Συχνά-πυκνά συζητάμε εντός και εκτός Δημοτικού Συμβουλίου για τα τεχνικά έργα και τις υποδομές του Δήμου Καλαμάτας.
Το νέο τεχνικό πρόγραμμα περιλαμβάνει μια σειρά έργων, που είναι πολλά σε πλήθος, αλλά με μικρές χρηματοδοτήσεις, και έως εκ τούτου, χωρίς ορατό ορίζοντα υλοποίησης, όπως η μελέτη πολεοδόμησης της ανατολικής πόλης, που βρίσκεται πάλι σε διαγωνιστική διαδικασία έπειτα από τέσσερα χρόνια παταγώδους αποτυχίας, πρωτοφανή για τα χρονικά του Δήμου μας, και με ασήμαντο ποσό δεσμευμένο στον προϋπολογισμό.
Επίσης, πολλά έργα είναι ενταγμένα στο τεχνικό πρόγραμμα με ελλιπή μελετητικό σχεδιασμό, όπως η πλατεία της 23ης Μαρτίου. Με αμφίβολο ορατό χρόνο υλοποίησης. Με διακοπή εργασιών χωρίς να καταλογισθούν ευθύνες, αν λάβουμε υπ’ όψιν μας ότι λύθηκε με κοινή συναίνεση η σύμβαση Δήμου και εργολάβου, αφήνοντας δεκάδες επαγγελματίες και μια από της πιο ιστορικές πλατείες της Ελλάδας στο έλεος της ανυπέρβλητης προχειρότητας των ιθυνόντων.
Άλλα έργα, όπως το αντιπλημμυρικό της Αγ. Σωτήρας, του Νέδοντα, της Παναγίτσας, του Καραμπογιά στις παρυφές της πόλης, του Ασπροχώματος και της Νέας Εισόδου, δεν έχουν ούτε καν μελετηθεί υδραυλικά ή, αν έχουν, δεν υπάρχουν χρήματα στον προϋπολογισμό για να υλοποιηθούν σε βάθος χρόνου, όπως συνηθίζεται στο Δήμο τα τελευταία χρόνια. Ακόμα και η τελευταία πρόσκληση της Περιφέρειας, 22 εκατ. ευρώ, που λήγει τον Απρίλιο, για τα αντιπλημμυρικά, βρίσκει το Δήμο απροετοίμαστο, χωρίς μελέτες για τα κρίσιμα υδατορέματα που διασχίζουν τον πολεοδομικό ιστό.
Πολεοδομικές μελέτες που βρίσκονται σε εξέλιξη εδώ και δεκαετίες δεν έχουν ολοκληρωθεί ή, καλύτερα, δε δύναται να ολοκληρωθούν, όπως αυτή του Ασπροχώματος. Απαξιώθηκαν από τις αλλεπάλληλες αλλαγές στη νομοθεσία, που ο Δήμος δε στάθηκε ικανός να παρακολουθήσει και να ενσωματώσει. Το αποτέλεσμα, εκατοντάδες δεσμευμένα οικόπεδα, χωρίς βασικές υποδομές, όπως οι περιοχές Βέργας, Μ. Μαντίνειας, Κηπούπολης, και ειδικά αυτή του Ασπροχώματος, σε μια ευαίσθητη περιοχή, μέσα σε ζώνη δυνητικού κινδύνου πλημμύρας, που όντως είχε υποστεί τεράστιες ζημιές στις πρόσφατες πλημμύρες.
Ο βιολογικός της πόλης, επίσης, έχει προ πολλού καλύψει τη μέγιστη δυνατή δυναμικότητά του, με καταστροφικό αποτέλεσμα περιβαλλοντικά, τουλάχιστον για την ευρύτερη περιοχή. Η λυματολάσπη, που συσσωρεύεται, αλλά και η απουσία της τριτοβάθμιας επεξεργασίας, που δεν αποτελεί προτεραιότητα μέχρι και σήμερα στον προϋπολογισμό της ΔΕΥΑΚ, είναι αρνητικά σημεία, ακόμη και για την κλιματική ουδετερότητα του νέου σχεδίου αειφόρου ανάπτυξης του Δήμου.
Σημειωτέον ότι στο ταμείο της ΔΕΥΑΚ λιμνάζουν περί τα 10 εκατ. ευρώ από συσσώρευση εσόδων στο αποθεματικό της.
