Η γη δε σταματά να τρέμει στη Σαντορίνη, την Αμοργό και τα γύρω νησιά, με τους επιστήμονες να παρακολουθούν στενά το θέμα, αλλά κανέναν να μην τολμά να κάνει πρόβλεψη, ενώ αρκετοί είναι αυτοί που φοβούνται ένα μεγαλύτερο σεισμό.
Σε αυτό το κλίμα, λοιπόν, με το φόβο να κυριαρχεί, χιλιάδες κάτοικοι αποφάσισαν να φύγουν από τα εν λόγω νησιά, με τη σκέψη τους όμως να είναι στον τόπο τους και τους ανθρώπους που έμειναν πίσω.
Μεταξύ των ατόμων που έφυγαν από τη Σαντορίνη είναι και η Καλαματιανή Δήμητρα Σωτηροπούλου, καθηγήτρια Μουσικής, η οποία από τον περασμένο Οκτώβριο βρέθηκε στο Γυμνάσιο Εμπορείου, όπου υπηρετεί ως αναπληρώτρια.
Εδώ και μερικές μέρες η κα Σωτηροπούλου βρίσκεται στην Καλαμάτα, αφού τα σχολεία έχουν κλείσει και τα μαθήματα γίνονται (όσο, βέβαια, αυτό είναι εφικτό) μέσω τηλεκπαίδευσης. Το «Θάρρος» μίλησε μαζί της για την κατάσταση εκεί και όλο αυτό που βίωσε:
-Πριν από πόσες μέρες ξεκίνησε το όλο φαινόμενο και πώς ήταν στην αρχή;
Από όσο ξέρω, όλο τον Ιανουάριο υπήρχαν σεισμικές δονήσεις της τάξεως των 2-2,8 Ρίχτερ, οι οποίες φυσικά δεν ήταν αισθητές. Το Σάββατο 25/1 έκανε τον πρώτο αισθητό σεισμό, που μάλιστα μας ξύπνησε το πρωί. Δεν ήταν μεγάλος σε Ρίχτερ, ήταν 3,4, ήταν όμως αρκετά αισθητός, επειδή είχε επίκεντρο το νησί. Δε νομίζω πως έδωσε κανείς μεγάλη σημασία στο σεισμό αυτό. Δεν είχαμε νιώσει άλλον σεισμό πριν από αυτόν και, φυσικά, δεν είχαμε ιδέα τι πρόκειται να ακολουθήσει.
Έπειτα από αυτόν, λοιπόν, ακολούθησαν κι άλλοι μικρότεροι, αλλά πάλι όχι αισθητοί. Ωστόσο, στο σχολείο μας είχαμε προγραμματίσει να κάνουμε την άσκηση σεισμού, η οποία διεξήχθη με απόλυτη επιτυχία την Παρασκευή, με αποτέλεσμα να ενημερωθούν όλα τα παιδιά πώς να συμπεριφερθούν σε περίπτωση σεισμού, κάτι το οποίο εντέλει φάνηκε εξαιρετικά χρήσιμο, διότι μια μέρα μετά, δηλαδή το Σάββατο 1/2/25, ξεκίνησαν οι συνεχείς σεισμικές δονήσεις.
-Ποια ήταν η συχνότητα των σεισμών; Πιστεύατε ότι θα είχαν τόσο μεγάλη χρονική διάρκεια και πότε αποφασίσατε να φύγετε;
Όταν ξεκίνησαν οι συνεχόμενοι σεισμοί, αναρωτηθήκαμε όλοι τι συμβαίνει. Περιμέναμε πως όλο αυτό σύντομα θα σταματήσει. Θα ήταν 7.30 περίπου το πρωί του Σαββάτου, την 1η/2, που έκανε το δεύτερο αισθητό σεισμό, με 3,9 Ρίχτερ. Ακολούθησαν στις 9.00 ένας με 3,5 Ρίχτερ, στις 12.15 με 3,9 Ρίχτερ, στις 14.50 με 4,1 Ρίχτερ και στις 15.30 με 4,3 Ρίχτερ. Έτσι συνέχισε όλη η μέρα.
