Σαρωτικές είναι οι αλλαγές που προβλέπει το τρίτο Μνημόνιο σε ό,τι αφορά τη φορολογία των αγροτών. Αύξηση φορολογικών συντελεστών, αύξηση προκαταβολής φόρου, αύξηση ασφαλιστικών φορών και φορολογία στις επιδοτήσεις είναι μόνο μερικά από τα όσα καλείται να εφαρμόσει η ελληνική κυβέρνηση, τα οποία χαρακτηρίζονται από τον αγροτικό κόσμο ταφόπλακα για τον κλάδο τους.
Εκτός κι αν καταφέρει για κάποια από αυτά να βρει ισοδύναμα, ώστε να αποφύγει την εφαρμογή τους, σε μια περίοδο που ο πρωτογενής τομέας θα έπρεπε κανονικά να στηριχθεί.
Η HuffPost Greece παρουσιάζει αναλυτικά τόσο τις επερχόμενες αλλαγές που επιφέρει το τρίτο μνημόνιο στη φορολόγηση των αγροτών όσο και το πώς έχουν φορολογηθεί οι αγρότες εδώ και 800 χρόνια περίπου. Ένα επάγγελμα που θεωρείται από τα πιο σκληρά και απρόβλεπτα, δεδομένου ότι λαμβάνονται υπ’ όψιν και οι καιρικές συνθήκες.
Όπως περιγράφει στο βιβλίο του, «Ιστορία του Ελληνικού Κράτους (1830-1920), 8η έκδοση αναθεωρημένη και συμπληρωμένη, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, 2014», ο ομότιμος καθηγητής Ιστορίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Γιώργος Δερτιλής, η συμμετοχή των αγροτών στα φορολογικά βάρη ήταν περιορισμένη. Η συστηματική τους φοροδιαφυγή θα τους δώσει τη δυνατότητα να γλιτώσουν από την καταβολή σημαντικών φόρων, μέχρι και τα τέλη του 20ού αιώνα.
«Η βαρύτατη φορολόγηση των χωρικών είναι στην Ελλάδα ένας από τους κοινότερους μύθους της ιστοριογραφίας, της ηθογραφικής πεζογραφίας, ακόμη και της πολιτικής ζωής. Ο μύθος στηρίζεται κυρίως στο παλιό οθωμανικό παρελθόν. Ακόμη και τότε, ναι μεν το βάρος υπήρξε μεγάλο, “αλλά όχι όσο υπήρξε κατά καιρούς σε ορισμένες δυτικές κοινωνίες”», αναφέρεται χαρακτηριστικά στο βιβλίο.
Με λίγα λόγια, η «συμμετοχή των αγροτικών στρωμάτων στα φορολογικά βάρη θα ήταν στο εξής μηδαμινή, έως τη δεκαετία του 1990 θα διατηρείται συνεχώς χαμηλότερη από το 1% των ολικών φορολογικών εισπράξεων του κράτους», όπως αναφέρει στο βιβλίο του ο κ. Δερτιλής.
Μέτρα «ταφόπλακα» για τον αγροτικό τομέα
Σε ό,τι αφορά το τρίτο Μνημόνιο και τις αλλαγές που φέρνει στη φορολόγηση των αγροτών, αυτές συνοψίζονται σε τρία σημεία. Το πρώτο έχει να κάνει με την αύξηση των φορολογικών συντελεστών από το 13 στο 20% και από το 17 στο 26%. Κάτι που σημαίνει επιπλέον επιβάρυνση για χιλιάδες αγρότες.
Το δεύτερο σημείο έχει να κάνει με την αύξηση της προκαταβολής φόρου από το 27 στο 55%, κάτι που επίσης θα σημάνει υψηλότερη επιβάρυνση. Ωστόσο, το σημείο αυτό δεν είναι και τελείως ξεκάθαρο και περιέχει ψιλά γράμματα, τα οποία ίσως κρύβουν και επιπλέον επιβάρυνση για τους αγρότες, καθώς αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η προκαταβολή φόρου να ανέλθει στο 100% από το 2017 και μετά.
