Είχαμε αφήσει τον Παναγιώτη Καρμίρη στη διαδικασία της αποτίμησης του τολμηρού άθλου που είχε μόλις ολοκληρώσει (μαζί με τους φίλους του Αναστάση Κινινή και Δημήτρη Κατάκο): Καλαμάτα-Θεσσαλονίκη με ποδήλατα, αμέσως μετά την αποφοίτησή τους από το Λύκειο (εμπειρία που είχαν μοιραστεί τα παιδιά μέσω του «Θ»), και τον ξαναβρήκαμε με αφορμή το ρόλο που έχει αναλάβει ως συντονιστής εθελοντών στο Φεστιβάλ Επιστήμης και Καινοτομίας, Athens Science Festival, που θα διεξαχθεί 16-21 Απριλίου στην Τεχνόπολη Δήμου Αθηναίων.
Πρόκειται για μια πολύ μεγάλη και σημαντική σε πολλά επίπεδα διοργάνωση, που συνεχίζεται για 10ο χρόνο, εμπλέκοντας χιλιάδες διοργανωτές, επιστήμονες, καλλιτέχνες, ομιλητές, μαθητές και άλλους συμμετέχοντες, με βασικό στόχο να γίνει η επιστήμη πιο προσιτή και οικεία σε μικρούς και μεγάλους.
Στο μεταξύ, ο Παναγιώτης ολοκλήρωσε τις σπουδές του στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής, στη Λήμνο, απ’ όπου επίσης έλκει την καταγωγή του, αλλά μόλις πριν από λίγες εβδομάδες και το μεταπτυχιακό του στην Ολλανδία.
Έτσι βρήκαμε την αφορμή για μια μεγαλύτερη συζήτηση, που μας δίνει τη ματιά των νέων. Των νέων που είναι δραστήριοι, ρίχνουν τα σύνορα και τα εμπόδια, κάνουν επιλογές, βάζουν στόχους και τους πετυχαίνουν, αλλάζουν ρότα αν χρειαστεί, ανοίγουν δρόμους και εμπνέουν τους άλλους με το παράδειγμά τους, αλλά και που -εκτός από την προσωπική εξέλιξη και ολοκλήρωση- έχουν ως μέριμνά τους και τον ευρύτερο κοινωνικό χώρο. Κάπως έτσι η ελπίδα για έναν καλύτερο κόσμο παραμένει ζωντανή…
Να τι μας είπε ο Παναγιώτης Καρμίρης μέσα από την παρακάτω συνέντευξη:
-Πες μας για το Athens Science Festival… Είναι μια διοργάνωση που αφήνει κάποιες παρακαταθήκες; Πώς τα πάνε, τελικά, τα νέα παιδιά στην Ελλάδα με τις επιστήμες;
Το Athens Science Festival, από το 2014, αποτελεί μια καθιερωμένη εκδήλωση που ενώνει επιστήμη, τεχνολογία, καινοτομία και τέχνη, προσφέροντας στο κοινό μια διαδραστική προσέγγιση στην επιστήμη. Με την ευρεία συμμετοχή ερευνητών, εκπαιδευτικών, καλλιτεχνών και εθελοντών, το φεστιβάλ έχει καταστεί ως η μεγαλύτερη επιστημονική γιορτή στην Ελλάδα, με στόχο να συνδέσει τις επιστήμες με την καθημερινή ζωή, να παρουσιάσει την έρευνα που γίνεται στην Ελλάδα, και να εμπνεύσει τους νέους για μια καριέρα στην επιστήμη. Η εκδήλωση αυτή προσφέρει μια μοναδική ευκαιρία στα νέα παιδιά της Ελλάδας να ανακαλύψουν την επιστήμη με έναν πιο προσιτό και συναρπαστικό τρόπο, κάνοντας την επιστήμη όχι μόνο κατανοητή, αλλά και διασκεδαστική, δίνοντας την προοπτική ότι η επιστήμη είναι μια αναγκαιότητα και όχι πολυτέλεια για τις νέες γενιές.
