Ο Σταύρος Κοτσιρέας είναι Μανιάτης εικαστικός, ο οποίος εκπληρώνει το οδυσσεϊκό ιδανικό της ανήσυχης περιπλάνησης και της επιτυχίας του Έλληνα.
Γεννήθηκε στην Αθήνα, πέρασε πέντε από τα πρώτα του παιδικά χρόνια στην Αυστραλία, σπούδασε στη Χάγη και τα τελευταία 30 χρόνια ζει μόνιμα στο Ηνωμένο Βασίλειο, με ατελιέ στο Λονδίνο.
Η δημιουργικότητά του είναι ανεξάντλητη, με κάθε είδους υλικά και άυλα μέσα, και έχει εκθέσει τη δουλειά του σε Ελλάδα, Ολλανδία, Γερμανία, Ιταλία, Αγγλία…
Η πατρίδα παραμένει στο κέντρο της ύπαρξης και της καλλιτεχνικής έκφρασής του, αλλά και η Ιθάκη στην οποία επιστρέφει πάντα. Η καταγωγή της μητέρας του είναι από το Εξωχώρι «στους πρόποδες του Ταϋγέτου και στη χαράδρα του Βυρού», ο πατέρας του από τον Άγιο Νικόλαο (Σελινίτσα), το «ψαροχωριουδάκι μετά τη Στούπα» και ο ίδιος δε χάνει ευκαιρία να βρεθεί στην αγαπημένη του Μάνη, κάνοντας σχέδια και για εικαστικές παρουσιάσεις στην Καρδαμύλη στο σύντομο μέλλον.
Αυτόν τον καιρό βρίσκουμε τον Σταύρο Κοτσιρέα στο Μέτσοβο και στο Μουσείο Αβέρωφ, όπου μαζί με το διάσημο «νονό» της Βρετανικής Ποπ Αρτ, τον σερ Πήτερ Μπλέηκ, παρουσιάζουν την έκθεση “Creative Encounters” (ξεκίνησε στις 12 Οκτωβρίου και θα διαρκέσει μέχρι τις 18 Ιανουαρίου 2025). Πρόκειται για διαδραστικές Δημιουργικές Συναντήσεις, όχι μόνο ανάμεσα στους δύο καλλιτέχνες, οι οποίοι εκθέτουν τα έργα τους (ο Μπλέηκ συμμετέχει με κολάζ, ζωγραφικά και ένα γλυπτό), αλλά κυρίως με το κοινό. Η εικαστική εγκατάσταση του Σταύρου Κοτσιρέα (με μέσα τη ζωγραφική, τη γλυπτική και video installation) κυριολεκτικά στρώνει το τραπέζι σε ντόπιους και επισκέπτες, για να γίνουν μέρος της ιστορίας, να προβληματιστούν, να κοινωνήσουν…
Η τύχη (;) το έφερε να συναντηθούμε με τον Σταύρο Κοτσιρέα το περασμένο καλοκαίρι στην Καρδαμύλη (σε μια άλλη καλλιτεχνική συνάντηση, στην έκθεση που παρουσίασαν εκεί ο γλύπτης Χρήστος Ρηγανάς και η ζωγράφος Χριστιάνα Κανελλακοπούλου) και η παρακάτω συνέντευξη είναι η εκπλήρωση μιας (καθόλου) φευγαλέας «υπόσχεσης»…
-Ποιες είναι οι πρώτες εντυπώσεις του κοινού από την έκθεσή σας στο Μουσείο Αβέρωφ;
Το κοινό μέχρι τώρα είναι πάρα πολύ ενθουσιασμένο με την έκθεση, τόσο με την εικαστική μου εγκατάσταση όσο και με το έργο του Sir Peter Blake. Συγκεκριμένα, για την πολυμεσική εγκατάσταση πολλά άτομα έχουν εκμυστηρευτεί πως θα ήθελαν το έργο να παρουσιάζεται κάπου μόνιμα. Ο χρόνος θα δείξει πού θα καταλήξει… Στο κοινό αρέσει που είναι και διαδραστικό και οι επισκέπτες έχουν τη δυνατότητα να καθίσουν σε μία από τις δύο καρέκλες γύρω από το τραπέζι και να γίνουν μέρος του έργου. Τους προσκαλώ να τοποθετήσουν μία σκέψη τους σε
γραπτό μήνυμα, μέσα σε μία από τις δυο γυάλινες σφαίρες στην εγκατάσταση, όπου συν τω χρόνω δημιουργείται μια δεξαμενή σκέψεων. Με αυτό τον τρόπο ολοκληρώνεται και η εικαστική μου ιδέα. Να φανταστείτε ότι οι δύο γυάλινες σφαίρες γέμισαν με μηνύματα από την πρώτη εβδομάδα της έκθεσης και τις αντικαταστήσαμε! Η έκθεση διαρκεί μέχρι και τις 12 Ιανουαρίου 2025.
