Ξημερώματα 28ης Οκτωβρίου του 1940. Ο Ιταλός πρέσβης στην Αθήνα, Εμανουέλε Γκράτσι, παραδίδει τελεσίγραφο στον πρωθυπουργό, Ιωάννη Μεταξά, απαιτώντας να επιτραπεί η είσοδος ιταλικών στρατευμάτων στη χώρα. «Alors, c’est la guerre» («Λοιπόν, αυτό σημαίνει πόλεμο») απαντά ο Μεταξάς στα γαλλικά, επίσημη τότε διπλωματική γλώσσα, απορρίπτοντας το ιταλικό αίτημα.
Η άρνησή του, το περίφημο «Οχι», που πέρασε και στον ελληνικό Τύπο της εποχής, είχε ως αποτέλεσμα την είσοδο της Ελλάδας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου.
Διάγγελμα
«Ελληνες, τώρα θα αποδείξωμεν εάν είμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας, την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Ολον το Εθνος ας εγερθή σύσσωμον, αγωνισθήτε διά την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας, και τας ιεράς μας παραδόσεις. Νυν υπέρ πάντων ο αγών», κατέληγε στο διάγγελμά του προς τον ελληνικό λαό ο Ιωάννης Μεταξάς. Τα γεγονότα που ακολούθησαν, συγκλονιστικά. Τίποτε δεν μπορούσε να συγκρατήσει το πλήθος κόσμου που ξεχύθηκε στους δρόμους, φωνάζοντας αντι-ιταλικά συνθήματα και τραγουδώντας πατριωτικά τραγούδια. Χιλιάδες νέοι εισέβαλαν σε ιταλικά γραφεία και επιχειρήσεις, άνδρες και γυναίκες εθελοντές έσπευσαν στα στρατολογικά γραφεία για να καταταγούν…
Με την Ιστορία να ζωντανεύει κάθε χρόνο τέτοια ημέρα, ο Ελεύθερος Τύπος της Κυριακής παρουσιάζει σπάνια φωτογραφικά ντοκουμέντα από τον πόλεμο, την Κατοχή, την Αντίσταση και την Απελευθέρωση που συνέλεξε η τότε Ελληνική Υπηρεσία Ενημέρωσης, νυν Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης και Επικοινωνίας (ΓΓΕΕ), που υπάγεται στη Προεδρία της Κυβέρνησης, η οποία έδωσε τη δική της μάχη προβάλλοντας όλες τις πολιτικές και κοινωνικές δυνάμεις που αντιστάθηκαν στους κατακτητές. Το πλούσιο αυτό ιστορικό αρχείο είχε παρουσιαστεί στο παρελθόν μέσω της ταινίας μικρού μήκους «Μνήμη και Μαρτυρίες 1940-1944» που είχε δημιουργήσει η ΓΓΕΕ.
Η Βιβλιοθήκη, το Φωτογραφικό Αρχείο και η Συλλογή Εφημερίδων της Γενικής Γραμματείας Επικοινωνίας και Ενημέρωσης «φιλοξενούν περίπου 25.000 βιβλία με έτος έκδοσης από το 1677 έως σήμερα, μεταξύ αυτών και σημαντικές εκδόσεις της υπηρεσίας οι οποίες είναι εκτός εμπορίου. Πάνω από 15.000 δεμένους τόμους με φύλλα εφημερίδων (ελληνικών και ξενόγλωσσων τίτλων) με έτος κυκλοφορίας από το 1902 έως σήμερα, περίπου 100.000 φωτογραφίες από το 1890 έως σήμερα, καθώς και περιοδικά, χάρτες και άλλο αρχειακό υλικό» αναφέρει στον Ελεύθερο Τύπο της Κυριακής η προϊσταμένη του Τμήματος Αρχείων Ερευνας και Τεκμηρίωσης της Διεύθυνσης Επικοινωνίας ΓΓΕΕ, κ. Αννα Μάστορα.