«Καλό μήνα» είπαμε και γελάσαμε με παγωμένο βλέμμα, καθώς εκείνη την ώρα συνειδητοποιήσαμε ότι κάτι δεν πήγαινε καλά.
Αμέσως ακυρώθηκαν όλες οι εκδηλώσεις: ο περίπατος της Κυριακής που συνηθίζουμε να πηγαίνουμε, το πανηγύρι της Παναγίας της Σέργαινας στο Βόθωνα, ένα εκκλησάκι που είναι σκαμμένο στο βράχο και γιορτάζει στις 2/2, ενώ απαγορεύτηκαν οι συγκεντρώσεις και βγήκε επίσημη ενημέρωση για το κλείσιμο των σχολείων τη Δευτέρα. Υπήρξε άμεση κινητοποίηση για την προστασία των πολιτών με τα κλιμάκια, τις οδηγίες σχετικά με τα μέρη συγκέντρωσης κ.τ.λ.
Για όλη την υπόλοιπη μέρα αισθανόμασταν τον κάθε σεισμό.
Το σπίτι που μένω στη Σαντορίνη είναι ένα πολύ όμορφο παραδοσιακό, «υπόσκαφο» όπως το λένε, στην περιοχή του Εμπορείου και περιτριγυρίζεται από γη. Αυτό που αισθανόμουν συνέχεια ήταν ένα βαθύ βουητό και μετά το σεισμό. Όλοι οι σεισμοί συνοδεύονταν από αυτό το βουητό.
Η συχνότητά τους ήταν ανά δύο λεπτά και με ποικιλία στα Ρίχτερ. Χωρίς υπερβολή ήταν κάθε 2 λεπτά, καμιά φορά και ανά λεπτό. Ήταν πολύ ενοχλητικό. Προσωπικά δε με πείραξαν οι σεισμοί, αλλά η συχνότητα.
Από ένα σημείο και μετά αρχίσαμε, βέβαια, όλοι να το συνηθίζουμε και να κάνουμε κανονικά τις δουλειές μας. Όμως, ήταν αγχωτικό το γεγονός ότι κουνούσε και βούιζε ασταμάτητα.
Από εκείνο το Σάββατο, λοιπόν, δε σταμάτησε «να κουνάει».
Κοιμήθηκα και ξύπνησα στις 7.30 περίπου την Κυριακή με αλλεπάλληλα τριάρια, ώσπου στις 9.20 έκανε τα πρώτα 4,6 Ρίχτερ. Αυτός ο σεισμός μάς ταρακούνησε κυριολεκτικά και μεταφορικά. Κανένας δε φανταζόταν πως θα κρατήσει τόσες μέρες. Εκεί καταλάβαμε όλοι ότι πλέον αυτό θα έχει και συνέχεια.
Την Κυριακή έκανε πολλούς σεισμούς της τάξεως των 4 Ρίχτερ (10.37- 4R, 11.34- 4R, 13.00-4,2R, 13.20 – 4R, 13.40-4R, 14.55-4,5R, 15.32- 4,2 & 4,3 διπλός, 19.41-4,5 R, 19.45-4,5R). Φυσικά, στο ενδιάμεσο είχε κι άλλους μικρότερους. Συνέχισε έτσι όλο το βράδυ… το οποίο βράδυ της Κυριακής ήταν δύσκολο. Έκανε συνέχεια σεισμούς στα 4 Ρίχτερ, που πάλι σταδιακά κορυφώθηκαν το πρωί της Δευτέρας κατά τις 9.30, ώσπου έφτασε 10.00 & 10.01 να μας κάνει δύο 4,5 Ρίχτερ απανωτά, στις 10.10 & 10.13 4,4 και στις 10.26 πάλι διπλό σεισμό το ίδιο λεπτό 4,8 & 4,9 Ρίχτερ.