-Ποια είναι η δική σου σχέση με την επιστήμη;
Η επιστήμη για μένα αποτελεί μια γλώσσα επικοινωνίας που ενώνει τους ανθρώπους ανεξαρτήτως της καταγωγής ή των προσωπικών τους πεποιθήσεων. Θεωρώ ότι είναι ίσως η πιο πιστή αναπαράσταση της αλήθειας, καθώς μέσω της επιστημονικής μεθόδου αναζητάμε αντικειμενικές απαντήσεις σε περίπλοκα ερωτήματα. Είναι η γλώσσα με την οποία μπορούμε να εξηγήσουμε τον κόσμο γύρω μας, να λύσουμε προβλήματα και να κάνουμε άλματα προόδου. Θα ήθελα πολύ να είναι μια γλώσσα που μια μέρα θα μιλάμε όλοι, καθιστώντας την επιστήμη προσβάσιμη και κατανοητή από κάθε άνθρωπο, ανεξάρτητα από το εκπαιδευτικό ή κοινωνικό τους υπόβαθρο. Η προσωπική μου σχέση με την επιστήμη είναι μια διαρκής προσπάθεια κατανόησης και εφαρμογής της γνώσης στην καθημερινότητα, με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και την αναζήτηση της αλήθειας.
-Ο ρόλος του συντονιστή εθελοντών πώς είναι; Τι δυσκολίες και τι δικαιώσεις έχει;
Ο ρόλος του συντονιστή εθελοντών είναι αναμφίβολα απαιτητικός, αλλά ταυτόχρονα εξαιρετικά ανταποδοτικός, σε ανταμείβει. Αναλαμβάνοντας το συντονισμό περισσότερων από 400 εθελοντών, αντιμετωπίζεις σημαντικές προκλήσεις, όπως η διασφάλιση της ομαλής λειτουργίας της ομάδας, η επικοινωνία και η διαχείριση διαφορετικών προσωπικοτήτων και προσδοκιών. Επίσης, η ενθάρρυνση και η διατήρηση του κινήτρου των εθελοντών είναι κρίσιμη, ιδίως σε περιόδους υψηλής πίεσης ή απαιτήσεων.
Παρά τις δυσκολίες, όμως, η δικαίωση και η ικανοποίηση που προκύπτει από αυτή τη θέση είναι μεγάλη. Η ευκαιρία να συνεισφέρεις σε έναν κοινό σκοπό, να δεις ένα έργο να υλοποιείται με επιτυχία χάρη στη συλλογική προσπάθεια και να γίνεσαι μέρος μιας ομάδας που εργάζεται για το κοινωνικό καλό, προσδίδει ένα ισχυρό θετικό κοινωνικό πρόσημο.
Επιπλέον, η εμπειρία και οι γνώσεις που αποκτώνται μέσα από αυτόν το ρόλο είναι πολύτιμες, καθώς αναπτύσσεται η ικανότητα διαχείρισης έργων, επικοινωνίας και ηγεσίας.
-Πώς ήταν η εμπειρία της Ολλανδίας, ως χώρα και κοινωνικό περιβάλλον, ως ακαδημαϊκός χώρος-ακαδημαϊκό επίπεδο;
Η εμπειρία μου στην Ολλανδία, και ειδικότερα στην πόλη Wageningen, ήταν αποκαλυπτική και πολύτιμη, τόσο σε προσωπικό όσο και σε επαγγελματικό επίπεδο. Κοινωνικά, βρήκα μια κοινωνία που διακρίνεται από μια βαθιά αίσθηση αλληλεγγύης, σεβασμού και ανοχής. Οι άνθρωποι εκεί φαίνεται να τρέφουν μεγαλύτερη αγάπη και σεβασμό ο ένας για τον άλλον, κάτι που ενισχύει την αίσθηση της κοινότητας και της ασφάλειας.