Το τρίτο σημείο έχει να κάνει με την κατάργηση της επιστροφής φόρου στο πετρέλαιο, ενώ ένα ακόμη βασικό σημείο έχει να κάνει και με τη φορολόγηση των αγροτικών επιδοτήσεων. Μέχρι στιγμής για τις επιδοτήσεις υπήρχε ένα αφορολόγητο όριο που άγγιζε τα 12.000 ευρώ. Πλέον, όμως, τα πράγματα αλλάζουν. Στους σχεδιασμούς της κυβέρνησης, σε συνεννόηση πάντα με τους δανειστές, συμπεριλαμβάνεται η ενσωμάτωση των επιδοτήσεων μέσα στο εισόδημα ενός αγρότη. Για παράδειγμα, εάν ένας αγρότης διαθέτει εισόδημα 10.000 ευρώ και λάβει επιδότηση 4.000 ευρώ, τότε η επιδότηση θα φορολογηθεί για το ποσό που υπερβαίνει αθροιστικά τα 12.000 ευρώ. Με λίγα λόγια, θα λάβει την επιδότησή του «πετσοκομμένη».
Ένα ακόμη σημείο το οποίο αναμένεται να επιβαρύνει τους αγρότες είναι η εξίσωση των εισφορών του ΟΓΑ με αυτές του ΙΚΑ. Μέχρι και σήμερα οι εισφορές που καλείται να πληρώσει ένας ασφαλισμένος του ΟΓΑ που βρίσκεται στη χαμηλότερη βαθμίδα αγγίζουν τα 700 ευρώ. Σε περίπτωση εξίσωσης με αυτές του ΙΚΑ, τότε θα ανέλθουν σε 2.500 ευρώ.
Αύξηση αγροτικών εξόδων κατά 2 δισ. ευρώ
Την ίδια ώρα οι εκπρόσωποι του αγροτικού κόσμου δίνουν στη δημοσιότητα στοιχεία τα οποία δείχνουν κοστολογημένα τις επιπτώσεις που θα έχουν στην αγροτική παραγωγή οι φορολογικές μεταρρυθμίσεις του τρίτου Μνημονίου.
Αναλυτικά, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ, τα οποία βασίζονται σε αυτά της ΕΛΣΤΑΤ, της Eurostat και του συστήματος ΕΡΓΑΝΗ, τα νέα μέτρα αναμένεται να αυξήσουν κατακόρυφα το κόστος παραγωγής αλλά και διαβίωσης για τους αγρότες. Δεδομένου ότι σε αυτά θα συμπεριλάβει λιπάσματα, φυτοπροστατευτικό υλικό, πολλαπλασιαστικό υλικό κ.τ.λ., ΔΕΗ, ασφάλιστρα του ΟΓΑ, ασφάλιστρα για τον ΕΛΓΑ, ΕΝΦΙΑ κ.τ.λ.
Συγκεκριμένα, το συνολικό κόστος από τα 6 δισ. ευρώ αναμένεται να αγγίξει σχεδόν τα 8 δισ. ευρώ. Μία διαφορά που φτάνει τα 2 δισ. ευρώ.
Την ίδια ώρα το καθαρό αγροτικό εισόδημα από 4,418 αναμένεται να αγγίξει το 2,528 δισ. Από αυτά εάν κανείς αναλογιστεί και τη φορολόγηση με 26%, τότε το αγροτικό καθαρό εισόδημα θα φτάσει τα 1,864 δισ. ευρώ.
Αντιλαμβάνεται κανείς τις δυσμενείς επιπτώσεις που θα υπάρξουν στον αγροτικό κόσμο σε μια περίοδο που μία μεγάλη μερίδα αγροτών δυσκολεύεται να τα βγάλει πέρα. Σύμφωνα με τον πρόεδρο της ΠΑΣΕΓΕΣ, η συντριπτική πλειοψηφία των αγροτών διαθέτει εισόδημα που δεν ξεπερνά τα 10.000 ευρώ ετησίως.
Από αυτούς ήδη αρκετοί δυσκολεύονται να ανταπεξέλθουν και να ανταποκριθούν στην καταβολή, για παράδειγμα, των ασφαλιστικών τους εισφορών. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με στοιχεία της ΠΑΣΕΓΕΣ, μέχρι και τον Ιούλιο οι ληξιπρόθεσμες ασφαλιστικές εισφορές ανέρχονταν σε 370, 83 εκατ. ευρώ.
