Οι πρόσφατες αρνητικές αποφάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου Καλαμάτας και του Περιφερειακού για εγκατάσταση και λειτουργία μικρών υδροηλεκτρικών εργοστασίων στον Ταΰγετο, αποδεικνύονται και επιστημονικά σωστές.
Ειδικότερα, θαυμάζουμε τα ποτάμια που κυλούν με ελεύθερη ροή, αλλά δεν παύουμε να τοποθετούμε εμπόδια στο διάβα τους. Κι ακόμα χειρότερα, δεν απομακρύνουμε τις άχρηστες, παρωχημένες ή και επικίνδυνες κατασκευές με τις οποίες έχουμε μπαζώσει τα ποτάμια μας.
Στην Ελλάδα δεν έχει απομακρυνθεί ούτε ένα εμπόδιο σε κοίτη τα προηγούμενα χρόνια, παρότι η επαναδημιουργία ποταμών ελεύθερης ροής αποτελεί διαδεδομένη πρακτική σε Ευρώπη και ΗΠΑ εδώ και δεκαετίες, η οποία ενισχύεται στις σύγχρονες συνθήκες περιβαλλοντικής κρίσης.
Ένα έργο του Μεσογειακού Ινστιτούτου για τη Φύση και τον Άνθρωπο (Medina), σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Καθημερινής», έρχεται να αναδείξει το θέμα και να διαμορφώσει όρους για μια νέα περιβαλλοντική προσέγγιση.
«Η αποκατάσταση των ποταμών δεν είναι πολυτέλεια. Είναι αναγκαιότητα και προϋποθέτει συλλογική προσπάθεια. Τα ελεύθερα ποτάμια είναι σημαντικά για το οικοσύστημα και για τον άνθρωπο. Η ελεύθερη μεταφορά ιζημάτων και έμβιων οργανισμών, ψαριών και άλλων είναι αναγκαία», λέει στην «Κ» η Ειρήνη Λυρατζάκη, υπεύθυνη του έργου «Απομάκρυνση φραγμών από ποταμούς – Σχέδιο εφαρμογής για τη Νοτιοανατολική Ευρώπη».
Αν και μέχρι τώρα η ελληνική Πολιτεία δεν είχε συγκεκριμένες δεσμεύσεις για τον καθαρισμό των ποταμών από τα εμπόδια, ο νέος ευρωπαϊκός κανονισμός για την αποκατάσταση της φύσης (Nature Restoration Regulation) προβλέπει πως σε επίπεδο Ε.Ε. πρέπει να καθαριστούν συνολικά 25.000 χλμ. ποταμών μέχρι το 2030, με ό,τι αναλογεί σε κάθε χώρα-μέλος.
Ιδιαίτερα προβληματίζει ο πολλαπλασιασμός της χωροθέτησης των λεγόμενων Μικρών Υδροηλεκτρικών Εγκαταστάσεων (ΜΥΗΕ). «Τα “μικρά υδροηλεκτρικά” έχουν μεγάλες επιπτώσεις», τονίζει η κα Λυρατζάκη. Σύμφωνα με στοιχεία του Medina, τον προηγούμενο χρόνο είχαν φτάσει τα 117 τα ΜΥΗΕ με άδεια λειτουργίας και 597 βρίσκονταν σε διαφορετικά στάδια ωριμότητας, εκ των οποίων τα 415 διέθεταν άδεια παραγωγού!
«Πρέπει να δούμε το θέμα της χωροθέτησης, τώρα δεν εξυπηρετεί την προστασία του περιβάλλοντος. Δεν μπορούν να δίνονται άκριτα άδειες για μικρά υδροηλεκτρικά, χωρίς να έχουμε συνολική εικόνα των επιπτώσεών τους», υπογραμμίζει ο συντονιστής των δράσεων περιβαλλοντικής προστασίας.