Ακαδημαϊκά, η εμπειρία μου στο Wageningen University ήταν εξαιρετικά «εμπλουτιστική». Εκτίμησα ιδιαίτερα την προσέγγισή τους στην εκπαίδευση, η οποία εστιάζει στο πώς να μελετάμε και να αντιλαμβανόμαστε τη γνώση, παρά απλώς στην απομνημόνευση πληροφοριών. Αυτό μου έδωσε το πλεονέκτημα να είμαι πιο ευέλικτος και προσαρμοστικός σε διάφορα επιστημονικά πεδία και προκλήσεις. Παρά τις αρχικές δυσκολίες προσαρμογής, η συνολική μου εμπειρία ήταν ανεκτίμητη, καθώς με εξόπλισε με γνώσεις, δεξιότητες και μια νέα προοπτική, που είναι πολύτιμες για το μέλλον.
-Ομοιότητες και διαφορές ανάμεσα στα νέα παιδιά της Ολλανδίας, της Ελλάδας και άλλων ενδεχομένως εθνικοτήτων που συνάντησες;
Από την εμπειρία μου στην Ολλανδία, την Ελλάδα, και συναντώντας ανθρώπους από διάφορες εθνικότητες, έχω παρατηρήσει μια πλούσια ποικιλία σε πολιτισμικές συμπεριφορές, αξίες και παραδόσεις. Είναι αλήθεια ότι οι διαφορές από πόλη σε πόλη στην ίδια χώρα μπορούν να είναι ορατές, πόσω μάλλον από χώρα σε χώρα ή από ήπειρο σε ήπειρο. Αυτές οι διαφορές είναι πολλές και ποικίλες, και μπορεί να αφορούν στον τρόπο έκφρασης, τις παραδόσεις, τις εκπαιδευτικές προσεγγίσεις, τις κοινωνικές αντιλήψεις, και πολλά άλλα.
Ωστόσο, μέσα από αυτή την πολυμορφία βρήκα μια σημαντική ουσία που ενώνει τους ανθρώπους: την κοινή ανθρωπιά και την επιδίωξη για μια καλύτερη κοινότητα. Ανεξάρτητα από τις διαφορές, όταν εργάζεσαι για έναν κοινό σκοπό, αυτές δεν έχουν σημασία. Έχω προσπαθήσει να μη δώσω βάση στις διαφορές που διχάζουν, αλλά να επικεντρωθώ στα σημεία που μας ενώνουν. Η εμπειρία αυτή μου έχει διδάξει την αξία της πολυμορφίας και της ανοχής, καθώς και την ανάγκη να αναζητούμε κοινούς στόχους και να εργαζόμαστε μαζί για την επίτευξή τους.
-Ποιες δυσκολίες είχε αυτή η διετία στο εξωτερικό και τι σου προσέφερε τελικά;
Αναμφίβολα, η τελευταία διετία ήταν μία από τις πιο προκλητικές περιόδους της ζωής μου, καθώς αντιμετώπισα σημαντικές δυσκολίες που με ανάγκασαν να επανεξετάσω τις προσωπικές και επαγγελματικές μου επιλογές. Η πιο σημαντική από αυτές τις δυσκολίες ήταν η συνειδητοποίηση ότι ο τομέας των τροφίμων, στον οποίο είχα επενδύσει μέχρι εκείνη τη στιγμή, δεν αποτελούσε πλέον την κατεύθυνση που ήθελα να ακολουθήσω. Η απόφαση να αλλάξω πορεία και να στραφώ προς την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία ήταν εξαιρετικά δύσκολη, καθώς συνεπάγεται την αποδοχή ρίσκου και την εγκατάλειψη μιας πορείας στην οποία είχα ήδη επενδύσει πολύ.
