Πλαφόν σε Airbnb – «Σποραδικά Ξενοδοχεία» και «Πράσινο Τέλος»
Σε αναπτυσσόμενες περιοχές (Δημοτικές Ενότητες Καλαμάτας, Λεύκτρου, Αίπειας, Κορώνης, Μεθώνης και Νέστορος), σε περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης (Δημοτικές Ενότητες Αβίας, Μεσσήνης, Πεταλιδίου, Πύλου, Γαργαλιάνων, Φιλιατρών, Κυπαρισσίας και Αυλώνος) και μη ανεπτυγμένες περιοχές (όλες οι υπόλοιπες Δημοτικές Ενότητες του Νομού Μεσσηνίας), χωρίζει τη Μεσσηνία το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο (ΕΧΠ) για τον τουρισμό, το οποίο δόθηκε στη δημοσιότητα και άρχισε η δημόσια διαβούλευση.
Οι άλλες δύο κατηγορίες, ανάλογα με το βαθμό τουριστικής ανάπτυξης, είναι οι Περιοχές Ελέγχου και οι Αναπτυγμένες Περιοχές, που δεν υπάρχουν στη Μεσσηνία.
Το νέο Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον τουρισμό εισηγείται πλαφόν στις βραχυχρόνιες μισθώσεις τύπου Airbnb, εισαγωγή της έννοιας του «Σποραδικού Ξενοδοχείου» και «Πράσινο» Τέλος σε όλες τις τουριστικές δραστηριότητες.
Ειδικότερα, προτείνεται η επιβολή τέλους υπέρ του Πράσινου Ταμείου, επί των δραστηριοτήτων του τουρισμού, συμπεριλαμβανόμενων των βραχυχρόνιων μισθώσεων (γνωστές ως Airbnb) και των απλών ενοικιαζόμενων δωματίων, με σκοπό τη χρηματοδότηση αναπλάσεων και υποδομών. Επίσης, προτείνεται περιορισμός στον αριθμό των Airbnb και ακινήτων με βραχυχρόνια μίσθωση, αλλά και στον αριθμό των ενοικιαζόμενων δωματίων, ως ποσοστό των τουριστικών κλινών, δίχως να δίνονται περισσότερες λεπτομέρειες.
Σκοπός και στρατηγικοί στόχοι
Το Χωροταξικό τέθηκε σε δημόσια, ηλεκτρονική διαβούλευση την Τετάρτη από την ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, έπειτα από συνεργασία με το υπουργείο Τουρισμού.
Για τη διατύπωση απόψεων από τους ενδιαφερόμενους παρέχεται χρόνος έως τις 15 Σεπτεμβρίου.
Μετά την ολοκλήρωση της διαβούλευσης, οι σχετικές προτάσεις που διατυπώθηκαν θα αξιολογηθούν από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ώστε να ληφθούν υπ’ όψιν στην οριστική διαμόρφωση του νέου ΕΧΠ για τον τουρισμό. Θα ακολουθήσει η γνωμοδότηση του Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας του άρθρου 4 του N. 4447/2016 (Α’ 241) όπως ισχύει, προκειμένου να προωθηθεί στη συνέχεια η έγκριση του νέου ΕΧΠ για τον τουρισμό και της ΣΜΠΕ αυτού, με Κοινή Απόφαση των υπουργών Περιβάλλοντος και Ενέργειας και Τουρισμού.
Το Ειδικό Χωροταξικό Πλαίσιο για τον Τουρισμό στοχεύει, μέσω χωρικών εργαλείων:
α) Στη στήριξη της αυξητικής δυναμικής του ελληνικού τουρισμού και στην παγίωση της χώρας ως ανταγωνιστικού παγκόσμιου προορισμού, με την προσφορά κατάλληλης γης και χωροθετικών όρων, που θα διευκολύνουν τις τουριστικές επενδύσεις.
β) Στην υποστήριξη θεματικών μορφών τουρισμού παράλληλα με τον τουρισμό ήλιου-θάλασσας, την προώθηση σύγχρονων τουριστικών προϊόντων και καταλυμάτων (νέων και υφιστάμενων) υψηλής ποιότητας, και την ισορροπία μεταξύ κλασικών και αναδυόμενων τουριστικών μοντέλων (όπως ιδίως ο τουρισμός διαμοιρασμού και η τουριστική κατοικία).
γ) Στις διασυνδέσεις μεταξύ διαφορετικών μορφών τουρισμού, με βάση την έννοια της σύνθετης τουριστικής εμπειρίας και της πολλαπλότητας των τουριστικών πόρων (φυσικών, πολιτιστικών κ.λπ.).
δ) Στη μείωση των διαπεριφερειακών και ενδοπεριφερειακών ανισοτήτων τουριστικής ανάπτυξης και την επέκταση της τουριστικής περιόδου, με εκμετάλλευση συγκριτικών πλεονεκτημάτων διαφόρων περιοχών.
ε) Στη χωρική οργάνωση του τουρισμού, με άξονες την ενίσχυση των οργανωμένων μορφών χωροθέτησης, την καινοτομία στο τουριστικό προϊόν, τη διεύρυνση της τουριστικής περιόδου, την ολοκληρωμένη διαχείριση των προορισμών, την αντιμετώπιση φαινομένων υπερτουρισμού, αξιοποιώντας με κατάλληλο τρόπο την ιδιαιτερότητα της ανομοιογένειας του εθνικού χώρου.
στ) Στην απλούστευση των διαδικασιών χωροθέτησης και το συντονισμό όλων των βαθμίδων σχεδιασμού που επηρεάζουν τον τουρισμό.
