Ως κόλαφο κατά των όσων υποστήριξε η Δημοτική Αρχή Πύλου – Νέστορος σχετικά με την κοπή μέρους του πευκοδάσους που περιβάλλει το φρούριο του Νεόκαστρου της Πύλου, χαρακτηρίζει το αποκαλυπτικό πόρισμα-απάντηση της Διεύθυνσης Προστασίας Δασών Μεσσηνίας ο υποψήφιος διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πελοποννήσου Δημοσθένης Κορδός, ο οποίος είχε προβεί και στη δημοσιοποίηση της σχετικής καταγγελίας.
Όπως αναφέρει σε e-mail που έστειλε και στο «Θ», το πόρισμα-απάντηση εστάλη στη Γενική Διεύθυνση Ανάπτυξης, Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ύστερα από αίτημα της Γενικής Διεύθυνσης Ανάπτυξης, Προστασίας Δασών και Φυσικού Περιβάλλοντος του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας προς τη Διεύθυνση Δασών Μεσσηνίας, για διερεύνηση του φακέλου σχετικά με την υλοτομία στο πευκοδάσος Νεόκαστρου Πύλου.
Το πόρισμα
Στο πόρισμα – απάντηση που υπογράφει ο διευθυντής Δασών Μεσσηνίας, δασολόγος Γ. Σωτηρόπουλος, αναφέρονται, μεταξύ άλλων, τα εξής: «Οι υλοτομίες που έγιναν δεν εμπίπτουν στις περιπτώσεις του αρ. 54 παρ. 1 εδ.2° του Ν. 998/1979 όπως τροποποιήθηκε με το αρ. 36 του Ν. 4280/2014, όπου δεν απαιτείται ούτε άδεια ούτε ενημέρωση της Δασικής Αρχής.
Ο Δήμος Πύλου – Νέστορος, παρά το γεγονός ότι η απόφαση του Δ.Σ. αναφέρει μόνον εργασίες καθαρισμού, εσφαλμένα ζήτησε την υλοτομία 40 ατόμων πεύκης και προέβη (μετά από αυτοψία του γεν. γραμματέα – δασολόγου) σε σήμανση των δέντρων προς υλοτομία λόγω “επικινδυνότητας ή ξήρανσης”.
Η Εφορεία Αρχαιοτήτων Μεσσηνίας παρείχε σχετική συγκατάθεση για την υλοτομία, αποδεχόμενη τη γενική εισήγηση του δασολόγου (γ.γ. του Δήμου) περί επικινδυνότητας λόγω κύρτωσης, μη αναφέροντας οποιαδήποτε ανάγκη προστασίας, συντήρησης, έρευνας και ανάδειξης του αρχαιολογικού χώρου, και το Δασαρχείο Καλαμάτας και το Δασονομείο Πύλου αντιμετώπισαν το θέμα ως ελάσσονος σημασίας και ύστερα από σχετική μη εμπεριστατωμένη εισήγηση άπειρου δασοφύλακα (ούτε καν του δασοπόνου προϊσταμένου του Δασονομείου) χορηγήθηκε άδεια υλοτομίας (σύμφωνη γνώμη) για 43 άτομα πεύκης, ενώ θα έπρεπε για ένα τόσο σοβαρό θέμα να διενεργηθεί σχετική αυτοψία – αναφορά από δασολόγο της Υπηρεσίας. Ακόμη, αν διαπιστωνόταν ανάγκη για τη λήψη ειδικών διαχειριστικών μέτρων σε όλη την έκταση του αλσυλλίου, θα έπρεπε να ζητηθεί η σύνταξη ή να συνταχθεί σε συνεργασία με το Δήμο και την Αρχαιολογική Υπηρεσία μελέτη διαχείρισης του αλσυλλίου, με την έγκριση της οποίας θα ορίζονταν όλα τα απαιτούμενα διαχειριστικά μέτρα (υλοτομίες, αραιώσεις, καθαρισμοί υπορόφου, φυτεύσεις, κλαδεύσεις κ.ο.κ.).
