Οι μεγαλύτεροι ηθοποιοί δίνουν τώρα συνήθως συνεντεύξεις μόνο σε μέσα που κάνουν συγκεκριμένες ερωτήσεις, δηλαδή δεν ρωτούν για τον πρόεδρο των ΗΠΑ
Γιατί κανείς δεν μιλάει για τον Ντόναλντ Τραμπ; Στα αποψινά Όσκαρ, στις υποψηφιότητες καλύτερης ανδρικής ερμηνείας περιλαμβάνεται ο Σεμπάστιαν Σταν, ο οποίος υποδύεται τον άνθρωπο που θα γινόταν πρόεδρος στη βιογραφική ταινία The Apprentice. Μαζί του είναι και ο Τζέρεμι Στρονγκ, ο πρωταγωνιστής του Succession που διεκδικεί το βραβείο καλύτερου β’ ανδρικού ρόλου για την ερμηνεία του στον ρόλο του Ρόι Κον, του διαβόητου νομικού καθοδηγητή του πρώιμου Τραμπ.
Και όμως το δίδυμο και η ταινία τους είναι απλοί θεατές στα φετινά Όσκαρ. Κανείς από τους δύο δεν θα κερδίσει. Ούτε είχαν ποτέ πιθανότητες.
Με καθυστέρηση λόγω των πυρκαγιών στο Λος Άντζελες, οι υποψηφιότητες για τα Όσκαρ ανακοινώθηκαν τελικά στις 23 Ιανουαρίου. Μέχρι τότε, είχαν περάσει τρεις ημέρες από την ορκωμοσία του προέδρου, την οποία παρακολουθούσαν από τις θέσεις των VIP ο Έλον Μασκ, ο Τζεφ Μπέζος και ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ. Σε σύγκριση με την παρέλαση των μεγιστάνων της τεχνολογίας για να φιλήσουν το δαχτυλίδι του Τραμπ, η βράβευση των Σταν και Στρονγκ έμοιαζε με αξιοσημείωτη παραφωνία – τουλάχιστον με τους παρατηρητές να αναρωτιούνται ήδη ποια θέση θα είχε το Χόλιγουντ στις ΗΠΑ της δεύτερης θητείας Τραμπ.
Αν δεν έχετε δει το The Apprentice, μπορεί να μην ξέρετε πόσο μη κολακευτικό είναι. Διαδραματίζεται κυρίως στη δεκαετία του 1970 και παρουσιάζει τον νεαρό Τραμπ να μαθαίνει όλα όσα γνωρίζει από τον φιλοχρήματο και λάτρη των δωροδοκιών Κον, δικηγόρο του ατιμασμένου γερουσιαστή Τζόζεφ Μακάρθι και της μαφίας. Ο Τραμπ παρουσιάζεται επίσης ως επιχειρηματικά ανίκανος και ως βιαστής της τότε συζύγου του Ιβάνα Τραμπ (ένα υποτιθέμενο περιστατικό που η Ιβάνα τελικά ανακάλεσε και ο ίδιος αρνήθηκε ως «προφανώς ψευδές»).
Γιατί λοιπόν οι υποψηφιότητες της ταινίας για Όσκαρ αντιμετωπίστηκαν με σιωπή από τον Λευκό Οίκο; Ίσως η απάντηση να είναι τόσο απλή όσο το ότι ο Τραμπ έχει ήδη σχολιάσει επί αυτών. Μετά την πρεμιέρα του The Apprentice στις Κάννες τον περασμένο Μάιο, υπήρξαν απειλές για νομικές ενέργειες. Μια ανάρτηση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης στη 1 π.μ. μετά την προβολή της ταινίας στις ΗΠΑ τον Οκτώβριο έγραφε: “HUMAN SCUM”.
Παρ’ όλα αυτά, προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι η Ακαδημία δεν έχει πληγεί. Καμία προηγούμενη εκδοχή του Τραμπ δεν θα άφηνε την προσβολή. Είναι αναμενόμενο να υποψιαζόμεστε ότι αν πιεζόταν ο Τραμπ, η γραμμή που θα ακολουθούσε θα ήταν η ρητορική ότι κανείς πλέον δεν ενδιαφέρεται αρκετά για τα βραβεία ώστε να αξίζει την προσπάθεια. Ότι «τα δυστυχώς ξεπερασμένα Όσκαρ έχουν αποτύχει φρικτά στον στόχο τους εδώ και πολλά χρόνια», και ούτω καθεξής. Όπως συμβαίνει μερικές φορές με τον Τραμπ, υπάρχει ένα αμήχανο ψήγμα αλήθειας σε αυτό.
