Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο 9-10 Νοεμβρίου το συνέδριο για την «Αναβίωση Ιστορικών Οικισμών – Η περίπτωση του οικισμού Ρωμύρι» στο Πολιτιστικό Κέντρο Μεθώνης από τον Πολιτιστικό Σύλλογο «Το Παλιό Ρωμύρι», σε συνεργασία με την αρχιτεκτονική ομάδα P4architecture και το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, με την υποστήριξη του Δήμου Πύλου – Νέστορος.
Στόχος του συνεδρίου ήταν να παρουσιαστεί η αρχιτεκτονική και η ιστορία των εγκαταλελειμμένων οικισμών της Ελλάδας, με βάση την πλούσια πολιτιστική κληρονομιά τους και τις στρατηγικές που θα επιτρέψουν τη βιώσιμη επανακατοίκησή τους.
Το δε Ρωμύρι βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της επαρχίας Πυλίας, είναι χτισμένο σε υψόμετρο 556 μέτρων και πρωτοκατοικήθηκε τον 15ο αιώνα, ενώ το 1650 μεταφέρθηκε στη θέση που είναι σήμερα. Το 18ο αιώνα γνώρισε σημαντική πληθυσμιακή ανάπτυξη και έφτασε να αριθμεί 500 κατοίκους.
Το 1974, πριν από ακριβώς 50 χρόνια, η Κοινότητα Ρωμυρίου μεταφέρθηκε στο Μεσοπόταμο και έκτοτε παραμένει ακατοίκητο μέχρι και σήμερα.
Ομιλίες
Το συνέδριο άνοιξε ο γραμματέας του Πολιτιστικού Συλλόγου “Το Παλιό Ρωμύρι”, Βασίλης Βασιλόπουλος, μιλώντας για την ιστορία του οικισμού και τις ενέργειες που έχουν γίνει και που πρέπει να γίνουν για να αποκτήσει και πάλι ζωή.
Χαιρετισμό απηύθυνε ο αντιδήμαρχος Μεθώνης Παναγιώτης Λίγγρης,
ενώ ο αρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Πυλιώτης, έκανε γνωστό πως ο οικισμός Ρωμύρι διαθέτει 122 κτήρια, εκ των οποίων διασώζονται τα 52.
Αναφέρθηκε δε στα δύο σχολεία του οικισμού, το παλιό που γίνεται προσπάθεια να ανακατασκευαστεί και να γίνει αναψυκτήριο και το νέο, όπου θα φτιαχτεί ένας ξενώνας/μουσείο, αλλά και στο δίκτυο μονοπατιών που υπάρχει στο Ρωμύρι.
Τις εκδηλώσεις του συνεδρίου παρακολούθησαν ο βουλευτής Μεσσηνίας Περικλής Μαντάς, ο πρόεδρος του 11ου Π.Τ. Πελοποννήσου του Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδος Πάνος Κρητικός, ο αντιπεριφερειάρχης Μεσσηνίας Στάθης Αναστασόπουλος, ο περιφερειακός σύμβουλος Τάσος Σαρδέλης, οι αντιδήμαρχοι Πύλου – Νέστορος Γιάννης Σαρδέλης και Παναγιώτης Μαργιάννης, ο πρόεδρος της ΔΕΥΑΠΝ Γιάννης Πανταζόπουλος, ο πρόεδρος της Κοινότητας Μεσοποτάμου Στασινός Νικολακόπουλος και αρκετός κόσμος.
Την πρώτη ημέρα του συνεδρίου πραγματοποιήθηκαν κύκλοι εισηγήσεων από διακεκριμένους ομιλητές και παρουσιάστηκαν σπουδαστικές εργασίες καταγραφής κτηρίων του οικισμού, που έγιναν ύστερα από επίσκεψη της Σχολής Αρχιτεκτόνων Μηχανικών του ΕΜΠ στο Ρωμύρι πριν από ενάμιση χρόνο.
Οι ομιλίες ήταν χωρισμένες σε τρεις κύκλους, με τον πρώτο να αφορά στην Πολεοδομική Κλίμακα.
Συντονιστής ήταν ο αρχιτέκτων μηχανικός ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Πυλιώτης.
Ο αρχιτέκτων αν. καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Μίλτος Κατσαρός, αναφέρθηκε στα «Ερημωμένα χωριά», ακολούθησε η υπεύθυνη του Προγράμματος Σύγχρονου Πολιτισμού “Πέτρος Θέμελης” του Σωματείου ΔΙΑΖΩΜΑ, Πόπη Μαλαπάνη, που μίλησε για «Το σποραδικό ξενοδοχείο», ενώ οι αρχιτέκτονες μηχανικοί ΕΜΠ, Ελένη Κατσιαμπή και Θανάσης Παπαδημητρίου, παρουσίασαν την εργασία τους για την επανακατοίκηση του εγκαταλελειμμένου οικισμού Σκούπι στην Αχαΐα, υπό το πρίσμα της αποανάπτυξης.
Τον πρώτο κύκλο ομιλιών έκλεισε ο κ. Πυλιώτης, που έκανε αναφορά στις αρχιτεκτονικές επεμβάσεις και τις στρατηγικές κατευθύνσεις στον οικισμό Ρωμύρι.