-Γιατί επιλέξατε το συγκεκριμένο τόπο-χώρο για την έκθεση και πώς προέκυψε η ιδέα για τη συγκεκριμένη δημιουργική συνάντηση;
Θεωρώ πως το Μουσείο Αβέρωφ είναι από τα πιο αξιόλογα μουσεία στην Ελλάδα, και είχε ήδη έργο μου στη συλλογή του. Οπότε πήρα το θάρρος και επικοινώνησα με τους υπευθύνους. Επισκέφτηκα το μουσείο και θεώρησα πως το περιβάλλον και ο χώρος ήταν τέλεια για την έκθεση.
Το έργο “Μεταμορφώσεις” ήταν στις προτάσεις που καταθέσαμε με τις επιμελήτριες Αννίτα Αποστολάκη και Αναστασία Μανιουδάκη στο υπουργείο Πολιτισμού για την Μπιεννάλε της Βενετίας το 2019. Εάν και πήγε πολύ καλά, δεν επιλέχθηκε, και τότε αποφάσισα να μη βάλω στο συρτάρι αυτή την εικαστική ιδέα. Συναντήθηκα έπειτα από λίγο καιρό με την Τατιάνα Αβέρωφ και τα υπόλοιπα μέλη του μουσείου. Αμέσως αγκαλιάσανε με ενθουσιασμό την ιδέα να παρουσιάσουν το πολυμεσικό έργο στους χώρους του μουσείου, στο πλαίσιο των Δημιουργικών Συναντήσεων 2020, ένα θεσμό με τριάντα χρόνια προϊστορίας. Με παρότρυναν να προτείνω έναν ακόμη καλλιτέχνη και να πραγματοποιήσουμε την έκθεση μαζί. Έτσι, αμέσως μετά την επιστροφή μου στην Αγγλία, επικοινώνησα με τον Sir Peter Blake και όταν του ανέφερα την ιδέα να συμπαρουσιάσουμε το εικαστικό μας έργο στο Μουσείο Αβέρωφ, μου απάντησε αμέσως «ναι, με μεγάλη ευχαρίστηση». Έτσι δρομολογήθηκε η έκθεση. Δυστυχώς, ακυρώθηκε τρεις φορές λόγω της πανδημίας, αλλά είμαστε πολύ χαρούμενοι που επιτέλους έπειτα από τόσα χρόνια πραγματοποιείται τώρα.