Ξαναδείτε τις ώρες. Αυτό ακριβώς. Εκεί ήταν που αποφάσισα να εγκαταλείψω το νησί. Όλοι οι συνάδελφοι μοιραζόμασταν τις σκέψεις μας για την εξέλιξη αυτή και είχαμε πάρει σχεδόν όλοι την απόφαση να εγκαταλείψουμε το νησί. Μερικοί είχαν ήδη φύγει. Ήμασταν σίγουροι πως δεν υπήρχε περίπτωση με τέτοια σεισμική δραστηριότητα να ανοίξουν τα σχολεία για την εβδομάδα που διανύαμε, ενώ πλέον όλο αυτό άρχιζε να γίνεται σοβαρά επικίνδυνο.
Μερικοί από τους σεισμούς της Δευτέρας: 11.29-4,9R, 13.21- 4,5R, 13.50 διπλός σεισμός 4,5 & 4,6 R, 14.10-4,2R, ενώ στις 2.17 έκανε τα πρώτα 5 R.
Εκείνη την ώρα ήμουν με τη βαλίτσα στο χέρι και κατευθυνόμουν προς το λιμάνι για να αποχωρήσω.
-Πλέον γίνονται μαθήματα και αν ναι, πώς;
Θα συνεχίσουμε τις επόμενες μέρες τα μαθήματα μέσω Webex, δηλαδή τηλεκπαίδευση, κι αν μπορώ να τοποθετηθώ περί αυτού, περισσότερο τηλε-διάλυση είναι παρά τηλεκπαίδευση. Όπως και να ’χει, αυτές είναι οι οδηγίες.
Θα χαθεί ένα σημαντικό μέρος της σχολικής χρονιάς και της ύλης, που πρέπει με κάποιον τρόπο να αναπληρωθεί, όμως ο τρόπος αυτός μόνο εκπαίδευση δεν είναι. Ξέρουμε όλοι τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε όταν έρχεται αυτή η στιγμή, με τα συστήματα που «παγώνουν», την καθυστέρηση του ήχου, την απρόσωπη διδασκαλία, τα παιδιά που συμμετέχουν στην κλήση τυπικά και πέφτουν ξανά για ύπνο, με αποτέλεσμα οι καθηγητές να κάνουν μάθημα «στον αέρα», την έλλειψη προσωπικών τεχνολογικών μέσων και ίντερνετ για εργασία από το σπίτι και, τέλος πάντων, όλη αυτή τη διαδικασία.
Για παράδειγμα, εγώ τον υπολογιστή και τα βιβλία μου τα άφησα στο νησί, δεν είχα ούτε χώρο ούτε «το μυαλό» να τα μεταφέρω. Νομίζω πως τα πράγματα που πήραμε όλοι μας ήταν τα απολύτως απαραίτητα.
-Αυτή τη στιγμή το νησί έχει αδειάσει από κόσμο; Τι σας λένε οι μαθητές και οι συνάδελφοί σας που έχουν μείνει εκεί;
Έχουν αποχωρήσει από το νησί πάνω από 10.000 άτομα, με το Δήμο Θήρας να έχει σύνολο 15.480 άτομα, σύμφωνα με την τελευταία καταγραφή της ΕΛΣΤΑΤ του 2021. Συναντήσαμε στο πλοίο πολλούς μαθητές και συναδέλφους μας που έφευγαν από το νησί. Έχουν μείνει ελάχιστοι. Τα πράγματα ζορίζουν. Οι σεισμοί δε σταματούν, η κατάσταση είναι αγχωτική, δεν ξέρεις τι να περιμένεις. Ήμασταν όλοι σε ετοιμότητα, με μια τσάντα που περιείχε τα απολύτως απαραίτητα, δίπλα στην πόρτα, σε περίπτωση εκκένωσης.
Θεωρώ πως για όσους έχουν μείνει πίσω, η τσάντα αυτή είναι ακόμα δίπλα στην πόρτα. Είναι αρκετοί που κοιμούνται στα αμάξια. O κόσμος φοβάται και είναι λογικό. Υπάρχει, βέβαια, οργάνωση από την Πολιτεία. Κάπως αυτό σε καθησυχάζει, σε περίπτωση που γίνει το κακό.
