Όλος ο κόσμος χθες, συντελούντος και του καιρού, εξεχύθη εις την αγοράν και τα διάφορα καταστήματα δια διαφόρους προμηθείας. Εδημιουργήθη ούτω μία ζωηροτάτη κίνησις ήτις όμως περιωρίσθη μάλλον εις τας οδούς και δεν είχε μεγάλην καταναλωτικήν δύναμιν λόγω της οικονομικής δυσπραγίας. Ο κόσμος προμηθεύετο κυρίως τα τρόφιμά του, αλλά και αυτά περιώριζεν εις τα απολύτως αναγκαία.
Άλλοτε εις την πόλιν εισήγοντο κατά χιλιάδας τα σφάγια. Εφέτος όμως και ολίγα εισήχθησαν και αι τιμαί των ήσαν απρόσιτοι εις διάψευσιν ολίγων αισιοδόξων. Εις τα κρεοπωλεία το κρέας επωλήθη προς 36 δρχ. κατ’ οκάν, ακριβώτερον δε ήλθεν εις τους αγοράσαντες αρνιά.
Τα εμπορικά καταστήματα ελαχίστην εσημείωσαν κίνησιν. Ζωηρότης κινήσεως παρετηρήθη μόνον εις τα οπωροπωλεία, κρεοπωλεία, παντοπωλεία και ζαχαροπλαστεία, τα οποία υπέστησαν πραγματικήν έφοδον του σπεύδοντος δια την προμήθειαν των ειδών του κόσμου.
Γενικώς εφέτος η αγοραστική κίνησις υστέρησε πολύ της των άλλων ετών.
Η Ανάστασις
Την νύκτα όλα τα δημόσια καταστήματα και πολλά ιδιωτικά ήσαν πλουσίως φωταγωγημένα. Η νυκτερινή κίνησις του πλήθους αναμένοντος την Ανάστασιν ήτο αρκετά ζωηρά, παραταθείσα μέχρι των πρωινών ωρών.
Την 11ην νυκτερινήν οι κώδωνες των εκκλησιών ηχούντες χαρμοσύνως εκάλουν τους πιστούς εις την εορτήν της Αναστάσεως. Ο κόσμος με τας λαμπάδας ανά χείρας έλαβε την άγουσα προς τους ναούς τους οποίους κατέκλυσε. Εις την Υπαπαντήν χοροστατούσεν ο Σος Μητροπολίτης, η δε Ανάστασις εγένετο εις την προ του Ναού πλατείαν, όπως και εις αρκετάς άλλας εκκλησίας. Παρίσταντο όλαι αι στρατιωτικαί και πολιτικαί αρχαί της πόλεως.
Το «Χριστός Ανέστη» εψάλη την 12ην νυχτερινήν ακριβώς, ηχούντων χαρμοσύνως των κωδώνων.
Εις τους στρατώνας
Εφέτος η Ανάστασις θα εορτασθή εις τους στρατώνας μεγαλοπρεπέστατα. Οι αξιωματικοί και πολίται κατέβαλον κάθε προσπάθειαν δια τον φιλόκαλλον διάκοσμον των στρατώνων και την πανηγυρικωτέραν εορτήν. Παρετηρήθη μία ευγενής άμιλλα μεταξύ των διοικητών των λόχων, δια τον καλλίτερον εορτασμόν.
Εις όλους τους λόχους έχουν καταρτισθή και χοροί εξ οπλιτών οι οποίοι θα τραγουδήσουν διάφορα τραγούδια. Προμηνύεται εξαιρετική συγκέντρωσις εις τους στρατώνας.
Πασχαλινές σκέψεις
Ο αμνός
Ανάστασις και άνοιξις. Λέξεις μαγικαί που συμβολίζουν την ζωήν, την ποίησιν και την ευτυχίαν. Το παν ανίσταται, το παν στολίζεται.
Παντού χορός και βλάστησις, χρώματα, αρώματα, κελαδήματα, παντού έρως και ποίησις.
Νομίζει κανείς ότι ευρίσκεται κατ’ αυτάς τας ημέρας της ανοίξεως και ιδίως τας εορτάς του Πάσχα, εις άλλον ορίζοντα, πιο αιθέριο, πιο υψηλόν και πλέον ευτυχή.
Δυστυχώς όμως μέσα στη γενική αυτή χαρά, μέσα εις τον ωκεανόν αυτής της νέας ζωής που πλημμυρίζει την φύσιν όλην, ένα παράπονο και μια σκιά θανάτου έρχονται να κηλιδώσουν την ωραία ποίησιν της ανοίξεως.
Είναι το παράπονο του πασχαλινού αμνού, είναι η διαμαρτυρία του αθώου, διότι μόνον αυτό από όλα τα έμψυχα στερείται της ζωής και της χαράς που παρέχει η φύση.
Ακούστε τη φωνή του, πόσο είναι μελαγχολική. Το γλυκύ του βέλασμα παίρνει έναν τόνον σπαραγμού, ένα τόνον πικρού παραπόνου, μια τρυφερότητα παιδιού που πάσχει και ζητάει έλεος, ένας ήχος διασχίζει τον καθαρόν γαλάζιον ουρανόν, είναι η διαμαρτυρία του ετοιμοθάνατου αθώου.
Γιατί το καϋμένο το αρνάκι;
Γιατί αυτό που είναι η ενσάρκωσις της πραότητος και της αθωότητος να βρίσκη τόσον πρόωρον, τόσον σκληρόν θάνατον;
Τι έκαμε;
Τι περισσότερο εζήτησε, παρά ν’ απολαύση και αυτό, όπως όλοι και όλα, τα θεία δώρα που χαρίζει ο Θεός, την ζωή, το φως, τον αέρα, το νερό, τον ήλιο και το χορταράκι;
Γιατί;
Γιατί τόση σκληρότης;
Τι ζήτησεν ο άπληστος ο άνθρωπος και δεν του το έδωκε;
Όλη την ύπαρξί του, τη ζωή του ακόμα, ακόμα και την σάρκα του!