-Ποιο ήταν το έναυσμα για το έργο που παρουσιάζετε στο Μουσείο Αβέρωφ και πώς επιλέξατε κάθε προσωπικότητα; Ποιες ήταν οι δυσκολίες;
Πριν από αρκετά χρόνια είχα δημιουργήσει σε προσχέδια δύο στρογγυλά τραπέζια, και είχα επιλέξει να καθίσουν στο κάθε τραπέζι δώδεκα πρόγονοί μας από την Ελληνική Ιστορία και Μυθολογία. Δεν ολοκλήρωσα αυτό το εικαστικό μου ταξίδι, πέρασαν πάνω από δώδεκα χρόνια από αυτές τις πρώτες σκέψεις, και η ιδέα ξαναζωντάνεψε με ό,τι συνέβαινε γύρω μου και γενικά στον κόσμο. Ήθελα να επιλέξω προσωπικότητες που με τον τρόπο τους ο καθένας επηρέασε την ανθρώπινη ιστορία και σε πρώτη φάση, κατέληξα στις συγκεκριμένες προσωπικότητες που συμμετέχουν σε αυτό το εικαστικό ραντεβού. Από εκεί και πέρα, ήθελα να φανταστώ εάν έβαζα προσωπικότητες να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι, που δεν έζησαν ή δε συναντήθηκαν ποτέ στην ίδια εποχή, τι θα συζητούσαν; Τις διαφωνίες τους, τα οράματα που θα τους ένωναν, το χαρακτήρα τους κάτω από τέτοιες συνθήκες, την πρόκληση και πόσο ειλικρινής θα ήταν η συμπεριφορά τους. Πώς θα ένωναν ή θα δίχαζαν τον κόσμο;
Οι προσωπικότητες που επέλεξα είναι οι: Σωκράτης, Κομφούκιος, Όμηρος, Κωνσταντίνος Καβάφης, Ουίλιαμ Σαίξπηρ, Μάρτιν Λούθερ Κίνγκ, Σιμόν ντε Μποβουάρ, Πάμπλο Πικάσο, Λεονάρντο Ντα Βίντσι, Μαχάτμα Γκάντι, Μαλάλα Γιουσαφτσάι, Άννα Φρανκ, Νόαμ Τσόμσκι, Βόλφγκανγκ Αμαντέους Μότσαρτ. Πρότυπα που ανεβάζουν το βλέμμα μας και χρησιμοποιούμε ως παράδειγμα προς μίμηση.
Σημαντικό ρόλο, τώρα, σε αυτό το τραπέζι, παίζει ο άνθρωπος. Ο επισκέπτης της έκθεσης που κάθεται στο τραπέζι, που γίνεται μέρος της εικαστικής σύνθεσης και αφήνει σε πραγματικό χρόνο μια σκέψη του μέσα σε μια γυάλινη σφαίρα. Αυτός, ο απλός άνθρωπος με τις αγωνίες, τις χαρές και τις λύπες του, είναι η προσωπικότητα της ημέρας.
Καθώς δημιουργούσα το έργο δεν ήθελα εξ αρχής να χρησιμοποιήσω ομοιώματα των δεκατεσσάρων προσωπικοτήτων που κάθονταν γύρω από το έντεκα μέτρων τραπέζι. Έτσι, αποφάσισα να επιλέξω και να το κάνω πιο ενδιαφέρον εικαστικά, με αντικείμενα από τη ζωή της κάθε προσωπικότητας που την αντιπροσωπεύουν. Αυτό μου πήρε μήνες και μήνες μέχρι να καταλήξω και να περάσω στην επόμενη φάση της δημιουργίας. Κάποια έργα δημιουργήθηκαν στην Ελλάδα και τα περισσότερα στο στούντιό μου στην Αγγλία. Μου πήρε περίπου τρία με τέσσερα χρόνια για να ολοκληρώσω αυτό το έργο. Όσο για τις δυσκολίες, τις έχω ξεχάσει πια, γιατί το ταξίδι άξιζε όλες, τις όμορφες, αλλά και τις δύσκολες στιγμές του…
-Τι έδεσε και δένει τον Σταύρο Κοτσιρέα με τον Sir Peter Blake;
Θαυμάζω τον Sir Peter Blake, ως άνθρωπο και ως πολυτάλαντο καλλιτέχνη. Έχουμε κάνει αρκετές συζητήσεις πάνω στα εικαστικά δρώμενα και έχει πει διάφορα πολύ ενδιαφέροντα πράγματα επάνω στο σύγχρονο εικαστικό μου έργο “Σιωπηλή Φύση”. Επίσης, ως καλλιτεχνικός διευθυντής του καλλιτεχνικού χυτηρίου V&P Tassis στην Αθήνα έχω μεσολαβήσει και έχουμε χυτεύσει σε μπρούντζο ένα από τα πρώτα γλυπτά του Πήτερ, δημιουργημένο στη δεκαετία του ’60.