Σε αυτό το σημείο της πρώτης προεδρίας Τραμπ, τα Όσκαρ του 2017 καθορίστηκαν από την αναπάντεχη επιτυχία του Moonlight. Αντίθετα, τα Όσκαρ του 2025 πιθανότατα θα μείνουν στην ιστορία ως μια ζοφερή παρέλαση αντιπαραθέσεων στις οποίες ο Τραμπ είναι το μόνο διχαστικό θέμα που δεν συζητείται.
Έχουν κυριαρχήσει η μνησικακία και οι αλληλοκατηγορίες γύρω από διάφορες ταινίες.
Πολλά από τα αρνητικά συναισθήματα και σχόλια περιβάλλουν την υποψήφια για Καλύτερη Ταινία, Εμίλια Πέρεζ – ένα μιούζικαλ για έναν ηγέτη καρτέλ ναρκωτικών που αλλάζει φύλο, το οποίο προωθήθηκε αρκετά έντονα από το Netflix για να κερδίσει 13 υποψηφιότητες. Αυτό ήταν πριν από τον σάλο που προκάλεσαν οι αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για το Ισλάμ και όχι μόνο από την πρωταγωνίστρια Κάρλα Σοφία Γκασκόν. Ακολούθησε ένα δημόσιο γαϊτανάκι.
Αλλά δεν σταματάει εκεί. Για την Anora, για μια σεξεργάτρια στη Νέα Υόρκη που φλερτάρει με τον γιο ενός Ρώσου ολιγάρχη, το πρόβλημα ήταν τα γυρίσματα χωρίς έναν «συντονιστή οικειότητας», έναν ρόλο που έχει γίνει μόδα στη βιομηχανία ταινιών στον απόηχο του #MeToo. Το μεγαλεπήβολο έπος The Brutalist προκάλεσε στη συνέχεια αποτροπιασμό όταν διαπιστώθηκε ότι γυρίστηκε με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης. Αυτή την εβδομάδα, το ίδιο το The Apprentice έγινε τελικά αντικείμενο σκανδάλου, με τον σκηνοθέτη Ali Abbasi να κατηγορείται ότι χούφτωσε έναν ηθοποιό σε ένα πάρτι απονομής βραβείων.
Για πολλούς συντηρητικούς, το Χόλιγουντ είναι εδώ και πολύ καιρό ένα συνώνυμο της φιλελεύθερης κοροϊδίας. Κάποιοι στην αριστερά θα εύχονταν το Χόλιγουντ να έκανε πιο έντονη αντιπολίτευση, αλλά στο παρελθόν αυτό απλώς έσπρωχνε τους ψηφοφόρους προς τα δεξιά.
Για αυτό το εκλογικό σώμα, θα λειτουργούσε σαν γλυκιά δικαιοσύνη αν τα ζητήματα ταυτότητας και το #MeToo κατέληγαν να στραφούν εναντίον του ίδιου του Χόλιγουντ. Την τελευταία δεκαετία, η Ακαδημία προσπάθησε απεγνωσμένα να αποτελέσει πρότυπο ποικιλομορφίας. Το πόση προσοχή έδωσαν στα αλήθεια τα στούντιο είναι ένα ανοιχτό ερώτημα. Σίγουρα δεν θα το κάνουν τώρα, σε ένα κλίμα όπου ένας ομοσπονδιακός υπάλληλος μπορεί να διακινδυνεύσει τη δουλειά του ακόμη και αν παρατηρήσει ότι εξακολουθεί να υπάρχει μόνο μία ταινία σκηνοθετημένη από γυναίκα μεταξύ των 10 υποψηφίων για Καλύτερη Ταινία (The Substance).
Η σιωπή του Τραμπ για τα Όσκαρ συνέβαλε στο να τους στερήσει το απαραίτητο οξυγόνο, αλλά είναι εύκολο να παρασυρθεί κανείς από την ιδέα ότι είναι το κυρίως θέμα. Το The Apprentice τέθηκε στο περιθώριο ακόμη και πριν επανεκλεγεί ο Τραμπ. Παρά τα ευπώλητα αστέρια και τις καλές κριτικές, προσπεράστηκε προτού η ελάχιστα γνωστή ανεξάρτητη Briarcliff Entertainment τσιμπήσει, αφήνοντας την ταινία χωρίς το βαρύ πορτοφόλι που απαιτείται για μια καμπάνια στα Όσκαρ.
