Σε κρίση βρίσκεται η εγχώρια και η ευρωπαϊκή αγορά μελιού εδώ και αρκετά χρόνια, με τους μελισσοκόμους να κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου, ότι η μελισσοκομία δε θα καταφέρει να επιβιώσει στον αθέμιτο ανταγωνισμό που έχει δημιουργηθεί από τη νοθεία στο μέλι και τις αθρόες εισαγωγές.
Αυτή τη στιγμή η Ευρώπη κινδυνεύει ακόμα και να χάσει το ρόλο της ως βασικός παραγωγός μελιών, με τους επαγγελματίες μελισσοκόμους να προειδοποιούν ότι η Ε.Ε. θα μετατραπεί απλώς σε έναν κόμβο για την επεξεργασία εισαγόμενου μελιού.
Ταυτόχρονα, οι Ευρωπαίοι και Έλληνες μελισσοκόμοι βρίσκονται σε αδιέξοδο, καθώς η εισροή φθηνών εισαγωγών, μια αγορά που κατακλύζεται από νοθευμένο μέλι, και ο αντίκτυπος της κλιματικής αλλαγής, έχουν γονατίσει τον κλάδο της μελισσοκομίας, απειλώντας τα προς το ζην.
Πρόσφατα είδαν το φως της δημοσιότητας στοιχεία για το μέγεθος της απάτης, που πραγματικά σοκάρουν. Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σχεδόν το 50% του μελιού στην αγορά είναι νοθευμένο από κινέζικα και ουκρανικά φθηνά μέλια, αμφιβόλου ποιότητας. Αντίστοιχα, τα στοιχεία από ευρωπαϊκές μελισσοκομικές οργανώσεις ανεβάζουν αυτό το ποσοστό της νοθείας ακόμα και στο 80%.
Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Ένωση Επαγγελματιών Μελισσοκόμων (EPBA) διεξήγαγε έρευνα στη Γερμανία, το αποτέλεσμα της οποίας ήταν πραγματικά αποκαλυπτικό: Περίπου το 80% του μελιού στα σούπερ-μάρκετ βρέθηκε νοθευμένο, όπως ακριβώς συνέβη και στη Σερβία.
Ο αθέμιτος ανταγωνισμός με τα εισαγόμενα «σιρόπια» και τις γλυκαντικές ουσίες, που πωλούνται ως μέλια, έχει οδηγήσει τόσο τους Έλληνες όσο και τους Ευρωπαίους μελισσοκόμους σε οικονομικό αδιέξοδο και εγκατάλειψη. Και αυτό, γιατί τα τελευταία χρόνια δυσκολεύονται να πουλήσουν το μέλι τους στη χονδρική, καθώς η τιμή του είναι σημαντικά υψηλότερη από το εισαγόμενο. Μάλιστα, σύμφωνα με τελευταία στοιχεία ευρωπαϊκών μελισσοκομικών οργανώσεων, σε ορισμένες χώρες το ποσοστό εγκατάλειψης αγγίζει το 75%, με αποτέλεσμα να κινδυνεύει ολόκληρη η Ε.Ε. από έλλειψη επικονιαστών.
«Η νοθεία αυτή τη στιγμή είναι ένα ευρωπαϊκό φαινόμενο που χτυπά όχι μόνο τον πρωτογενή τομέα, αλλά και το καταναλωτικό κοινό», επισημαίνει στον «Οικονομικό Ταχυδρόμο» ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Μελισσοκομικών Συλλόγων Ελλάδος Κώστας Λεονταράκης, τονίζοντας ότι βασικός κίνδυνος παραμένει ο αφανισμός του πρωτογενούς τομέα, ο οποίος είναι αθωράκιστος σε τέτοιου είδους φαινόμενα και πρακτικές.
Με τι τιμές εισάγεται το μέλι
Ιδιαίτερα αποκαλυπτικά είναι και τα στοιχεία για τις τιμές των μελιών που κυκλοφορούν στην αγορά. Σύμφωνα με στοιχεία από τις ευρωπαϊκές συνεταιριστικές οργανώσεις Copa-Cogeca, το πρώτο εξάμηνο του 2024 η μέση τιμή του μελιού που εισάγεται στην Ε.Ε. ήταν μόλις 2,17 ευρώ ανά κιλό, μια πτώση 14% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Το κινεζικό και το ουκρανικό μέλι αντιπροσωπεύουν πάνω από το 70% αυτών των εισαγωγών, με συγκλονιστικά χαμηλές τιμές 1,28 ευρώ/κιλό και 1,75 ευρώ/κιλό, αντίστοιχα.
Εν τω μεταξύ, η παραγωγή ενός κιλού μελιού κοστίζει μεταξύ 3 και 4 ευρώ. Με αυτό το τεράστιο χάσμα τιμών δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το μέλι συσσωρεύεται στις αποθήκες, απούλητο. Ταυτόχρονα, δημιουργούνται εύλογα ερωτηματικά, πώς το μέλι μπορεί να πωλείται τόσο φτηνά και ταυτόχρονα να παραμένει κερδοφόρο.
Σε δεινή κατάσταση οι μελισσοκόμοι στην Ελλάδα
Τη φετινή χρονιά οι παραγωγές ήταν ισχνές ή μηδαμινές στο μεγαλύτερο μέρος της χώρας μας, με τους μελισσοκόμους να δίνουν μάχη να κρατήσουν εν ζωή τα μελισσοσμήνη τους, λόγω ελλείψεως ανθοφορίας ή μελιττοφορίας, φέρνοντάς τους έτσι σε οικονομικό αδιέξοδο, με τα κόστη να πολλαπλασιάζονται.
Επίσης, κατασταλτικός παράγοντας ήταν και είναι η έξαρση ασθενειών και μελισσοφάγων που αποδεκατίζουν τα μελισσοσμήνη, έχοντας τεράστιες απώλειες και εισοδήματος αλλά και ζωικού κεφαλαίου, κάτι που θα συνεχίσει ως τη νέα σεζόν.
