Δύο απώλειες πριν από λίγες μέρες έφεραν στο μυαλό κάποιες λέξεις, έννοιες, συναισθήματα, δεν ξέρω πώς να τις πω, που σιγά σιγά χάνονται στην πορεία της ζωής μας, μιας ζωής που έρχεσαι, ζεις, φεύγεις και καλά κάνεις, γιατί δε θα μας χωρούσε τούτος ο πλανήτης.
Αναρωτιέμαι: τι θα αφήσουμε στα παιδιά μας; Είδωλα; Πρότυπα; Μύθο; Θαυμασμό; Σεβασμό; Τι;
Δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις, εκ διαμέτρου αντίθετες, αλλά το ίδιο συμβολικές και πρότυπα ανθρώπου για μένα, είναι ο Αρχιεπίσκοπος Τιράνων, Δυρραχίου και πάσης Αλβανίας Αναστάσιος, ο οποίος έφυγε από τη ζωή σε ηλικία 95 ετών. «Ακόμα και τα λίγα κύτταρα του οργανισμού πολεμούν τα καρκινικά κύτταρα, αντιστέκονται, εμείς γιατί όχι;» μας είπε ο φωτισμένος αυτός άνθρωπος, που είπε κι έκανε πολλά καλά για μας τους ανθρώπους.
Η άλλη πρόσφατη απώλεια ο Μίμης Δομάζος, που έφυγε από τη ζωή στα 83 του. Ένας άνθρωπος που αγαπήθηκε όσο λίγοι από τον κόσμο του Παναθηναϊκού, αλλά και από όλο τον κόσμο της Ελλάδας. Δεν είναι «βαρύς» ο χαρακτηρισμός που του έδωσε ο Παναθηναϊκός ως του κορυφαίου των κορυφαίων. Ο Δομάζος υπήρξε σύμβολο.
Όπως σύμβολα, είδωλα, πρότυπα, ή ό,τι άλλο θέλετε, ήταν και πολλοί άλλοι που έφυγαν τη χρονιά που μας πέρασε, οι ηθοποιοί Ηλίας Λογοθέτης και Γιάννης Φέρτης, η «δική» μας από τη Μεσσήνη ηθοποιός Δέσποινα Στυλιανοπούλου, ο σπουδαίος μουσικοσυνθέτης Μίμης Πλέσσας, ο σκηνοθέτης Μανούσος Μανουσάκης, ο δημοσιογράφος Κώστας Χαρδαβέλλας κ.ά.
Ας σκεφτούμε λίγο. Ποια και τι πρότυπα έχουν οι νέοι μας σήμερα;
Ποιους θαυμάζουν και έχουν ως είδωλά τους και τι σέβονται;
Νομίζω ότι όλοι ξέρουμε, τι και ποιους κάνουν είδωλα, μύθους και τι «σέβονται» σήμερα οι νέοι μας. Συμφωνούμε ή διαφωνούμε, δυστυχώς, εμείς οι μεγαλύτεροι το κάναμε κι αυτό.
Παρ’ όλα αυτά, υπάρχει ελπίδα, και το πιστεύω. Μόνο από τα νέα παιδιά περιμένουμε φως, όπως πιστεύω ότι θα υπάρχουν πάντα και καλά κύτταρα που θα πολεμούν τα κακά, όπως είπε ο Αναστάσιος.
Ολοκληρώνω τις σκέψεις μου με τις έννοιες των λέξεων που χρησιμοποίησα, έτσι για να μην ξεχνιόμαστε… Υπάρχουν κι άλλες πολλές που περιμένουν να τις πούμε και, κυρίως, να τις καταλάβουμε.
Είδωλο. Η λέξη είδωλο προκύπτει από τη λέξη «είδος», δηλαδή αυτό που φαίνεται, και σημαίνει κάτι που μπορεί να γίνει αισθητό με τις αισθήσεις μας.
Στην καθημερινή ζωή, «είδωλο» ονομάζεται η αντανάκλαση ενός αντικειμένου. Όσον αφορά στη θρησκευτική της έννοια, η λέξη αναφέρεται σε ένα αντικείμενο λατρείας, που απεικονίζει κάποια θεότητα.
Πρότυπο. Αυτό που χρησιμεύει ως υπόδειγμα για αναπαραγωγή, για δημιουργία αντιγράφων. Οτιδήποτε λειτουργεί ως υπόδειγμα που ακολουθούν άλλοι. Πρόσωπο του οποίου το παράδειγμα θέλει κάποιος να ακολουθήσει, να μιμηθεί.
Μύθος. Στην καθομιλουμένη γλώσσα ο μύθος είναι φαντασία, κάτι που δε θεωρείται αληθινό. Οι μελετητές της μυθολογίας, ωστόσο, δίνουν διαφορετική εξήγηση. Ο μύθος είναι ένα ιδιαίτερο είδος ιστορίας, που προσπαθεί να ερμηνεύσει κάποιες όψεις του κόσμου που μας περιβάλλει.
Θαυμασμός. Η ενέργεια και το αποτέλεσμα του θαυμάζω.
Συναίσθημα έκφρασης εκτίμησης, αναγνώρισης και επιδοκιμασίας προς κάτι που αναγνωρίζουμε ως θετικό και θαυμάζουμε
Σεβασμός. Ο σεβασμός, και η εκτίμηση, είναι θετικό συναίσθημα ή πράξη που εκδηλώνεται προς κάποιον ή κάτι που θεωρείται σημαντικό. Μεταφέρει μιαν αίσθηση θαυμασμού για καλές ή πολύτιμες ιδιότητες. Είναι, επίσης, η διαδικασία τιμής κάποιου, δείχνοντας φροντίδα, στοργή ή μέριμνα για τις ανάγκες ή τα συναισθήματά του.
Αν βρούμε τις λέξεις και μοιραστούμε το νόημά τους με τον εαυτό μας, τότε θα είναι καλύτερα και για τα παιδιά μας.
Τα λέμε πάλι…
Του Κώστα Δεληγιάννη
