Ποτέ δεν είναι αργά για τα κάνουμε τα όνειρα μας πραγματικότητα…
Όλοι γνωρίζουμε ανθρώπους –και το πιθανότερο είναι πως εμείς οι ίδιοι ανήκουμε σε αυτούς- που κουβαλούν μέσα τους έναν κρυφό ή φανερό ανεκπλήρωτο πόθο για πράγματα που θα θέλαμε να είχαμε κάνει στο παρελθόν και για διάφορους λόγους τα αφήσαμε στην άκρη, όπου όμως παραμένουν για να μας στοιχειώνουν με αδυσώπητα «γιατί;» και «αν…». Ο Κώστας Μάργαρης ήρθε να μας υπενθυμίσει ότι ποτέ δεν είναι αργά για να επανορθώσουμε και να κυνηγήσουμε επιθυμίες και όνειρα που πιστεύουμε ότι θα άλλαζαν και θα έδιναν άλλη ποιότητα, πληρότητα και προοπτικές στη ζωή μας. Λίγο πριν τα 30 του χρόνια αποφάσισε να «κλείσει» με την μαθητική εκκρεμότητα του απολυτηρίου Λυκείου, φοιτώντας με επιτυχία σε εσπερινό Λύκειο της Ζακύνθου όπου διαμένει, αλλά δεν αρκέστηκε σε αυτό, κατακτώντας φέτος και το «κάστρο» των πανελλήνιων εξετάσεων, με την εισαγωγή του στο ΤΕΙ «Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών» της Αθήνας.
Σπάνιας ποιότητας άνθρωπος ο Κώστας Μάργαρης, που έχει και μεσσηνιακές ρίζες καταγωγής, μπήκε από νεαρή ηλικία στα «βαθειά» του επαγγελματικού στίβου. Πολλοί τον γνωρίζουν από το αθλητικό φωτορεπορτάζ (κυρίως μέσα από τα διαδικτυακά ioniantv.gr και zantemats.gr) και τώρα έγινε ο ίδιος το καλύτερο «θέμα» της ζωής του, κερδίζοντας δικαιωματικά μια σελίδα στο «Θ», ως παράδειγμα δύναμης και θέλησης για όλους μας…
Με ποιες σκέψεις και κυρίως με ποια κινητήρια δύναμη αποφάσισες να γυρίσεις το χρόνο πίσω στα σχολικά χρόνια και να ξαναπιάσεις το νήμα εκεί που το είχες αφήσει;
Το πήρα απόφαση σε μια περίοδο επαγγελματικής αστάθειας. Με αφορμή αυτό λοιπόν, ήταν πιο εύκολο επειδή δεν εργαζόμουν όλους τους μήνες του έτους. Έτσι είχα περισσότερο χρόνο, προκειμένου να αφιερωθώ σε κάτι που είχα αφήσει στο παρελθόν. Βασικό κίνητρο για να ξεκινήσω αυτή την προσπάθεια ήταν η απόκτηση του απολυτηρίου Λυκείου. Δεν νοείται ένας νέος άνθρωπος να μην διαθέτει τη στοιχειώδη πιστοποιημένη μόρφωση. Πλέον το συγκεκριμένο θεωρείται το πιο «απλό» εφόδιο για κάποιον, αφού οι απαιτήσεις που προκύπτουν από την εξέλιξη της κοινωνίας συνεχώς αυξάνονται. Το 2017 ένα μεταπτυχιακό θεωρείται σχεδόν απαραίτητο για έναν νέο άνθρωπο, φανταστείτε ένα απολυτήριο Λυκείου! Οι Πανελλαδικές προέκυψαν στην πορεία. Ήταν στο πίσω μέρος του μυαλού μου, αλλά η ιδέα της φοίτησης «ζωντάνεψε» τα δύο τελευταία χρόνια.
Ποιος και τι σε ενθάρρυνε σε αυτή την προσπάθεια;
Κατά καιρούς το ανέφερε ο πατέρας μου. Στενοχωριόταν λίγο, επειδή η αδελφή μου σπούδασε και ο αδελφός μου σπουδάζει ήδη στο Οικονομικό Πανεπιστήμιο. Όταν εργαζόμουν όλο το χρόνο όμως δεν ήταν εφικτό επειδή η δουλειά είχε απογευματινά ωράρια. Δεν διέθετα τον απαιτούμενο χρόνο δηλαδή, είχα το μισθό μου για να τα βγάζω πέρα, οπότε οι αναζητήσεις μου ήταν περιορισμένες. Όταν η ζωή μου έδωσε την ευκαιρία το έπραξα, διότι αναγκάστηκα να σκεφθώ εκτενέστερα το μέλλον.
Πόσο δύσκολη ήταν η υλοποίηση τελικά και που ακριβώς εντοπίζονταν οι δυσκολίες;
Θεωρώ πως το πιο δύσκολο σημείο για να ολοκληρώσει ένας ενήλικας το Εσπερινό Λύκειο είναι η συνέπεια που πρέπει να δείχνει στο σχολείο. Οι καθηγητές βοηθούν όλους τους μαθητές, όμως πρέπει και οι μαθητές να δείχνουν αφοσίωση. Προσμετρώνται κανονικά απουσίες και υπάρχει όριο. Είναι ένα κανονικό σχολείο. Όσον αφορά τις Πανελλαδικές ήταν η πιο δύσβατη διαδρομή, ένας κακοτράχαλος δρόμος, που έπρεπε να περπατήσω. Ο ενήλικας δεν έχει την ίδια υπομονή για να διαβάσει, το μυαλό του πηγαίνει σε …χίλια δύο πράγματα, υπάρχουν ευθύνες και καθημερινές υποχρεώσεις. Ζούσα συνεχώς με τον φόβο μήπως αυτό που κάνω δεν είναι αρκετό για να τα καταφέρω, διότι υπήρχαν αντικειμενικές δυσκολίες. Δεν συγκεντρωνόμουν εύκολα και φυσικά πολλές φορές δεν θυμόμουν ό,τι μελετούσα. Για παράδειγμα στην Γραμματική των Αρχαίων και των Λατινικών σχεδόν παραιτήθηκα αφού δεν μπορούσα να συγκρατήσω τις καταλήξεις, ούτε θυμόμουν βασικούς όρους. Ήταν πάνω από τις δυνάμεις μου γιατί παράλληλα είχα κενά από το παρελθόν. Όταν ξαναπιάνεις κάτι έπειτα από 16 χρόνια το βλέπεις σαν κάτι ακατόρθωτο. Αναγκάζεσαι έπειτα να ρίξεις βάρος σε κάτι άλλο, που θεωρείς ότι μπορείς να συγκρατήσεις για να κερδίσεις μονάδες.
Από τις εκπαιδευτικές διαδικασίες που έζησες ποια στοιχεία κρατάς ως θετικά και ποια θεωρείς τρωτά που πρέπει να αλλάξουν;
Πιστεύω ότι το σύστημα της παιδείας στη χώρα μας νοσεί πολύ σοβαρά. Φέτος βιώσαμε μια τεράστια αλλαγή. Οι ενδοσχολικές εξετάσεις ήταν πριν από τις Πανελλαδικές. Αυτό τελευταία φορά συνέβη πριν από είκοσι χρόνια! Αγχωθήκαμε όλοι επιπλέον. Δεν μπορείς να παρατήσεις τελείως τα άλλα μαθήματα όταν ένας καθηγητής σε έχει βαθμολογήσει με άριστα. Χάσαμε χρόνο, ξεσηκώθηκαν σύλλογοι γονέων, αλλά τζίφος…
Στο Εσπερινό η ύλη κατά το 95% είναι ίδια με αυτή των πρωινών Λυκείων, το ίδιο ισχύει και για τα θέματα των Πανελλαδικών. Πριν από κάποια χρόνια ξεχώριζαν τελείως τα θέματα. Η αδικία αυτή «ισοσκελίζεται» με τις βάσεις που στο Εσπερινό είναι χαμηλότερες στις περισσότερες σχολές. Εγώ δεν έκανα φροντιστήρια αλλά θέλω να προσθέσω κάτι ακόμα που θεωρώ σημαντικό.
Ο Πρωθυπουργός πριν από λίγους μήνες προανήγγειλε την κατάργηση των Πανελλαδικών –κάτι που όμως δεν αποτελεί «πανάκεια» για τη χρόνια και προβληματική παιδεία που επικρατεί στη χώρα μας.
Θα πρέπει να αναζητηθούν οι ευθύνες για όλη αυτή την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί κατά την οποία τα παιδιά γίνονται «πειραματόζωα», με πολλές ώρες φροντιστηρίων, αφού η ανεπάρκεια του σχολείου δεν τα βοηθά να αντεπεξέλθουν και να φτάσουν στο επίπεδο που επιθυμούν για να στοχεύσουν τις σχολές που ονειρεύονται.
Τα παιδιά γίνονται έρμαια στις προχειρότητες της κάθε κυβέρνησης και φτάνουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα υγείας από το άγχος και την πίεση. Οι κυβερνώντες χρειάζεται να… σκύψουν το κεφάλι και να ψάξουν τη ουσία του προβλήματος, όπως το να μειώσουν την ύλη των μαθημάτων, αφού με το υπάρχον σύστημα οι μαθητές διαβάζουν «παπαγαλία», δίχως να μένει κάτι στο μυαλό ως χρήσιμη πληροφορία για το μέλλον τους ως σπουδαστές και εν γένει για τη ζωή του κάθε ανθρώπου.
Πόσο ικανοποιημένος είσαι με τη σχολή Φωτογραφίας; Ποιες άλλες ήταν στις βασικές προτιμήσεις σου και γιατί;
Για να είμαι ειλικρινής δεν ήταν ο πρώτος μου στόχος. Είχα σε πιο υψηλή θέση στο Μηχανογραφικό σχολές Κοινωνικών Επιστημών (Κοινωνική Εργασία, Κοινωνιολογία, Κοινωνική Ανθρωπολογία κ.τ.λ). Πιστεύω ότι η κρίση που βιώνουμε είναι και κοινωνική και έχω την αίσθηση πως θα ανοίξουν κάποιες θέσεις εργασίας για απόφοιτους των προαναφερόμενων τμημάτων. Ήδη αυτό έχει συμβεί σε κάποια νησιά λόγω των προσφύγων.
Η φωτογραφία ήταν ανέκαθεν μια μεγάλη αγάπη και γνώριμη για μένα, επειδή έχω ασχοληθεί στο παρελθόν με την εικόνα επιμελώς μέσα από το χώρο της αθλητικής δημοσιογραφίας. Το τμήμα λέγεται «Φωτογραφίας και Οπτικοακουστικών Τεχνών». Είμαι πολύ ικανοποιημένος γιατί δεν αφορά μόνο τη φωτογραφία, αλλά γενικότερα την εικόνα, την εικαστική τέχνη, τον πολιτισμό. Σίγουρα υπάρχουν πολλά νέα επίπεδα γνώσης. Αρκεί να πω ότι ένα μάθημα που διδάσκεται στο τμήμα λέγεται «ψυχολογία οπτικής αντίληψης».
Νοιώθεις ότι διαφέρεις και σε τι από τους άλλους πρωτοετείς φοιτητές με τους οποίους υπάρχει κάποια διαφορά ηλικίας;
Σίγουρα στον τρόπο με τον οποίο σκέπτεται ένας ενήλικας 31 ετών που εισάγεται σε μια σχολή διαφέρει από έναν 18χρονο που ξεκινά τώρα τη ζωή του. Μεγαλύτερος είσαι πιο συνειδητοποιημένος, βλέπεις πιο ψύχραιμα το στόχο σου. Μικρότερος έχεις τον ενθουσιασμό και μια έκδηλη ανάγκη να διασκεδάσεις.
Τι προσδοκάς μέσα από τη νέα χρονιά ως φοιτητής πια και στη συνέχεια ως απόφοιτος;
Είναι όλα τόσο ρευστά στη ζωή μας με όσα συμβαίνουν… αυτό με κάνει να αποφεύγω να σκέφτομαι πολύ μακριά. Υπάρχει πολύς δρόμος έως την αποφοίτηση. Θέλω να προσαρμοστώ στις νέες απαιτήσεις της ζωής που θα έχω και να γνωρίσω καλύτερα την τέχνη της φωτογραφίας.
Η επικείμενη μετακόμιση στην Αθήνα από τη Ζάκυνθο τι συναισθήματα και σκέψεις σου προκαλεί;
Ομολογουμένως θα ‘ναι μια μεγάλη αλλαγή στη ζωή μου. Έχω πολλά θετικά συναισθήματα και σκέψεις για όλο αυτό. Δεν έχω φύγει ποτέ από το νησί από τα 8 μου χρόνια. Ο τόπος μου είναι πανέμορφος, αλλά δεν δίνει ευκαιρίες επαγγελματικής ανέλιξης σε νέους ανθρώπους, εκτός από την καλοκαιρινή περίοδο που όλοι δουλεύουν χωρίς όρια, χωρίς ημέρα ξεκούρασης και το χειμώνα είτε κάνουν εγγραφή στο ταμείο ανεργίας, είτε μπορεί να βρουν κάτι ευκαιριακό.
Η Αθήνα είναι δύσκολη πόλη, σκληρή και χαοτική. Η εγκληματικότητα έχει αυξηθεί. Οι άνθρωποι εργάζονται σαν… μηχανές και δεν προλαβαίνουν να σκεφθούν. Όλοι τρέχουν να προλάβουν το λεωφορείο, το βαγόνι στο μετρό και κάθε μέσο μεταφοράς. Όταν βρίσκεται κάπου για έναν συγκεκριμένο σκοπό πιστεύω μπορείς να μάθεις να ζεις και με αυτά. Πιστεύω η Αθήνα δίνει ευκαιρίες, αρκεί να έχεις ανοικτό μυαλό και να μην βρίσκεσαι σε αδράνεια.
Η Μεσσηνία τι θέση έχει στην καρδιά σου;
Αγαπώ πολύ την Μεσσηνία, γεννήθηκα στην Κυπαρισσία. Η μητέρα μου ήταν Καλαματιανή και ζούσαμε στην Καλαμάτα όταν ήμουν πολύ μικρός. Είναι λοιπόν δεύτερη πατρίδα μου και όταν πατάω αυτόν τον τόπο νιώθω τον αέρα του, την ομορφιά του. Είναι ίσως η πιο βελτιωμένη πόλη της Ελλάδας σε επίπεδο υποδομών τα τελευταία χρόνια. Ομορφαίνει συνεχώς. Προσπαθώ να έρχομαι συχνά, έχω συγγενείς στην Καλαμάτα.
Οι σπουδές και οι ακαδημαϊκοί τίτλοι ποσό σημαντικοί είναι τελικά;
Οι σπουδές βοηθούν κάθε άνθρωπο να καλλιεργήσει την ψυχή του και κάθε ακαδημαϊκος τίτλος αποτελεί μια ύψιστη τιμή. Η μόρφωση δίνει τη δυνατότητα στον άνθρωπο να εξελιχθεί σε όλα τα επίπεδα.
Τι θα έλεγες σε όσους σκέφτονται ότι θέλουν να κάνουν κάτι αντίστοιχο και δεν καταφέρνουν να ξεπεράσουν εμπόδια και δισταγμούς;
Η καθημερινότητα έχει γίνει δύσκολη για κάθε άνθρωπο, όμως με την παραμικρή ευκαιρία θεωρώ πως δεν πρέπει να λυγίζουμε, αλλά να βελτιώνουμε τον εαυτό μας και να διεκδικούμε αυτό που έχουμε ως δικαίωμα.
Της Χριστίνας Ελευθεράκη