Αποτελεί κοινή διαπίστωση ότι το υφιστάμενο σήμερα δομημένο περιβάλλον είναι εν πολλοίς άναρχο και παράνομα διαμορφωμένο, καθώς επίσης είναι γνωστές οι διαχρονικές παθογένειες και δυσλειτουργίες του παρελθόντος που το δημιούργησαν.
Επί σειρά ετών έγιναν αποσπασματικές ενέργειες να αντιμετωπίσουν το ζήτημα, οι οποίες όμως δεν απέδωσαν και δεν μπόρεσαν να βελτιώσουν την κατάσταση, ακριβώς λόγω του ότι δεν εντάσσονταν σε ένα ενιαίο πλαίσιο.
Ο Νόμος 4495/2017 για τον έλεγχο και την προστασία του δομημένου περιβάλλοντος αποτελεί μια σημαντική μεταρρύθμιση, γιατί επιχείρησε να καθορίσει ένα νέο πλαίσιο κανόνων που αφορά στη δόμηση με ολιστική θεώρηση, το οποίο αφ’ ενός μεν προτάσσει τη μέριμνα, την πρόληψη και την προστασία του περιβάλλοντος, αφ’ ετέρου δε στοχεύει στο να αντιμετωπίσει τις αιτίες που έχουν συμβάλει στο άναρχο και αυθαίρετο δομημένο περιβάλλον στη χώρα μας, δημιουργώντας τις προϋποθέσεις και τους μηχανισμούς εποπτείας και ελέγχου, αξιοποιώντας την ψηφιακή τεχνολογία, για την ορθολογική και αποτελεσματική διαχείριση της ανάπτυξης του χώρου με όρους αειφορίας.
Με βάση τις διατάξεις του θεσμοθετήθηκαν:
•Διαδικασίες διαχωρισμού της διαδικασίας αδειοδότησης (Πολεοδομία) από τη διαδικασία ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης (Παρατηρητήρια, ελεγκτές δόμησης)
•Λειτουργία ενός πλήρως ηλεκτρονικού συστήματος αδειοδότησης (e-Άδειες), που εγγυάται το τρίπτυχο απλοποίηση, διαφάνεια, άμεση εξυπηρέτηση
•Απλοποίηση διαδικασιών έκδοσης οικοδομικών αδειών με αυτόματη έκδοση (κατηγορίας 3 και Εγκρίσεις Εργασιών Δόμησης Μικρής Κλίμακας)
•Επέκταση Μητρώου Ελεγκτών Δόμησης, με αναβάθμιση της συμμετοχής των ελεγκτών στη διαδικασία ελέγχου της αυθαίρετης δόμησης (κατάργηση των εξετάσεων και κατάταξη των μηχανικών ανάλογα με την εμπειρία τους)
•Λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος «e-Πολεοδομία ΙΙΙ», το οποίο μετά τις απαραίτητες βελτιώσεις, θα προσφέρει άμεση, σφαιρική και απολύτως έγκυρη ενημέρωση για τα πολεοδομικά δεδομένα κάθε σημείου της επικράτειας, σε δημόσια διοίκηση, πολίτες και επιχειρήσεις.
•Θεσμοθέτηση ηλεκτρονικών συστημάτων και ειδικότερα της Πολεοδομικής Ταυτότητας Δήμου και σύνδεση με το ηλεκτρονικό σύστημα «e-Πολεοδομία ΙΙΙ, της καταγραφής της αυθαίρετης δόμησης (e-Αυθαίρετα),
καθώς και της ψηφιακής εφαρμογής της Τράπεζας Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινοχρήστων Χώρων (Ενεργοποίηση του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης.
Τα 10 βήματα
Η προσπάθεια αυτή πρέπει να συνεχιστεί και να ολοκληρωθεί με την έκδοση των απαραίτητων υπουργικών αποφάσεων όπου αυτές εκκρεμούν, τη στελέχωση των υπηρεσιών που παρέχουν πολεοδομικές υπηρεσίες από την αυτοδιοίκηση α’ και β’ βαθμού, αλλά και το υπουργείο Περιβάλλοντος. Ειδικότερα πρέπει η Πολιτεία σε συνεργασία με το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας, να προχωρήσει σε:
1. Άμεση συγκρότηση και λειτουργία των υπηρεσιακών δομών ελέγχου και εποπτείας του δομημένου περιβάλλοντος των περιφερειακών παρατηρητήριων στις περιφέρειες (περιφερειακά παρατηρητήρια) και των τοπικών στις περιφερειακές ενότητες (τοπικά παρατηρητήρια δομημένου περιβάλλοντος). Είναι έτοιμο το σχετικό Προεδρικό Διάταγμα.