Λόγοι επικινδυνότητας και ανάγκης άμεσης επέμβασης δεν προκύπτουν τουλάχιστον για το σύνολο της υλοτομίας και με τον τρόπο που διενεργήθηκε ως αποσπασματική και άστοχη δασοκομική παρέμβαση μπορεί να χαρακτηρισθεί».
Κινδυνεύουν
και τα υπόλοιπα δέντρα
Εκτός από το ιστορικό του θέματος, αναφέρεται, επίσης, ότι «περιμετρικά του τοίχους και μέχρι τα όρια του σχεδίου πόλης υφίσταται αλσύλλιο εμβαδού 100 στρ. περίπου, χαλεπίου πεύκης κυρίως, αλλά και ατόμων τραχείας πεύκης, καθώς και λίγων ευκαλύπτων, που έχει δημιουργηθεί από τεχνητές αναδασώσεις της Υπηρεσίας από τα έτη 1922- 1951. Η έκταση που καταλαμβάνει το αλσύλλιο αποτελεί θεσμοθετημένη Ζώνη Προστασίας του Αρχαιολογικού Χώρου “Νιόκαστρο”.
Κατά καιρούς (ανά 10ετία περίπου) η Υπηρεσία σε συνεργασία με το Δήμο και την Αρχαιολογική Υπηρεσία προβαίνει σε εργασίες κλαδεύσεων ξηρών κατώτερων κλάδων και κλάδων που προξενούν, λόγω επαφής, ζημιά στο τοίχος, υλοτομιών εκριζωμένων ατόμων από ανέμους αλλά και νεκρωμένων από οποιαδήποτε αιτία ατόμων, καθαρισμών υπορόφου κ.λπ., προκειμένου να αίρεται η επικινδυνότητα (στο πλαίσιο του δυνατού) για τους επισκέπτες του αρχαιολογικού χώρου, αλλά και του αλσυλλίου και για τα διερχόμενα οχήματα. Μέχρι σήμερα δεν υπήρχε καμία διαμαρτυρία για τις παραπάνω ενέργειες.
Κατά την αυτοψία διαπιστώθηκε ότι στις 6 και 7 Νοεμβρίου 2015 έγινε αποψιλωτική υλοτομία κατά μήκος του βόρειου τοίχους του Κάστρου σε 150 μ. και σε απόσταση 20 μ. από το τοίχος και υπεραραίωση του υπόλοιπου αλσυλλίου μόνο στο βόρειο μέρος. Στο υπόλοιπο αλσύλλιο δεν έχει γίνει καμία επέμβαση, παρότι απαιτείται αποκλάδωση ξερών κλάδων, υλοτομία ξερών και εκριζωμένων ατόμων και καθαρισμός του υπορόφου από ανεπιθύμητα είδη (ασφάκα κ.λπ.). Η επίκληση των λόγων (στρεβλά, ξηρά, κυρτά και επικίνδυνα) στην έγκριση υλοτομίας δεν είναι επαρκής, αφού δε διαπιστώθηκε νέκρωση (νεκρά κατώτερα πλάγια κλαδιά δεν αποτελούν λόγο υλοτομίας αλλά διαδικασία φυσικής αποκλάδωσης του συγκεκριμένου είδους, που θα έπρεπε να αντιμετωπιστεί μόνο με αποκλάδωση και όχι με υλοτομία), η δε στρεβλότητα – κυρτότητα είναι και αυτή χαρακτηριστικό του είδους ειδικά σε περιοχές που πλήττονται από ισχυρούς ανέμους, όπως η συγκεκριμένη. Μετά τις παραπάνω ενέργειες κινδυνεύουν και τα εναπομείναντα άτομα να εκριζωθούν ή να σπάσουν οι κορυφές των, αφού είναι περισσότερο εκτεθειμένα στους ανέμους και δεν αλληλοπροστατεύονται λόγω της υπεραραίωσης».