-Πώς ερμηνεύετε το γεγονός ότι συμπτωματικά το ίδιο διάστημα που ένας Μεσσήνιος εκθέτει στο Μουσείο Αβέρωφ, ένα μέρος της συλλογής του μουσείου ταξίδεψε μέχρι την Καλαμάτα (σ.σ. Η έκθεση «Έργα από τη συλλογή της Πινακοθήκης Ευάγγελου Αβέρωφ» φιλοξενήθηκε στο Μέγαρο Χορού της πόλης μας 19/10-10/11/2024);
Το Μουσείο Αβέρωφ μού άνοιξε την πόρτα του και εγώ αποδέχθηκα τη φιλοξενία, και έτσι ένας Μεσσήνιος βρέθηκε στο Μέτσοβο, που είναι υπέροχο! Επίσης, χαίρομαι με αυτές τις πρωτοβουλίες που ταξιδεύουν τα έργα Μουσείων για άλλες πόλεις, και πραγματικά χαίρομαι ιδιαίτερα που ο προορισμός του Μουσείου Αβέρωφ και μέρος της συλλογής του ήταν εφέτος η Καλαμάτα. Μια ωραία σύμπτωση που έμαθα λίγο πριν από τα εγκαίνια της έκθεσης στο Μέτσοβο. Την ίδια εποχή παράλληλα και οι δύο εκθέσεις, φανταστικά!
-Ποια είναι η σχέση σας τον τόπο καταγωγής σας;
Η ψυχή του κάθε ανθρώπου γαλουχείται με εικόνες σε όλη τη διάρκεια της ζωής του, στιγμές που τον στιγματίζουν, και εμπειρίες που εύχομαι να τον ολοκληρώνουν. Μιλώντας για την τέχνη, η Μεσσηνιακή Μάνη με έχει γοητεύσει, επηρεάσει και εμπνεύσει από τη στιγμή που η μητέρα και ο πατέρας μας, μας γνώρισαν τον τόπο της καταγωγή μας, επιστρέφοντας από την Αυστραλία το 1968. Η ψυχή μου, λοιπόν, έχει διαμορφωθεί και ακόμη διαμορφώνεται μέσα από αυτή την αγάπη για αυτό τον τόπο.
Στην εποχή μας, βέβαια, όλα ταξιδεύουν με απερίγραπτες ταχύτητες, ακόμη περισσότερο τα έργα που δημιουργούμε ως καλλιτέχνες. Ήταν τυχερό, θεωρώ όμως, ότι ο τόπος καταγωγής μου είναι ό,τι πιο όμορφο μου έχει προσφέρει η ζωή. Μου έχει προσφέρει άπλετο οίστρο με πολλούς και διαφορετικούς τρόπους. Έμαθα μέσα από τη φύση και τους ανθρώπους των παιδικών μου χρόνων να εκτιμώ, σαν παιδί, έφηβος και πλέον σαν άνδρας, αυτό το πολύτιμο αγαθό, να δημιουργώ και να εκτιμώ αυτά που έχω, όπου και εάν βρίσκομαι.
-Τι σας λείπει όταν βρίσκεστε στο εξωτερικό; Τι δεν αντέχετε επιστρέφοντας;
Μου λείπει ο ελληνικός γαλάζιος ουρανός, το φως, η θάλασσα και ο κόσμος που αγαπώ, πίσω στην πατρίδα. Από την άλλη, δεν μπορώ την γκρίνια, ακόμη πιο πολύ και όταν περνάς καλά. Δεν αντέχω τις ώρες που σπαταλάς και δεν καταφέρνεις τίποτα με τη γραφειοκρατία που υπάρχει ακόμη, αλλά όχι ανυπόφορη όπως τις παλιές εποχές.
