Το ταξίδι μας στο εξωτερικό συνεχίζεται… και αυτή τη φορά μας περιμένει ο Βασίλης Φωτεινόπουλος στη Στοκχόλμη.
Ο Βασίλης έφυγε από την Καλαμάτα το 2004 για να σπουδάσει στο Τμήμα Ψηφιακών Συστημάτων του Πανεπιστημίου Πειραιά με ειδικότητα τα Πληροφοριακά Συστήματα στο χώρο της Υγείας/ Ηλεκτρονική Διαχείριση Φακέλων Ασθενών και Ιατρικών Πράξεων με τη χρήση τεχνολογιών WWW.
Το 2011 απέκτησε από το Τμήμα Πληροφορικής του Πανεπιστημίου Πειραιά μεταπτυχιακό τίτλο στην Ηλεκτρονική Τραπεζική/Τεχνολογίες, κανονιστικές ρυθμίσεις και οδηγίες της Ε.Ε. για τη λειτουργία ηλεκτρονικών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων και ιδρυμάτων ηλεκτρονικού χρήματος δίχως την ύπαρξη φυσικών καταστημάτων εντός της Ε.Ε.
Από το 2006 έως το 2008 εργάστηκε ως Junior Technical Consultant για το πληροφοριακό σύστημα JDE – ERP One της Oracle στη ΝΑ Ευρώπη, ενώ από το 2008 έως το 2012 στην ασφαλιστική εταιρεία Νέος Ποσειδών ΑΕΑΕ.
Ακολούθησε η αναχώρηση για τη Σουηδία για να εργαστεί ως freelance technical writer σε διάφορα έργα. Πλέον εργάζεται στην τράπεζα NORDEA ΒΑΝΚ AB ως IT Βusiness Driver.
-Πόσο καιρό εργάζεσαι στο εξωτερικό και πόσο εύκολη ήταν η απόφασή σου να φύγεις;
Στη Στοκχόλμη βρίσκομαι ως μόνιμος κάτοικος από το φθινόπωρο του 2012. Την απόφαση την πήρα μαζί με την επί 10 χρόνια σύντροφό μου, έπειτα από την απόλυσή της από την εταιρεία που εργαζόταν και τις διαδοχικές περικοπές μισθοδοσίας στις οποίες υποχρεωθήκαμε όλοι στην Ελλάδα. Επιλέξαμε τη Σουηδία ως ιδανικό προορισμό, αξιολογώντας διάφορα στοιχεία της εδώ κοινωνίας που εμείς θεωρούσαμε σημαντικά για τη ζωή μας και αφού θεωρήσαμε ότι είχαμε εξαντλήσει όλα τα αποθέματα υπομονής, αντοχής, ανοχής. Δεν είχαμε άλλα, κυρίως ψυχολογικά, περιθώρια, για να συνεχίσουμε να παλεύουμε για κάτι που τότε μας φάνταζε χαμένο.
-Δυσκολεύτηκες στην ανεύρεση εργασίας στη χώρα που βρίσκεσαι;
Ναι, αρκετά. Η σουηδική αγορά εργασίας δεν είναι τόσο μεγάλη και τόσο πολυεθνική όσο η σουηδική κοινωνία. Στη Σουηδία, που είναι κατά πολύ το μεγαλύτερο σκανδιναβικό κράτος, κατοικούν περίπου 10 εκατομμύρια άνθρωποι. Απαιτεί από όσους θέλουν να εργαστούν εδώ να μιλούν σουηδικά. Είναι λίγες οι αγγλόφωνες θέσεις εργασίας. Είναι, κυρίως, θέσεις προγραμματιστών υπολογιστών ή θέσεις υψηλά εξειδικευμένου προσωπικού σε διάφορα διεθνή project που αναλαμβάνουν μεγάλες σουηδικές εταιρείες.
-Πώς αντιμετωπίζουν τους Έλληνες στη χώρα που ζεις;
Οι Σουηδοί, αλλά και γενικότερα όλοι οι Σκανδιναβοί, είναι αρκετά ανεκτικοί στη διαφορετικότητα. Έχουν την κουλτούρα της αποδοχής της πολιτισμικής διαφοράς που μπορούν να έχουν οι άνθρωποι μεταξύ τους, εφόσον αυτή δεν επηρεάζει την εργασιακή τους ηρεμία. Ειδικά η πόλη της Στοκχόλμης, αν και έχει πληθυσμό λιγότερο από 2 εκατ., είναι αυτό που θα έλεγε κάποιος, μια μητρόπολη του πολυπολιτισμού. Στο δρόμο βλέπεις ανθρώπους από όλο τον πλανήτη να ζουν και να εργάζονται δίπλα δίπλα, δίχως αντιπαλότητες και ξενοφοβικά σύνδρομα.
Φυσικά, τα επεισόδια του 2013 ανέδειξαν τα διάφορα και πολλά προβλήματα περιθωριοποίησης πολλών μεταναστών, κυρίως από υποσαχάριες χώρες, όπως και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν στην προσπάθειά τους να ενταχθούν στη σουηδική κοινωνία.
Πλέον, μιας και η χώρα βρίσκεται σε προεκλογική περίοδο (οι βουλευτικές εκλογές είναι το Σεπτέμβριο), όλοι οι κάτοικοι που διαμένουν νόμιμα πάνω από 5 έτη στη Σουηδία έχουν το δικαίωμα να έχουν και τη σουηδική υπηκοότητα, με ό,τι αυτό συνεπάγεται (δικαίωμα ψήφου, δικαίωμα στο να εκλεγεί βουλευτής κ.τ.λ). Έχει, επομένως, ανοίξει η συζήτηση για το τι γίνεται λάθος και κάποιοι άνθρωποι δεν μπορούν να ενταχθούν στη σουηδική κοινωνία. Ειδικά στις πόλεις της Στοκχόλμης, του Γκέτεμποργκ και του Μάλμε, όπου οι Σουηδοί πολίτες με δύο υπηκοότητες είναι περίπου το 30% του πληθυσμού.
Οι Έλληνες, τα τελευταία 20 χρόνια, από όσο γνωρίζω, αντιμετωπίζονται αρκετά καλά. Προερχόμαστε από μια χώρα της Ε.Ε. Οι περισσότεροι Έλληνες που ήρθαν εδώ κατά τις δεκαετίες του ’80, του ’90, αλλά και πριν από την κρίση, είναι οι λεγόμενοι από τους Σουηδούς «Μετανάστες του Έρωτα». Γνώρισαν ένα καλοκαίρι τον έρωτα της ζωής τους σε κάποιο ελληνικό νησί και ήρθαν, ή ήρθαν για σπουδές, βρήκαν δουλειά και έμειναν. Παλαιότερα, πριν από το 1980, οπότε η κοινωνία ήταν πιο κλειστή, αντιμετώπισαν σε γενικές γραμμές τα ίδια προβλήματα που αντιμετώπισαν και οι υπόλοιποι Έλληνες μετανάστες σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες.
Το νέο κύμα μετανάστευσης αντιμετωπίζεται ως ένα είδος εσωτερικής μετανάστευσης. Φυσικά, δεν είναι το ίδιο, αλλά καταλαβαίνουν το λόγο. Επίσης, η συντριπτική πλειοψηφία των Σουηδών έως 40 χρόνων (εάν όχι όλοι) έχουν περάσει τουλάχιστον 3 με 4 καλοκαίρια διακοπές στην Ελλάδα ως παιδιά, οπότε δεν τους είμαστε κάτι «ξένο» και πολλοί, μάλιστα, μας αντιμετωπίζουν ως κινητούς ταξιδιωτικούς οδηγούς.
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η γλώσσα. Μόνο τα αγγλικά δε φτάνουν για να ενταχθείς ομαλά στη σουηδική κοινωνία.
-Τι θα ήθελες να μεταφέρεις από την κουλτούρα της εκεί ζωής σου στην Ελλάδα;
Οι κανόνες και οι οδηγίες είναι για να εφαρμόζονται από όλους και όταν υπάρχει κενό, δεν προσπαθείς να παρακάμψεις τον κανόνα, αλλά να τον βελτιώσεις. Επίσης, η ευγένεια και η αποδοχή στη διαφορετικότητα που παρατηρεί κανείς εδώ, από όλους, σε όλες τις εκφάνσεις της καθημερινής ζωής και τις διαπροσωπικές σχέσεις των ανθρώπων στον επαγγελματικό χώρο, όσο και στις απλές καθημερινές λεπτομέρειες της ζωής, προσδίδουν ποιότητα και κάνουν την καθημερινότητα όλων ευκολότερη.
-Τρία πράγματα που πρέπει κάποιος να δει, αν επισκεφτεί τη πόλη που βρίσκεσαι…
Το μουσείο NOBEL. Το δημαρχείο της πόλης. Το αυθεντικό ICE BAR. Αν είναι καλοκαίρι, το υπαίθριο ανοιχτό μουσείο σκανδιναβικής ιστορίας και λαογραφίας SKANSEN, ενώ αν είναι χειμώνας και έχει πάγο, πρέπει να πάρεις το τουριστικό καραβάκι και να κάνεις μια βόλτα στο αρχιπέλαγος. Η εμπειρία της αίσθησης ότι βρίσκεσαι πάνω σε παγοθραυστικό είναι μοναδική.
-Τι είναι αυτό που σου λείπει περισσότερο από την Καλαμάτα;
Το καλοκαίρι εδώ δεν έχει κάποιος, που προέρχεται γενικά από τη Μεσόγειο, την άνεση να έχει άμεση πρόσβαση στη θάλασσα. Όχι διότι τα νερά δεν είναι καθαρά. Η πόλη είναι χτισμένη σε λιμνοθάλασσα και τα νερά, εκτός του γεγονότος ότι είναι αρκετά κρύα, εν συγκρίσει με αυτό που εμείς θεωρούμε δροσερή θάλασσα, δεν έχουν την ίδια όψη και δε σου προκαλούν την ίδια επιθυμία να μπεις. Η αίσθηση που όλοι οι Καλαματιανοί έχουν καθώς βλέπουν την παραλία, απλά δεν υπάρχει.
-Σκέψη για επιστροφή υπάρχει στο μυαλό σου;
Όχι. Είμαι σχεδόν 2 χρόνια εδώ και χρειάζομαι με το ισχύον νομικό πλαίσιο ακόμα 3 για να πολιτογραφηθώ Σουηδός πολίτης. Θεωρούμε, εγώ και η σύντροφος μου, ότι έχουμε καταβάλει πολύ μεγάλη προσπάθεια για να ενταχθούμε όσο το δυνατό περισσότερο στη νέα μας χώρα σε αυτό το μικρό σχετικά χρονικό διάστημα. Καθώς ο χρόνος περνά και κάθε μέρα αντιλαμβανόμαστε τις μικρές ποιοτικές διαφορές στις λεπτομέρειες της καθημερινής μας ζωής εδώ, όπως το σύστημα υγείας, το σύστημα εκπαίδευσης, η σταθερότητα στον επαγγελματικό χώρο, η προστασία που παρέχει ένα οργανωμένο και εύρωστο κράτος προς τους πολίτες του, μας είναι αδύνατο να σκεφτούμε να επιστρέψουμε.
Των Κώστα Γαζούλη- Παναγιώτη Μπαμπαρούτση
