Λεωφορείο των ΚΤΕΛ, Μεσσηνία, 1990 (περίπου). Ένα 10χρονο (περίπου) παιδί βρίσκεται στο δρομολόγιο για Αθήνα. Δεν ξέρει ούτε από πού φεύγει, ούτε πού πηγαίνει. Δεν έχει καμία μνήμη, και κανέναν συγγενή ή φίλο, να τον καθοδηγήσει. Μόνο τον εισπράκτορα, ο οποίος του λέει «ε Κουτσοπέτρο, πού πηγαίνεις»; Δεν πρόκειται για σειρά μυστηρίου του Netflix, αλλά για μια πραγματική ιστορία, που η εξέλιξή της γίνεται ακόμα πιο μυθιστορηματική. Μια ιστορία, χωρίς happy end, τουλάχιστον ακόμα.
Η ιστορία του Πέτρου Κουτσούκη – αυτό δεν είναι το πραγματικό του επίθετο, πολύ απλά γιατί δεν το γνωρίζει ούτε ο ίδιος- που φέρνει στη δημοσιότητα το Newsbomb.gr σοκάρει, στην Ελλάδα του 2024.
Ο 45χρονος -περίπου- άνδρας, είναι ένας Έλληνας, ο οποίος ζει ανάμεσά μας, νομικά όμως, είναι σαν «φάντασμα». Κι αυτό διότι δεν έχει ταυτότητα, ή ΑΦΜ, ή κάποιο στοιχείο το οποίο να προσδιορίζει την ύπαρξή του στους επίσημους καταλόγους των πολιτών αυτής της χώρας. Επιβιώνει, ωστόσο, και τα έχει πάει πολύ καλά μέχρι σήμερα – όμως, με αρκετές δεκαετίες καθυστέρηση, ήρθε η στιγμή να αποκτήσει αυτό που του αξίζει -και που είναι εντελώς αυτονόητο για όλους τους υπόλοιπους, και εσάς που διαβάζετε τώρα αυτές τις γραμμές.
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή, σε μια ιστορία δύσκολα κατανοητή -κι ακόμα πιο δύσκολα πιστευτή. Το newsbomb.gr συναντήθηκε αρκετές φορές με τον Πέτρο και άτομα του περιβάλλοντός του, ενώ έλεγξε και σειρά εγγράφων, που πιστοποιούν αυτά που θα διαβάσετε παρακάτω.
Η τελευταία ανάμνηση από τα παιδικά χρόνια του Πέτρου, είναι το ΚΤΕΛ, από Καλαμάτα για Αθήνα, όταν ήταν περίπου 10 ετών. Πριν από αυτό, δεν θυμάται τίποτα – ούτε οικογένεια, ούτε σχολείο, ούτε πού ζούσε, ένα απόλυτο κενό. Η μνήμη του ωστόσο λειτουργεί κανονικά από εκεί και πέρα. Φτάνοντας στην Αθήνα, καταφέρνει να επιβιώσει, ζώντας σε εγκαταλελειμμένα κτήρια, και κάνοντας δουλειές, που σίγουρα δεν αρμόζουν για την ηλικία του. «Ακόμα και τάφους έσκαβα, για να βγάλω ένα μεροκάματο να ζήσω», περιγράφει.
Σχολείο φυσικά δεν πήγε, ούτε έχει και καμιά ανάμνηση από σχολική αίθουσα -ωστόσο γνωρίζει γραφή και ανάγνωση. Μετά τα 20 έτη, κι ενώ η ζωή τον σκληραγώγησε από την πιο τρυφερή ηλικία και τα χέρια του «έπιαναν», πιάνει δουλειά σε έναν εργολάβο, ο οποίος τον συμπάθησε, πίστεψε -αυτό είναι το κυριότερο- την ιστορία του, και θέλησε να τον βοηθήσει. Από τότε μέχρι και σήμερα, δουλεύει ως τεχνίτης σε γυψοσανίδες, και τα πάει και πολύ καλά.
Μάλιστα, έχει γίνει και πατέρας, αποκτώντας το 2014 ένα κοριτσάκι, με την πρώην σύντροφό του.
Ωστόσο, εξακολουθεί να μην έχει ταυτότητα από το ελληνικό κράτος. «Δεν μπορώ να έχω νόμιμα σπίτι δικό μου. Δεν μπορώ να έχω κανονική σύνδεση κινητού τηλεφώνου, δεν δικαιούμαι ιατροφαρμακευτική περίθαλψη και φυσικά δεν έχω ούτε ένα ένσημο, παρότι εργάζομαι αδιάκοπα επί δεκαετίες», περιγράφει. Πολύ απλά, για το κράτος, ο Πέτρος δεν υπάρχει.
Κι αυτό διότι ο ίδιος, και μέχρι να γίνει πατέρας, δεν έκανε καμία προσπάθεια να βγάλει ταυτότητα -άλλωστε ίσως και να μην μπορούσε, όπως αποδείχτηκε, μιας και είναι σαν να εμφανίστηκε από το… πουθενά.