Την Ελλάδα την αγαπώ πάνω από όλα, γιατί δημιουργώ τις δικές μου στιγμές που με κάνουν ευτυχισμένο και πάντα με κάνουν να επιστρέφω. Κάποια στιγμή θέλω να αντικρίζω
από μόνιμη βάση, μονάχα τον ελληνικό ουρανό.
-Έχετε παρουσιάσει, σχεδιάζετε ή θα θέλατε να παρουσιάσετε κάτι στη Μάνη ή στην Καλαμάτα;
Δεν έχω κάνει κάποια παρουσίαση ακόμη στη Μεσσηνία. Υπάρχουν όμως σχέδια για το 2025, Ιούλιο με Οκτώβριο, στη Μάνη, στον αρχαιολογικό χώρο του Οχυρού του Συγκροτήματος των Τρουπάκηδων-Μούρτζινων στην παλιά Καρδαμύλη, ίσως και στο Δημοτικό Σχολείο, που προσφέρεται για εικαστικές παρουσίες. Θα γνωρίζω περισσότερα νωρίς τη νέα χρονιά. Όσο για την Καλαμάτα, το έχω σκεφτεί αρκετές φορές, έχω την επιθυμία και ίσως κάποια στιγμή πραγματοποιηθεί.
-Ευλογία ή κατάρα αυτός ο κοσμοπολιτισμός που ζήσατε και ζείτε ως άνθρωπος και ως καλλιτέχνης;
Πολλές φορές αναρωτιέσαι πόσο γρήγορα τρέχει αυτός ο κόσμος, οι ειδήσεις, ο χρόνος και εάν αξίζει, εάν πραγματικά έχεις δυνατότητες ως άνθρωπος. Ακόμη και αυτή την επιλογή να επιστρέψεις στις ρίζες, να συνδυάσεις ή να αποδεχθείς τον τρόπο που σκέφτεσαι και ζεις. Στο τέλος τα πάντα είναι μια απόφαση, που πρέπει να χειριστείς με τον καλύτερο τρόπο.
Θεωρώ ευλογία που ζω και εκφράζω αυτά που νιώθω μέσα από την τέχνη. Ο κάθε άνθρωπος έχει το δικό του τρόπο. Εάν κατανοήσουμε, πραγματικά κατανοήσουμε, πόσο
πολύτιμο είναι το ταξίδι του καθενός μας, και πως όλοι μας έχουμε αυτό το δικαίωμα, η ευλογία δε θα είχε κατάρα!
-Κοιτώντας πίσω το έργο σας και την καλλιτεχνική σας διαδρομή ποιες είναι οι σκέψεις και τα συναισθήματα;
Μέχρι σήμερα, έχω ζήσει μια υπέροχη καλλιτεχνική διαδρομή, με τις δύσκολες και τις όμορφες στιγμές της, από την οποία δε θα άλλαζα ούτε τις απογοητεύσεις. Πολλές φορές αναρωτιέμαι πώς μπορώ και δηλώνω καλλιτέχνης, όταν η τελειότητα είναι υπερβολή και η υπερβολή είναι το όριο της τελειότητας. Η φύση είναι η μόνη τελειότητα και υπερβολή, και εγώ νιώθω σαν να είμαι μονάχα ένα απλό εργαλείο της. Αυτό που μου έμαθε η φύση, είναι να τολμώ!
-Ποια θα ήταν μια σύντομη περιγραφή για τον καλλιτέχνη Σταύρο Κοτσιρέα;
Θετική ενέργεια και ερωτευμένος με τη ζωή και τη δημιουργία!