Ανάστασις λοιπόν και αίμα!
Ζωή και θάνατος!
Θυσία και χαρά!
Οποία αντίθεσις!
Πώς είναι δυνατόν να χαρή ο Χριστός, ο «αμνός του Θεού», όταν βλέπη ότι η Ανάστασίς του γίνεται η αιτία σφαγής χιλιάδων μυριάδων αμνών αθώων!
Και γιορτάζουν έτσι οι άνθρωποι ανάστασιν Θεού, ενός λευκού Θεού της αγάπης, της ειρήνης, της θείας επί πάντων ευδοκίας!
Ανάστασις καθημαγμένη, αχνίζουσα δάκρυ αθώον, αίμα ακάκων.
Η ανθρωπότης θέλουσα ν’ ανεβή στους ουρανούς, σύρει εις τον Γολγοθάν της αιμοβορίας της τόσας ψυχάς αθώων…
Και μέσα εις τους εορταστικούς ήχους, τους κώδωνας, τας ευχάς, την πανηγυρικήν βοήν, και τους ψαλμούς, ακούεται το βογγητό και λυπημένο παράπονο του αρνιού.
-Κλαίει η αμνάς τον άρνα…
ΦΑΚΟΣ
ΧΑΡΑ… ΧΑΡΑ
Μπε…μπε.
Το θλιβερό μπέλασμα του αρνιού που ακουότανε τρεις μέρες στον διπλανό κήπο έπαυσε απότομα χθες. Πάσχα…
Το βράδυ γυρίζοντας στο σπίτι το αντίκρυσα το μικρό αρνάκι κρεμασμένο από ένα καρφί του τοίχου της μαγειρικής. Απόψε δεν θ’ ακουσθή πια το βέλασμα του μικρού αρνιού, εσκέφθην, αλλά η φωνή του ιδιοκτήτου του που θα τραγουδά μερακλίδικα τραγούδια για τη Λαμπρή…
Σκεφθήκατε, αλήθεια, πόσο αίμα χύνεται τας αγίας αυτάς ημέρας για να εορτάσωμεν οι Χριστιανοί την μεγάλην εορτήν; Δίχως να λογαριάσουμε και το αίμα των εορταζόντων, οι οποίοι δεν διστάζουν σαν οξύθυμοι και φιλότιμοι Έλληνες να τραβήξουν την «ισόβια» πάνω στο γλέντι μόλις συμβή η παραμικροτέρα «παρεξήγησις». Άλλως τε και η κουμπούρα είναι πρόχειρη τες μέρες αυτές. Είναι κι αυτή από τα απαραίτητα στοιχεία του εορτασμού της Αναστάσεως του Σωτήρος.
Φιληθήτε γλυκά
χείλη με χείλη
Πέστε Χριστός Ανέστη
εχθροί και φίλοι
λέγει ο ποιητής μας Διονύσιος Σολωμός.
Εν τούτοις το φίλημα της Αναστάσεως δεν εισήλθεν ακόμη στα έθιμά μας. Φιλιά ανταλλάσσονται πολλά μεταξύ ιδίως των Ελληνίδων, και κάποτε μεταξύ Ελλήνων και Ελληνίδων.
Αλλά το έθιμο του πασχαλινού φιλιού δεν υπάρχει παρ’ ημών, όπως υπάρχει αλλού και δη στη Σερβία και στη Ρωσία.
Σ’ εμάς η εορτή της αγάπης είναι κατ’ εξοχήν εορτή του κρασιού και του μεζέ. Είναι η εύθυμη γιορτή του υπαίθρου, του λεβέντικου τραγουδιού, του ξεφαντώματος και της χαράς.
Χαρά στην Εκκλησία, τα κεριά, χαρούμενες καμπάνες, χαρά στο σπήτι με τα κόκκινα αυγά, το ευώδες κρασάκι. Έπειτα είναι επίσης η εορτή της ανακαινίσεως. Καινούριο κοστούμι, καινούριο καπέλλο, καινούρια παπούτσια, μαντιλάκι στην επάνω τσέπη – όλα καινούρια, στιλπνά, απαστράπτοντα. Ακόμη και τα πρόσωπα καινουργεύουν κάτω από την επίδραση του ξυραφιού, της πομμίδας και της κολώνιας.
Αλλά το Πάσχα είναι – ας το πούμε και αυτό αναμεταξύ μας- η εορτή του στομάχου. Όλα τα δεινοπαθήματα της νηστείας και της ξεροφαγίας της Μεγάλης Εβδομάδος, εννοούν οι Χριστιανοί να λησμονήσουν στο άφθονο φαγοπότι της Λαμπρής. Και ο στόμαχος γεμίζει μέχρι διαρρήξεως, μέχρι των τελευταίων ορίων της χωρητικότητός του…
Έτσι όλο το ζωικό και φυτικό βασίλειο προσφέρει την εισφοράν του εις τον πανηγυρισμόν της Αναστάσεως του Κυρίου και πρέπει να παύση το αρνάκι του διπλανού κήπου να μπελάζη μπε… μπε… για να μπορή ο ιδιοκτήτης του να επαναλαμβάνη καθ’ όλην την ημέραν την πατροπαράδοτον προσφώνησιν.
Χριστός Ανέστη!
ΣΠΥΡΟΣ ΠΗΔΗΜΑΣ
