Σχετικά με την απάντηση της προέδρου του Εκπολιτιστικού Εξωραϊστικού Συλλόγου Μικρομάνης στην επιστολή που είχα στείλει στην έγκριτη εφημερίδα σας για τη Γιορτή Αγκινάρας, έχω να πω τα ακόλουθα:
Αν και ήταν αναμενόμενη μιαν απάντηση, έστω για την τιμή των όπλων, ο τρόπος που αυτή είναι γραμμένη (με πολλές ανακρίβειες, με έλλειψη επιχειρημάτων, με οργή και μένος, καθώς και με απαράδεκτους και αστήρικτους χαρακτηρισμούς προς την υπογράφουσα), όχι μόνο δε συνάδει σε μια πρόεδρο ενός συλλόγου που στοχεύει στον «εκπολιτισμό» και «εξωραϊσμό» ενός τόπου, αλλά καταδεικνύει περίτρανα το αληθές των όσων επέκρινα στην αρχική επιστολή.
Οι αριθμητικές συγκρίσεις ανάμεσα σε αγκινάρες που προσφέρθηκαν και γουρνοπούλες που πουλήθηκαν, πέρα από αστείες είναι και αβάσιμες, αφού δε μας είπε ούτε… πόσα κιλά ζύγιζαν οι γουρνοπούλες και ποιο το τελικό ποσό που συγκεντρώθηκε, ούτε πόσο αποτιμώνται οι αγκινάρες που προσφέρθηκαν.
Όπως καταλαβαίνετε, συνεχίζω το… ανέκδοτο που η πρόεδρος ξεκίνησε, μόνο και μόνο για να φανεί το αστείο του πράγματος. Μιλάει και για κάποια φωτογραφία αγκινάρας χωρίς αγκάθια που… εγώ έβαλα, κάτι που επίσης είναι αστείο, αφού είναι σύνηθες οι εφημερίδες να πλαισιώνουν φωτογραφικά κάποιο κείμενο. Έδωσε, όμως, μια αφόρμηση στον εαυτό της, ώστε να τονίσει ότι «οι… δικές της αγκινάρες» είναι «άγριες με αγκάθια για να τρυπούν τους ψεύτες, να τους αγκυλώνουν και να τους καθηλώνουν». Ωραία έκθεση ιδεών -θα της έβαζα άριστα!
Και για να της λύσω την απορία για το ποια είμαι και να την καθησυχάσω, αφού έφτασε σε σημείο να υποψιάζεται και κάποιον εσωτερικό εχθρό μέσα από το σύλλογο, θα της πω ότι απέχω παρασάγγας από αυτά που μου καταλογίζει. Από τα λεγόμενά της είναι σαφές ότι κρίνει εξ ιδίων τα αλλότρια. Την πληροφορώ, λοιπόν, ότι κατάγομαι από ορεινό χωριό της Αρκαδίας, το οποίο τιμώ αφάνταστα. Έχοντας γεννηθεί και μεγαλώσει σε χωριό, και μάλιστα ορεινό, ουδέποτε θεώρησα «αμόρφωτους χωριάτες» τους κατοίκους κανενός χωριού, κάτι που έχω αποδείξει σε όλη την πορεία της ζωής μου, που είναι αφιερωμένη στη μελέτη του λαϊκού πολιτισμού, τον οποίο σέβομαι και τιμώ, αφού αυτός με διαμόρφωσε και υπήρξε οδηγός στη ζωή μου. Ακριβώς αυτή η καταγωγή με κάνει, ως ενεργό και ευσυνείδητο πολίτη, να διαμαρτύρομαι όταν βλέπω ότι πάνω σε αυτόν τον πολιτισμό κάποιοι (και είναι πολλοί δυστυχώς) «ασελγούν» ευτελίζοντάς τον. Επομένως, εάν η κυρία πρόεδρος προβάλλει σε άλλους αυτό που, όπως φαίνεται, η ίδια πιστεύει για τον εαυτό της, είναι δικό της πρόβλημα. Μάλιστα, με τη φόρα που πήρε για να δικαιολογήσει τα αδικαιολόγητα, φτάνει σε σημείο να κατακρίνει άλλες παρεμφερείς εκδηλώσεις, θεωρώντας τες υποκουλτούρα: «εμείς δεν πλάθουμε κουλουράκια και κουραμπιέδες της υποκουλτούρας», λέει σε κάποιο σημείο. Μες στον πανικό της, επειδή δημοσιοποιήθηκε το σκεπτικό του πώς τιμάται και προβάλλεται ένα τοπικό προϊόν, διά της «σώνει και καλά» αγοράς γουρνοπούλας, που ο κάθε νοήμων άνθρωπος κατάλαβε, φτάνει σε σημείο να υπονοεί ότι η γράφουσα είναι μέλος άλλου συλλόγου (!), που προωθεί την υποκουλτούρα πλάθοντας κουλουράκια και κουραμπιέδες και όχι την κουλτούρα, όπως κάνει εκείνη και ο σύλλογος που εκπροσωπεί.