-Τι είναι αυτό που σας πάει από ένα εκφραστικό μέσο κι από το ένα πεδίο στο άλλο. Αν χρειαζόταν να διαλέξετε, σε τι θα προτιμούσατε να αφιερωθείτε;
Η πρόκληση είναι, όταν σου γεννιέται μια ιδέα, να της δώσεις σάρκα και οστά, μια υπόσταση. Η εμμονή μου είναι η δημιουργία. Να δημιουργώ από το τίποτα… κάτι. Να δημιουργώ συναισθήματα μέσα από τα χρώματα, τη φόρμα, τους ήχους. Να γεννιούνται εικόνες μέσα από τα λόγια. Αγαπώ τη ζωγραφική, την ποίηση, τη γλυπτική και τη μουσική. Είναι τα μέσα που με κάνουν να εκφράζομαι και ταξιδεύω μαζί τους ανάλογα με τη διάθεσή μου. Θα μου ήταν δύσκολο να αφιέρωνα όλη μου τη ζωή σε ένα μονάχα τρόπο έκφρασης, γιατί από τη στιγμή που δοκίμασα διάφορα «φρούτα» γλυκάθηκα. Πιστεύω ότι μπορείς να είσαι πολύ καλός, και να αφιερωθείς σε όλα αυτά που θέλεις εξίσου καλά.
-Έχοντας μια πιο κοσμοπολίτικη οπτική πώς βλέπετε τα καλλιτεχνικά πράγματα στην Ελλάδα και στη Μεσσηνία;
Αν εξαιρέσουμε τη στασιμότητα τους αιώνες της δουλείας, η Ελλάδα είναι μία χώρα που έχει προσφέρει τόσα στον πολιτισμό, αστειευόμενος λέω πως με τα τόσα που έχει προσφέρει η Ελλάδα στον κόσμο, θα έπρεπε να μας είχε δώσει… σύνταξη ο πλανήτης. Πιστεύω πως η Ελλάδα έχει μια δυνατή άποψη και θέση και στο σύγχρονο καλλιτεχνικό κόσμο.
Για τη Μεσσηνία γνωρίζω πως πραγματοποιούνται πολλά καλλιτεχνικά δρώμενα, κι όλα αυτά «πιστώνονται» στους ανθρώπους της Καλαμάτας και γενικότερα της Μεσσηνίας που αγαπάνε και εκτιμούν τον πολιτισμό.
Ποιος είναι ο Σταύρος Κοτσιρέας
Ο Σταύρος Κοτσιρέας γεννήθηκε στην Αθήνα το 1960 με καταγωγή από τη Μεσσηνιακή Μάνη. Η οικογένειά του μετανάστευσε στο Brisbane της Αυστραλίας το 1963, όπου πέρασε την πρώιμη παιδική του ηλικία, επιστρέφοντας στην Ελλάδα το 1968. Σε ηλικία δεκατριών χρονών ξεκίνησε στίβο (400 και 800 μ.), και αγωνίστηκε σε επίπεδο πρωταθλητισμού για δεκαέξι χρόνια, 1973-1989. Ο Κοτσιρέας επιλέχθηκε το 1980 ως λαμπαδηδρόμος στην ομάδα για τη μεταφορά της Ολυμπιακής φλόγας για τους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας.
Η καλλιτεχνική πορεία του Μανιάτη εικαστικού ξεκίνησε με μια μαθητεία δύο ετών στον κορυφαίο Έλληνα σκηνογράφο, ενδυματολόγο και ζωγράφο, βραβευμένο με Όσκαρ για τα σκηνικά και κοστούμια στην ταινία “Ζορμπάς ο Έλληνας“, Βασίλη Φωτόπουλο, ο οποίος έγινε και ο μέντοράς του. Η πρώτη σκηνογραφική εμπειρία του Μεσσήνιου καλλιτέχνη με τον Φωτόπουλο ήρθε το 1980, όταν τον βοήθησε στα σκηνικά για τα θεατρικά έργα “Ο Λευκός Γάμος” και “Εμιγκρέδες” στο Θέατρο Τέχνης του Κάρολου Κουν (και τα δύο έργα σκηνοθέτησε ο Γιώργος Λαζάνης).