2. Άμεση συγκρότηση των πολεοδομικών συμβουλίων και επιτροπών και ιδιαίτερα των περιφερειακών όπως ΠΕΣΑ και ΠΕΣΥΠΟΘΑ, καθώς και των Περιφερειακών Επιτροπών Προσβασιμότητας
3. Συνεχής παρακολούθηση και βελτίωση του ηλεκτρονικού συστήματος e-άδειες από μόνιμη επιτροπή από εκπροσώπους του ΤΕΕ και υπηρεσιακά στελέχη του υπουργείου Περιβάλλοντος και των Πολεοδομιών
4. Ψηφιοποίηση της διαδικασίας υποβολής και έγκρισης όλων των πολεοδομικών συμβουλίων (Συμβούλια Αρχιτεκτονικής ΣΑ, Συμβούλια πολεοδομικών θεμάτων και αμφισβητήσεων ΣΥΠΟΘΑ κ.λπ.) και τήρηση των προβλεπόμενων χρονοδιαγραμμάτων για την έκδοση των αποφάσεων
5. Δημιουργία του ηλεκτρονικού συστήματος (Πολεοδομική Ταυτότητα Δήμου) και σύνδεσή του με το ηλεκτρονικό σύστημα «e-Πολεοδομίαα ΙΙΙ»
6. Λειτουργία του ηλεκτρονικού συστήματος καταγραφής της αυθαίρετης δόμησης ( e- Αυθαίρετα) με πλατφόρμα που θα διαχειρίζεται το ΤΕΕ, η οποία θα δίνει τη δυνατότητα πλήρους εποπτείας και παρακολούθησης της εξέλιξης της διαδικασίας από τη στιγμή του εντοπισμού του αυθαιρέτου αυτεπάγγελτα ή έπειτα από καταγγελία, τη σύνταξη έκθεσης αυθαιρέτου, την υποβολή ένστασης ή αποδοχής, την επιβολή προστίμου, τη βεβαίωση στο Δημόσιο Ταμείο, την κατεδάφιση
7. Κωδικοποίηση της πολεοδομικής νομοθεσίας ώστε να αντιμετωπιστεί η πολυπλοκότητα, η αλληλοεπικάλυψη του νομοθετικού πλαισίου, με συχνές αλλαγές των ισχυόντων όρων και περιορισμών δόμησης και χρήσεων γης, που δυσχεραίνουν τον έλεγχο ή καθιστούν δυσδιάκριτο το ισχύον πολεοδομικό πλαίσιο και δίδουν περιθώρια ερμηνείας διατάξεων «κατά το δοκούν»
8. Εξασφάλιση περιβαλλοντικού ισοζυγίου με την ενεργοποίηση του θεσμού της Μεταφοράς Συντελεστή Δόμησης, την εξασφάλιση και διαμόρφωση των απαιτούμενων κοινοχρήστων χώρων, τη διαφύλαξη και ανάδειξη της πολιτιστικής και αρχιτεκτονικής κληρονομιάς κ.ά.
9. Δημιουργία της ψηφιακής εφαρμογής της Τράπεζας Δικαιωμάτων Δόμησης και Κοινοχρήστων Χώρων, με έκδοση των σχετικών υπουργικών αποφάσεων των άρθρων που αφορούν την έκδοση τίτλων ΜΣΔ ,τίτλων ΕΠΙ, τη λειτουργία της τράπεζας δικαιωμάτων δόμησης.
10. Ενεργοποίηση της ηλεκτρονικής ταυτότητας κτηρίου.
Συμμετοχή στο ΤΕΕ
Για την αλλαγή του πολεοδομικού τοπίου στην χώρα μας, με την εισαγωγή διαδικασιών που προσφέρουν απλοποίηση, επιτάχυνση, διαφάνεια, ίση αντιμετώπιση και κυρίως αξιοπρέπεια στην καθημερινότητα των μηχανικών, αγωνίζομαι 25 χρόνια μέσα από τις τάξεις της Πολεοδομίας Μεσσηνίας, όπου υπηρετώ.
Τα τελευταία 4.5 χρόνια είχα την τιμή να συμμετέχω ως επιστημονικός συνεργάτης του ΥΠΕΝ στη συντακτική ομάδα του νόμου 4495/17.
Στην ολοκλήρωση της προσπάθειας αυτής, θα ήθελα να συνεχίσω να συμμετέχω και να συμβάλω, μέσα από το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας πλέον και προς το σκοπό αυτό, κατεβαίνω ως υποψήφια στην κεντρική αντιπροσωπεία στις εκλογές της 3ης Νοεμβρίου 2019 με την παράταξη «Συμμαχία για ένα προοδευτικό ΤΕΕ».
Πηγή: ecopress
Της Σταυρούλας Αγρίου,
Πολιτικού μηχανικού, επιστημονικής συνεργάτιδος του ΥΠΕΝ στη συντακτική ομάδα του νόμου 4495/17
Τα 10 βήματα ολοκλήρωσης του πολεοδομικού νόμου 4495/17