Μηδενική δε πρόοδος έχει μέχρι σήμερα επιτευχθεί στο στόχο των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα για το 2030. Υπάρχει, άραγε, συμπλήρωση και επανεξέταση του φακέλου που είχαμε καταθέσει βεβιασμένα προεκλογικά, δύο μήνες πριν από τις τελευταίες εκλογές, μέσα σε τυμπανοκρουσίες;
Ιδιαίτερα κρίσιμο ζήτημα το δίκτυο ύδρευσης, ειδικά το εξωτερικό υδραγωγείο ενός Δήμου 200.000 κατοίκων και φιλοξενουμένων τα επόμενα καλοκαίρια. Χρονολογείται από την εποχή της Τουρκοκρατίας έως τα τέλη του 1960 το νεώτερο τμήμα του. Ο νέος αγωγός Φ800 με τις γνωστές “κινέζικες” σωλήνες έχει στην κυριολεξία απαξιωθεί. Ο λόγος είναι οι απαράδεκτοι ρυθμοί εκτέλεσης του έργου που αποδεικνύουν με μαθηματική ακρίβεια ότι δε θα μπορέσει να ολοκληρωθεί με τον υφιστάμενο σχεδιασμό. Ήδη δεν έχει βρεθεί ακόμα από ποια δεξαμενή θα τροφοδοτείται, αφού δε λειτουργεί η δεξαμενή του Πηδήματος και ακόμα δεν έχει βρεθεί θέση για τη νέα.
Το έργο σε χρόνο 2 ετών, έπειτα από απραξία 10 ετών, έχει κατασκευασθεί σε ποσοστό της τάξης του 15% και μάλιστα στο ευκολότερο τμήμα του, χωρίς βεβαίως να υπάρχει σχεδιασμός και υλοποίηση στα συμπληρωματικά συνοδά έργα του. Λείπουν οι νέες δεξαμενές, δεν υπάρχει σχεδιασμός και χρηματοδότηση, όπως και αδειοδοτήσεις για την ενίσχυση του δικτύου από τον Αγ. Φλώρο και οι νέες γεωτρήσεις, όταν πετυχαίνουν, κάνουν πιο ευάλωτο ποιοτικά το νερό της πόλης. Με αποτέλεσμα την αύξηση της αγωγιμότητας και των νιτρικών σε πρώτη φάση.
Αφήσαμε τελευταίο, αλλά θα πρέπει να είναι σε γραμμή προτεραιότητας, το συγκοινωνιακό σχέδιο ανασυγκρότησης της κυκλοφορίας στον αστικό ιστό. Γιατί ναι μεν όλοι οι δρόμοι, παλιοί και νέοι, οδηγούν στην Καλαμάτα, αλλά όταν καταφέρεις να μπεις στο κέντρο, δεν ξέρεις από πού να βγεις. Δεδομένου ότι έχουμε μεγάλο ποσοστό νέων κατασκευών εκατοντάδων τετραγωνικών μέτρων, για μια σειρά από λόγους, και δημιουργούνται εκρηκτικές ανάγκες για στάθμευση, αλλά και για ομαλή διεξαγωγή της κυκλοφορίας.
Όλα τα παραπάνω αφορούν ομαλές συνθήκες και εξελίξεις και όχι αντιμετώπιση εκτάκτων καταστάσεων, όπως φυσικές καταστροφές και άλλα.
Σε τέτοια δυσχερή περίπτωση η Καλαμάτα είναι μια ανοχύρωτη πόλη, με πρώτο τον κίνδυνο πλημμύρας και ακολουθεί ο σεισμικός κίνδυνος, η πυρκαγιά στα ημιορεινά διαμερίσματα, καθώς και το επικίνδυνο δημοτικό οδικό δίκτυο, που κρύβει πολλές παγίδες.
Περιμένουμε, συνεπώς, τη νέα χρονιά επανεξέταση του προϋπολογισμού, με προκήρυξη άρτιων μελετών για κυρίαρχα έργα, αλλά κυρίως να λυθεί ο γόρδιος δεσμός με την πλατεία 23ης Μαρτίου και τα αντιπλημμυρικά έργα, με προτεραιότητα στην πυκνοκατοικημένη ζώνη της.
Με την οικονομική ασφυξία, όμως, που υπάρχει τελευταία στους Δήμους και τα αργά βήματα της Δημοτικής Αρχής, είναι εξαιρετικά δύσκολο να ολοκληρωθούν έργα το επόμενο έτος. Ο δήμαρχος δεν έχει διεκδικήσει μεγάλα έργα από την κυβερνητική παράταξη μέχρι σήμερα και δε διαφαίνεται ότι μπορεί να το καταφέρει στο προσεχές μέλλον.
Ας ευχηθούμε να αποφύγουμε τα χειρότερα και το 2025 να είναι τουλάχιστον μία χρονιά με υγεία και αισιοδοξία για όλους μας. Χρόνια πολλά!
Του Μιχάλη Αντωνόπουλου
Γεωλόγου – γεωτεχνικού Περιβάλλοντος, δημότη,
πρώην δημοτικού συμβούλου Καλαμάτας
