Συγκέντρωση κατοίκων στην Αλαγονία μετά και τη δεύτερη πρόταση για υδροηλεκτρικό σταθμό
Καμία παραχώρηση για τα νερά του Ταϋγέτου δεν κάνουν οι κάτοικοι των χωριών στο βουνό, απορρίπτοντας την πρόταση για κατασκευή μικρού υδροηλεκτρικού σταθμού (ΜΥΗΕ) ισχύος 1,0 MW στο «Σιτσοβίτικο» ρέμα.
Με πρωτοβουλία των Πολιτιστικών Συλλόγων και των Κοινοτήτων Αλαγονίας, Αρτεμισίας και Νέδουσας, την Κυριακή το μεσημέρι πραγματοποιήθηκε ανοικτή συγκέντρωση – συζήτηση στην αίθουσα συγκεντρώσεων στην Αλαγονία, όπου συμμετείχαν φορείς, αλλά και πολλοί κάτοικοι, με όλους να τοποθετούνται αρνητικά για την κατασκευή του έργου.
Στη συγκέντρωση συμμετείχαν και έλαβαν τον λόγο ο αντιδήμαρχος Καλαμάτας Βασίλης Παπαευσταθίου, ο περιφερειακός σύμβουλος Πελοποννήσου Νίκος Κουτουμάνος, οι πρόεδροι των Τοπικών Κοινοτήτων Αλαγονίας Γιώργος Καζάκος, Αρτεμισίας Παναγιώτης Διονυσόπουλος και Πηγών Ηλίας Λάζαρος, ο εφημέριος της Νέδουσας παπα-Βασίλης, οι πρόεδροι των Πολιτιστικών Συλλόγων Αρτεμισίας Καλαμάτας και Νέδουσας Παναγιώτης Βασιλάκης και Παναγιώτης Μπατσικούρας, ο πρόεδρος του Συλλόγου Αρτεμισίων Αθήνας Δ. Καντζιλιέρης, ο πρώην δημοτικός σύμβουλος Μιχάλης Αντωνόπουλος, ο Χρ. Ζερίτης, ο ειδικός στη φυσική καλλιέργεια Παναγιώτης Μανίκης και πολλοί κάτοικοι των χωριών Αλαγονίας, Αρτεμισίας, Νέδουσας και Πηγών.
Συνάντηση
Παρά την παγωνιά των ημερών από το χιονισμένο Ταΰγετο, πλήθος κατοίκων, φίλων και καταγομένων από τα χωριά του Δυτικού Ταΰγετου ανταποκρίθηκαν το μεσημέρι της Κυριακής στην πρόσκληση των φορέων της περιοχής, προκειμένου να πάρουν θέση για την πρόταση ιδιωτικής εταιρείας εγκατάστασης μικρού Υδροηλεκτρικού Σταθμού στη θέση «Λαγού Χάνι». Η περιοχή που προτείνεται για την εγκατάσταση του σταθμού βρίσκεται σε κοντινό σημείο από τη συμβολή της παλιάς εθνικής οδού Καλαμάτας – Σπάρτης και του επαρχιακού δρόμου που οδηγεί στο χωριό Νέδουσα.
Υπενθυμίζεται ότι η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου έχει τεθεί σε δημόσια διαβούλευση από το υπουργείο Περιβάλλοντος, στην οποία μπορεί να συμμετέχει όποιος επιθυμεί μέχρι και τις 17 Ιανουαρίου. Ήδη έχουν καταχωρηθεί αρκετές απόψεις πολιτών, με όλες τους να είναι αρνητικές.
Σε ό,τι αφορά τις γνωμοδοτήσεις φορέων, έχει αναρτηθεί μόνο της Εφορείας Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας, η οποία είναι θετική υπό όρους και προϋποθέσεις.
Όπως τονίστηκε στη συνάντηση στην Αλαγονία, η μελέτη για τη λειτουργία του υδροηλεκτρικού σταθμού, προκειμένου να επιτύχει το στόχο παραγωγής, δε λαμβάνει υπόψη πολύ σημαντικούς παράγοντες. Υπερτονίστηκε δε, η πραγματικότητα που επικρατεί τα τελευταία χρόνια σχετικά με την επάρκεια των υδάτων. Αναφέρθηκε ακόμη το «στέρεμα» συγκεκριμένων βασικών πηγών που παροχετεύονταν στο «ρέμα» που προβλέπεται να κατασκευασθεί μικρό φράγμα «υδροληψίας», ύψους 2,5 μέτρων, στο ύψος του μύλου Ρεντίφι, σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων πάνω (ανάντη) από το «σταθμό».
