλικό της ΕΕΠΕΤ στο ΥΠΕΝ ή το ΥΠΠΟ αντίστοιχα για τις τυχόν δικές τους ενέργειες, με τη διαδικασία άρσης του κινδύνου να συνεχίζεται κανονικά και να αναστέλλεται μόνον εφόσον προχωρήσουν οι ισχύουσες διαδικασίες χαρακτηρισμού.
Επισημαίνεται ότι η απόφαση κατεδάφισης των ΕΕΠΕΤ είναι οριστική και αμετάκλητη. Δέον να είναι πλήρως τεκμηριωμένη και να λαμβάνεται κατά πλειοψηφία. Η δε κατεδάφιση οφείλει να διενεργηθεί το αργότερο εντός τριών ημερών, εκτός αν ορίζεται διαφορετικά στην απόφαση.
Ευθύνη ιδιοκτητών
Με την εγκύκλιο επισημαίνεται και η ευθύνη των ιδιοκτητών ακινήτων για:
α) τη συνεχή συντήρηση και διατήρησή τους σε κατάσταση που να μην αποτελούν κίνδυνο για τους χρήστες, τους διερχόμενους και τα όμορα ακίνητα ή την ξένη περιουσία, να μην προσβάλλουν το φυσικό, πολιτιστικό και πολεοδομικό περιβάλλον, να μην υποβαθμίζουν την ποιότητα ζωής της περιοχής τους
β) την ταχεία και εμπρόθεσμη εφαρμογή των υποδεικνυόμενων από το αρμόδιο όργανο μέτρων άρσης του κινδύνου.