Τότε, η πρώην σύντροφός του, αναλαμβάνει δράση, με σκοπό να τον βοηθήσει να μάθει ποιος πραγματικά είναι.
Τον παίρνει και πηγαίνουν στην Καλαμάτα, μήπως μπορέσει να θυμηθεί κάτι. Ή να βρει κάποιον, που να μπορεί να τον αναγνωρίσει, έστω μετά από όλα αυτά τα χρόνια. Ξεκινάνε αναζητώντας τον μοναδικό άνθρωπο που θα μπορούσε να έχει όλες τις απαντήσεις -τον εισπράκτορα του ΚΤΕΛ που του μίλησε, τότε, στο ταξίδι για την Αθήνα. Ανακαλύπτουν ότι έχει πεθάνει.
Πηγαίνουν στην εκκλησία, σε ορφανοτροφεία, σε δημόσιες υπηρεσίες, στο ληξιαρχείο, παντού. Δεν βρίσκουν τίποτα, κανείς δεν τον αναγνωρίζει, δεν υπάρχει κανένα έγγραφο το οποίο θα μπορούσε να τους βοηθήσει στην αναζήτησή τους. Η φωτογραφία του μάλιστα μοιράζεται στους πρώην τρόφιμους ορφανοτροφειών σε Μεσσηνία και Ηλεία – τζίφος και πάλι. Το μαιευτήριο της εποχής, κατέρρευσε και καταστράφηκε στον μεγάλο σεισμό του 1986, και χάθηκαν τα αρχεία. Τζίφος κι από εκεί.
Ανεβαίνοντας στον Ταΰγετο, ο ίδιος νιώθει ότι έχει κάποια «flashback», ωστόσο δεν είναι και σίγουρος. Νιώθει ότι θυμάται, μια αυλή, με μια τρύπα από την οποία έμπαινε και έβγαινε κι από εκεί στο δάσος…
Επόμενη στάση, η νευρολογική κλινική του Αιγινήτειου.
«Ο ασθενής αναφέρει ανικανότητα ανάκλησης αυτοβιογραφικών γεγονότων και οπισθόδρομη αμνησία (για το διάστημα προ του 2000). Δεν γνωρίζει το επίθετό του, τον τόπο και τον χρόνο γέννησης του, εάν έχει γονείς ή αδέλφια. Το τελευταίο πράγμα που αναφέρει ότι θυμάται είναι ότι μπήκε σε ένα ΚΤΕΛ με κατεύθυνση από Καλαμάτα προς Αθήνα, ξημερώματα με βροχή.
Στην Αθήνα κατοικεί σε διαμέρισμα που νοικιάζει ο ίδιος, εργάζεται και διατηρεί κοινωνική ζωή. Παράλληλα αναφέρει έντονες διαταραχές στον ύπνο με πολύ δυσάρεστα όνειρα που επαναλαμβάνονται πολύ συχνά (βλέπει ανθρώπους ντυμένους στα μαύρα να τον κυνηγούν). Έχει πολύ έντονη κινητική δραστηριότητα κατά τη διάρκεια του ύπνου (φωνάζει, κλωτσάει) ενώ κάποιες φορές αναφέρει ότι το όνειρο συνεχίζεται και μετά την αφύπνιση», αναφέρεται στη γνωμάτευση των γιατρών.
Από τη νευροψυχολογική εκτίμηση, διαπιστώνονται νευροψυχολογικά ευρήματα συμβατά με δυσλειτουργία της σύνθετης προσοχής, της μνήμης και των διεργασιών που υποστηρίζουν την αποτελεσματικότητα της επιτελικής συμπεριφοράς. Δεν υπήρξαν παθολογικά ευρήματα. Η διάγνωση είναι αναφερόμενη αμνησία λειτουργικού χαρακτήρα. Σε πόρισμα της Α΄Ψυχιατρικής Κλινικής της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, το 2018, αναφέρεται δε ότι «από την κλινική ψυχιατρική εκτίμηση και από τον ψυχολογικό έλεγχο δεν προκύπτουν στοιχεία τα οποία να συνηγορούν για την παρουσία μείζονων ψυχοπαθολογικών εκδηλώσεων οι οποίες θα μπορούσαν να ενταχθούν σε ψυχική διαταραχη».
Τι να είχε συμβεί; Η πρώην σύντροφός του εκτιμά ότι σε πολύ μικρή ηλικία ο Πέτρος υπέστη κακοποίηση -όχι σεξουαλική- είτε από τους γονείς, είτε από τους συγχωριανούς του. Ένα ισχυρό σοκ, ένα μεγάλο τραύμα, μπορεί να επιφέρει επιλεκτική αμνησία, καθώς ο εγκέφαλος μπορεί να «διαγράψει» ένα τραυματικό γεγονός, προκειμένου να συνεχιστεί η επιβίωση. Έχουν καταγραφεί αρκετές τέτοιες περιπτώσεις. Ο ίδιος, εκτιμά, χωρίς να μπορεί να το αποδείξει φυσικά, ότι η γέννησή του ήταν προϊόν κάποιου παράνομου έρωτα, σε κάποιο χωριό της Μεσσηνίας, και ως εκ τούτου, με κάποιον τρόπο κατέληξε στα… αζήτητα.
