Δηλητήριο άκρως δραστικό. Το εκχύλισμά του παράγεται εκ των φυτών της τάξης των Σελινωδών, της οικογένειας Σκιαδοφόρων. Οφείλει την ονομασία του στο ρήμα “κωνάω” που σημαίνει περιστρέφω (ομόριζο του κώνος = σβούρα).
Στους αρχαίους όσο και στους ύστερους χρόνους, χρησιμοποιήθηκε από ιεροφάντες για τη διευκόλυνση του έργου τους, πολλάκις δε ως εργαλείο καθαρισμού του πεδίου από επίδοξους διεκδικητές εξουσιών, καθώς και εκδίκησης, π.χ. αυτή του Θηραμένη, σπουδαίου Αθηναίου μετριοπαθούς πολιτικού ενός εκ των Τριάκοντα.
Η πιο γνωστή ιστορική, βάναυση χρήση του, αυτή της θανατώσεως του μεγάλου Αθηναίου στοχαστή Σωκράτη. Ανέτρεξα στο διαδίκτυο και στου μυαλού μου τις φωλιές να συλλέξω τις σχετικές πληροφορίες.
Στην ανάγκη που με έκανε ν’ ασχοληθώ τούτη την εποχή, με το κώνειο και τις συνέπειές του εμπλέκεται ένας άλλος «Σωκράτης» των ημερών μας. Μικρός, λίγος, ασήμαντος, «κακομούτσουνος», ευτελής. Κενός και ουχί καινός όπως θα θέλαμε να είναι ο εν λόγω σημερινός Σωκράτης.
Δυστυχώς, το μόνο σκοπό που υπηρετεί αισθητικά να παράγει κώνειο. Θανατώνοντας την αισθητική του Δημόσιου Χώρου.
Η «προτομή» ντροπής του μεγάλου διανοητή Σωκράτη, η οποία τοποθετήθηκε στο χώρο «φουαγιέ» του Πνευματικού Κέντρου της πόλης μας. Ορθώς, πράξη χρέους και γενναία να τιμηθεί ο μεγάλος Έλληνας διανοητής της δυτικής σκέψης.
Πράξη ιταμή που ευτελίζει, προσβάλλει το δημόσιο χώρο ένα τέτοιο κακό, κάκιστο «γλυπτό», το οποίο καλείται να παράξει Παιδεία και Πολιτισμό. Στερείται παντελώς, δεν πληροί καμιά από τις πλαστικές αξίες ενός έργου τέχνης που προορίζεται για το δημόσιο χώρο. Έργο κάποιου «άτεχνου ερασιτέχνη».
Το πηγαίο είναι στοιχείο το οποίο συμβάλλει στην ομορφιά της τέχνης. Η, από τον οποιονδήποτε, ενασχόληση με την τέχνη ως πάρεργο δεν είναι, και δεν μπορεί να είναι, πράξη κολάσιμη, α ν τ ι θ ε τ α ε ί ν α ι Ε υ λ ο γ ί α και έτσι πρέπει να προσλαμβάνεται από ημάς και υμάς.
Κολάσιμη γίνεται όταν ο ασχολούμενος «καλλιτέχνης» αποδύεται τον «Τρίβωνα» της σεμνότητας και ενδύεται τον μανδύα της έπαρσης και λόγω καπατσοσύνης, αλλά και άγνοιας των αποδεκτών, τοποθετεί το προϊόν του σε Δημόσιο Χώρο. Κάπως έτσι στραβώνει το κλήμα. Δε βγάζει βλαστούς, ανθούς και δεν καρπίζει. Θλίψη και θολούρα να ζεις σε πόλη που επαίρεται για τον Πολιτισμό που παράγει…
Οι φορείς της είναι στελεχωμένοι με «εργάτες» της Τέχνης με γνώσεις, με σπουδές σε θέματα που αφορούν στα της Τέχνης, τα οποία άπτονται των ειδικοτήτων τους και όχι μόνο.
Δεν είδαν; Δεν άκουσαν το φάλτσο, το κακοσχεδιασμένο, το κακογραμμένο, το παραπαίον, το ατάλαντα υποκριτικό;
Αλλά, φευ!
Χρ. Ρηγανάς
ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΙΚΑΣΤΙΚΩΝ ΤΕΧΝΩΝ ΕΛΛΑΔΟΣ
Τοποθέτηση προτομής στο Δημοτικό Πνευματικό Κέντρο Καλαμάτας
Το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας είναι ο συλλογικός φορέας των εικαστικών καλλιτεχνών και συνιστά Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου, υπό την εποπτεία του υπουργείου Πολιτισμού που εκπροσωπεί 6.000 και πλέον εικαστικούς καλλιτέχνες, με σκοπό:
-την ανάπτυξη των εικαστικών τεχνών και την ενίσχυση της κοινωνικής λειτουργίας της τέχνης, τη διασφάλιση του δικαιώματος της ελευθερίας της καλλιτεχνικής έκφρασης, την προαγωγή της καλλιτεχνικής δημιουργίας
-τη στήριξη των εικαστικών καλλιτεχνών με την εξασφάλιση των προϋποθέσεων να πραγματοποιούν το έργο τους
-τη συμβολή προς την Πολιτεία για τη διαμόρφωση της πολιτικής της στο χώρο του πολιτισμού και της Τέχνης.