Παρ’ όλα αυτά, από αυτή τη δύσκολη περίοδο κέρδισα ένα πολύτιμο μάθημα: τη σημασία της προσαρμοστικότητας και της ανανέωσης του εαυτού μου. Έμαθα ότι το να κάνεις μια σημαντική αλλαγή πορείας δεν είναι απλώς αποδεκτό, αλλά μπορεί να είναι και η πιο δυναμική κίνηση προς την προσωπική και επαγγελματική ανάπτυξη…
-Πόσο εφικτό είναι για ένα νέο Ελληνόπουλο να ταξιδέψει, να ζήσει και να σπουδάσει στο εξωτερικό; Έχουν μικρύνει πολύ τα σύνορα για τις νέες γενιές;
Για έναν/μία νέο/α Έλληνα/ίδα, το ταξίδι, η ζωή και οι σπουδές στο εξωτερικό είναι πλέον πολύ εφικτά, χάρη στην παγκοσμιοποίηση και τις εκπαιδευτικές ανταλλαγές τύπου Erasmus. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να αποφασίζεται ως επένδυση στον εαυτό και οικονομικά στο μέλλον, υπό το πρίσμα του αν θες να συνεχίσεις επαγγελματικά στο εξωτερικό ή όχι. Η εμπειρία αυτή μπορεί να εμπλουτίσει με νέες γνώσεις και δεξιότητες, αλλά είναι σημαντικό να σκεφτούμε και την επιστροφή στην Ελλάδα για να συνεισφέρουμε στην ανάπτυξη της χώρας. Η απόφαση αυτή θα πρέπει να λαμβάνεται με βάση τις προσωπικές αξίες και τις ευκαιρίες για επαγγελματική ανάπτυξη.
-Οι προπτυχιακές σου σπουδές στη Λήμνο κάλυψαν τις προσδοκίες σου και γνωστικά και με βάση τις συνθήκες που συνάντησες;
Οι προπτυχιακές μου σπουδές στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής στη Λήμνο ξεπέρασαν τις προσδοκίες μου, τόσο από γνωστικής όσο και από πλευράς συνθηκών σπουδών. Η μοναδικότητα αυτής της κοινότητας, με τους αφοσιωμένους καθηγητές και τους ενθουσιώδεις φοιτητές, έκανε την εκπαιδευτική διαδικασία εξαιρετικά πολύτιμη. Αποκόμισα βαθιές γνώσεις για τον τομέα των τροφίμων με ένα σύγχρονο και πρακτικό τρόπο, κάτι που αποδείχθηκε μάθημα ζωής για μένα. Εκτός από την εξειδικευμένη γνώση, ανέπτυξα και άλλες ικανότητες ζωτικής σημασίας, όπως την ικανότητα παρουσίασης, οργάνωσης, και πολλές άλλες, που είναι γενικά χρήσιμες στην πορεία της ζωής μου. Συνολικά, η εμπειρία μου στη Λήμνο ήταν ανεκτίμητη και συνέβαλε σημαντικά στην προσωπική και επαγγελματική μου ανάπτυξη.
-Πώς συνδυάζονται τελικά οι σπουδές σου στην Ελλάδα και την Ολλανδία και τι θέλεις να κάνεις στο μέλλον;
Οι σπουδές μου στο Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής στην Ελλάδα και η εξειδίκευσή μου σε Καινοτομία και Επιχειρηματικότητα στην Ολλανδία, αποτελούν έναν πολυδιάστατο συνδυασμό γνώσεων και δεξιοτήτων. Αυτή η πολυδιάστατη εκπαίδευση μου έχει προσφέρει ένα στέρεο υπόβαθρο τόσο στις θετικές επιστήμες όσο και στην επιχειρηματικότητα και τη διοίκηση.
Στο μέλλον, σκοπεύω να συνδυάσω αυτές τις γνώσεις, με στόχο την επικοινωνία της επιστήμης σε πιο ευρύ κοινό. Πιστεύω ότι η εμπειρία μου στον τομέα των τροφίμων μπορεί να συνδυαστεί αρμονικά με τις επιχειρηματικές και διοικητικές δεξιότητες που ανέπτυξα, ώστε να προωθήσω την κατανόηση και την αξία της επιστήμης στην κοινωνία. Ο τελικός μου στόχος είναι να γεφυρώσω το χάσμα μεταξύ επιστημονικής κοινότητας και κοινού, κάνοντας την επιστήμη πιο προσβάσιμη και κατανοητή από όλους. Οι επιλογές για το μέλλον είναι πολλές και ανοιχτές, αλλά η επιδίωξη της επικοινωνίας της επιστήμης με ένα δημιουργικό και καινοτόμο τρόπο παραμένει η κύρια κατεύθυνση που θέλω να εξελίξω περαιτέρω.