Η μελέτη δε λαμβάνει, όπως υπογραμμίστηκε, καθόλου υπόψη τη σοβαρή περιβαλλοντολογική επιβάρυνση που θα υποστεί η παρόχθια έκταση των 2,5 χιλιομέτρων.
Διαβούλευση
Ιδιαίτερη αίσθηση, που προκάλεσε ειρωνικά σχόλια περί «Νιαγάρα», είναι το σημείο της μελέτης που προβλέπει τη μεταφορά του νερού μέσω σωλήνων (2.460 μ.) και με διάμετρο ένα μέτρο και 20 εκατοστά (1.200mm)!
Επίσης, σημειώθηκε ότι από τη μελέτη δεν προβλέπεται κανένα ανταποδοτικό τέλος ή ωφέλεια για την περιοχή από την παραχώρηση χρήσης του νερού για 30 χρόνια!
Η φράση- κλειδί, η οποία και θεωρήθηκε από τη συγκέντρωση άκρως επικίνδυνη για την περιοχή, είναι «η παραχώρηση χρήσης του νερού». Για το συγκεκριμένο θέμα έγιναν συγκεκριμένες αναφορές, ενώ κατατέθηκε και προσωπική μαρτυρία για την προ 10ετίας επίσκεψη στον Ταΰγετο ερευνητικής ομάδας από κορυφαίο πολιτιστικό ίδρυμα της Ελλάδος, με σκοπό την καταγραφή πηγών και υδάτινων πόρων των βουνών της περιοχής. Επίσης, η Ομάδα «Ελεύθερα Νερά Ταϋγέτου» με αναλυτικό ενημερωτικό φυλλάδιο καλεί όλους να εναντιωθούν στην εγκατάσταση του συγκεκριμένου υδροηλεκτρικού σταθμού καταθέτοντας την άποψή τους ψηφιακά στη δημόσια διαβούλευση: https://eprm.ypen.gr/src/App/w2/10253, αφού γραφτούν ως χρήστες στο https://eprm.ypen.gr/src/App/user/register
Κλείνοντας τη συνάντηση όλοι συμφώνησαν ότι δε συμφωνούν με το εν λόγω έργο, καθώς και με την αλλαγή χρήσης των νερών του Ταΰγετου, και θα εμποδίσουν την ιδιωτικοποίηση των νερών της περιοχής.
Πάντως, στην τοποθέτησή του ο αντιδήμαρχος Καλαμάτας κ. Παπαευσταθίου τόνισε πως και ο Δήμος Καλαμάτας δε συμφωνεί με την πρόταση εγκατάστασης του υδροηλεκτρικού σταθμού.
Αρνητική τοποθέτηση
Υπενθυμίζεται ότι παρόμοια πρόταση έχει κατατεθεί για εγκατάσταση υδροηλεκτρικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο «Λαδιώτικο Ρέμα», για το οποίο επίσης κάτοικοι και φορείς τάχθηκαν αρνητικά.
Συνολικά είναι η τρίτη προσπάθεια εγκατάστασης υδροηλεκτρικού σταθμού, καθώς η πρώτη είχε γίνει με πρόταση που κατατέθηκε για τη Νέδα, αλλά είχαν ξεσηκωθεί έντονες αντιδράσεις.
Τώρα συγκεκριμένα για το σταθμό στο «Σιτσοβίτικο ρέμα», οι αντιρρήσεις που εκφράζονται από τους φορείς και τους κατοίκους της περιοχής εστιάζονται στα εξής:
-Το υπό μελέτη έργο πρέπει να απορριφθεί συνολικά, καθώς δεν αποτελεί βιώσιμη, φιλοπεριβαλλοντική επένδυση σύμφωνα με την αρμόδια Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), η οποία συστήνει να αποφεύγεται εντελώς η κατασκευή μικρών υδροηλεκτρικών έργων, ισχύος κάτω των 10 MW, καθώς αυτή οδηγεί σε αύξηση του κατακερματισμού των ποταμών.
-Η νέα στρατηγική της Ε.Ε. για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 προβλέπει την άρση εμποδίων και φραγμάτων σε ποτάμια, ώστε να αποκατασταθεί η ελεύθερη ροή τους σε μήκος τουλάχιστον 25.000 χλμ. Συνεπώς, η μελέτη αγνοεί και αντιτίθεται στις διεθνείς και ευρωπαϊκές στρατηγικές διαχείρισης υδάτινων πόρων.