Ήρθε η ώρα όμως, να βρει το αυτονόητο δίκιο του και να αποκτήσει υπόσταση και νομικά – άλλωστε είναι και πατέρας. Ο Πέτρος πραγματοποιεί όλες τις νομικές διαδικασίες προκειμένου να αποκτήσει, έστω και καθυστερημένα, αυτό το έγγραφο που θα του αλλάξει τη ζωή, μια ταυτότητα.
Εμφανίζεται σε αστυνομικό τμήμα και δίνει τα δαχτυλικά του αποτυπώματα, προκειμένου να εξεταστούν. Το τμήμα δαχτυλοσκόπησης της ΓΑΔΑ αποφαίνεται ότι τα αποτυπώματα είναι -όπως ήταν αναμενόμενο- άγνωστα και μη καταχωρημένα, ενώ δεν έχουν καταγραφεί και σε οποιαδήποτε εγκληματική ενέργεια. Οι αστυνομικοί τον αφήνουν ελεύθερο και του συστήνουν, δε, να βρει έναν καλό δικηγόρο…
Εν τω μεταξύ, το 2010, η πρώην του στέλνει ένα έγγραφο στην Προεδρία της Δημοκρατίας εξηγώντας την κατάσταση. Όπως η ίδια δηλώνει εγγράφως, μια μέρα αργότερα προς μεγάλη της έκπληξη, την κάλεσαν από το Προεδρικό Μέγαρο. Ωστόσο η απάντηση δεν ήταν αυτή που θα περίμενε… «Ζητήστε από την Αγγελική Νικολούλη να βοηθήσει», ήταν η… επίσημη παρότρυνση!
Τελικά, ο Πέτρος καταφέρνει, με τυπικές ενέργειες του ίδιου και μαρτύρων του, και αποκτά πιστοποιητικό γέννησης, με δικαστική απόφαση. Ωστόσο, σε αυτό δεν αναγράφεται η ιθαγένεια -ίσως τυπικό λάθος, ίσως και λόγω έλλειψης στοιχείων- που είναι απαραίτητη για την έκδοση ταυτότητας.
Συνεχίζει τον γραφειοκρατικό αγώνα, και μαζί του συντάσσεται ο Συνήγορος του Πολίτη. Με συνεχή έγγραφα από το 2015 έως το 2019 ο Συνήγορος ζητά από την αρμόδια αρχή να χορηγήσει την ιθαγένεια ώστε να προχωρήσει το θέμα της ταυτότητας. Απάντησή, καμία…
Την περίοδο της πανδημίας, δε, οι Αρχές εκδίδουν στον Πέτρο ένα προσωρινό ΑΜΚΑ προκειμένου να εμβολιαστεί, ωστόσο μετά τον εμβολιασμό, αυτό καταργείται.
Τελευταίο δικαστήριο, τώρα, το καλοκαίρι του 2024. Απάντηση για την έκδοση ταυτότητας, αρνητική… Κανείς δεν παίρνει την ευθύνη πάνω του, για να λύσει μια και καλή, το πρόβλημα αυτού του ανθρώπου, με μια απλή υπογραφή…
«Ας με βάζανε ότι είμαι… Αφγανός ή Σύρος, ώστε να μου δώσουν χαρτιά, όπως δίνουν σε εκείνους», μας λέει με παράπονο ο Πέτρος… «Δεν ζητώ τίποτα περισσότερο από αυτό που δικαιούμαι όλα αυτά τα χρόνια. Για να έχει και η κόρη μου, έναν πατέρα και επίσημα, με τα χαρτιά. Για να μπορώ να κάνω ό,τι μπορείτε και όλοι εσείς. Δεν έχω βλάψει ποτέ κανέναν, δουλεύω διαρκώς από μικρός μέχρι και τώρα, τίμια, και όλοι λένε τα καλύτερα για μένα… Όμως ακόμα, δεν υπάρχω για το κράτος, και δεν καταλαβαίνω τι άλλο πρέπει να κάνω»…
«Μακάρι να μπορούσα να θυμηθώ. Μακάρι», μας λέει με παράπονο, για ένα πρόβλημα για το οποίο δεν ευθύνεται ο ίδιος. «Αλήθεια», καταλήγει, «όταν φύγω από τη ζωή, το μνήμα μου πάνω τι θα γράφει»;
Οι αρμόδιες Αρχές καλούνται να αναλάβουν δράση και να κάνουν το αυτονόητο, με μια… υπογραφή.
newsbomb.gr
