Ανοιχτή επιστολή προς το δήμαρχο Καλαμάτας
Αξιότιμε κύριε δήμαρχε,
απευθύνομαι σε εσάς με αφορμή τα πρόσφατα δημοσιεύματα στις τοπικές εφημερίδες σχετικά με την υπόθεση του Ξενοδοχείου Βασιλικόν, ενός κτηρίου καταχωρημένου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου από το υπουργείο Πολιτισμού (ΦΕΚ/Β/467/28-8-1987), που αναπαλαιώθηκε και μετατράπηκε σε πολυτελές κατάλυμα 9 δωματίων 5 αστέρων.
Η περίπτωση αυτή αναδεικνύει σημαντικά ζητήματα στη σχέση του Δήμου με τον ιδιωτικό τομέα και τη διαχείριση της πολιτιστικής μας κληρονομιάς, τα οποία χρήζουν άμεσης προσοχής και δράσης.
Κύρια σημεία που προκαλούν ανησυχία είναι:
1. Η σύμβαση για την αναπαλαίωση και λειτουργία του ξενοδοχείου υπογράφηκε το 2017 με την προηγούμενη Δημοτική Αρχή, υπό τον τότε δήμαρχο κ. Παναγιώτη Νίκα.
2. Ο επιχειρηματίας ανέλαβε την υποχρέωση να καταβάλλει μισθώματα από τον πρώτο κιόλας μήνα, πριν ακόμη ξεκινήσουν οι εργασίες αναπαλαίωσης.
3. Μέχρι την έναρξη της πανδημίας COVID-19, τα μισθώματα καταβάλλονταν κανονικά. Έκτοτε, όπως συνέβη με πολλές τουριστικές επιχειρήσεις, άρχισαν να παρουσιάζονται προβλήματα.
4. Σήμερα ο Δήμος (σύμφωνα με τα δημοσιεύματα) εξετάζει το ενδεχόμενο να ανακτήσει την κυριότητα του κτηρίου έναντι 40.000 ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στα οφειλόμενα ενοίκια του ξενοδοχείου Βασιλικόν.
5. Η αξία του έργου που πραγματοποιήθηκε αναγνωρίζεται από σημαντικές προσωπικότητες του χώρου, όπως ο κ. Απόστολος Δοξιάδης, πρώην πρόεδρος του Ξενοδοχειακού Επιμελητηρίου Ελλάδος και ιδιοκτήτης του ξενοδοχείου Grande Bretagne των Αθηνών, ο οποίος εξέφρασε το θαυμασμό του στο βιβλίο επισκεπτών του Vasilikon Hotel στις 23/3/2023.
Το θέμα εγείρει σοβαρά ερωτήματα σχετικά με τη στάση του Δήμου απέναντι τόσο στους υφιστάμενους επιχειρηματίες όσο και στους εν δυνάμει επενδυτές που θα επιθυμούσαν να δραστηριοποιηθούν στην πόλη μας.
•Πώς δικαιολογείται η απαίτηση μισθωμάτων πριν από την έναρξη των εργασιών σε ένα κτήριο που χρειάζεται εκτεταμένη αναπαλαίωση; Είναι εμφανές ότι δεν έγινε καμία προσπάθεια από την πλευρά του Δήμου να προστατευθεί ο επενδυτής. Αντιθέτως, τεκμαίρεται ότι ο τότε δήμαρχος κ. Νίκας ακολούθησε μια λογική «ας κόψει το λαιμό του, εμείς έτσι κι αλλιώς κερδισμένοι θα είμαστε». Τέτοιες συμπεριφορές, όμως, εκθέτουν το Δήμο στα μάτια των ιδιωτών επενδυτών, τους οποίους έχουμε ανάγκη για την αξιοποίηση των πολλών διατηρητέων κτηρίων του Δήμου, όπως, για παράδειγμα, το γειτονικό ξενοδοχείο Αχίλλειον, που βρίσκεται σε κατάσταση επικίνδυνη για κατάρρευση.
•Γιατί ο Δήμος δεν έχει επιδείξει την απαραίτητη υποστήριξη προς αυτή την επιχείρηση, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια της πανδημίας που έπληξε σοβαρά τον τουριστικό κλάδο;
•Ο Δήμος δεν έχει πραγματοποιήσει ούτε μία κράτηση δωματίου στο ξενοδοχείο Βασιλικόν, παρότι συχνά χρησιμοποιεί άλλα καταλύματα της πόλης για τις διάφορες εκδηλώσεις του, και σε αρκετές περιπτώσεις αναζητά δωμάτια και εκτός της Καλαμάτας για να καλύψει αυτές τις ανάγκες!
•Από το 2017 μέχρι σήμερα, κανένας δήμαρχος, αρχηγός δημοτικής παράταξης ή δημοτικός σύμβουλος δεν έχει επισκεφθεί το ξενοδοχείο για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι το εύρος και την ποιότητα των εργασιών που έχουν πραγματοποιηθεί στο ξενοδοχείο Βασιλικόν της Καλαμάτας, χαρακτηρισμένο ως διατηρητέο ιστορικό μνημείο από το υπουργείο Πολιτισμού.