-Έχεις άποψη για το θέμα της ίδρυσης ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα;
Η αλήθεια είναι ότι πρόκειται για ένα περίπλοκο ζήτημα, το οποίο όμως μπορεί να απλοποιηθεί με συλλογική προσπάθεια και νηφάλια, ορθή και λογική συζήτηση. Υπάρχει χώρος για ισορροπία μεταξύ υγιούς ανταγωνισμού και κοινωνικών παροχών. Από τη μία πλευρά, η ιδιωτικοποίηση μπορεί να επιφέρει έναν υγιή ανταγωνισμό, κάτι που θα μπορούσε να κάνει την αγορά πιο αποδοτική. Αυτό θα μπορούσε να βελτιώσει την ποιότητα της εκπαίδευσης και να εξασφαλίσει καλύτερη χρήση των διαθέσιμων κονδυλίων. Η Ελλάδα έχει να κερδίσει ως τελικό στόχο την τόνωση της οικονομίας μέσω της (πλέον παγκοσμίως μελετημένης και εφαρμοσμένης) αλληλεπίδρασης κράτους – βιομηχανίας – και του προαναφερόμενου πιο αποδοτικού πανεπιστημίου. Ωστόσο, αυτό θα πρέπει να γίνει με μέτρο και με προσοχή, διασφαλίζοντας ότι η αγοραστική δύναμη των Ελλήνων και Ελληνίδων δε θα υπονομευθεί από τις αυξανόμενες απαιτήσεις. Είναι σημαντικό να υπάρχει μια καλά σχεδιασμένη μετάβαση που θα λαμβάνει υπόψη την οικονομική δυνατότητα των φοιτητών και θα επιδιώκει την παροχή ποιοτικής εκπαίδευσης για όλους.
-Ελλάδα ή εξωτερικό;
Η επιλογή μεταξύ Ελλάδας και εξωτερικού για μένα δεν είναι απλή ή μονοδιάστατη. Είναι σαν να συγκρίνεις τζατζίκι με σοκολάτα – κάθε ένα από αυτά κυριαρχεί στο δικό του τομέα και προσφέρει μοναδικές γεύσεις και εμπειρίες. Κάθε χώρα έχει να προσφέρει διαφορετικά πράγματα, από πολιτισμό και εκπαίδευση μέχρι ευκαιρίες εργασίας και προσωπικής ανάπτυξης. Παρ’ όλα αυτά, στο τέλος της ημέρας νιώθω ότι η Ελλάδα είναι εκείνη που με έκανε το άτομο που είμαι σήμερα. Είναι η χώρα που με διαμόρφωσε, με έμπνευσε και μου έδωσε τις ρίζες και τις αξίες μου. Γι’ αυτό, ανεξάρτητα από τις εμπειρίες και τις γνώσεις που μπορεί να αποκτήσω αλλού, η Ελλάδα θα είναι πάντα ο τελικός αποδέκτης όσων έχω να προσφέρω. Θέλω να επιστρέψω και να συνεισφέρω στην πατρίδα μου, ενισχύοντάς την με τις εμπειρίες, τις γνώσεις και τις δεξιότητες που έχω αποκτήσει.
-Καλαμάτα έρχεσαι;
Η Καλαμάτα είναι ένας τόπος που πάντα με γεμίζει με ζεστά συναισθήματα. Την τελευταία φορά που την επισκέφθηκα ήταν πέρυσι, κάτι που θεωρώ πολύ λίγο για μια τόσο όμορφη περιοχή. Ωστόσο, τώρα που έχω την ευκαιρία να βρίσκομαι στην Ελλάδα πιο συχνά, σχεδιάζω να επισκέπτομαι την Καλαμάτα πολύ πιο συχνά.
