Το περασμένο Σάββατο 22 Φεβρουαρίου χαθήκαμε για πάνω από μια ώρα μες στο μουσείο, στο Αρχαιολογικό Μουσείο Μεσσηνίας, εκεί που φιλοξενείται η περιοδική έκθεση «Πρίγκηπες της Πύλου. Θησαυροί της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στη Μεσσηνία».
Η ομάδα «Πάμε Βόλτα» μας προσκάλεσε να γνωρίσουμε τον «Γρύπα Πολεμιστή» και ο αρχαιολόγος Σταμάτης Φριτζήλας ανέλαβε να μας ξεναγήσει σε ένα μαγευτικό ταξίδι στο χρόνο και να μας γνωρίσει τους πραγματικούς θησαυρούς της πατρίδας μας και τον εντυπωσιακό αρχαιολογικό πλούτο της βορειοδυτικής Μεσσηνίας, κάνοντάς μας να επαναπροσδιορίσουμε και τη δική μας θέση στον κόσμο.
Ιδιαίτερα θελκτικά δομημένη η έκθεση, με χρηστικές και καλαίσθητες κυκλικές προθήκες και επίκεντρο του ενδιαφέροντος τα κτερίσματα που βρέθηκαν στον ασύλητο τάφο που ανακαλύφθηκε από αρχαιολόγους το 2015 στον Άνω Εγκλιανό, αλλά με πολύ σημαντικά ευρήματα και από τους άλλους θολωτούς τάφους της περιοχής, τις ανασκαφές στο Βλαχόπουλο, στο Μυρσινοχώρι, στην Κουκουνάρα, στο Ψάρι, μα και στην Άνθεια.
Περίπου 1.400 κτερίσματα «ιδιαίτερης ομορφιάς και υψηλής τεχνικής δεξιότητας με έντονες μινωϊκές επιδράσεις» περιλάμβανε η θαυμαστή ανακάλυψη της αρχαιολογικής ομάδα του Πανεπιστημίου του Σινσινάτι των ΗΠΑ, με επικεφαλής τους Σάρον Στόκερ και Τζακ Ντέιβις. Χρονολογείται περίπου το 1450 π.Χ. και έφερε στην επιφάνεια πολύτιμες πληροφορίες για μια εποχή κατά την οποία δεν υπάρχουν γραπτές μαρτυρίες, κυριαρχούσαν οι τοπικές ηγεμονίες και οι μονομαχίες (όχι ακόμη παρατεταγμένα στρατεύματα), πριν αναδυθεί το μυκηναϊκό βασίλειο της Πύλου και του Νέστορα (άκμασε τον 13ο αιώνα π.Χ.), που λειτούργησε ενοποιητικά για το μεσσηνιακό χώρο.
Ένα ελεφαντοστέινο πώμα πυξίδας (κοσμηματοθήκης) με αναπαράσταση γρύπα (μυθικό ζώο με κεφάλι και φτερά αετού και σώμα λιονταριού) έκανε τους αρχαιολόγους να δώσουν αυτό το όνομα στον «πρίγκηπα της Πύλου», ενώ ένας σφραγιδόλιθος από αχάτη περίπου 4 εκατοστών πιθανολογείται ότι αποκαλύπτει τη φυσική του ταυτότητα (καθώς μάλιστα ανάμεσα στα κτερίσματα βρισκόταν και μια χτένα).
Σε αυτό το μικροσκοπικό αριστούργημα -που κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πώς σκαλίστηκε, αφού ακόμη και με τα σύγχρονα μέσα δεν είναι βέβαιο ότι μπορεί να δημιουργηθεί- αποκαλύφθηκε με αρκετή καθυστέρηση από την εύρεσή του και χάρις σε φωτογραφικές μεγεθύνσεις, ότι κρύβεται μια εντυπωσιακή παράσταση, με την ορμητική επίθεση ενός γενναίου μακρυμάλλη νεαρού πολεμιστή, ο οποίος έχει ήδη σκοτώσει έναν εχθρό και μπήγει το σπαθί του σε έναν δεύτερο που δεν προλαβαίνει να χρησιμοποιήσει το κοντάρι ή την ασπίδα του.
Πολλοί σφραγιδόλιθοι, αξιοθαύμαστης καλλιτεχνικής αξίας, κοσμήματα, χρηστικά, διακοσμητικά και αφιερωματικά αντικείμενα, αμφορείς και σκεύη, θραύσματα από τοιχογραφίες, κράνη επενδυμένα με δόντια κάπρου, το αποκαλυπτικό στέμμα του Μυρσινοχωρίου, ξίφη, εγχειρίδια και λόγχες συνιστούν έναν πραγματικό θησαυρό τέχνης, πολιτισμού και ιστορίας. Συνοδευτικό βίντεο και μια υπερμεγέθης αφίσα με την αναπαράσταση του εν λόγω σφραγιδόλιθου με τη σκηνή της μονομαχίας βοηθούν στην καλύτερη θέαση και κατανόηση των εκθεμάτων.
Η ομάδα «Πάμε Βόλτα» έδωσε την ευκαιρία σε περισσότερα από 30 άτομα να γνωρίσουν από κοντά τον εντυπωσιακό αρχαιολογικό πλούτο της περιοχής μας.
Οι συμμετέχοντες έδειξαν ενεργό ενδιαφέρον κάνοντας χρήσιμες επισημάνσεις και ερωτήσεις στον κ. Φριτζήλα και έφυγαν στο τέλος εκστασιασμένοι για όσα είδαν, άκουσαν και έμαθαν, τα οποία αφήνουν ανεξίτηλο αποτύπωμα στο νου και την ψυχή.
Οι «Πρίγκηπες της Πύλου» και οι συγκεκριμένοι θησαυροί της Μεσσηνίας θα παραμείνουν στο αρχαιολογικό μουσείο Καλαμάτας μέχρι τις 27 Απριλίου και στη συνέχεια θα ταξιδέψουν στις ΗΠΑ και μετά στην Αθήνα, πριν βρουν τη μόνιμη θέση τους στο ανακαινισμένο μουσείο της Χώρας.
Κανείς, λοιπόν, δεν πρέπει να χάσει την ευκαιρία να δει (και να ξαναδεί) από κοντά αυτή την πραγματικά μοναδική έκθεση.
Χ.
-Οι εβδομαδιαίες εξορμήσεις της ομάδας «Πάμε Βόλτα» ολοκληρώθηκαν με την εκδρομή της Κυριακής 23/2 στη Χριστιανούπολη, όπου οι συμμετέχοντες είχαν την ευκαιρία να γνωρίσουν μιαν άλλη εποχή και μιαν άλλη πλευρά της ελληνικής ιστορίας, τη μεσαιωνική-χριστιανική, με επίκεντρο τον επιβλητικό ναό της Μεταμόρφωσης του Σωτήρος.
Την ξενάγηση έκανε ο πατήρ Δημήτριος.