Και όταν η αγορά κρύβεται, οι συνέπειες είναι βαθιές – το κοινό κυριολεκτικά δεν ξέρει τι χάνει. Το ίδιο ισχύει και για το No Other Land, ένα ντοκιμαντέρ για τον ισραηλινό στρατό και μια ομάδα παλαιστινιακών χωριών, το οποίο καμία αμερικανική εταιρεία δεν κυκλοφόρησε ακόμη και μετά από μια υποψηφιότητα για Όσκαρ.
Δεν είναι μόνο τα στούντιο που επιλέγουν πρώτα την ασφάλεια. Ένα σταθερό στοιχείο της καμπάνιας απονομής των βραβείων είναι η αμερικανική τηλεοπτική εκπομπή Actors on Actors, στην οποία οι αστέρες φτιάχνουν ζεύγη και συζητούν ο ένας τη δουλειά του άλλου. Αυτή την περίοδο των Όσκαρ, ο Σταν δεν μπόρεσε να συμμετάσχει – επειδή κανένας άλλος ηθοποιός δεν θα εμφανιζόταν μαζί του. «Δεν ήθελαν να μιλήσουν για τον Ντόναλντ Τραμπ», επιβεβαίωσαν οι παραγωγοί.
Οι άνθρωποι προσέχουν τις κινήσεις τους στη νέα Αμερική. Ένα ευρύτερο μοτίβο αυτολογοκρισίας παίρνει σάρκα και οστά. Το Netflix προσπάθησε πρόσφατα να διαφημίσει τη νέα σειρά δράσης Zero Day, ενώ είπε στους δημοσιογράφους ότι ο πρωταγωνιστής Ρόμπερτ Ντε Νίρο – που υποδύεται έναν πρώην πρόεδρο και προηγουμένως είχε καταφερθεί δημοσίως εναντίον του Τραμπ – δεν θα απαντούσε σε «πολιτικές» ερωτήσεις.
Οι μεγαλύτεροι ηθοποιοί δίνουν τώρα συνήθως συνεντεύξεις μόνο σε μέσα που κάνουν συγκεκριμένες ερωτήσεις, δηλαδή δεν ρωτούν για τον πρόεδρο των ΗΠΑ. «Δεν βλέπω πώς αυτό με αφορά», είπε τον Ιανουάριο ο υποψήφιος για βραβείο καλύτερου ηθοποιού Άντριεν Μπρόντι όταν ρωτήθηκε για τον Τραμπ. Δεν ήθελε να μιλήσει για πολιτική, ενώ προωθούσε το The Brutalist, μια ιστορία επιβίωσης από το Ολοκαύτωμα και την αμερικανική μετανάστευση.
Στο Χόλιγουντ, η απολιτίκ κουλτούρα είναι το νέο λουκ. Όλα δείχνουν ότι η προκλητικότητα της κινηματογραφικής βιομηχανίας έχει ήδη κορυφωθεί, με τους Σταν και Στρονγκ να καλούνται να διαγωνιστούν για ένα βραβείο που δεν μπορούν να κερδίσουν.
Αλλά από την άλλη, η αμοιβαία έχθρα μεταξύ Χόλιγουντ και Τραμπ ήταν πάντα υπερβολική. Στην πραγματικότητα, ο Τραμπ ήταν σε πολλές βραδιές των Όσκαρ παρών μέχρι την πολιτική του επανεφεύρεση, ενώ ο Τζέι Ντι Βανς είναι ο πρώτος αντιπρόεδρος που ξεκινάει τη δουλειά του ήδη αντικείμενο μιας προσοδοφόρας βιογραφικής ταινίας του Netflix, Hillbilly Elegy. Τα αμερικανικά κινηματογραφικά στούντιο απλώς δεν θα ξοδέψουν χρόνο στη λάθος πλευρά της εξουσίας.
Εξάλλου, όταν ο Τζεφ Μπέζος παρακολούθησε την ορκωμοσία, εκπροσωπούσε ήδη την Amazon ως γίγαντα του διαδικτυακού λιανεμπορίου και παραγωγό ταινιών. Και μεταξύ των συναδέλφων του στελεχών άλλων στούντιο, θα ήταν εύκολο να υπερεκτιμήσει κανείς την απέχθεια για τους ομολόγους τους της Silicon Valley που χαιρετούσαν τον πρόεδρο. Η αλήθεια μπορεί να είναι πιο κοντά στο πού εύχονται να είναι – αν το 2029 σηματοδοτήσει την έναρξη της τρίτης θητείας του Τραμπ.
Με πληροφορίες από Financial Times