-Συμμετέχεις στη διοργάνωση διαφόρων εκδηλώσεων επιστημονικού-επιμορφωτικού ενδιαφέροντος με ευρύτερο αντίκτυπο. Γιατί δεν είναι ο κανόνας η ενεργητική εμπλοκή των νέων παιδιών σε τέτοιες πρωτοβουλίες;
Εκτός από το Athens Science Festival, στη διάρκεια των σπουδών μου στη Λήμνο είχα την ευκαιρία να συμμετέχω στη διοργάνωση διαφόρων τέτοιων εκδηλώσεων με επιστημονικό και επιμορφωτικό ενδιαφέρον, όπως το Mednight, καθώς και σε δράσεις με πολιτιστικό χαρακτήρα. Αυτές οι δράσεις είχαν έντονο αντίκτυπο τόσο στους συμμετέχοντες όσο και στην τοπική κοινωνία, προωθώντας την επιστήμη και την πολιτιστική εκπαίδευση σε όλες τις ηλικίες. Προσωπικά, αλλά και για τους υπόλοιπους διοργανωτές, αυτές οι εμπειρίες ήταν πολύτιμες, καθώς μας επέτρεψαν να αναπτύξουμε δεξιότητες στην οργάνωση και διαχείριση εκδηλώσεων, ενώ ταυτόχρονα συνέβαλαν στην ενίσχυση της επιστημονικής και πολιτιστικής συνείδησης στην κοινότητα.
Η μη ενεργητική εμπλοκή νέων σε τέτοιες πρωτοβουλίες μπορεί να οφείλεται στην αυξημένη χρήση τεχνολογίας και στις πολλαπλές απαιτήσεις για το χρόνο τους, αλλά και σε μια τάση προς την παθητική συμμετοχή.
-Εκτός από την προσωπική σου εξέλιξη βλέπω και ένα αίσθημα κοινωνικής ευθύνης… Τα νέα παιδιά όπως εσύ εξακολουθούν να θέλουν να αλλάξουν τον κόσμο ή είναι πολύ απαισιόδοξα, ενταγμένα στο «σύστημα», προσανατολισμένα στην καριέρα τους και την ατομική τους ζωή;
Πιστεύω ότι ο κόσμος αλλάζει μέσα από τη συμβολή όλων μας, αργά αλλά σταθερά. Υπάρχει μια γενιά νέων ανθρώπων που επιθυμεί να συνεισφέρει θετικά στην κοινωνία, προσπαθώντας να ενσωματώσει την κοινωνική ευθύνη στις καριέρες και τις ατομικές τους ζωές. Η προσανατολισμένη στην καριέρα νοοτροπία δεν αποκλείει την επιθυμία για κοινωνική αλλαγή. Αντίθετα, μπορεί να ενισχύσει τη δυνατότητα να προάγουμε θετικές αλλαγές, χρησιμοποιώντας τις επαγγελματικές μας θέσεις ως πλατφόρμες για την προώθηση του κοινού καλού. Στο τέλος, η ισορροπία μεταξύ προσωπικών επιδιώξεων και κοινωνικής ευθύνης μπορεί να οδηγήσει σε μια πιο ολοκληρωμένη και ικανοποιητική ζωή.
-Πώς βλέπεις και αποτιμάς τώρα εκείνο το ταξίδι Καλαμάτα-Θεσσαλονίκη με ποδήλατα στα 18 σας με τον Δημήτρη και τον Αναστάση;
Το ταξίδι με ποδήλατο από την Καλαμάτα στη Θεσσαλονίκη μαζί με τον Δημήτρη και τον Αναστάση είναι μια εμπειρία που θα μείνει για πάντα χαραγμένη στη μνήμη μου, αλλά και στο σώμα μου, καθώς έχουμε κάνει ένα τατουάζ για να το θυμόμαστε κάθε μέρα.
Από αυτό το ταξίδι έλαβα ένα μάθημα ζωής που θα με συνοδεύει για πάντα: Μην αφήσεις τους άλλους να αποφασίσουν για τα όνειρά σου. Αν το έχει κάνει άνθρωπος, σίγουρα γίνεται, και σε πολλές περιπτώσεις, ακόμα κι αν δεν το έχει κάνει κανείς, μπορείς να το κάνεις εσύ…
Αυτή η εμπειρία με δίδαξε την αξία της επιμονής, της περιπέτειας και της αυτοπεποίθησης, και με έκανε να καταλάβω πόσο σημαντικό είναι να ακολουθείς τα δικά σου όνειρα και να υπερβαίνεις τα όρια που φαίνεται να σου θέτει η κοινωνία ή οι περιστάσεις.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