Το Επιμελητήριο ανάμεσα στα άλλα έχει την υποχρέωση να διοργανώνει εκθέσεις, εικαστικές παρεμβάσεις, μορφωτικά συνέδρια και να συνεργάζεται για την προβολή των εικαστικών τεχνών σε όλο το φάσμα της κοινωνικής ζωής και στην εκπαίδευση.
Απευθυνόμαστε σε εσάς, κατόπιν πληροφοριών που λάβαμε από μέλη μας και σχετικών δημοσιευμάτων, ότι ο Δήμος σας αποδέχτηκε δωρεά προτομής που αναπαριστά τον αρχαίο Αθηναίο φιλόσοφο Σωκράτη, που τοποθετήθηκε στο χώρο του Δημοτικού Πνευματικού Κέντρου Καλαμάτας.
Σύμφωνα με αυτές τις πληροφορίες, το συγκεκριμένο έργο αποτελεί δημιουργία «ερασιτέχνη γλύπτη» και όχι επαγγελματία εικαστικού καλλιτέχνη μέλους του Επιμελητηρίου. Αυτό δημιουργεί βάσιμες αμφιβολίες για την καλλιτεχνική και αισθητική αρτιότητα του έργου και, επομένως, για τη σκοπιμότητα τοποθέτησής του στο δημόσιο χώρο.
Το Επιμελητήριο θα ήθελε να σας υπενθυμίσει ότι η τοποθέτηση έργων τέχνης στο δημόσιο χώρο απαιτεί να πληρούνται κάποιες προϋποθέσεις σε καλλιτεχνικό και αισθητικό επίπεδο. Προς αυτή την κατεύθυνση η νομοθεσία επιβάλλει για τα έργα τέχνης που βρίσκονται στο δημόσιο χώρο, να φιλοτεχνούνται από καλλιτέχνες που πληρούν τις προϋποθέσεις επιστημονικής και καλλιτεχνικής επάρκειας γι’ αυτό το σκοπό.
Η νομοθεσία που ισχύει αναγνωρίζει ότι «μόνο καλλιτέχνες μέλη του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδος δύνανται να αναλάβουν καλλιτεχνικό έργο για λογαριασμό φορέων του Δημοσίου, Δήμων κ.λπ.». Πρόκειται για καλλιτέχνες με πιστοποιημένη καλλιτεχνική επάρκεια, που είτε είναι απόφοιτοι Ανωτάτων Σχολών Καλών Τεχνών του εσωτερικού και αναγνωρισμένων του εξωτερικού είτε έχουν αποκτήσει την ιδιότητα του μέλους έπειτα από επιτυχή κρίση του έργου τους από την Επιτροπή Κατάταξης και Κρίσης του Επιμελητηρίου.
Πρόκειται για θεσμικό όργανο του Επιμελητηρίου τα μέλη του οποίου είναι καταξιωμένοι εικαστικοί καλλιτέχνες και εκλέγονται σε ετήσια βάση.
Συγκεκριμένα, για την ανάληψη καλλιτεχνικών έργων για λογαριασμό φορέων του Δημοσίου ισχύει η πρόβλεψη του άρθρου 9 του ν.1218/81 σύμφωνα με την οποία «Μόνο τακτικά μέλη του Επιμελητηρίου δύνανται να αναλαμβάνουν και εκτελούν παραγγελίας έργων ζωγραφικής, γλυπτικής, χαρακτικής και διακοσμητικής (αγιογραφία , ψηφιδωτό) διά λογαριασμόν: α) Κρατικών Υπηρεσιών, β) Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, των Ενώσεων και Ιδρυμάτων αυτών, γ) Κοινωφελών Ιδρυμάτων και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, δ) Ερανικών Επιτροπών, ε) Οργανισμών Κοινής Ωφελείας, στ) Ιερών Ναών και ζ) Νεκροταφείων».
Συνεπώς, προκειμένου να ανατεθεί οποιαδήποτε καλλιτεχνική εργασία στις εικαστικές τέχνες θα πρέπει να ζητείται βεβαίωση μέλους του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών.
Στις περιπτώσεις δωρεάς καλό είναι να υπάρχει από τη Δημοτική Αρχή «Επιτροπή Κρίσης Αισθητικής Αρτιότητας», με τη συμμετοχή και εκπροσώπων του Επιμελητηρίου, γιατί ναι μεν μπορεί να γίνεται μια δωρεά στο Δήμο και να την αποδέχεται το Δημοτικό Συμβούλιο, αλλά καλό είναι να κρίνεται από ειδικούς και το μέρος της αισθητικής, αν προάγει το έργο την αισθητική παιδεία του κοινού και αν είναι σε αρμονία με τον περιβάλλοντα χώρο.
Με βάση τα παραπάνω, σας καλούμε να προβείτε στην απομάκρυνση του παραπάνω έργου, που σύμφωνα με τις πληροφορίες μας, υστερεί σε ποιότητα διότι είναι ευτελούς πλαστικής αξίας, δεν προάγει την καλλιτεχνική και αισθητική παιδεία και προέρχεται από δημιουργό που δε διαθέτει πιστοποιημένη επαγγελματική δεξιότητα για τη φιλοτέχνηση έργων που να μπορούν να κοσμούν το δημόσιο χώρο. Αναμένουμε ενημέρωσή σας
Με εκτίμηση
Για το Δ.Σ.
Ο Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Νάσος Χαλκίδης Μαριάννα Τσαγκάρη-Αναστασοπούλου
σ.σ. Η επιστολή απευθύνεται στο δήμαρχο Καλαμάτας, Αθανάσιο Βασιλόπουλο