Οπως επισημαίνει, το υλικό της Υπηρεσίας «καταγράφει την επικαιρότητα ενός και πλέον αιώνα φροντίζοντας για τη δημόσια ενημέρωση. Πρόκειται για αρχειακό πλούτο για τον οποίον η Υπηρεσία μας έχει δώσει τον δικό της αγώνα για την απόκτηση και διάσωσή του σε δύσκολες στιγμές για τη χώρα, όπως ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος».
«Ενεργές συλλογές»
Ολες αυτές οι πηγές πληροφόρησης (φωτογραφίες, βιβλία, εφημερίδες και άλλα αρχειακά τεκμήρια), προσθέτει η κ. Μάστορα, «αποτελούν ενεργές συλλογές που συνεχώς ανανεώνονται με σχέδιο στρατηγικής ανάπτυξης προκειμένου να επιτελέσουν τον σκοπό τους, δηλαδή να καταγράφουν την ιστορία της δημόσιας ενημέρωσης και συγχρόνως να δημιουργούν ιστορικές πηγές για την Ιστορία της χώρας συμβάλλοντας στην ιστορική αυτογνωσία».
Εφέτος, η Βιβλιοθήκη της ΓΓΕΕ συμπληρώνει 70 χρόνια (1954-2024) από την ίδρυσή της. «Γιορτάζουμε το γεγονός με πολλές δράσεις εξωστρέφειας για γνωριμία του κοινού με τις συλλογές και τις υπηρεσίες μας. Βασικός στόχος της λειτουργίας μας, εκτός από τη στρατηγική ανάπτυξη των συλλογών μας με σύγχρονα βιβλιοθηκονομικά και αρχειακά πρότυπα και τη διαφύλαξη της πολιτιστικής κληρονομιάς, υπήρξε η ανάδειξη των συλλογών μέσω παροχής υπηρεσιών στο κοινό, ειδικά στη διάρκεια των 15 πιο πρόσφατων ετών».
Η κήρυξη του πολέμου προκαλεί παλλαϊκές εκδηλώσεις ενθουσιασμού 
Ελληνες πρόσφυγες στη Μέση Ανατολή: Η ζωή στις σκηνές. Καταυλισμός Ελλήνων προσφύγων σε χώρα της Μέσης Ανατολής. 
Η ελληνική σημαία ζωγραφισμένη στο βομβαρδιστικό αεροσκάφος Martin A-30 Baltimore «Επτάνησος» της 3ης Μοίρας Ελαφρού Βομβαρδισμού. 
Γερμανική φάλαγγα ενώ προελαύνει σε ελληνική πόλη, πιθανώς στη Λαμία. 
«Η πιο όμορφη, η πιο ελαφριά μέρα του κόσμου», έγραψε για την Απελευθέρωση ο ποιητής Γιώργος Σεφέρης. Η Απελευθέρωση βρίσκει την Ελλάδα να μετρά απώλειες, οικονομικά κατεστραμμένη και σε αναζήτηση πολιτικών ισορροπιών. 
Οι Γερμανοί, ως αντίποινα για τη δολοφονία δύο στρατιωτών τους από αντάρτες στο χωριό Κλαδοράχη Φλώρινας, εκτέλεσαν με απαγχονισμό 15 Eλληνες (9/8/1943), οι οποίοι έμειναν κρεμασμένοι επί τρεις ημέρες προς παραδειγματισμό. 
Η «Επιχείρηση Καλάβρυτα», τυπική «επιχείρηση εξιλασμού», υπήρξε ένα από τα σοβαρότερα εγκλήματα πολέμου από τους Γερμανούς κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. 
Η σφαγή στο Δίστομο: «Εδώ εσφάγη ο ιερεύς μαζί με οκτώ» αναγράφεται στο κατεστραμμένο σπίτι. 
Στο μέτωπο, το δύσβατο έδαφος επιφέρει δυσκολίες στη μεταφορά πολεμικού υλικού για τον ελληνικό στρατό. 
Στρατιώτες λαμβάνουν ασφαλή θέση σε χαράκωμα για να προστατευθούν από αναγνωριστικό αεροπλάνο.
Πηγή: Ελεύθερος Τύπος