ζ) Στην προσαρμογή του τουρισμού στην Κλιματική Αλλαγή.
η) Στην προώθηση υποδομών γενικού οικονομικού ενδιαφέροντος αναγκαίων για την τουριστική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανόμενων των μεταφορών, των περιβαλλοντικών υποδομών, και των ψηφιακών υποδομών.
Επισημαίνεται ότι το νέο ΕΧΠ για τον Τουρισμό έρχεται να καλύψει το κενό που δημιουργήθηκε στο Χωροταξικό Σχεδιασμό μετά την ακύρωση από το ΣτΕ των προηγούμενων ΕΧΠ Τουρισμού των ετών 2009 και 2013.
Κατηγοριοποίηση
Ο εθνικός χώρος, κατά το νέο Χωροταξικό, κατηγοριοποιείται με βάση:
-Τη χωρική διάρθρωση του τουριστικού φαινομένου: Οι περιοχές στις οποίες κατηγοριοποιείται ο εθνικός χώρος (1.034 Δημοτικές Ενότητες), με βάση τη χωρική διάρθρωση των τουριστικών καταλυμάτων, είναι οι εξής:
Α) Περιοχές ελέγχου (18 Δ.Ε.)
Β) Αναπτυγμένες περιοχές (84 Δ.Ε.)
Γ) Αναπτυσσόμενες περιοχές (139 Δ.Ε.)
Δ) Περιοχές με δυνατότητες ανάπτυξης (265 Δ.Ε.)
Ε) Μη αναπτυγμένες περιοχές (528 Δ.Ε.)
-Τα ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά και το ειδικό καθεστώς κάποιων περιοχών
Περιλαμβάνονται: Περιοχές με ειδικά γεωγραφικά χαρακτηριστικά. Μητροπολιτικές περιοχές. Νησιά. Παράκτια ζώνη. Ορεινές περιοχές
-Κατηγορίες χώρου με ειδικό καθεστώς: Περιοχές του Εθνικού Συστήματος Προστατευόμενων Περιοχών. Προστατευόμενοι και εγκαταλελειμμένοι οικισμοί. Αρχαιολογικοί χώροι, μνημεία και ιστορικοί τόποι.
-Τη χωροθέτηση ειδικών μορφών τουρισμού και τουριστικών υποδομών. Ειδικές μορφές τουρισμού είναι οι εξής: Τουρισμός υπαίθρου. Αθλητικός Τουρισμός. Θαλάσσιος Τουρισμός. Πολιτιστικός Τουρισμός. Θρησκευτικός-Προσκυνηματικός Τουρισμός. Συνεδριακός τουρισμός. Τουρισμός υγείας.
Σημειώνεται ότι με το νέο Χωροταξικό δίνονται κατευθύνσεις για τον υποκείμενο χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό. Παρέχεται η δυνατότητα στα Περιφερειακά Χωροταξικά Πλαίσια και τον Πολεοδομικό Σχεδιασμό Α’ επιπέδου (Τοπικά Πολεοδομικά Σχέδια, Ειδικά Πολεοδομικά Σχέδια κ.λπ.) να εξειδικεύουν τις κατευθύνσεις – ρυθμίσεις του παρόντος ΕΧΠ σε επίπεδο διοικητικής υποενότητας ή τμήματος αυτής, εφόσον αυτό προκύπτει από τα στοιχεία της ανάλυσης στο επίπεδο της κλίμακας του αντίστοιχου σχεδιασμού.
Παράλληλα, περιλαμβάνονται προτάσεις για τις αναγκαίες υποστηρικτικές υποδομές, όπως: μεταφορικές υποδομές, σταθμοί εισόδου, ύδρευση, διαχείριση υγρών και στερεών αποβλήτων, ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, υποδομές υγείας.
Σποραδικά ξενοδοχεία
Επίσης, με το νέο Χωροταξικό θεσπίζεται η έννοια του «Σποραδικού Ξενοδοχείου» παρέχοντας τη δυνατότητα δημιουργίας Σύνθετων Τουριστικών Καταλυμάτων (δηλαδή υποδομών ξενοδοχείων που συνδυάζουν επιπλωμένες κατοικίες για ενοικίαση ή πώληση και εγκαταστάσεις ειδικής τουριστικής υποδομής) εντός εγκαταλελειμμένων οικισμών προϋφισταμένων του 1923 ή με πληθυσμό κάτω από 2.000 κατοίκους, με υποχρέωση ανάπλασής τους.
Αφορά οικισμούς που υπάρχουν διάσπαρτοι στην Ελλάδα, όπως σε Τήνο, Ρόδο, Σφακιά, Καστοριά, Γρεβενά, Πελοπόννησο κ.α. Προϋποθέτει, ωστόσο, νομοθετική ρύθμιση για τα κριτήρια επιλογής τους, τον τρόπο απόκτησης ακινήτων, τα πολεοδομικά και οικονομικά κίνητρα κ.λπ.
Οι απαραίτητες πληροφορίες και τα στοιχεία του φακέλου για το νέο Χωροταξικό υπάρχουν στη σελίδα του υπουργείου Τουρισμού και το ενδιαφερόμενο κοινό μπορεί να διατυπώσει τις απόψεις του εγγράφως ή ηλεκτρονικά στις διευθύνσεις της αρμόδιας Αρχής (sec.dipa@prv.ypeka.gr) και της Αρχής σχεδιασμού (diavoulefsi.exp.tourismos@prv.ypeka.gr), έως τις 15 Σεπτεμβρίου 2024.
Της Βίκυς Βετουλάκη