Αγαπητή κυρία πρόεδρε, κουλτούρα είναι και οι αγκινάρες και τα κουλουράκια και οι κουραμπιέδες και η γουρνοπούλα (μου αρέσει αφάνταστα) και τα πανηγύρια (υποτιμητικά εσείς τα λέτε πανηγυράκια) και ό,τι άλλο εκφράζει έναν λαό στην πορεία του χρόνου. Το θέμα είναι πώς και από ποιους υπηρετείται όλη αυτή η κουλτούρα, ώστε να μη μετατρέπεται σε υποκουλτούρα, κάτι που ζήσαμε εκείνη τη βραδιά.
Όσο για το αν από την επιστολή μου «πλήττεται και αμαυρώνεται το κύρος ενός συλλόγου και ένα ολόκληρο χωριό», έχω να πω τα εξής. Εάν εγώ καλέσω κάποιον στο σπίτι μου σε μια γιορτή και του φερθώ ως κανίβαλος (τυχαία η παρομοίωση, μην παρεξηγηθούμε), θα φταίει εκείνος εάν αργότερα με χαρακτηρίσει (στον οποιονδήποτε) ως κανίβαλο; Φυσικά και όχι! Θα φταίω εγώ που φέρθηκα ως τέτοιος, δίνοντάς του το δικαίωμα να με… διαφημίσει ανάλογα.
Θα παρακαλούσα, λοιπόν, την κυρία πρόεδρο να κάνει την αυτοκριτική της και να αφήσει τις απειλές στην άκρη, γιατί μόνο γέλωτα προκαλούν και ας δει τι μπορεί να βελτιώσει, ώστε τις επόμενες χρονιές να υπάρξει μεγαλύτερος σεβασμός προς τους επισκέπτες και να μην τους στέλνει ντε και καλά να αγοράσουν γουρνοπούλα. Ήμασταν τετραμελής παρέα και όλοι ακούσαμε τα ίδια πράγματα, όχι αυτά που λέει η πρόεδρος, ότι δήθεν μου απάντησαν «σε λίγο». Λες και ήταν παρούσα και άκουσε τη συζήτηση. Μάλιστα, για ευνόητους λόγους, δεν έγραψα ολόκληρη την απάντηση που μας έδωσαν οι γυναίκες, αλλά η κα πρόεδρος, με τον απαράδεκτο τρόπο που απαντάει, με αναγκάζει να το προσθέσω εδώ: «Έτσι μας είπε η πρόεδρος…», είπαν με χαμηλωμένη φωνή και βλέμμα, κάτι που υποδήλωνε ότι ούτε οι ίδιες συμφωνούσαν, μάλλον ντρέπονταν για τις εντολές που είχαν λάβει.
Σε αυτές τις γυναίκες, που δούλεψαν ώρες ατελείωτες για να προσφέρουν και να αναδείξουν το τοπικό προϊόν (φυσικά όχι διά της γουρνοπούλας), εκφράζω τον απεριόριστο σεβασμό και εκτίμησή μου. Αυτές σηκώνουν το βάρος τέτοιων εκδηλώσεων και είναι πραγματικά αξιέπαινες. Όλοι ακούσαμε (τετραμελής η παρέα μας, το υπογραμμίζω) και ζήσαμε αυτά που περιγράφω. Δεν ξεκινήσαμε ένα ωραίο απόγευμα, και μάλιστα με καύσωνα, να πάμε να «επιθεωρήσουμε» τι γίνεται στη Μικρομάνη. Ούτε ΣΔΟΕ να ήμασταν! Μόνο τον αφορισμό μου από την Εκκλησία δε ζήτησε η μαινόμενη πρόεδρος. Εντάξει, η αλήθεια πάντα πονάει, τι να κάνουμε!
Και κάτι τελευταίο. Στην επιστολή μου αναφέρθηκα σε γεγονότα και δεν προσέβαλα κανέναν προσωπικά. Αντιθέτως, η κυρία πρόεδρος με κακεντρέχεια και αμετροέπεια εκτοξεύει βαρείς και απαράδεκτους χαρακτηρισμούς εναντίον μου, κάτι το οποίο μπορεί κάλλιστα να μας οδηγήσει σε άλλους δρόμους κι εκεί να δούμε οι άγριες αγκινάρες της Μικρομάνης «ποιους ψεύτες θα τρυπήσουν, ποιους θα αγκυλώσουν και ποιους θα καθηλώσουν». Δικαιούνται και αυτές μια αποκατάσταση της υπόληψής τους.
Χριστίνα Πετροπούλου
Φιλόλογος-Κοινωνική Ανθρωπολόγος, Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών
Υ.Γ. Επειδή πιστεύω ακράδαντα ότι η αξία του ανθρώπου δε μετριέται με τίτλους, αξιώματα και πτυχία, υπέγραψα την επιστολή μόνο με το όνομά μου, άλλωστε ως απλή επισκέπτρια βρέθηκα στο χώρο της γιορτής, επομένως θα ήταν αστείο να βάζω τίτλους. Όμως, τα όσα ποταπά έγραψε η κα πρόεδρος εναντίον μου με αναγκάζουν να προσθέσω την ιδιότητά μου.
