Με ιδιαίτερη ικανοποίηση δεχτήκαμε όλοι την ανταπόκριση του κόσμου στο Αρχαιολογικό Μουσείο Καλαμάτας, για να δει από κοντά την έκθεση με τους “Πρίγκιπες της Πύλου”. Ελάχιστες είναι οι φορές που δίνεται στη Μεσσηνία παράταση σε μια έκθεση αρχαιολογικών ευρημάτων, όπως και το γεγονός των 16.000 επισκεπτών της μέχρι σήμερα.
Είναι, όμως, αυτή η πραγματικότητα σε σχέση με την αναγνωρισιμότητα και την επισκεψιμότητα στους αρχαιολογικούς χώρους της Μεσσηνίας; Αν διαβάσουμε τα στοιχεία της Ελληνικής Στατιστικής Υπηρεσίας που δόθηκαν τις προηγούμενες μέρες στη δημοσιότητα, η πραγματικότητα είναι τελείως διαφορετική.
Αποδεικνύει ότι υπάρχουν αδυναμίες στην προβολή του αρχαιολογικού μας πλούτου, άρα και μεγάλα περιθώρια ενίσχυσης της επισκεψιμότητας στους αρχαιολογικούς χώρους και τα μουσεία της Μεσσηνίας, που δεν καταφέρνει –τουλάχιστον μέχρι στιγμής – να στρέψει την προσοχή της μεγάλης μερίδας των επισκεπτών στην πλούσια και μοναδική πολιτιστική κληρονομιά της.
Ειδικότερα, αντίθετα με την πανελλαδική τάση αύξησης των επισκέψεων σε αρχαιολογικούς χώρους, η Μεσσηνία κατέγραψε το 2024 μείωση κατά 2,9% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Συγκεκριμένα, οι επισκέψεις ανήλθαν σε 231.216 από 238.217 το 2023.
Κι επειδή πολιτισμός και τουρισμός είναι συγκοινωνούντα δοχεία, η υποαπόδοση θέτει το ερώτημα από μόνη της: “Γιατί δεν επωφελούμαστε από τον πολιτισμό μας στο έπακρον;”.
Βέβαια, η ερώτηση είναι ρητορική, καθώς η σημασία του πολιτιστικού μας αποθέματος δεν αρκεί αν αυτό δε μετατραπεί σε μια οργανωμένη εμπειρία, σε ένα μυθολογικό αφήγημα, σε επισκέψεις στην κλασική αρχαιότητα, σε λαογραφικές εκδηλώσεις μη διαδεδομένες στους τουρίστες (π.χ. πανηγύρια), σε συστηματικές ενέργειες.
Ένα πολιτιστικό προϊόν για να αναπτυχθεί, υποστηρίζουν οι επαΐοντες, χρειάζεται τέσσερα πράγματα: υποδομές, μάρκετινγκ, ψηφιακές εφαρμογές και ορθολογική διαχείριση. Το σημαντικό είναι με πόση επιτυχία μπορούν να συνδεθούν μεταξύ τους τα πολιτιστικά στοιχεία που συνιστούν τη διαδρομή ή την πολιτιστική εμπειρία, δηλαδή πώς μπορούν να συντεθούν σε ένα ενδιαφέρον αφήγημα και το κατά πόσον αυτό το αφήγημα θα είναι ελκυστικό για τον τουρίστα.
Μεσσηνία
Έτσι, σύμφωνα πάντα με τα επίσημα στοιχεία, στη Μεσσηνία το μεγαλύτερο μερίδιο επισκέψεων κατέγραψε το Κάστρο Μεθώνης (76.626), ακολουθούμενο από την Αρχαία Μεσσήνη (62.068), το Φρούριο Πύλου (26.964) και το Ανάκτορο του Νέστορα (26.964). Το 2024, συνολικά στην Περιφέρεια Πελοποννήσου καταγράφηκαν 2.062.252 επισκέψεις σε αρχαιολογικούς χώρους.
Η εξέλιξη αυτή εγείρει προβληματισμούς για την ανάγκη ενίσχυσης της τουριστικής σύνδεσης και προβολής των μεσσηνιακών μνημείων, ώστε να αξιοποιηθεί πλήρως το πολιτιστικό απόθεμα της περιοχής. Και η άποψη αυτή ενισχύεται από το γεγονός ότι η ποσοτική εικόνα σε άλλους αρχαιολογικούς χώρους της Πελοποννήσου είναι τελείως διαφορετική.
Α.Π.