Ο δεύτερος κύκλος αφορούσε στην Οικοδομική Κλίμακα, με συντονιστή τον ομότιμο καθηγητή Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ Κωνσταντίνο Καραδήμα και πρώτο ομιλητή τον αρχιτέκτονα επ. καθηγητή Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Αινεία Οικονόμου, που μίλησε για την τυπολογία, τη μορφή και τις επιρροές στην παραδοσιακή κατοικία του Ρωμυρίου.
Στη συνέχεια στο βήμα ανέβηκε η πολιτικός μηχανικός, τ. αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Ανδρονίκη Μιλτιάδου και αναφέρθηκε στην παθολογία και τρωτότητα παραδοσιακών κτηρίων με έμφαση στα κτήρια του Ρωμυρίου: Αρχές και προτάσεις δομικών επεμβάσεων αποκατάστασης.
Τρίτη ομιλήτρια του δεύτερου κύκλου ήταν η πολιτικός μηχανικός, αν. καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Ελευθερία Τσακανίκα, που πραγματεύτηκε το θέμα «Το ξύλο στην αποκατάσταση των παραδοσιακών κτηρίων», ενώ στη συνέχεια ο αρχιτέκτων αν. καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Παναγιώτης Βασιλάτος, μίλησε για τους “Δέκα τρόπους επέμβασης σε παραδοσιακά κελύφη”.
Στον τρίτο κύκλο έγινε παρουσίαση του ειδικού μαθήματος οικοδομικής 8ου, με συντονίστρια την αρχιτέκτονα, καθηγήτρια Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Ελένη Αλεξάνδρου, η οποία ήταν και η πρώτη ομιλήτρια κάνοντας περιγραφή και μιλώντας για τους στόχους του μαθήματος.
Στη συνέχεια, στην εισήγησή του ο αρχιτέκτων ομότιμος καθηγητής Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Κωνσταντίνος Καραδήμας, αναφέρθηκε στη συμβολή της Αρχιτεκτονικής Σχολής ΕΜΠ στην καταγραφή, διάσωση και προβολή της αρχιτεκτονικής κληρονομιάς.
Ακολούθησαν παρουσιάσεις σπουδαστικών εργασιών από τους φοιτητές και ο τρίτος κύκλος έκλεισε με τον αρχιτέκτονα, ομότιμο καθηγητή Σχολής Αρχιτεκτόνων ΕΜΠ, Τάση Παπαϊωάννου, που μίλησε για την “Αρχιτεκτονική της παράδοσης”.
Εν συνεχεία έγινε συζήτηση για τα προβλήματα και τις βιώσιμες προοπτικές των ιστορικών οικισμών, με τον εκπρόσωπο του Πολιτιστικού Συλλόγου Ρωμυρίου, Βασίλη Βασιλόπουλο και τους Μίλτο Κατσαρό, Πόπη Μαλαπάνη, Τάση Παπαϊωάννου και Κωνσταντίνο Πυλιώτη.
Το δεύτερο θέμα συζήτησης ήταν για τις μεθόδους και τους τρόπους αποκατάστασης κελυφών σε ιστορικούς οικισμούς και συμμετείχαν οι: Ελένη Αλεξάνδρου, Παναγιώτης Βασιλάτος, Κωνσταντίνος Καραδήμος, Ανδρονίκη Μιλτιάδου, Αινείας Οικονόμου και Ελευθερία Τσακανίκα.
Το δε απόγευμα του Σαββάτου πραγματοποιήθηκαν τα εγκαίνια της έκθεσης για το Ρωμύρι στο Πολιτιστικό Κέντρο Μεθώνης. Εκεί παρουσιάστηκαν σπουδαστικές εργασίες, καθώς και οι στρατηγικές αναβίωσης και εργασίες αποκατάστασης και ανάπλασης που έχουν γίνει έως σήμερα στον οικισμό.
Επίσκεψη
Ξεχωριστή ήταν η δεύτερη μέρα του συνεδρίου, την Κυριακή 10 Νοεμβρίου, μιας και περιλάμβανε επίσκεψη στον οικισμό Ρωμύρι, με τους συμμετέχοντες να εξερευνούν την πολιτιστική και φυσική κληρονομιά του, τα πραγματοποιημένα και εν εξελίξει έργα, καθώς και τις κατοικίες στις οποίες εστίασαν οι φοιτητές του ΕΜΠ.
Στον περίπατο στον όμορφο οικισμό οι παρευρισκόμενοι ενημερώθηκαν για τις δράσεις που πρέπει να πραγματοποιηθούν για να καταστεί κατοικήσιμο το Ρωμύρι.
Η επίσκεψη έκλεισε με μια μικρή γιορτή στον προαύλιο χώρο της εκκλησίας του Αγίου Νικολάου, όπου ο διάσημος Μεσσήνιος σεφ Δημήτρης Πυλιώτης, μαζί με σπουδαστές του τμήματος μαγειρικής του ΙΕΚ Δέλτα, έφτιαξαν παραδοσιακές συνταγές προς τιμήν των επισκεπτών, συμπληρώνοντας γαστρονομικά το επιτυχημένο διήμερο συνέδριο.
Στο τέλος της ημέρας οι επισκέπτες χόρεψαν παραδοσιακούς χορούς στο προαύλιο της εκκλησίας του οικισμού.