•Είναι ηθικά ορθό να επιδιώκει ο Δήμος την ανάκτηση ενός πλήρως ανακαινισμένου και αναβαθμισμένου διατηρητέου μνημείου με τίμημα που προφανώς υπολείπεται κατά πολύ της επένδυσης που έχει πραγματοποιηθεί;
Προτάσεις για ένα νέο μοντέλο συνεργασίας
1. Επανεξέταση της σύμβασης του Ξενοδοχείου Βασιλικόν, λαμβάνοντας υπόψη:
-Το εξαιρετικά υψηλό κόστος ανακατασκευής, το οποίο οφείλεται στο χαρακτήρα του κτηρίου ως ιστορικού διατηρητέου μνημείου από το υπουργείο Πολιτισμού, γεγονός που επιβάλλει αυστηρές προδιαγραφές και περιορισμούς στις εργασίες αναπαλαίωσης, αυξάνοντας σημαντικά το κόστος και την πολυπλοκότητα του έργου
-Τις σημαντικές καθυστερήσεις και το αυξημένο κόστος λόγω της πανδημίας Covid-19 και την απρόβλεπτη εκτόξευση του κόστους λόγω της παγκόσμιας αύξησης των τιμών των πρώτων υλών
-Τις έκτακτες οικονομικές συνθήκες στον τουριστικό κλάδο τα τελευταία χρόνια.
2. Προσφορά μακροχρόνιων συμβάσεων (40-50 έτη) για την αναπαλαίωση ιστορικών κτηρίων, με όρους που να επιτρέπουν την απόσβεση της επένδυσης και να ενθαρρύνουν τη μακροπρόθεσμη δέσμευση των επιχειρηματιών στην πόλη μας.
3. Εφαρμογή δυναμικού μοντέλου συνεκμετάλλευσης:
-Καθιέρωση ποσοστού επί των εσόδων με ελάχιστο εγγυημένο, αντί σταθερού ενοικίου, επιτρέποντας στο Δήμο να επωφελείται από την επιτυχία της επιχείρησης
-Καθορισμός του ποσοστού βάσει λεπτομερούς επιχειρηματικού σχεδίου που θα κατατίθεται στο Δήμο
-Εφαρμογή κλιμακωτού ποσοστού, ξεκινώντας από χαμηλά επίπεδα τα πρώτα χρόνια λειτουργίας και αυξανόμενο σταδιακά
-Καθιέρωση ετήσιας αναθεώρησης του επιχειρηματικού σχεδίου και του ποσοστού συνεκμετάλλευσης για προσαρμογή σε απρόβλεπτες συνθήκες της αγοράς.
4. Παροχή πρόσθετων κινήτρων, όπως προτεραιότητα σε δημοτικές άδειες και εγκρίσεις, ενθαρρύνοντας έτσι περαιτέρω επενδύσεις στην πολιτιστική κληρονομιά της πόλης.
5. Ανάληψη ενεργού ρόλου από το Δήμο στην προώθηση και υποστήριξη αυτών των επιχειρήσεων, συμπεριλαμβάνοντάς τες στις δραστηριότητες και εκδηλώσεις του και αναδεικνύοντας τη σημασία τους για την τοπική οικονομία και τον πολιτισμό.
6. Δημιουργία ειδικής ομάδας στο Δήμο με συμμετοχή Επιμελητηρίου Μεσσηνίας, ΤΕΕ, ΟΕΕ, ΟΕΒΕΣ και ΕΚΚ, που θα ασχολείται αποκλειστικά με αυτά τα έργα, παρέχοντας υποστήριξη και επίβλεψη.
Στο πλαίσιο αυτό προτείνεται η ανάπτυξη ενός συνολικού σχεδίου για την αναζωογόνηση ιστορικών κτηρίων, όπως το Ξενοδοχείο Αχίλλειον, με στόχο τη δημιουργία ενός δικτύου αναπαλαιωμένων ιστορικών κτηρίων που θα αναδεικνύουν την πολιτιστική ταυτότητα της Καλαμάτας.
Κύριε δήμαρχε, η Καλαμάτα έχει τη μοναδική ευκαιρία να γίνει πρότυπο πόλης που σέβεται την ιστορία της, υποστηρίζει τους επιχειρηματίες της και προωθεί την ανάπτυξη με ηθικό και βιώσιμο τρόπο. Η περίπτωση του Ξενοδοχείου Βασιλικόν μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για μια νέα εποχή συνεργασίας Δήμου και ιδιωτικού τομέα, ενώ μπορεί να λειτουργήσει ως πρότυπο για την αξιοποίηση και άλλων ιστορικών κτηρίων, όπως το Ξενοδοχείο Αχίλλειον.
Σας προτείνω να επανεξετάσετε την απόφαση για το Ξενοδοχείο Βασιλικόν και να ηγηθείτε μιας προσπάθειας για τη δημιουργία ενός νέου πλαισίου συνεργασίας που θα ωφελήσει μακροπρόθεσμα την πόλη μας. Μια τέτοια πρωτοβουλία θα μπορούσε να μεταμορφώσει την Καλαμάτα σε έναν προορισμό που συνδυάζει αρμονικά την ιστορική κληρονομιά με τη σύγχρονη ανάπτυξη.
Του Γιώργου Καραμπάτου
Εκτελεστικού διευθυντή «Δρόμων της Ελιάς»,
προέδρου του Δικτύου Ελαιοπαραγωγών Πόλεων της Μεσογείου (RECOMED), πρώην προέδρου Επιμελητηρίου Μεσσηνίας