Το 1984 ο Κοτσιρέας ξεκίνησε έξι χρόνια σπουδών (1984- 1990) στη Βασιλική Ακαδημία Καλών Τεχνών στη Χάγη της Ολλανδίας. Εκεί ο καλλιτέχνης ειδικεύτηκε στη ζωγραφική, το σχέδιο και τη χαρακτική και συνέχισε ολοκληρώνοντας με το μεταπτυχιακό του δίπλωμα στα σκηνικά και την ενδυματολογία.
Ο Σταύρος Κοτσιρέας έχει κάνει παρουσιάσεις με 42 ατομικές και 87 ομαδικές εκθέσεις και το έργο του βρίσκεται σε ιδιωτικές, δημόσιες και εταιρικές συλλογές. Αξίζει να αναφέρουμε μερικές από τις εικαστικές δουλειές του Σταύρου Κοτσιρέα: “Μετεώρα – Ανέσπερο Φως” Μουσείο Τσιτσάνη /αρχαιολογικός χώρος Δίδυμα Οθωμανικά Λουτρά (Τρίκαλα), “Αντιπαραθέσεις” Copeland Park-Copeland Gallery (Λονδίνο), Γκαλερί Titanium (Αθήνα), Ερμουπόλεια 2003 (Σύρος), The Lightbox Museum (Γουόκιν), Αρτ-Αθήνα 8, 2000 (Αθήνα), Καλλιτέχνες για τη Διεθνή Αμνηστία (Χάγη), Βασιλική Ακαδημία-Καλοκαιρινή έκθεση 1996 (Λονδίνο), Μπιενάλε της Φλωρεντίας (Φλωρεντία 2005), Xylon Μουσείο (Ζβέντζιγκεν), Allard Pierson Museum (Αμστερντάμ), Chili Art γκαλερί (Αθήνα), Poulchri Στούντιο (Χάγη), Αρτ-Θεσσαλονίκη, (Θεσσαλονίκη), Πολιτιστικό Χώρος – Μελίνα Μερκούρη (Αθήνα), Γκαλερί INKT 2, “Μπιενάλε Χαρακτικής Intermezzo” (Χάγη).
Συνεργάστηκε με τον Βλαδίμηρο Κυριακίδη και την Έφη Μουρίκη, δημιουργώντας τα σκηνικά για τα έργα “Extremities και Μνημόνιο – ακρότητες”, Θέατρο Προσκήνιο (Αθήνα 2012). Επίσης συνεργάστηκε με εκδοτικούς οίκους για εξώφυλλα βιβλίων, καθώς και με το STUDIO OZ (Τόκιο) για την παραγωγή του εταιρικού ημερολογίου “Union Corporation 2013 Calendar”.
Επίσης, τη σφραγίδα του έχουν συλλεκτικά μπουκάλια μεταλλικού νερού ΙΟΛΗ (Αθήνα), ΙΚΕΑ Εικαστική Αφίσα “Φρεσκάδα των Χρωμάτων” (Λονδίνο), Ολυμπιακό Μετάλλιο 2004 ALPHA Τηλεόραση (Αθήνα), Ημερολόγιο γραφείου χιλιετίας ALPHA Δορυφορική Τηλεόραση (Αθήνα), Wind Ελλάς ειδική έκδοση 50 χαρακτικά (Αθήνα), Συλλεκτική έκδοση Σταύρος Κοτσιρέας Papertouch (Αθήνα).
Ο Κοτσιρέας συνεργάζεται με το καλλιτεχνικό χυτήριο V & P. Tassis για τη χύτευση και παραγωγή των γλυπτών του σε μπρούντζο, και από το 2016 έχει αναλάβει τη θέση του καλλιτεχνικού διευθυντή χυτηρίου. Από το 1993 ο καλλιτέχνης ζει και εργάζεται στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη
