Για την ιστορία της πόλης: Βασίλης Ι. Μανιάτης
Μία σπάνια φωτογραφία που δείχνει πώς ήταν τότε το ποτάμι ο Νέδοντας και η οδός Δενδρακίων. Το ποτάμι ορμητικό ξεχείλιζε μέχρι την ανατολική προστατευτική μάντρα. Δεξιά και αριστερά στις όχθες του φύτρωναν άφθονες δάφνες και «αθάνατη», η γνωστή μετέπειτα «αλόη». Τα πλατάνια στη σειρά ήταν εκατοντάδων ετών, γιατί είχαν άφθονο νερό.
Ο δρόμος στο κέντρο της φωτογραφίας ήταν ο περίπατος των Καλαματιανών και έφθανε μέχρι τις «Τούρλες», ακόμα και μέχρι την «Παναγίτσα» στο δρόμο Αλαγονίας.
Τότε ο δρόμος ονομαζόταν «Οδός Δενδρακίων». Μετέπειτα Νέδοντος – Αλαγονίας – Σπάρτης.
Δεξιά, ανατολικά του δρόμου, το οικόπεδο Αφών Μπογράκου, όπου πρωτοπαίχτηκε το 1920 το πρώτο θέατρο σκιών (Καραγκιόζης). Σήμερα εκεί είναι η λαχαναγορά και τα κρεοπωλεία (φωτό από το διαδίκτυο)
Η οδός Νέδοντος, φωτό του 1945
Η φωτογραφία δείχνει πριν από 80 χρόνια το ποτάμι Νέδοντα και τη θέση «Κοτρώνη» στην οδό Νέδοντος.
Πριν από 300 χρόνια ένας τεράστιος βράχος αποκολλήθηκε από το Κάστρο και κατέληξε στον ποταμό. Τεράστιος βράχος, σαν ένα δωμάτιο σπιτιού. Έμεινε εκεί μέχρι το 1950 που το ποτάμι τον τράβηξε κάτω και το σκέπασε. Η θέση είχε γίνει σημείο αναφοράς για τους Καλαματιανούς.
Το μεγάλο δέντρο που εικονίζεται αριστερά, ήταν ηλικίας 300 ετών περίπου και το αγκάλιαζαν τέσσερις άνθρωποι. Το έκοψαν, γιατί εμπόδιζε τα ηλεκτροφόρα σύρματα.
Σήμερα το ποτάμι σκεπάστηκε και εκεί έγινε η αγορά της Καλαμάτας (λαχαναγορά – κρεοπωλεία και ιχθυοπωλεία).
Αριστερά της φωτογραφίας το πατρικό σπίτι του γράφοντος (φωτό από το διαδίκτυο)
Το ποτάμι ο Νέδοντας
Ένα στιγμιότυπο πριν από 90 χρόνια. Τότε το ποτάμι κατέβαζε πολύ νερό και είχε δημιουργήσει και πλημμύρες στην Καλαμάτα. Τότε δεν είχε γίνει η εκσκαφή της κοίτης του, και πολλές φορές τα νερά περνούσαν πάνω από τις γέφυρες. Μια ιστορία ξεχασμένη, αφού προφανώς τα νερά του ποταμού βρήκαν άλλη υπόγεια διέξοδο (φωτό: αρχείο Β. Μανιάτη)
Το πηγάδι των Αγιαποστόλων
Μέχρι το 1938 οι Καλαματιανοί υδρεύονταν από τα πηγάδια. Τα πιο κεντρικά δημοτικά ήταν το εικονιζόμενο, μπροστά από τους Αγιαποστόλους, άλλο ένα ανατολικά της ίδιας εκκλησίας – στη θέση Παπλωματάδικα και άλλο στην οδό Υπαπαντής, μπροστά από τον πλάτανο του Ταβουλαρίδη. Οι νοικοκυρές γέμισαν τα εικονιζόμενα βαρελάκια και μετά τα μετέφεραν με την πλάτη (ζαλιά)
(φωτό: αρχείο Β. Μανιάτη)