-Η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του έργου αγνοεί τις σωρευτικές επιπτώσεις της ΛΑΠ Παμίσου – Νέδοντος – Νέδας (EL0132), εντός της οποίας κατέχει άδεια παραγωγής συνολικά μεγάλος αριθμός παρόμοιας φύσης έργων και αντίκειται στις συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της Ε.Ε. για ένα σχέδιο διαχείρισης της λεκάνης απορροής του ποταμού και την πραγματοποίηση εκτίμησης των σωρευτικών επιπτώσεων σε τοπικό επίπεδο ή στο επίπεδο της λεκάνης απορροής.
-Στην εν λόγω Προστατευόμενη Φυσική Περιοχή Φαράγγι Νέδωνα (Πέταλον – Χάνι με Κωδικό Περιοχής Προστασίας GR2550001) καταγράφεται η μεγάλη σημασία των υδάτινων πόρων για τη χλωρίδα και πανίδα, τους οποίους το έργο θα δεσμεύει, διαταράσσοντας το περιβάλλον. Σύμφωνα με την εγκεκριμένη απόφαση του γενικού γραμματέα Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων, και την Ειδική Περιβαλλοντική Μελέτη (για τις περιοχές Natura 2000 της Περιφέρειας Πελοποννήσου), το προτεινόμενο έργο αποτελεί μη επιτρεπόμενη χρήση γης, καθώς ο σταθμός παραγωγής του έργου και ένα μέρος του αγωγού προσαγωγής χωροθετούνται εντός της Ζώνης Προστασίας της Φύσης «ΖΠΦ_15 – Ζώνη Προστασίας της Φύσης Φαραγγιού Νέδωνα». Συνεπώς, τυχόν περιβαλλοντική αδειοδότηση του έργου θα παραβιάζει το Προεδρικό Διάταγμα.
-Η ΜΠΕ υποεκτιμά σημαντικά τις επιπτώσεις σε απειλούμενα θηλαστικά που απαντούν στην περιοχή και χρησιμοποιούν ως ενδιαίτημα τα ποτάμια, αλλά και αμφίβια, ερπετά κ.ά. Επίκειται εκτεταμένη αποψίλωση εντός Natura 2000 με χρήση «3.1.3. Μικτό δάσος», με γενικόλογα και ατεκμηρίωτο αριθμό δέντρων προς καταστροφή, σε περιοχή που πλήττεται από το μύκητα Ceratocystis platani.
-Η ΜΠΕ αδιαφορεί για τη διατάραξη και δυνητική καταστροφή των τοπικών πολιτιστικών μνημείων στο φυσικό τους περιβάλλον, (πετρόχτιστο πολύτοξο γεφύρι, κτίσμα «Χάνι του λαγού», ναΐσκος Αγίου Πολυκάρπου) που πρέπει να προστατευτούν περαιτέρω και να αξιοποιηθούν, αντί να υποβαθμίζονται. Τα μνημεία και ο χώρος ήδη αποτελούν πεδίο θεσμικών εκπαιδευτικών επισκέψεων από εθνικό και ευρωπαϊκό μαθητικό και εκπαιδευτικό πληθυσμό.
-Η χλωρίδα που αναπτύσσεται κατά μήκος της κοίτης των ποταμών είναι σημαντικά πιο ανθεκτική στη φωτιά από αυτή σε ένα ξηρό φαράγγι. Η ξήρανση της περιοχής ως αποτέλεσμα της διοχέτευσης του νερού δε θα βοηθήσει στα σχέδια πρόληψης και διαχείρισης πυρκαγιών. Επιπλέον, σε περίπτωση δασικής πυρκαγιάς που διέρχεται, η έλλειψη νερού θα εμποδίσει την αναγέννηση.
-Πρώτη προτεραιότητα είναι να υπάρχει πραγματική και σταθερή ηλεκτροδότηση, κάτι που ξεκάθαρα λείπει από τον Ταΰγετο. Το ρεύμα διακόπτεται διαρκώς και πάρα πολύ συχνά δεν είναι επαρκές ή είναι επικίνδυνα ασταθές. Πολίτες και ιδιαίτερα ηλικιωμένοι κινδυνεύουν, ζουν χωρίς θέρμανση, επιχειρήσεις ζημιώνονται και συντηρούμενα τρόφιμα καταστρέφονται διαρκώς. Εάν υπάρχουν διαθέσιμες επιδοτήσεις για την κατασκευή άλλης πηγής ενέργειας, αυτές θα πρέπει πρώτα να πάνε στη συντήρηση της ήδη υπάρχουσας υποδομής. Οι χωριανοί, κάτοικοι, πολίτες και επισκέπτες, πληρώνουν πολλά χρήματα για ανύπαρκτες υπηρεσίες του ΔΕΔΔΗΕ.
Της Βίκυς Βετουλάκη