Παρόλο που έχουμε φύγει, πάντως, το μυαλό μας το έχουμε στους ανθρώπους αυτούς που έχουν μείνει πίσω, για δικούς τους λόγους ο καθένας. Μιλάμε καθημερινά για το πώς είναι η κατάσταση εκεί και για ψυχολογική στήριξη, αλλά περνούν δύσκολα. Οι σεισμοί δυναμώνουν συνεχώς σε διάρκεια, αλλά και ένταση, κι ακόμα δεν υπάρχει απάντηση πότε θα τελειώσει όλο αυτό.
Ωστόσο, δεν άργησαν μερικοί να εκμεταλλευτούν την κατάσταση και να ξεκινήσουν τα «πλιάτσικα» τώρα που όλοι λείπουν, οπότε έχουμε το νου μας και στα σπίτια μας.
-Πότε σκέφτεστε να γυρίσετε;
Όταν διασφαλιστεί πως το περιβάλλον στο νησί είναι απόλυτα ασφαλές για να επιστρέψουμε. Η ασφάλεια των πολιτών, των μαθητών και όσων εργαζόμαστε στο νησί προέχει οποιασδήποτε δουλειάς. Οπότε θα επιστρέψω όταν το επιτρέψουν οι συνθήκες.
-Να φύγουμε λίγο, όμως, από τους σεισμούς. Πείτε μας πώς είναι η Σαντορίνη και το Αιγαίο το χειμώνα;
Τώρα εδώ μου βάζετε δύσκολα. Τα όμορφα με τα άσχημα είναι 50-50.
Το νησί έχει μια σπάνια ομορφιά που δε βρίσκεις αλλού. Η θέα από την Οία, το Ημεροβίγλι, τα Φηρά είναι μοναδικά σε ομορφιά και χρώματα. Το Ακρωτήρι με την προϊστορική Θήρα και τα εκκλησάκια. Δεν είναι, όμως, το ιδανικό μέρος να μείνεις το χειμώνα. Ερημώνει. Δεν κυκλοφορεί άνθρωπος. Τα μαγαζιά κλείνουν για μήνες, άλλοι από Νοέμβρη, άλλοι από Δεκέμβρη, έως το Φεβρουάριο, για να ξεκουραστούν από τη βαριά σεζόν.
Μένουν ελάχιστα μαγαζιά και καφέ ανοιχτά, τα οποία διατηρούν τιμές καλοκαιριού. Είναι αρκετά ακριβά, κι αυτό ισχύει και για τους ντόπιους. Οι τιμές δεν αλλάζουν για κανέναν.
Τα ενοίκια κυμαίνονται περίπου στα 400-600 ευρώ και κάποια ίσως και περισσότερο, ποσά στα οποία είναι δύσκολο να αντεπεξέλθει ένα άτομο με έναν μισθό. Δε θα μπω καν στη διαδικασία να μιλήσω για το πώς είναι αυτά τα σπίτια.
Το κλίμα τώρα, είναι φανταστικό. Έκανε κάποιες μέρες του Νοέμβρη κρύο, αλλά όλο τον υπόλοιπο καιρό ήμαστε με λεπτά ρούχα και καμιά φορά με κοντομάνικα. Εκεί βρέχει ελάχιστα. Έχω λατρέψει το ζεστό αυτό κλίμα και τον ήλιο. Χαρακτηριστικά να σας πω ότι ήρθα στην Καλαμάτα και ένιωσα χειμώνα, που κι εδώ θεωρείται ζεστό το κλίμα για χειμώνα.
-Πού αλλού έχετε υπηρετήσει και πώς ήταν εκεί;
Βρέθηκα την περσινή χρονιά στο Ηράκλειο Κρήτης. Πάλι Αιγαίο. Έχω πάρει τα νησιά, όπως βλέπετε. Η Κρήτη είναι πανέμορφη, τόσο για το τοπίο όσο και για τους ανθρώπους της, και φυσικά για το φαγητό και το ποτό της. Ρακί και αντικριστό «με το τσουβάλι». Πέρασα πολύ όμορφα στην Κρήτη. Θα μπορούσα να πηγαίνω κάθε χρόνο.
Του Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
